PRL Na czterech kółkach

Sławomir Koper

Dlaczego osoby w podeszłym wieku za wszelką cenę chciały jeździć maluchem? Kobiety PRL-u lubiły małe czy duże fiaty? Dlaczego Gomułka chciał wszystkich Polaków wcisnąć do autobusów? Czy pobieda to warszawa i dlaczego syrenę nazywano skarpetą? Jak bić prędkościowy rekord świata samochodem, który jest wolny, ciężki i się psuje? Czy Gierek obiecał wszystkim po maluchu? Ile pensji przeciętnego Polaka kosztował polonez? Jak zwykle w przypadku książek Sławomira Kopra, dat będzie niewiele, anegdot mnóstwo. Dygnitarze, rajdowcy, dziennikarze, sportowcy, artyści filmu i estrady w opowieści o motoryzacyjnych szaleństwach w kraju nad Wisłą. Dziury w drogach, brak autostrad, za to nadmiar miejsc parkingowych. Szara rzeczywistość w kolorowej odsłonie opowieści motoryzacyjnej. Proszę wsiadać, drzwi zamykać!

Przygoda w nieznanym kraju

Aniela Gruszecka

Aniela Gruszecka (zamężna Nitschowa, pseudonim Jan Powalski; (ur. 18 maja 1884 w Warszawie, zm. 18 kwietnia 1976 w Krakowie) - pisarka i krytyk literacki. Córka Artura Gruszeckiego. Studiowała nauki ścisłe na Uniwersytecie Jagiellońskim i na Sorbonie. W 1913 wyszła za mąż za profesora językoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego Kazimierza Nitscha, którego pracę i życie opisała w książce Całe życie nad przyrodą mowy polskiej (1976). Była związana ze środowiskiem intelektualno-artystycznym Krakowa sportretowanym w powieści Przygoda w nieznanym kraju. 10 listopada 1933 „za zasługi na polu literatury” została odznaczona przez Prezydenta RP Ignacego Mościckiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Otrzymała nagrodę literacką miasta Krakowa (1935) i województwa krakowskiego (1948). Debiutowała powieścią wspomnieniową z dzieciństwa W słońcu (1913). Nowatorstwem artystycznym odznaczyła się powieść psychologiczna Przygoda w nieznanym kraju (1933, wznow. 1957), której akcja rozgrywa się w krakowskich środowiskach intelektualnych i artystycznych. Ważne miejsce w twórczości Gruszeckiej zajmują popularne powieści historyczne dla młodzieży, których akcja toczy się w średniowiecznej Polsce: Król (1913), W grodzie żaków (1913, wznow. 1947), Od Karpat nad Bałtyk (1946), Nad jeziorem(1921, wznow. 1961) czy Powieść o kronice Galla (tom 1-6, 1960-1970). "Sielanka wielkopolska" - Nad jeziorem wyróżnia się szczególnie umiejętną archaizacją języka. Wielotomowy cykl Powieść o kronice Galla stanowi epicką panoramę dziejów Kroniki Polskiej, ukazującą jej powstanie, znaczenie historyczne oraz spory naukowe, jakie budziła wśród kolejnych pokoleń.  

Kuchnia indyjska

praca zbiorowa, pod red. Lecha Tkaczyka

E-book "Kuchnia indyjska" Lubisz dobrze i niedrogo zjeść? Zależy Ci na własnym zdrowiu? Zastanawiasz się, dlaczego ludzie Wschodu żyją o wiele dłużej niż my? Czy wiesz, co sprawia, że Azjaci tak obficie doprawiają swoje potrawy? W książce Kuchnia indyjska znajdziesz odpowiedź na wiele z takich pytań. Dzięki zawartym w tym poradniku przepisom kulinarnym poczujesz smak i zapach Orientu, a co ważniejsze odkryjesz odtruwające, odchudzające, odmładzające i relaksujące właściwości przypraw i ziół, stosowanych we wschodnich kuchniach w przeogromnych ilościach. Orientalne przyprawy uatrakcyjniają dania kuchni indyjskiej i dodają im smaku. Warto więc, abyśmy i my zaczęli w końcu z dobrodziejstw i bogactwa natury korzystać! A od kogo się uczyć, jeśli nie od najlepszych?

Cukrzyca. Nowe spojrzenie na leczenie

Andrew Laughin

Mam cukrzycę! Jak teraz będzie wyglądało moje życie!? Nie ulegajmy panice. Życie cukrzyka nie musi zmienić się nie do poznania, jeśli będzie on prawidłowo leczony, zastosuje się do zaleceń diabetologa i będzie posiadał wiedzę na temat swojej choroby. Ten poradnik pozwoli nie tylko poznać historię cukrzycy, jej przyczyny, sposoby rozpoznawania i zapobiegania jej powstaniu, ale także uświadomi nam, jak ważne są regularne badania, wizyty u lekarza i samokontrola. Podpowie też, jak radzić sobie z cukrzycą w małżeństwie, w życiu rodzinnym i zawodowym, w okresie ciąży, a nawet w podróży. Książka zawiera także informacje o akcesoriach dla diabetyków, o tradycyjnych i nowoczesnych metodach leczenia cukrzycy oraz o innych odkryciach, które mogą w przyszłości zrewolucjonizować leczenie tej choroby.

Wystąpienia bez stresu. Jak dobrze wypaść na żywo, w mediach i internecie

Maciej Orłoś

Poznaj tajniki sukcesu podczas wystąpień przed publicznością w internecie, w pracy, na konferencjach i nie tylko! Wystąpienia - zarówno przed wielką publicznością, jak i przed kilkuosobowym zespołem - są jak jazda samochodem: mistrzostwa nabiera się w praktyce. Jednak warto też mieć dobrego instruktora, szczególnie na początku. Maciej Orłoś, ekspert w dziedzinie wystąpień, postanowił podzielić się swoim doświadczeniem z każdym, kto odczuwa dyskomfort podczas publicznego zabrania głosu i poszukuje odpowiedzi na pytania: Czym różni się występowanie na żywo od tego przed kamerą i jak przygotować się do wystąpienia w każdym z tych formatów? Co zrobić, by inni słuchali nas z zaciekawieniem? Jak dobrze zaprezentować się przed każdą publicznością - obserwatorami w mediach społecznościowych, współpracownikami, potencjalnymi klientami? Jak skutecznie poprowadzić prezentację? W książce znajdziesz odpowiedzi na te i wiele innych pytań, przekazane w ciekawy oraz przystępny sposób. Dowiedz się, jak mówić, aby być słuchanym, i jak zrobić dobre wrażenie na każdym odbiorcy. Maciej Orłoś ma ponad 30 lat doświadczenia, na które składa się prowadzenie cieszących się ogromną popularnością programów telewizyjnych, w tym kultowego Teleexpressu, a także programu na YouTubie. W czasie swojej kariery był gospodarzem wielu uroczystości i spotkań. Przeprowadził wywiady telewizyjne z tak wybitnymi postaciami, jak Meryl Streep, Anthony Hopkins, Celine Dion, Nicole Kidman czy Bill Gates. Od lat szkoli innych w zakresie przemawiania i występowania przed publicznością.

Cykada na parapecie

M.M. Macko

Poruszająca opowieść o tragicznych wyborach, zrozumieniu i zaufaniu, zagubieniu i krzywdzie, sile przyjaźni i nadziei. Na prośbę przyjaciół Justyna i Krystian wyruszają do chaty letniskowej w małopolskiej wsi, by zwalczyć kryzys i uratować małżeństwo. Żona izoluje się od męża, rygluje w wewnętrznym świecie smutku i uporu. Mąż uważa, że wie lepiej, co dobre dla niej i dla nich. Wzajemną komunikację dodatkowo utrudniają mroczne wspomnienia z przeszłości zarówno Justyny, jak i Krystiana. Gdy już wydaje się, że rozwód jest jedynym słusznym rozwiązaniem, rzeczywistość komplikuje się jeszcze bardziej na powierzchnię wypełzają koszmary, które trudno byłoby wyśnić filozofom, bo, jak powiadają górale, kiedy wieje halny, tańcują diabły

Region a tożsamości transgraniczne. Literatura. Miejsca. Translokacje

praca zbiorowa

Relacje transgraniczne stanowią jeden z istotnych parametrów regionalności jako takiej. W obrębie regionów, które w warunkach polskich w większości są pograniczami, intensyfikują się i nawarstwiają, zwłaszcza w epoce globalizmu i migracji, procesy rozregulowujące homogeniczny porządek w sferze tożsamości i kultury, a granica staje się integralnym elementem doświadczenia codzienności. Literatura regionalna, zapisująca wielorakie konstrukcje „światów pogranicza”, jest z jednej strony dokumentacją tych zjawisk, z drugiej – formą praktykowania transgraniczności kulturowej. Badania regionalistyczne, prowadzone pod tym kątem, pokazują tożsamość kształtującą się w polu oddziaływania wielu etnosów, religii oraz kultur, uwikłaną w skomplikowane układy narodowościowe, etniczne, wyznaniowe, językowe itp., którą można rozpatrywać zarówno w perspektywie jednostkowej (indywidualnych biografii pisarzy), jak i zbiorowej (społeczności regionalnych) z uwzględnieniem przemian historyczno-społecznych. Takie właśnie nachylenie patronuje rozważaniom zawartym w tej książce. Problematyka artykułów zebranych w czwartym tomie serii Nowy regionalizm w badaniach literackich orientuje na podmiotowo traktowane społeczności lokalne oraz obecne w nich translokacje i transgresje, a wpisując się we współczesny dyskurs tożsamości, otwiera na frapujące związki literatury, geografii i biografii. 

Limen znaczy próg. Wyspiański, Kantor, Szajna

Dominika Łarionow

W przedstawionej pracy skupiłam się na dorobku trzech artystów, którzy posługiwali się progowością, czyli liminalnością, jako strategią twórczą. Analizie poddałam dzieła: Stanisława Wyspiańskiego (1869-1907), Tadeusza Kantora (1915-1990) i Józefa Szajny (1922-2008). Każdy z wymienionych twórców był człowiekiem progu w rozumieniu Turnera, stojącym zarówno na styku epok historycznych, jak i wobec widocznej w kulturze zmiany estetycznej. Z Wprowadzenia

Czarne łabędzie

Alicja Filipowska

Poruszająca opowieść o sile dziecięcej przyjaźni i beztrosce, która nagle zostaje przerwana Lato 1993 roku. Dziesięcioletni Paweł wraca z kolonii pełen ekscytacji nie może się doczekać spotkania z przyjaciółmi. Jest przekonany, że przed nimi wspaniałe wakacje, kto wie, może najlepsze w życiu! Ale coś jest nie tak. Nad rzeką i w domku na drzewie nikogo nie ma. Krzysiek, Dawid i Anka zachowują się dziwnie. A Leon Leon zniknął. I nikt nie chce powiedzieć dlaczego. Osamotniony Paweł zaczyna szukać odpowiedzi. Za wszelką cenę chce ocalić swoją paczkę. Ale są rzeczy, których nie da się cofnąć. I tajemnice, które zmieniają wszystko. Ten dziesięcioletni Paweł jeszcze tego nie wie, ale ten dorosły, wracający w rodzinne strony, już tak. Czarne łabędzie to druga powieść Alicji Filipowskiej, autorki Ani słowa o rodzinie. Akcja obu powieści rozgrywa się w Kamionce.

Birma. Złota ziemia roni łzy

Bogdan Góralczyk

[…] Współczesne krytyczne wobec Birmy zachodnie, bliskowschodnie i nadwiślańskie głosy, słusznie oburzając się na prześladowania Rohingya, nie biorą wszakże pod uwagę ogromu zmian, jakie zaszły nad Irawadi, oraz specyfiki tego kraju. Lektura „Złotej ziemi” z pewnością im się przyda. Będąc świetnym zapisem chwili tuż przed zmianami, książka ta oferuje rzecz w obserwowaniu rzeczywistości birmańskiej bezcenną: perspektywę. Uświadamia, jak daleko Birma doszła w ciągu dekady. Pozwala spojrzeć na ten kraj i gnębiące go problemy z dystansu, z większą empatią. Powinna stać się lekturą obowiązkową dla każdego, kto nie pamięta Birmy sprzed 2011 roku (a tym, którzy pamiętają, z pewnością pomoże przypomnieć sobie, jak źle się działo w kraju pod generalskim butem). Po jej przeczytaniu spojrzenie na Birmę powinno stać się bardziej zniuansowane, głębsze. Birma wciąż czeka na swoją „jedność w różnorodności”, na rozwiązanie etnicznego węzła gordyjskiego. Wciąż trwa mierzenie się z niejednoznacznym dziedzictwem kolonialnym. Nie zmienił się również – wzrósł wręcz – polityczny kult Aung Sana, założyciela państwa. Utrzymało się uwielbienie dla jego córki, Aung San Suu Kyi, i to mimo pięciu lat jej rządów, co wiązało się z koniecznością pójścia na liczne kompromisy moralno-polityczne. Birmańczycy – inaczej niż Zachód – świetnie rozumieją tę cenę i wciąż stoją za Suu Kyi murem. Bo jest dla nich niczym symboliczna tarcza, broniąca przed generałami. Ludzie w Birmie – zarówno Birmańczycy, jak i mniejszości – doskonale pamiętają uchwycone w „Złotej ziemi” przez Bogdana Góralczyka „długie trwanie” rządów Tatmadaw i za żadne skarby świata nie chcą by się powtórzyło. Niestety, mroczne widmo ery generałów powróciło 1 lutego 2021 roku, ponownie sprawiając, że Złota Ziemia roni łzy.  dr hab. Michał Lubina  Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ   Prof. zw. dr hab. Bogdan J. Góralczyk, politolog i sinolog, b. dyplomata, publicysta, wykładowca w Centrum Europejskim Uniwersytetu Warszawskiego i jego były dyrektor. W latach 2003–2008 był ambasadorem RP w Tajlandii, akredytowanym również w Republice Filipin i Związku Mjanma. Do Mjanmy – Birmy – później jeszcze wielokrotnie jeździł. Specjalizuje się we współczesnych stosunkach międzynarodowych, w tym w zagadnieniach globalizacji, tematyce europejskiej oraz rynków i przemian zachodzących w Azji. Szczególnie dogłębnie zbadał specyfikę, rolę i zmiany dokonujące się w Chinach i na Węgrzech (znając języki obu krajów), czego najlepszym dowodem są dwie książki wydane nakładem Wydawnictwa Dialog: „Wielki Renesans. Chińska transformacja i jej konsekwencje” (2018) oraz „Węgierski syndrom Trianon” (2020).

Ludzie z taksydermii

Krzysztof Siwczyk

Nie każdemu poecie dane jest mówić tak wyrazistym i osobistym głosem. Krzysztof Siwczyk ma własny słownik, imaginarium i sposób wypowiedzi, który czyni go autorem rozpoznawalnym po kilku wersach. Na nowy tom zatytułowany Ludzie z taksydermii składają nieraz bardzo krótkie wiersze dotykające kwestii życia i śmierci, trwałości i przemijania. Tyle że te fundamentalne zagadnienia stanowią tu mroczną podszewkę zdarzeń i scen czasem porażających, a innym razem zupełnie banalnych. Wojna, polowanie, utrata, zwyczajny piątek, zwykłe jutro i wczoraj, groza technologii. Używając tylko sobie właściwego gestu poetyckiego, Siwczyk wywraca rzeczywistość na lewą stronę. Kręgi schodzą w miejsce, w które wpadł kamień, plany poszły się kochać, dzień będzie dłuższy od najkrótszego.

Technologia wytwarzania i właściwości multiferroikowej ceramiki typu PFN

Dariusz Bochenek

Praca ma charakter zarówno technologiczno-eksperymentalny, jak i badawczo-aplikacyjny. Prezentuje stan badań ceramicznych materiałów ferroelektromagnetycznych. Multiferroikowy materiał PFN został poddany dokładnej analizie (pod względem technologicznym), której głównym celem było zmniejszenie jego przewodnictwa elektrycznego i strat dielektrycznych oraz wyeliminowanie tworzenia się fazy pirochlorowej przy zachowaniu wysokich wartości przenikalności elektrycznej i właściwości magnetycznych. Niniejsza praca adresowana jest do osób zajmujących się procesem technologicznym i możliwościami aplikacyjnymi nowoczesnych materiałów ceramicznych o właściwościach multiferroikowych (materiały inteligentne), a także do studentów i magistrantów kierunków technicznych (inżynieria materiałowa). [21.11.2012] 

Obrazy pamięci i wiedzy. Fotograficzne reprodukcje dzieł w archiwach i narracjach historii sztuki

Magdalena Wróblewska

W książce zaprezentowano – rzadko podejmowane w literaturze dotyczącej tak metodologii historii sztuki, jak i historii fotografii – zagadnienie reprodukcji dzieła sztuki i artefaktu. Jest to o tyle zaskakujące, że fotografia zaczęła się od reprodukcji właśnie, od faksymile innych obrazów, które tworzył od 1822 roku Nicéphore Niépce. W tym samym czasie historia sztuki wyemancypowała jako odrębna dyscyplina akademicka i od początku jej przedstawiciele posługiwali się nowym medium, i w procesie badawczym, dydaktycznym, i w publikacjach swoich prac. Fotografia nie była jednak nigdy medium transparentnym. Magdalena Wróblewska pokazuje szczególnie jej uwikłania w aktualny dyskurs władzy (zwłaszcza w kolonializm) oraz w reżim wiedzy („obiektywność”). Fotograficzna reprodukcja dzieła ukazana została nie jako proste narzędzie, ale medium, współtworzące zarówno przedmiot badań, jak i samą dyscyplinę. Książka Magdaleny Wróblewskiej jest na gruncie polskich badań pionierskim spojrzeniem na fotografię jako na medium ściśle związane z wczesnym rozwojem historii sztuki jako autonomicznej dyscypliny naukowej; nie medium służebne czy pomocnicze, lecz aktywnie współkonstytuujące tę dziedzinę wiedzy. Jest otworzeniem oczu na niezauważane, mimowiedne, lecz, jak się okazuje, tkwiące u samych podstaw naukowego działania czynniki pracy badawczej. Książka ta wnosi bardzo istotny wkład w krytyczną, rewizyjną, lecz w rezultacie niezbędną i ożywczą refleksję nad naszą dyscypliną. prof. dr hab. Maria Poprzęcka Magdalena Wróblewska – historyczka sztuki, pracuje na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 2015–2020 kierowała programami badawczymi w Muzeum Warszawy, gdzie zrealizowała m.in. nagrodzony „Sybillą” projekt dotyczący migracji. Stypendystka m.in. Kunsthistorisches Institut in Florenz – Max-Planck-Institut oraz Staatliche Museen zu Berlin (2012–2014), The Ruskin – Library, Museum, and Research Centre, Lancaster University (2014), Henry Moore Institute w Leeds (2015). Za doktorat poświęcony fotograficznym reprodukcjom dzieł otrzymała nagrodę Stowarzyszenia Historyków Sztuki (2014). Opublikowała m.in. książki Fotografie ruin – ruiny fotografii. 1944–2014 (Warszawa 2014; nagroda w konkursie „Muzeum widzialne” NIMOZ), Practicing Decoloniality in Museums: A Guide with Global Examples (Amsterdam  2021; wraz z C.E. Ariese).

Ja, Tamara Powieść o Tamarze Łempickiej

Grzegorz Musiał

Pierwsza, fascynująca powieść o największej polskiej malarce, Tamarze Łempickiej (1898 1980). Genialne obrazy i arcybarwne życie. Podróże do Włoch, Niemiec, Ameryki. Dramatyczne okoliczności wydostania się z bolszewickiej Rosji za cenę, która, jak przekonująco pokazuje Grzegorz Musiał, nie pozwoli już nigdy uzyskać spokoju. Pytanie - czy Tamarze na życiowym spokoju zależało? Na ołtarzu sztuki składała ofiary, które prowadziły do wyniszczenia. Była ona niebywałym kłębowiskiem sprzeczności. I świadkiem epoki. Znała wszystkich wielkich artystów, którzy w okresie międzywojennym w Paryżu mieszkali i do Paryża zjeżdżali: Pablo Picasso, André Gide, Jean Cocteau, Gertruda Stein, Coco Chanel, Marlena Dietrich. Ekscentryczna Tamara w powieści Musiała to postać absolutnie niepodległa, skrajnie odważna, swoją niezależnością często raniąca najbliższych. Łempicka demaskuje mielizny części paryskiej bohemy znajdującej się pod urokiem i wpływami sowieckiej Rosji, jednocześnie wchodzi w ten świat, nie potrafi sobie niczego odmówić, a szczególnie narkotyków i zapładniających ją twórczo erotycznych podbojów, z których łatwo się rozgrzesza. Grzegorz Musiał namalował postać, którą najpierw chcemy potępić, by za chwilę wielbić. Życie przegrane? Życie wygrane? Tę powieść trzeba koniecznie przeczytać.

Zdzisław Mokryna (tom 2 część 1). Nie zawiedź mnie, tato. Część 1

Stefan Darda

Drugi po Zabij mnie, tato thriller ze Zdzisławem Mokryną w roli głównej! Po dramatycznych wydarzeniach, które miały miejsce w Rykowie, emerytowany funkcjonariusz Biura Spraw Wewnętrznych Policji, próbuje odnaleźć wewnętrzną równowagę w domu na wsi. Gdy pewnego dnia dowiaduje się o pogrzebie osoby z bliskiej rodziny, wie jedno w najbliższym czasie może zapomnieć o spokoju. Zwłaszcza, że tuż po przyjeździe do położonych na Podlasiu Czemian, Zdzisław Mokryna zostaje podejrzany o związek z zabójstwem krewnej. Niebawem dochodzi do kolejnej śmierci. Czy ojcowskie niedopatrzenie było przyczyną serii zdarzeń wstrząsających podlaskim miasteczkiem? Jaką rolę w zagmatwanej sprawie odgrywa tamtejszy szef policji? Emerytowany gliniarz rozpoczyna nieformalne śledztwo, rzucając w ten sposób rękawicę miejscowym układom. Jego znajoma sprzed lat, obecnie prokurator rejonowa w Czemianach, z pewnością zna odpowiedzi na wiele pytań. Mokryna chciałby uzyskać wsparcie dawnej sympatii, ale czy są na to jakiekolwiek szanse?

Podróże z kwasem, garbnikiem i słodyczą

Tomasz Kaźmierowski, Maciej Mizerka, Artur Paszczak

Podróże z kwasem, garbnikiem i słodyczą potwierdzają tyleż dobitnie, co dowcipnie, że świat jest książką, a ci, którzy nie podróżują, kończą lekturę na jednej stronie. Podróż taka jest tym ciekawsza, głębsza i pełna niespodzianek, gdy odbywa się w towarzystwie wina, kulinariów i zwykłych ludzkich losów związanych rzemieniem wszędobylskiej historii. Jak pisał Roger Scruton: bez wina postrzegamy się wzajemnie takimi, jacy rzeczywiście jesteśmy, a społeczeństwa nie sposób zbudować na tak kruchej podstawie.  Tytułowe przymioty wina słusznie podkreślają, że dzięki tej książce otrzymujemy solidny zasób wiedzy o tym wykwintnym trunku wraz z ciekawymi propozycjami jego spożywania. Nie bez znaczenia jest właściwy wybór konkretnych miejsc, w tym wyjątkowych restauracji od Sycylii po Sztokholm, od Lyonu po Budapeszt, od Jukatanu po Radżastan. Książka chwilami prowadzi jak po sznurku ulicami Rzymu i mostami Florencji, by po chwili móc zgubić się w Alpach, górach Sardynii i Omanu, pustyniach Izraela i łąkach Cotswolds. Jest czasem bardzo praktyczna, by za chwilę stać się zabawną, a przez moment nawet wzniosłą. Nie ma żadnego klucza poza może jednym jest taka jak wino i pijący je ludzie: nieprzewidywalna i spontaniczna.

Human versus Machine: Accounting, Auditing and Education in the Era of Artificial Intelligence

Joanna Dyczkowska red.

The present book provides a critical reflection on the state and perspectives of the accountancy and auditors profession, addresses the AI technology's supportive role in accounting and auditing tasks, reporting processes and reports' attestation, as well as stresses the necessity to modify educational curriculums in business accounting in response to changing circumstances, and set the regulatory frameworks regarding the use of generative AI by academics and students. The considerations covered in the book are timely and can be helpful for business practitioners, academics and students. Moreover, the international context of the publication, reference to the latest literature on AI applications in business accounting, and presented research study can make this work valuable for all those interested in the opportunities and threats that AI may bring into the professional lives of many.

Publiczni nadawcy w regionach autonomicznych Hiszpanii. Między misją a polityką

Dagmara Głuszek-Szafraniec

Hiszpania to niezwykle fascynujący tygiel kultur i języków, choć z perspektywy państwa unitarnego nie do końca zdajemy sobie sprawę z tej różnorodności. Hasłem, które wskazuje jednak na pewien stopień odstępstw od stereotypowego postrzegania, jest stwierdzenie „Espana es diferente” (Hiszpania jest inna). Związany jest z nim mit dwóch Hiszpanii, o różnych obliczach: tradycyjnym i postępowym, autorytarnym i pluralistycznym, jednolitym i wielonarodowym. Patrząc na doświadczenia historyczne Hiszpanii ostatniego półwiecza, trudno nie zgodzić się z taką oceną. Czas władzy autorytarnej, który nastał po wojnie domowej w latach 1936–1939, wskazywał na podporządkowanie społeczeństwa i mediów partykularnym interesom elit politycznych pod przewodnictwem generała Francisca Franco. Upadek reżimu po jego śmierci przyczynił się do zmiany tak głęboko sięgającej w różne sfery życia publicznego, że trudno sobie wyobrazić, jak wielką transformację Hiszpanie przeszli od tamtego czasu. Przyjęcie nowej konstytucji w 1978 roku przypieczętowało początek zmian demokratycznych, jakie później zaczęły dokonywać się w instytucjach różnych szczebli ich działania. Jedną z najważniejszych reform, które wprowadził rząd Adolfo Suareza przy aprobacie króla Juana Carlosa, był podział terytorialny państwa na siedemnaście wspólnot autonomicznych. Należy podkreślić, że proces konstytuowania się poszczególnych wspólnot rozciągnięty był w czasie (1977–1983), a zakres kompetencji przyznawanych regionom w autonomicznych statutach mógł różnić się między poszczególnymi jednostkami autonomicznymi. Także dążenia do uzyskania autonomii miały różne podłoże i charakter. W regionach o najsilniejszych tendencjach narodowych, jak w Kraju Basków, Katalonii czy Galicji, istniały od końca XIX wieku silne partie regionalne, reprezentujące własne koncepcje na temat współistnienia w ramach jednego państwa – od konwiwencji do separacji. (fragment wstępu)

Gwiazdy na włoskim niebie

Jil Santopolo

Niesamowita historia dwóch par kochanków, których dzielą dziesięciolecia, lecz łączy długo skrywany rodzinny sekret Genua, 1946 rok. Vincenzo i Giovanna zakochują się w sobie od pierwszego wejrzenia, choć należą do dwóch zupełnie różnych światów. On jest synem hrabiego, ona córką zwykłego krawca. To jednak nie staje na przeszkodzie ich namiętności, aż do momentu, gdy zmiany polityczne w kraju zmuszają ich do opowiedzenia się po którejś ze stron, niszcząc marzenia obojga kochanków. Nowy Jork, 2017 rok. Cassandra i Luca są zakochani w sobie bez pamięci. Planują wspólną przyszłość i czują, że idealnie do siebie pasują.Lecz kiedy Luca namawia swojego dziadka i babcię Cass do pozowania do jego nowego obrazu, niespodziewanie odzywa się przeszłość, ujawniając tajemnicę, która wszystko zmienia.

Zaginiona

Lisa Harris

Agentka specjalna Nikki Boyd nie jest zazwyczaj wzywana w przypadku popełnienia morderstwa; jej domenę stanowią śledztwa w sprawie osób zaginionych. Kiedy jednak w domu położonym na spokojnych przedmieściach Nashville dochodzi do podwójnego zabójstwa, a właściciele posesji znikają w niewyjaśnionych okolicznościach, Nikki rozpoczyna dochodzenie mające wskazać aktualne miejsce pobytu Maca i Lucy Hudsonów. Pierwszy trop niespodziewanie wiedzie na łódź jej najlepszego przyjaciela, Tylera Granta, a dalsze poszlaki – poprzez labirynt karteli narkotykowych, zbliżają ją do bezwzględnego mordercy, który nie cofnie się przed niczym, by uciszyć każdego, kto zagraża jego interesom.

Mgła

Joanna Lichocka

Relacje szokujące i wzruszające. Relacje prawdziwe. Rankiem 10 kwietnia na lotnisku w Smoleńsku historia zmieniła bieg. W katastrofie rządowego Tu-154M zginął prezydent RP Lech Kaczyński wraz z delegacją. Ponieśli śmierć niedaleko Katynia, miejsca gdzie Rosjanie zamordowali kilka tysięcy polskich oficerów. Odeszli szefowie, ministrowie, elita społeczeństwa. Odeszli mężowie, żony, ludzie bliscy. Mgła to pełen zapis rozmów odbytych w lipcu i sierpniu przez Marię Dłużewską oraz Joannę Lichocką z sześcioma urzędnikami Kancelarii Prezydenta Lecha Kaczyńskiego - Jackiem Sasinem, Adamem Kwiatkowskim, Marcinem Wierzchowskim, Jakubem Oparą, Andrzejem Dudą oraz Pawłem Zołoteńkim. Na podstawie tych wywiadów powstał już film. Teraz prezentujemy pełen zapis rozmów w postaci książki. Bohaterowie opowiadają o swych przeżyciach w obliczu niewyobrażalnej tragedii, ale też o tym jak wyglądały przygotowania do wyjazdu prezydenta do Katynia, jak z ich perspektywy wyglądał tydzień żałoby i przygotowania do pogrzebu pary prezydenckiej, współpracowników, najbliższych przyjaciół. Opisują, jak w tle dramatycznych wydarzeń, toczyła się gra polityczna. Mgła to rozmowy o prawdziwym obliczu katastrofy smoleńskiej. Historia opisana momentami chłodno, ale często też emocjami, łzami i gniewem.

Archeologia wobec materialnych śladów współczesności

Dawid Kobiałka, Arkadiusz Marciniak, Michał Pawleta

Prezentowana publikacja jest próbą podsumowania dotychczasowych doświadczeń w uprawianiu archeologii współczesności w Polsce, a także nakreślenia potencjalnych przyszłych pól i perspektyw badawczych. Poprzez integrowanie różnych środowisk naukowych oraz pozanaukowych w założeniu ma promować ideę interdyscyplinarnej współpracy wokół dziedzictwa nieodległej przeszłości, inkluzywne podejście do nauki oraz koncepcję nauki obywatelskiej. (...) archeologia współczesności, zwracająca swoją uwagę na kulturę materialną niedawnej przeszłości i jej miejsce w teraźniejszości, oraz złożone relacje, jakie to generuje, ma szansę rozwinąć się w naukę, która skutecznie będzie także podejmować problemy i wyzwania istotne dla współczesnego i przyszłego społeczeństwa, stając się archeologią XXI w., archeologią (dla) naszych czasów. Wierzymy, że przed archeologią rysuje się tym samym duża szansa stania się ważnym głosem w debatach toczonych we współczesnej humanistyce, przez co może ona poszerzyć i rozbudować swą szczególną pozycję, jaką zajmuje wśród dyscyplin badających przeszłość. fragment Wstępu Czytelnik otrzymuje książkę z zakresu archeologii współczesności, będącą swoistą jej diagnozą w ostatnich dwudziestu latach, zwłaszcza w Polsce. Ukazany został także kontekst jej rozwoju i dynamicznych przemian. Archeologia ta stara się przebić wśród "klasycznych" działów archeologii, co czyni z determinacją, z pewnym trudem, ale i z sukcesem. Perspektywa minionych dwóch dekad pozwala Autorom publikacji na podjęcie próby nakreślenia jej najbliższych perspektyw rozwoju i kierunków, w jakich zapewne będzie zmierzała. Z recenzji prof. dr hab. Danuty Minty-Tworzowskiej (...) archeologia współczesności stanowi nową i atrakcyjną formę partycypacji w kulturze, która może stać się inspiracją dla wypracowania nowej formuły uprawiania archeologii, zrywającej z instytucjonalną doxa, oraz jej adekwatnej obecności w przestrzeni publicznej (...). Archeologia zajmująca się czasami nieodległej przeszłości generuje bowiem potrzebę przemyślenia zasadniczych cech i sposobów funkcjonowania całej dyscypliny - jej celów, zadań, priorytetów oraz zobowiązań. fragment Wstępu Archeologia współczesności - określana w literaturze anglojęzycznej jako archaeology of the contemporary past, archaeology of the recent past czy archaeology of the present - to interdyscyplinarny nurt badawczy, którego przedmiot zainteresowań stanowią: szeroko rozumiana współczesność (głównie wieki XX i XXI), jej materialne pozostałości i przekształcenia krajobrazów kulturowych. W zakres jej zainteresowań wchodzą wszelkie formy kultury materialnej, które powstały w ostatnich dziesięcioleciach czy nawet latach. Celami archeologii współczesności są odkrywanie, dokumentowanie i interpretacja tychże śladów, aby zrozumieć różne aspekty życia i społeczeństwa z nieodległej przeszłości. fragment Wstępu

Toponimia powiatu tureckiego. Analiza materiału

Ewelina Zając

Tom stanowi teoretyczne uzupełnienie publikacji Eweliny Zając Toponimia powiatu tureckiego. Słownik nazw (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016). Zawiera analizę zebranego materiału słownikowego dotyczącą zjawisk semantycznych i strukturalnych zapisanych w onimach. Autorka (będąc autochtonką) zebrała wszelkie toponimy z powiatu tureckiego (1725 nazw) – nie tylko pochodzące ze źródeł historycznych, lecz także zgromadzone podczas eksploracji terenowej – a następnie wzbogaciła materiał o własną interpretację nazw, a czasem o dyskusję z dotychczasowymi ustaleniami badaczy. Monografia łączy w sobie wysoką jakość warsztatu oraz doskonałą znajomość zarówno obszaru, z którego pochodzi sama Autorka, jak i informatorów, z którymi rozmawiała. Jest to pierwsza monografia toponomastyczna powiatu tureckiego, a jej wartość polega również na tym, że Autorka (co się wyjątkowo rzadko zdarza) omawia i analizuje nazwy obiektów niezamieszkanych obok nazw obiektów zamieszkanych, w tym takie, które zmieniły swą kategorię (przechodząc z grupy określającej obiekty niezamieszkane do onimów nazywających obiekty zamieszkane i odwrotnie), ukazując tym samym zmienność nazewnictwa także pod tym względem. Z recenzji prof. dr hab. Krystyny Szcześniak

Niewielka suma szczęścia

Wiesław Łukaszewski

Niewielka suma szczęścia to książka o nas. O naszych radościach i smutkach, o sukcesach, porażkach i troskach. O naszych związkach z innymi ludźmi, ale też o związku, jaki łączy nas z kimś dla nas najważniejszym z naszym Ja, które bywa wszechwładne i wszechobecne, lecz jakże często okazuje się nadzwyczaj delikatne i kruche. Niewielka suma szczęścia to również książka dla nas. Bo choć nasze życie staje się coraz łatwiejsze, choć rzadko bywamy głodni czy pozbawieni dachu nad głową, coraz trudniej nam jednak odnaleźć właściwe ścieżki w otaczającym nas świecie. Wszystko się zmienia w zawrotnym tempie, brakuje nam czytelnych drogowskazów, a nowych wyzwań pojawia się aż nadto. Jak w tym gąszczu poskładać w sensowną całość okruchy własnego szczęścia? Jak ich nie przeoczyć? Ta książka nie jest poradnikiem. Nie oferuje ani szczęścia, ani dobrych rad, jak je osiągnąć w dziesięć minut. Przypomina jednak o naszym bogactwie o myśleniu, które nie zna żadnych granic, i o wyobraźni , która też nie ma kresu. Jesteśmy wprawdzie jak trzcina na wietrze, ale to trzcina pełna myśli, uczuć i pragnień. Do szczęścia zaś w istocie potrzeba nam niewiele.