Teatr zaangażowany w Polsce i na świecie. Wrocławski Zeittheater

praca zbiorowa

W artystycznej Utopii każde dzieło teatralne byłoby zarzewiem buntu i wywoływałoby realną, spektakularną zmianę jak „bitwa o Hernaniego” czy zdjęcie z afisza Dejmkowskich Dziadów. Pojawiające się w tytule tomu hasło „teatr zaangażowany” odsyła automatycznie do znacznie szerszego kulturowego kontekstu – napięcia między etyką a estetyką. Pytanie o autonomię sztuki, stopień jej wyemancypowania względem przestrzeni społecznej czy szeroko rozumianej sfery politycznej padało nie raz, pomimo to ciągle powraca jako problem determinujący ogląd twórczości artystycznej. Koncepcja tomu i jego przekrojowa struktura opierają się na współczesnej dynamice zjawiska. Autorami tekstów są historycy, teoretycy i praktycy teatru, niezależni dziennikarze. Tę mnogość perspektyw pogłębia aspekt dla analizy dzieła teatralnego fundamentalny – równoczesność aktu kreacji i percepcji. W książce uwzględniona została ta podwójna optyka; spojrzenie „kreatorów” współgra z dekodowaniem przejawów zaangażowania teatru przez „odbiorców”, krytyków i badaczy.      Wydaje się oczywiste, że "teatr zaangażowany” w tym szerokim znaczeniu wykracza już dzisiaj poza sferę tradycyjnie rozumianej sztuki i teatru, znajduje szczególnie dobre warunki rozwoju w Polsce i innych krajach za sprawą wielu zwrotów (społecznego, performatywnego), co oczywiste, ale także w związku z postępującym procesem demokratyzacji społeczeństwa, wymagającym jego aktywności i oporu wobec różnych ośrodków władzy; a to testuje się najlepiej w teatrze (…), który i jako sztuka, i jako instytucja, wreszcie najogólniej jako praktyka kulturowa opiera się po prostu na współobcowaniu bliźnich.  [z recenzji dr hab. Doroty Fox]

Królestwo

Szczepan Twardoch

Zaskakująca kontynuacja jednego z największych bestsellerów ostatnich lat Ryfka ma jeden cel przetrwać. W swojej kryjówce pielęgnuje na wpół przytomnego Jakuba Szapirę, który niczym nie przypomina niegdysiejszego postrachu stolicy. Kobieta nocami wychodzi na gruzowisko, którym po polskim powstaniu stała się Warszawa. Zdobywa pożywienie, obmyśla plan dalszej ucieczki, pieniądze wymienia na coś znacznie cenniejszego na broń. Jej oczy widzą upadek dawnego królestwa Szapiry, jej nozdrza rozpoznają zapach porzuconych resztek jedzenia, jak i trupi odór, a do jej uszu dochodzą coraz to nowe pogłoski. Podobno pod ruinami byłego getta żyje nieomal mityczny Ares, krwią podpisujący swoje nazistowskie ofiary Dawid, syn Szapiry, przeżył wywózkę z Umschlagplatz. O losie ojca niewiele wie, bo też mało go on obchodzi. W ukryciu wspomina dawne czasy i przedwojenną potęgę Jakuba. Spotkał w życiu wielu złych ludzi, ale nikt nie jawi mu się gorszym niż Jakub Szapiro Opowieść Ryfki i historia Dawida układają się w zaskakującą kontynuację Króla, jednego z największych bestsellerów ostatnich lat. Chwytająca za gardło opowieść o wojnie oraz bezkompromisowe spojrzenie na oprawców i ofiary. Żydzi, Polacy i Niemcy. I to najtrudniejsze wyzwanie pozostać człowiekiem.

Jak kochać własną córkę

Hila Blum

Stojąc na ulicy tysiące kilometrów od domu, Joela ukradkiem obserwuje dwie dziewczynki. Niezauważona przez wnuczki, których nigdy nie poznała, i córkę, z którą od lat nie ma kontaktu, zaczyna snuć opowieść o błędach, łatwych do popełnienia, lecz mimo to niewybaczalnych. Joela ściga własne wspomnienia, by uchwycić moment, gdy drobne oszustwa życia rodzinnego doprowadziły córkę do ucieczki. Hila Blum tworzy realistyczny portret radości, smutków i niepewności wpisanych w macierzyństwo. Zbrodnie popełnione z dobrych chęci, wielki trud, jaki podejmuje matka, aby ukryć swoją rodzicielską porażkę, oraz historię miłości do dwóch mężczyzn. Do tego, z którym założyła rodzinę, i tego z którym przeżywa jej stratę. Jak kochać własną córkę to hipnotyzująca powieść o trudnej, nierozerwalnej, przytłaczającej więzi matki z córką.

Język ciała. Fizyczna dynamika struktury charakteru

Alexander Lowen

Język ciała to pierwsza książka Alexandra Lowena. Autor, wybitny psychiatra i psychoterapeuta, prezentuje w niej teoretyczne podstawy stworzonej przez siebie metody terapeutycznej, określanej jako bioenergetyka. Opiera się ona na założeniu, że problemy psychologiczne znajdują odzwierciedlenie w stanie fizycznym organizmu i vice versa. Źródłem tych problemów są według Lowena zaburzenia przepływu energii biologicznej w ciele pacjenta, powstałe pod wpływem traumatycznych przeżyć we wczesnym dzieciństwie. W części pierwszej książki Lowen obszernie przedstawia rozwój myśli psychoanalitycznej od czasów Freuda. Wprowadza pojęcie struktury charakteru, którą traktuje jako rodzaj patologicznego mechanizmu obronnego, i omawia powiązane z tym zagadnieniem założenia teoretyczne. W drugiej części przedstawia struktury psychiczne i fizyczne związane z poszczególnymi typami charakteru, sposoby terapeutycznego postępowania z nimi, a także trudności, z którymi może spotkać się terapeuta podczas swojej pracy. Dr Alexander Lowen wybitny amerykański psychiatra i psychoterapeuta, założyciel Międzynarodowego Instytutu Analizy Bioenergetycznej. Opracował autorskie podejście terapeutyczne zwane bioenergetyką. Jego trwające ponad 60 lat badania miały duży wpływ na rozwój współczesnej psychiatrii i psychoterapii. Lowen łączył pracę umysłu z ciałem, rozwiązywał problemy emocjonalne i uświadamiał, że każdy nosi w sobie potencjał życiowej radości. Napisał kilkanaście książek poświęconych analizie bioenergetycznej.

Obecność zła. O filozofii Leszka Kołakowskiego

Jan Tokarski

Książek Leszka Kołakowskiego prawie nikt już dziś nie czyta. Jego dzieło zostało zepchnięte na margines, przez grzeczność tylko odnotowane bywa  kurtuazyjnym przypisem. Sam filozof stał się kimś w rodzaju nestora III RP, który nic nie ma nam już do powiedzenia. Zamiast o „obecności Kołakowskiego” należałoby mówić dziś raczej o jego obcości. Jan Tokarski próbuje spojrzeć na dzieło Kołakowskiego świeżym okiem. Analizuje zarówno przyczyny wejścia filozofa w komunizm, jak i jego fundamentalną krytykę XX-wiecznych totalitaryzmów. Przemierza razem z nim drogę od racjonalistycznego antyklerykalizmu do ostrożnej przychylności w stosunku do niektórych form sacrum. Prezentuje niedogmatyczną, antykodeksową etykę polskiego filozofa oraz odkrywa w jego pismach tyleż oryginalną, co wyważoną krytykę współczesności. Przede wszystkim jednak Tokarski usiłuje wydobyć z tych niezwykle różnorodnych tematycznie tekstów ich ukryty, wspólny rdzeń. I stawia tezę, że jest nim tytułowa obecność zła. Niniejsza książka to zarówno próba całościowej interpretacji myśli Leszka Kołakowskiego, jak i przewodnik po jego dziele. Jan Tokarski (ur. 1981) – filozof, historyk idei. Członek redakcji „Przeglądu Politycznego” i kwartalnika „Kronos”. Stały współpracownik „Kultury Liberalnej”. Wcześniej opublikował książki: Czas zwyrodniały (2014), Historie przyszłości. Wizje bolszewizmu w Rosji 1917–1921 (2012) oraz Neokonserwatyści a polityka USA w nowym wieku (2006).

Pewna długa noc. Obraz Turcji oczami jej pisarzy pierwszej połowy XX w

Danuta Chmielowska, praca zbiorowa

Znów wyruszyliśmy w drogę. Mieliśmy zajechać pod wieczór do Develi. Potem zrozumiałam, co to jest Develi. Nie przypominało Cambaz ani też Sıhlar. Paliły się tam nawet latarnie. Nasz osiołek się zmęczył, my też byliśmy pokryci kurzem. Ojciec zadzwonił do drzwi dosyć dużego drewnianego domu. Otworzyła młoda kobieta o miłej powierzchowności. W jej twarzy widać było dobro. Potem przyszedł jej mąż. Wypłacił memu ojcu papierowe pieniądze. Tej sceny nigdy nie zapomnę. Potem ojciec spojrzał na mnie, uśmiechnął się lekko i nic nie powiedziawszy, odszedł. Fragment opowiadania "Ayşe" Opowiadania tureckich mistrzów pióra nikogo nie pozostawią obojętnym. Bogata biografia i twórczość pisarzy, których utwory prezentujemy w niniejszej antologii, ukazują intrygującą specyfikę ich czasów, ale i zaskakująco aktualne tematy. Lektura opowiadań udowadnia nam, że w każdym społeczeństwie niezwykłe umysły, pomimo upływu czasu, wielu przeszkód i trudności, nadal rozświetlają serca ludzi, zachęcając ich do refleksji i poznania samego siebie.

Dzieje dwóch rodzin. Mackiewiczów z Litwy i Orłosiów z Ukrainy

Kazimierz Orłoś

Wybitny prozaik i nowelista pokolenia 56, scenarzysta i publicysta. Jeden z pierwszych pisarzy, którzy, pozostając w kraju, nie godzili się na ograniczenia cenzury politycznej, współpracownik Instytutu Literackiego i Kultury paryskiej Jerzego Giedroycia. Bogato ilustrowana saga rodzinna, zawierająca wspomnienia matki pisarza, Seweryny Orłosiowej z Mackiewiczów i ojca, Henryka Orłosia, który dzieciństwo i część studiów spędził na Ukrainie. Pojawiają się tu nie tylko członkowie rodziny, ale też  znane postacie historyczne i publiczne (Iwaszkiewiczowie, E. Małaczewski, Rydel, Wyspiański, Mehoffer, Józef i Stanisław Cat Mackiewiczowie, J. Korczak), historie obyczajowe, wypadki historyczne i przygody pisarskie. Przeplatane opowieści rodziców są oszczędnie  komentowane i uzupełniane przez K. Orłosia również wplata on w tok dawnych wspomnień rezultaty z podróży sentymentalnej po miejscach rodzinnych na Ukrainie z 2010 roku. Mój dom rodzinny jak teraz o nim myślę był domem wyjątkowym: ani z okresu dzieciństwa, ani z późniejszych lat, nie pamiętam podniesionych głosów Rodziców, kłótni, ostrzejszych słów. Pamiętam oboje uśmiechniętych, w dobrych nastrojach, optymistycznie nastawionych do życia. A przecież należeli do pokolenia, które przeżyło dwie wojny światowe, rewolucję bolszewicką, 39 rok, okupację niemiecką. Powstanie warszawskie w 44. A potem jeszcze wszystkie absurdy czasów PRL.  Kazimierz Orłoś

Bo jesteś ty

Iza Maciejewska

JEŚLI POKOCHALIŚCIE "PROMYCZKA" KIM HOLDEN, TO ZAKOCHACIE SIĘ W TEJ KSIĄŻCE. Pierwsza miłość. Pierwszy pocałunek. Pierwsze rozczarowanie. Weronika, która rozpoczęła naukę w klasie maturalnej, sprawia wrażenie nastolatki nieróżniącej się szczególnie od swoich rówieśników. Jak jednak wiadomo, pozory często mylą. Dziewczyna pewnego dnia wpada w poważne tarapaty. Żeby się z nich wydostać, musi spędzać czas z nieco starszą od siebie Sylwią, która na skutek choroby została uwięziona we własnym ciele. Splot przypadkowych zdarzeń sprawia, że Damian, jeden z braci Sylwii, żywi do Weroniki olbrzymią niechęć. Pikanterii dodaje również fakt, że najlepsza przyjaciółka Wery szaleńczo się w nim zakochała. Kropkę nad "i" stawia jednak przeszłość, która - jak to zazwyczaj bywa - daje o sobie znać w najmniej spodziewanym momencie. Ile jest prawdy w powiedzeniu, że młodość zawsze rządzi się swoimi prawami? Czy prawdziwa przyjaźń naprawdę istnieje? Czy można pogodzić się z nieuniknionym? "Bo jesteś ty" to słodko-gorzka opowieść, która dotrze do wrażliwych serc czytelników i wypełni je wulkanem emocji.

Biszkopt, pingwin i reszta

Renata Piątkowska

Zbiór opowiadań o zwierzętach i ich relacjach z ludźmi, niekiedy zupełnie nieprawdopodobnych. Bo czy komuś przyjdzie do głowy, że bocianica zaprzyjaźni się z człowiekiem tak, że będzie z nim oglądać telewizję? Albo że wilczyca przyjdzie do leśniczego na śniadanie? Albo że tajną bronią w czasie wojny będą mewy? Dowcipne i wzruszające opowiadania pokazują, jak niezmierzone możliwości drzemią w zwierzętach – zarówno w tych dzikich, jak i w domowych pupilach. dla dzieci w wieku  5-12 lat

Gra na antenie

J.D. Barker

Gra, w której każdy ruch może zakończyć się śmiercią. Jordan Briggs to charyzmatyczna, ale kontrowersyjna prezenterka radiowa, prowadząca popularny program w stacji SiriusXM. Znana jest z ostrych i bezkompromisowych poglądów, które przyciągają zarówno gorących zwolenników, jak i zaciekłych krytyków. Pewnego dnia, podczas porannej audycji, Jordan odbiera telefon od słuchacza, który przedstawia się jako Bernie. Szybko okazuje się, że niewinna z pozoru rozmowa zmienia się w niebezpieczną grę. Bernie zmusza Jordan do podejmowania trudnych decyzji, z których każda może doprowadzić do przerażających konsekwencji. Słuchacze stają się świadkami koszmarnej rozgrywki, w której stawką jest życie niewinnych ludzi. Jordan musi zmierzyć się z własnymi demonami, przeszłością i poczuciem winy. By powstrzymać Berniego, angażuje się w wyścig z czasem, próbując znaleźć sposób na zakończenie gry, zanim zginie więcej osób.

Bękarty pańszczyzny

Michał Rauszer

Do czego doprowadzić mogą głód i ciężka praca? I kiedy wyzysk staje się nie do zniesienia? W swojej najnowszej książce Michał Rauszer odpowiada na te i inne pytania, a także analizuje historyczny fenomen buntów chłopskich. Wykorzystując interdyscyplinarne narzędzia, przygląda się wybuchającym w całej Europie antyfeudalnym wojnom chłopskim i dziewiętnastowiecznej rabacji galicyjskiej. Rauszer nie rozpatruje tych wydarzeń w kategoriach spontanicznych czy zorganizowanych wystąpień politycznych, nie ogranicza się również do stworzenia kroniki walki klasowej. Bunty chłopskie okazują się bowiem jednym z kluczowych procesów konstruowania kultury oporu, która w swoich zróżnicowanych i determinowanych historycznie przejawach może być inspirująca także dzisiaj.

O pochodzeniu czasu. Ostateczna teoria Stephena Hawkinga

Thomas Hertog

Najbliższy współpracownik Stephena Hawkinga przedstawia ostatnie przemyślenia słynnego uczonego na temat kosmosu, które rewidują koncepcję przedstawioną w bestsellerze Krótka historia czasu Być może najistotniejsze pytanie, na jakie Stephen Hawking próbował odpowiedzieć w trakcie swego niezwykłego życia, brzmiało: w jaki sposób wszechświat mógł stworzyć warunki tak doskonale sprzyjające życiu. W swym azylu na wydziale fizyki teoretycznej w Cambridge Stephen Hawking oraz jego przyjaciel i współpracownik Thomas Hertog przez dwadzieścia lat pracowali ramię w ramię nad nową kwantową teorią kosmosu. Książka O pochodzeniu czasu zabiera czytelnika na poszukiwanie zrozumienia spraw większych niż nasz wszechświat, dając nam wgląd w ekstremalną fizykę kwantową czarnych dziur i Wielkiego Wybuchu oraz czerpiąc wiedzę z najnowszych osiągnięć teorii strun. W ostatnim okresie swojego życia Stephen Hawking i Thomas Hertog stworzyli ostateczną teorię, proponując radykalnie nową, darwinowską wizję początków naszego uniwersum: prawa fizyki nie są wyryte w kamiennych tablicach, ale rodzą się i ewoluują, gdy opisywany przez nie wszechświat nabiera kształtu. BYĆ MOŻE DAWNO TEMU CZAS NIE ISTNIAŁ

Rozwój i doskonalenie umiejętności negocjacyjnych

E. Jadwiga Biesaga-Słomczewska

Jeżeli wydaje Ci się, że wiesz o negocjacjach wszystko, to masz rację - tylko Ci się wydaje. Publikacja stanowi kompendium wiedzy z zakresu negocjacji, komunikacji interpersonalnej oraz wywierania wpływu na ludzi. Autorka zachęca czytelników do zgłębiania tajników sztuki negocjacji - w przystępny sposób prezentuje treści, a także podaje liczne przykłady z praktyk negocjacyjnych i opatruje je licznymi komentarzami. Wyuczenie się na pamięć standardowych reguł postępowania nikomu nie zapewni sukcesu w negocjacjach. Umiejętność negocjowania nie jest przekazywana w genach - do perfekcji dochodzi się dzięki własnemu uporowi w zdobywaniu zarówno wiedzy, jak i umiejętności analitycznego postrzegania procesów, w których uczestniczymy. Nigdy nie osiągniemy negocjacyjnego mistrzostwa, jeśli nie oderwiemy się od głęboko zakorzenionych poglądów, schematów zachowań i bazowania na nie zawsze dobrych doświadczeniach. Nieuwzględnienie perspektywy drugiej strony oraz narzucanie jej naszych przekonań i wartości zawsze prowadzi do frustracji i niezadowolenia. W trakcie negocjacji powinno nam przyświecać motto, którym kierowała się też autorka książki: "Daj mi to, czego potrzebuję, w zamian otrzymasz to, co jest potrzebne Tobie" (Gavin Kennedy).

Odpowiedź Hiobowi

Carl Gustav Jung

Jeden z najważniejszych tekstów kultury powstałych w XX wieku. Erudycyjny esej o Bogu i człowieku z posłowiem Olgi Tokarczuk. Kolejna odsłona serii Inne Konstelacje   Carl Gustav Jung w Odpowiedzi Hiobowi podejmuje się prawdopodobnie najtrudniejszego zadania w całej swojej karierze. Uczony czyta Księgę Hioba i na podstawie tej wstrząsającej także w dzisiejszych czasach części Starego Testamentu przeprowadza odważną i intelektualnie pobudzającą psychoterapię Boga. Dlaczego Bóg postanowił ukarać Hioba i odrzeć go z godności? Co zachowanie Boga, nieubłagane i pozbawione pierwiastka dobra, może nam powiedzieć o chrześcijaństwie i naszej cywilizacji? I wreszcie: jaką rolę do odegrania ma sam Hiob czyli człowiek? Jung tworzy niezwykły koncept zgodny ze swoją wizją ludzkiego umysłu, psychiki i rozumu, jednocześnie odpowiadając na kluczowe pytania, które towarzyszą człowiekowi od zarania dziejów. Jung miał pisarski talent. Tradycyjny porządek myśli i umiejętność cierpliwego dowodzenia krok po kroku pomagają zrozumieć wielokontekstowy i czasem erudycyjny tok myślenia tego uczonego. Chciałabym zwrócić uwagę na ton tej książki: jeśli nie jest to sarkazm, to na pewno jest on lekko ironiczny ze szczyptą szczególnego Jungowskiego humoru rzecz w takich tekstach niebywała. Ma się wrażenie, że w ten sposób autor chce rozładować gromadzące się w nas, czytających, napięcie. Mówimy wszak o rzeczach fundamentalnych i śmiertelnie poważnych. (z posłowia Olgi Tokarczuk)

O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą. 2/2023

Wydawnictwo AVT

Przed nami walentynki. Nie mogło więc zabraknąć tematu oscylującego wokół miłości… Jak mimo odpływu estrogenów i dokuczliwych dolegliwości związanych z menopauzą cieszyć się życiem intymnym? Piszemy o tym w Raporcie Specjalnym. Z kolei Temat Numeru lutowego wydania O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą poświęciliśmy regeneracji mózgu. Okazuje się, że śpiew i muzykoterapia mogą pomóc nie tylko poprawić koncentrację, ale wręcz przywrócić mowę osobom cierpiącym na afazję po udarach lub innych urazach mózgu. Co więcej, światowej sławy specjalista dr Daniel G. Amen dzieli się z nami prostymi a skutecznymi sposobami na naprawę i poprawę funkcjonowania komórek nerwowych. Warto też przeczytać tekst o dotrzymywaniu postanowień noworocznych. O tym, jak w nich wytrwać i poprawić swoje zdrowie oraz życie, mówią fachowcy mentalny mistrzów świata i olimpijczyków Jakub B. Bączek i life coach Aneta Matejczyk-Milczanowska. W tym numerze piszemy także o tym, jak uniknąć groźnych powikłań poinfekcyjnych oraz zwyrodnienia stawu biodrowego. Ponadto jak zwykle w numerze zalecenia Starego Doktora dotyczące zapobiegania niepłodności oraz insulinooporności. Przedstawiamy również sprawdzone sposoby radzenia sobie z kamieniami nerkowymi, a Detektyw Medyczny podpowiada, które rośliny zwalczą halitozę. Czasami, gdy przeglądam kolejne teksty, zauważam, że przewija się w nich jakaś roślina lub suplement. Jest to całkowicie losowe, bo przecież artykuły piszą różni ludzie, mieszkający niejednokrotnie setki kilometrów od siebie i władający różnymi językami. Tym razem gwiazdą numeru jest to rokitnik zwyczajny – zwróćcie uwagę na jego wszechstronne działanie. Miłej lektury! Marta Borek-Białecka Redaktor naczelna

Someone You Loved

Robin Constantine

Kiedy miłość odchodzi na zawsze Sarah nie może się pozbierać po tragicznej śmierci swojego chłopaka, Alexa. I choć ich związek trwał zaledwie dwa cudowne miesiące, Sarah straciła sens życia. Zawsze była cicha i wycofana, ale teraz dosłownie znika. Podobnie jak najlepszy przyjaciel Alexa, Jake, który był świadkiem jego śmierci. Mimo że Sarah i Jake nigdy się nie przyjaźnili, teraz są dla siebie największym wsparciem. Co noc przez telefon potajemnie wspominają Alexa. Muszą uważać, by śmiertelnie zazdrosna dziewczyna Jakea nie dowiedziała się o ich rozmowach. Tylko jak długo uda się im ukrywać rozkwitające uczucie? I czy będą w stanie otworzyć nowy rozdział w swoim życiu?

Seria w przekładzie. Polskie warianty prozy Josepha Conrada

Agnieszka Adamowicz-Pośpiech

Praca koncentruje się na zagadnieniu serii przekładowej. Na przykładzie polskich wariantów prozy Josepha Conrada przeanalizowano trzy serie przekładowe: Murzyna z załogi „Narcyza”, Tajfunu i Smugi cienia. Praca jest przeznaczona dla studentów filologii zainteresowanych przekładoznawstwem oraz najnowszymi trendami w obrębie Translation Studies. Wykorzystuje koncepcje manipulacji, patronatu, prze-pisania i refrakcji dla opisu odmiennej recepcji dzieł Conrada w kulturze polskiej na przestrzeni prawie stu lat. Praca zainteresuje także wnikliwych czytelników poszukujących odpowiedzi na pytanie dlaczego poszczególne wersje jednego i tego samego utworu niejednokrotnie bardzo się od siebie różnią.

Czysta Ameryka. Przemilczana historia eugeniki

Elizabeth Catte

W pierwszych dekadach XX wieku Amerykanie reklamowali eugenikę na jarmarkach, uczestniczyli w konkursach na najsprawniejsze rodziny i oglądali filmy zachwalające właściwy dobór małżonków dla uzyskania jak najzdrowszego potomstwa. Setki uniwersytetów w całym kraju kształciły lekarzy i pracowników opieki społecznej tak, by mniej skupiali się na leczeniu, a bardziej na izolacji i kontroli niepożądanych: biednych, chorych psychicznie, niezaradnych, mieszańców. Kraj na oszałamiającą skalę zaakceptował dogmat, który koił amerykańskie niepokoje: choroby społeczne, podobnie jak te fizyczne, da się wyleczyć. Elizabeth Catte kreśli historię ruchu eugenicznego w USA, biorąc za przykład stan Wirginia i łącząc perspektywę badaczki z osobistym zaangażowaniem: tuż obok jej domu, w Western State Hospital, dokonano przymusowej sterylizacji tysiąca siedmiuset osób. Dziś trudno znaleźć wzmianki na ten temat podobnie jak o przymusowych wysiedleniach osób uznanych za zdegenerowane genetycznie czy obozach pracy, do których kierowano chorych psychicznie. Szpital przekształcono w luksusowy hotel. Czysta Ameryka to wciągająca opowieść o tym, co kierowało wyznawcami ruchu eugenicznego: zbiorowym lęku przed światem, w którym bogactwo i biały kolor skóry nie gwarantowałyby władzy.   W przejmującej analizie związków polityki ekonomicznej z myślą eugeniczną Catte przygląda się pracy przymusowej w zakładach psychiatrycznych Wirginii, zniszczeniu całej dzielnicy Charlottesville niegdyś zamieszkanej przez czarnych pod pretekstem rewitalizacji miasta oraz przemianie szpitala Western State w luksusowy kompleks hotelowo-apartamentowy. Ta prowokująca i bezbłędnie udokumentowana historia pokazuje, jak dawne traumy umacniają dzisiejsze nierówności. Publishers Weekly   Catte nie przyszła się cackać. Oto przykład badań historycznych w najbardziej przejmującym i najprzystępniejszym wydaniu. Autorka, stuprocentowa badaczka, jest zarazem w stu procentach ludzka. Nadaje osobisty wymiar temu, co historyczne, łącząc przeszłość z własnymi współczesnymi doświadczeniami. Swoją pierwszą książką udowodniła, że potrafi dać swój głos historii rozpaczliwie potrzebującej dobrego narratora, a w Czystej Ameryce zrobiła to znowu. Sara Beth West   W tej rzetelnej, świetnie napisanej, wstrząsającej książce Catte opowiada o tym, co działo się w szpitalu psychiatrycznym Western State od końca lat dwudziestych XX wieku do 1979 roku. [] To umiejętnie zbadana i opatrzona bogatym kontekstem analiza przerażającego epizodu w historii Ameryki Kirkus Reviews   Przerażająca, ale potrzebna opowieść o tym, jak eugenika ukształtowała i wciąż kształtuje lokalną społeczność autorki, oraz o tym, jak bardzo niektórzy chcieliby zostawić przeszłość za sobą. Chris Hammer, Christian Century   Napisana po mistrzowsku Czysta Ameryka to książka zakorzeniona w przeszłości, która jednak nie odwraca wzroku od tego, co tu i teraz. Mary Elizabeth Williams, Salon   Pasjonująca [] precyzyjnie uargumentowana i nieposkromiona. Barbara Spindel, The Wall Street Journal

Wysoko wrażliwi i miłość

Elaine N. Aron

Czy masz wrażenie, że ciągle otaczają cię subtelne sygnały, komunikaty niewerbalne, przelotne emocje czy półświadome pragnienia innych ludzi? Czy męczy cię spora ilość bodźców, wywołując uczucie wyczerpania? A może czasami nie możesz się przemóc, by przejść od myślenia do działania? Może często wybierasz samotne siedzenie w domu zamiast aktywnych rozrywek i grupowych atrakcji? Jeśli tak, to prawdopodobnie należysz do grona wysoko wrażliwych osób, stanowiących 20% wszystkich ludzi. I nie ma w tym nic złego, tyle że świat, w którym żyjesz, jest dostosowany do ludzi o zdecydowanie innych potrzebach niż twoje. Czasami możesz więc czuć się naprawdę inny i niezrozumiany! Jednak twoje wyjątkowe zdolności empatyczne i analityczne mogą być wielkim atutem zarówno w przyjaźni, jak i małżeństwie czy innym długotrwałym związku. Ta książka będzie twoim przewodnikiem po świecie miłości i związków tworzonych przez osoby wysoko wrażliwe! Dowiesz się z niej między innymi: jak układają się relacje, zależnie od tego, czy wysoko wrażliwy jest mężczyzna, czy kobieta, czy osoby wysoko wrażliwe tworzą dobre związki z innymi osobami wysoko wrażliwymi, jakie są zalety związków mieszanych, jak unikać pułapek związków osób wysoko wrażliwych z niewysoko wrażliwymi, jak wysoka wrażliwość wpływa na życie seksualne, jaki jest wpływ wrażliwości na prawdopodobieństwo zakończenia związku. Książka Elaine N. Aron przywraca związkom właściwe im oparcie w życiu wewnętrznym oraz honoruje ludzi, których naturalnie życie to pociąga. Ta znakomita i ważna pozycja pomoże wysoko wrażliwym znaleźć wewnętrzny spokój i spełnienie w ich relacjach międzyludzkich. Robert Johnson, autor Balancing Heaven and Earth

Tajemnicza Robulka

Barbara Siedlarz

"- Aj, boli, bardzo boli - zaskowyczała dziwna Istotka, która przed chwilą spadła na ziemię nie wiadomo skąd. Maleńkimi rączkami, innymi niż mają ludzie, rozcierała bolące kolanka. Dłonie małej Istotki miały tylko cztery palce: trzy dłuższe i jeden krótszy, na kształt ludzkiego kciuka. Próbowała stanąć na nóżkach, podobnych do nóg ludzi. Zachwiała się jednak i upadła. - Muszę nabrać troszkę siły - wyszeptała. Rozejrzała się wokół pięknymi, bardzo dużymi oczkami, które miały kolor bursztynu. Zatrzepotała długimi rzęsami. Podniosła dwa maleńkie kamyczki i potarła je o siebie. Przytuliła do nich swoją kształtną główkę i wessała usteczkami ciepło, które wytworzyło się pod wpływem tarcia. To było całe jej pożywienie. - Teraz mogę iść poszukać mojego domu - stwierdziła. Ruszyła przed siebie rozgarniając ździebełka traw. Zatrzymała się pod kwiatem stokrotki. Usłyszała jakieś odgłosy..."

Anonimowość jako granica poznania w fenomenologii Edmunda Husserla

Piotr Łaciak

Rozprawa prezentuje filozofię Edmunda Husserla w świetle trzech tez, które zostały tak wyrażone, aby zaakcentować centralne miejsce problematyki anonimowości w fenomenologii transcendentalnej. Pierwszą tezę można sformułować następująco: człowiek jest Ja transcendentalnym, ale w naturalnym nastawieniu transcendentalny charakter subiektywności pozostaje anonimowy, to znaczy niepoddany refleksji, zakryty. Druga teza wyraża myśl, że anonimowość tę można przezwyciężyć, przeprowadzając redukcję fenomenologiczną. Trzecia teza głosi, że odsłonięta dzięki redukcji fenomenologicznej świadomość transcendentalna nie jest czymś ostatecznym, lecz sama konstytuuje się w absolutnej subiektywności, a absolutna subiektywność nie poddaje się refleksji i pozostaje również anonimowa, przy czym anonimowość absolutnej subiektywności nigdy nie może być przezwyciężona. Zaprezentowanie fenomenologii z punktu widzenia problematyki anonimowości daje rezultaty w postaci następujących rozstrzygnięć. Po pierwsze, kryzys jest rozumiany jako trwanie życia transcendentalnego w anonimowości. Po drugie, redukcja fenomenologiczna oznacza odsłonięcie tezy naturalnego nastawienia jako przeżycia konstytuującego byt świata. Po trzecie, świadomość refleksyjnie zobiektywizowana nie jest absolutną subiektywnością, jako że absolutna subiektywność stanowi świadomość anonimowo funkcjonującą. Po czwarte, anonimowość absolutnej subiektywności nie pozostaje w sprzeczności z fenomenologiczną zasadą wszelkich zasad, ponieważ apodyktyczna oczywistość „Ja jestem” okazuje się anonimową oczywistością. Rozprawa stanowi pierwszą w literaturze przedmiotu monografię poświęconą problematyce anonimowości w Husserlowskiej filozofii i jest adresowana nie tylko do filozofów specjalizujących się w zakresie fenomenologii, lecz także do tych czytelników, którym nie jest obca problematyka granic poznania, wewnętrznej struktury podmiotowości, źródeł kryzysu europejskiego człowieczeństwa i możliwości jego przezwyciężenia.

Produkty pszczele w leczeniu chorób serca i układu krążenia

Bogdan Kędzia, Elżbieta Hołderna-Kędzia

„Produkty pszczele w leczeniu chorób serca i układu krążenia” to kolejna – po „Produktach pszczelich w trudnych do leczenia chorobach dermatologicznych” – książka autorstwa prof. Bogdana Kędzi i mgr Elżbiety Hołdernej-Kędzi dotycząca właściwości i możliwości wykorzystania produktów pszczelich. W książce autorzy skupili się na prozdrowotnych właściwościach miodu, mleczka pszczelego, pyłku kwiatowego, pierzgi, propolisu i jadu pszczelego w leczeniu schorzeń związanych z układem krążenia i sercem, takich jak niewydolność serca, miażdżyca tętnic, choroba niedokrwienna serca czy nadciśnienie tętnicze.

Kolorowo jak diabli

Iza Maciejewska

"Sami swoi" w wydaniu współczesnym. Gdy Paulina zakochała się w Tomku, miała dziewięć lat i bardzo ambitne plany związane ze swoim dziecięcym zauroczeniem. Z biegiem czasu uczucie to nabrało mocy. Kiedy starszy od niej o trzy lata Tomek przyjechał do dziadków na przepustkę z wojska, Paulina spędziła z nim noc, co przyczyniło się do tego, że następnego dnia tworzyła w myślach spis gości weselnych. Problem pojawił się wtedy, gdy przyszły pan młody wrócił do wojska i nie odpisał na żaden z jej miłosnych listów. Paulina bardzo długo obwiniała pracowników poczty o wykradanie korespondencji, nie dopuszczając do siebie myśli, że Tomek ją wykorzystał. Rok później spotkali się na osiemnastce. Niestety, do ramienia chłopaka przylepiona była atrakcyjna blondynka. Jedynie alkohol mógł w tamtym momencie ukoić ból zranionego serca Pauliny, która doszła do wniosku, że będzie kultywowała rodzinną tradycję - niechęć do sąsiadów "zza płota". Jej dziadek i dziadek Tomka od wielu lat toczyli ze sobą okazjonalne spory. Czemu okazjonalne? Ponieważ pomiędzy kłótniami potrafili się dogadać. Możliwe, że spowodowane było to prowadzeniem wspólnego interesu, który polegał na zaopatrywaniu okolicznych mieszkańców we własnoręcznie pędzony bimber. Jak to się jednak mówi, od miłości do nienawiści tylko jeden krok, a Paulina krok ów wykonała z ogromną ochotą. Przysięgła sobie, że nienawiść do Tomka zostanie w niej już do końca życia. Tymczasem siedem lat później... "Kolorowo jak diabli" to lekka i barwna komedia romantyczna, gdzie główną rolę odgrywają charakterni bohaterowie oraz niepowtarzalny humor, powodujący niekontrolowane wybuchy śmiechu.

Saga rodzinna w literaturze polskiej XXI wieku. Konwencja czy kontestacja?

Anna Zatora

Publikacja redefiniuje gatunek sagi rodzinnej, konfrontując najnowsze reprezentacje literackie z modelem tradycyjnej powieści rodzinnej, i bada zależności między ewolucją gatunku a przeobrażeniami zachodzącymi w modelu rodziny. Funkcjonujące w nauce definicje sagi rodzinnej (powieści rodzinnej) są niewystarczające, by określać najnowszy materiał literacki, czyli powieści o tematyce rodzinnej powstające na początku XXI w. Saga rodzinna jako gatunek silnie związany z życiem pozaliterackim rozwija się wraz ze zmianami zachodzącymi w modelu rodziny - stanowią one kulturowy kontekst badań, w których wykorzystano metodologię literaturoznawczą (genologia, poetyka), z zakresu studiów kulturowych i nauk społecznych (m.in. feminizm i gender studies). Analizie poddane zostały wybrane polskie utwory literackie powstałe w latach 2005-2015: Piaskowa Góra (Joanna Bator), Saturn (Jacek Dehnel), Stulecie Winnych (trylogia; Ałbena Grabowska), Dom na rozlewiskiem (trylogia mazurska; Małgorzata Kalicińska), Rodzina O. (Ewa Madeyska), Chochoły (Wit Szostak), Włoskie szpilki i Szum (Magdalena Tulli). Badania te wskazują na dwie drogi ewolucji gatunku: pierwsza stanowi kontynuację tradycyjnego modelu sagi rodzinnej, a należące do niej reprezentacje literackie (sagi konwencjonalne) zachowują wierność wypracowanemu wówczas modelowi rodziny i powielają większość elementów z zakresu poetyki; na drugiej drodze znalazły się utwory (sagi kontestacyjne), które czerpią z tradycji genologicznej, ale dokonują jej krytycznej reinterpretacji. W zakończeniu zaproponowano wprowadzenie dla nich terminu "antysaga", dotąd niefunkcjonującego w dyskursie naukowym. Analiza materiału literackiego pozwala wykazać związek między rozwojem badań kulturowych i ewolucją modelu rodziny a sagą rodzinną.