Chłopcy i mężczyźni. Dlaczego współcześni mężczyźni przeżywają trudności, dlaczego to ważne i co z tym zrobić?

Richard V. Reeves

Co dzieje się z tak wieloma chłopcami i mężczyznami? Jakie są przyczyny trudnej sytuacji, w której się znaleźli? W książce "Chłopcy i mężczyźni" Richard Reeves, czerpiąc z wieloletniego dorobku badawczego, a także z osobistych doświadczeń jako ojca trzech synów, przedstawia przekonującą diagnozę tych problemów, a także proponuje szereg śmiałych rozwiązań. Osamotnieni, pozbawieni wsparcia, przygnębieni... Nierzadko sami muszą stawiać czoła trudnościom życia. W zamian otrzymują obojętność, a ich zachowania określa się mianem "toksycznej męskości". Co ciekawe, problemy mężczyzn są postrzegane jako wynik indywidualnych niepowodzeń, a nie destrukcyjnego otoczenia. Jeżeli mężczyźni mają depresję, to dlatego, że nie wyrażają swoich uczuć. Jeżeli chorują, to dlatego, że nie chodzą do lekarza. Jeżeli nie radzą sobie w szkole, to dlatego, że im się nie chce. Jeżeli przedwcześnie umierają, to dlatego, że za dużo piją, palą i jedzą nie to, co powinni. Niestety problemy dzisiejszych chłopców i mężczyzn najczęściej znajdują się poza mainstreamem. A przecież wiele dramatycznych zmian, jakie zaszły w ostatnim czasie, stanowi wyzwanie nie tylko dla nich, ale też dla całego społeczeństwa. Co zatem dzieje się z tak wieloma chłopcami i mężczyznami? Jakie są przyczyny trudnej sytuacji, w której się znaleźli? W książce Chłopcy i mężczyźni Richard Reeves, czerpiąc z wieloletniego dorobku badawczego, a także z osobistych doświadczeń jako ojca trzech synów, przedstawia przekonującą diagnozę tych problemów, a także proponuje szereg śmiałych rozwiązań. Jego książka nie wpisuje się jednak w otaczającą nas z każdej strony walkę płci czy polityczne lub ideologiczne spory. Jest to obiektywna i wyczerpująca analiza oparta na faktach i twardych danych, ukazująca chłopców i mężczyzn w szerszej perspektywie społecznej. Dlatego jest to lektura nie tylko dla mężczyzn, ale przede wszystkim dla całego społeczeństwa, które stoi przed wyzwaniem wzajemnego zrozumienia i wsparcia w obliczu współczesnych trudności. To kto ma w końcu gorzej? Chyba każdy z nas jest już zmęczony tą ciągłą walką płci. Wzajemnym oskarżaniem się, ocenianiem i licytowaniem na to, kto ma lepiej lub gorzej. W dyskusji na temat relacji między płciami potrzebne jest nowe, świeże spojrzenie, które cechuje się wzajemnym szacunkiem. Bo przecież, jak pisze Reeves, "Możemy zajmować się dwiema rzeczami jednocześnie. Możemy opowiadać się za prawami kobiet i współczuć bezbronnym chłopcom i mężczyznom". I właśnie taka jest ta książka - pełna empatii zarówno dla mężczyzn, jak i dla kobiet. Oferuje dialog, a nie konflikt, nie zawiera niesprawiedliwych i krzywdzących narracji. I mimo iż mówi o mężczyznach, nie bagatelizuje realnych problemów kobiet i nie usprawiedliwia krzywd, które je spotkały. Bez wątpienia pomaga zarówno mężczyznom, jak i kobietom odnaleźć się w dzisiejszym świecie oraz budować relacje oparte na wzajemnym zaufaniu i zrozumieniu. O autorze Richard Reeves jest prezesem Amerykańskiego Instytutu Chłopców i Mężczyzn oraz pracownikiem Brookings Institution, gdzie wcześniej kierował Inicjatywą na rzecz Przyszłości Klasy Średniej oraz Centrum do spraw Dzieci i Rodzin. Jego badania koncentrują się na chłopcach i mężczyznach, nierównościach społecznych i mobilności społecznej. Pisał do "New York Timesa", "Guardiana", "National Affairs", "The Atlantic", "Democracy Journal" i "Wall Street Journal". Jego książka Chłopcy i mężczyźni została określona przez "The New York Timesa" jako punkt zwrotny w debacie na temat sytuacji współczesnych mężczyzn, a redakcje "The Economist" i "The New Yorkera" uhonorowały ją tytułem książki roku. Po publikacji szybko stała się światowym bestsellerem. We wrześniu 2017 roku magazyn "Politico" nazwał Reevesa jednym z 50 najlepszych myślicieli w USA za jego pracę nad klasą społeczną i nierównościami. Mężczyźni w Polsce Chociaż większość problemów dotykających mężczyzn ma wspólne źródła, to jednak rzeczywistość polska i amerykańska nieco się od siebie różnią. Dlatego też, specjalnie dla polskich Czytelników, w naszym wydaniu książki zamieściliśmy uzupełniający wstęp, który rzuca dodatkowe światło na omawiane zagadnienia. Dzięki niemu Czytelnicy mają okazję spojrzeć na tematykę przez pryzmat lokalnych uwarunkowań i doświadczeń. Autorem wstępu jest znakomity polski specjalista zajmujący się problematyką mężczyzn - Michał Gulczyński, doktorant socjologii na Uniwersytecie Bocconiego w Mediolanie, autor raportu Przemilczane nierówności. O problemach mężczyzn w Polsce oraz współzałożyciel Stowarzyszenia na rzecz Chłopców i Mężczyzn.

Erografie

Karol Gromek

Są książki, które czytamy. Są też takie, o których nie sposób zapomnieć. Oto jedna z nich. Karol Gromek dociera do granic ludzkiej seksualności, a następnie niepokornie je przekracza. Wbrew temu, co powszechnie uważamy za słuszne, i na przekór wszelkiej poprawności. Z tezami tej książki częstokroć przyjdzie nam się nie zgodzić - podczas lektury większość z nas niejednokrotnie się oburzy, a być może będzie nawet głośno protestować. Pewnych spraw nie chcemy bowiem przyjąć i wolimy po prostu o nich nie myśleć, wolimy odwracać wzrok, nie patrzeć. Zbyt rzadko filozofia przyglądała się palcom muskającym rozpalone ciało i ontologicznej kondycji podmiotu decydującego się na podążanie za swoim seksualnym chceniem. A co jeśli pomyślimy świat jako miejsce realizacji materialnego przylegania do siebie ciał, ocierania się ich i prób wzajemnego przywłaszczania? Świat jako przestrzeń przede wszystkim zmysłową, namacalną - gładką, śliską, chropowatą, lepką, twardą - przestrzeń, która podrażnia moją skórę i z tego podrażnienia rodzi się myśl. Świat, w którym rozkoszują się molekuły, którymi przez ułamek czasu jesteśmy. Karol Gromek wędruje po obrzeżach ludzkiej seksualności. Znajduje tam brazylijskie travesti, dobrowolnych kastratów, irańskie transciała, czeczeńskich przeżywców i innych bohaterów, którzy postanowili przeżyć swoje życie. Inaczej niż zwykle odnajdujemy tutaj świat, który rządzi się prawami seksualności i seksu - nie tożsamości. Rozgorączkowane ciała, które gotowe są zrobić wszystko, by zrealizować swoje pragnienie. Erografie to pisanie erotyką albo zapis erotyczności, albo erotyczne pismo będące utrwaleniem striptizu faktów. Erografie to podróże krótkie i dłuższe w celu odkrycia tej wspólnoty, której odmawia się istnienia, wspólnoty pożądania drugiego ciała. Podróże bardziej ontologiczne niż etyczne: oto staje się coś. Jak owo coś się dzieje i dlaczego w ogóle zaistniało?

Drugi seksizm. Dyskryminacja mężczyzn i chłopców

David Benatar

To mężczyźni idą na wojnę, by walczyć, ginąć za ojczyznę i w obronie bliskich. Nierzadko są do tego zmuszani przymusowym poborem, zakazem opuszczania kraju, a także presją społeczeństwa. Mężczyźni są większością ofiar ludobójstw - również jako nastolatkowie i dzieci. W czasie pokoju częściej padają ofiarami pobić i zabójstw, choć podobno potrafią się lepiej bronić. Częściej wymierza się im kary cielesne i wyroki śmierci. Natomiast gdy dotyka ich przemoc seksualna, lekceważy się ich lub nie daje im wiary. Żadna z tych rzeczy nie budzi powszechnego poruszenia - bo przecież mężczyźni są twardzi, wytrzymali i agresywni. Chłopaki nie płaczą. Taki ich los i taka natura. Czy mężczyźni są dyskryminowani ze względu na płeć? David Benatar dowodzi, że tak. Seksizm dotykający mężczyzn jest tak samo realny, jak ten dotykający kobiet - i tak samo szkodliwy. Mężczyźni są gorzej wykształceni. Częściej wykonują niebezpieczne zawody i giną przy pracy. Ojcom przysługuje krótszy urlop rodzicielski, a po rozwodzie rzadziej przyznaje się im opiekę nad dziećmi. Geje są prześladowani bardziej od lesbijek. Kiedy spojrzymy na to z innej niż typowa perspektywy, odkryjemy, że "wielu mężczyzn jest uciskanych znacznie bardziej od wielu kobiet". To teza nie tylko Benatara - niektóre odmiany feminizmu głoszą to samo. Celem tej książki nie jest odwrócenie uwagi od problemów kobiet. Autor w pełni rozpoznaje skalę pierwszego seksizmu. Chce jednak przedstawić drugą stronę medalu: zło, które dotyka mężczyzna tylko dlatego, że są mężczyznami. Uzupełnia naszą wiedzę, by wzajemne oskarżenia ustąpiły wzajemnemu zrozumieniu. Ponieważ "oba rodzaje seksizmu się ze sobą zazębiają": nie jest możliwe zakończenie dyskryminacji jednej płci bez poważnego potraktowania problemów tej drugiej. Wielu mężczyzn jest uciskanych znacznie bardziej od wielu kobiet, a każda feministka zdecydowana stawać bez względu na okoliczności po stronie tych ostatnich z pewnością doszłaby do wniosku, że niekiedy jej wsparcie kobiet kosztem mężczyzn podniosłoby poziom nierówności na świecie [...]. Żadna feministka, której troska o kobiety wywodzi się z dążenia do powszechnej sprawiedliwości, nie ma prawa zezwolić, by jej celem była poprawa sytuacji wyłącznie kobiet. - Janet Radcliffe Richards W istocie nazywano mnie już "wściekłym mężczyzną" i antyfeministą. Rozumowanie to jest błędne, ponieważ nawet gdybym był "wściekłym mężczyzną" i "antyfeministą", nie miałoby to żadnego przełożenia na jakość mojej argumentacji. Wściekli mężczyźni i antyfeminiści mogą mówić prawdę i wyciągać z niej poprawne konkluzje - David Benatar o sobie

Antynatalizm. O niemoralności płodzenia dzieci

Mikołaj Starzyński

Antynatalizm. O niemoralności płodzenia dzieci to publikacja wyjątkowa na polskim rynku. Jej autor, pisząc przystępnym językiem o rzeczach trudnych i kontrowersyjnych, stawia ważne pytanie: czy my, ludzie, mamy moralne prawo do tego, by się rozmnażać i skazywać nasze dzieci na życie, które często jest bolesne i trudne? Zebrane w pracy argumenty skłaniać nas mogą do udzielenia przeczącej odpowiedzi. I choć z częścią z nich być może trudno będzie nam się zgodzić, książka na długo pozostanie w naszej pamięci. Autor zaczyna od szkicu historycznego, pokazując, że wątpliwości dotyczące sprowadzania świadomych istot na świat towarzyszyły ludzkości od tysiącleci. Osobny rozdział poświęca pesymizmowi, rozpatrując jego psychologiczne i filozoficzne uwarunkowania oraz konsekwencje. Nawiązując do ważnego dla antynatalistów eseju pt. Ostatni Mesjasz norweskiego myśliciela Petera W. Zapffego, opisuje rozmaite psychiczne i kulturowe mechanizmy, za pomocą których bronimy się przed rzeczywistością. Są to np. błędy poznawcze działające niczym "różowe okulary", przez które patrzymy na świat, lekceważąc jego grozę i milczącą obojętność. Druga połowa książki to przegląd rozmaitych argumentacji antynatalistycznych: od feministycznych, przez etyczne, po ekologiczne. Autor odwołuje się tu do najważniejszych postaci współczesnej myśli antynatalistycznej, przede wszystkim Davida Benatara i Julia Cabrery. Starzyński w przystępny sposób streszcza ich najważniejsze tezy przemawiające za stanowiskiem, że płodzenie dzieci jest niemoralne. Ponadto w aneksie zawarliśmy jeden z wybitnych klasycznych tekstów antynatalistycznych, esej Petera W. Zapffego pt. Ostatni Mesjasz w znakomitym przekładzie Andrzeja Konrada Trzeciaka, a także zbiór 56 obszernych cytatów, które na potrzeby tej książki wybrał znawca tematu - Piotr J. Miroń. W trzecim wydaniu przewidzieliśmy dodatkowe trzy aneksy: Bestię Ulricha Horstmanna, Zbawienie w feminizmie Theophile'a de Girauda oraz Kwestionariusz antynatalistyczny Karima Akermy. "Lepiej by było dla człowieka, gdyby się nigdy nie urodził - mawiali starożytni Grecy. Pasjonująca książka Mikołaja Starzyńskiego dostarcza wykwintnej argumentacji na rzecz tej tezy. Dla nas wprawdzie - czytelników i czytelniczek - jest już za późno, bo klamka zapadła, istniejemy. Pocieszające jest to, że wyłącznie istniejąc, możemy uznać wyższość nieistnienia. Po lekturze Antynatalizmu nikt nie będzie miał co do tego żadnych wątpliwości. Ważna i świetnie napisana książka" - Tomasz Stawiszyński "Książka Mikołaja Starzyńskiego to dogłębny, rzeczowy - i z racji tej rzeczowości, tego umiarkowania tonu - przejmujący obraz radykalnego i bolesnego buntu przeciw płodzeniu albo, jeśli kto woli, powoływaniu ku życiu. Życiu, które zawsze - niezależnie od jego jakości - musi być, nie tylko według zwolenników antynatalizmu, drastycznym dramatem jednostki: przede wszystkim dlatego, że niechybnym horyzontem istnienia, jego przeraźliwą i paradoksalną koroną jest śmierć. Mimo to, jak dowodzi autor, antynatalizm nie jest wcale spazmatycznym nihilizmem, szytym jedynie trwogą. Książki takiej, gromadzącej starannie, warstwa po warstwie - od greckiej starożytności po dzień obecny - argumenty, wyznania i (jednak) lamentacje zwolenników tak gorzkiego, tak skrajnego widzenia losu - dotąd w Polsce nie było" - prof. dr hab. Zbigniew Mikołejko "To książka niezwykła: opowiada o ludziach, którzy uważają, że nie należy płodzić dzieci. Chcą w ten sposób chronić je przed cierpieniem, nieuniknionym, gdyby jednak przyszły na świat. Bardzo kontrowersyjne stanowisko, łatwe do zlekceważenia i uznania za kaprys filozoficzno-egzystencjalny. Tymczasem Mikołaj Starzyński prowadzi nas przez argumenty antynatalistów z taką precyzją i wrażliwością, że zaczynamy się nad nimi poważnie zastanawiać. Nie musimy przyznawać im racji, ale na pewno zrozumiemy, dlaczego nie chcą dawać życia nowym bytom. Autor też antynatalistów nie ocenia, choć nie ukrywa, że jest ich postawą bardzo zaciekawiony, może nawet zafascynowany. Robi rzecz niezwykłą: z wielką empatią daje im głos" - Renata Kim O autorze Mikołaj Starzyński: kulturoznawca, fotograf, autor książek, recenzji i wywiadów, współtwórca zina "Lamalo". Jego zdjęcia publikowano w książkach i prasie (m.in. "Newsweeku", "Polityce", "Tygodniku Powszechnym", "Wysokich Obcasach", "Vogue Polska", "Forbesie"). W 2015 roku wydawnictwo Nomos opublikowało jego pierwszą książkę pt. Nowy Ateizm. Analiza krytyczna.