Determinanty chwiejności wyborczej

Agnieszka Turska-Kawa

Książka podejmuje problematykę uwarunkowań chwiejności wyborczej w odniesieniu do czterech grup determinant: systemowych, społecznych, psychologicznych i ekonomicznych. Analiza politologiczna zjawiska chwiejności wyborczej na kartach pracy jest zatem podejmowana przede wszystkim w ujęciu genetycznym, jednak monografia zawiera również szereg odniesień definicyjnych czy metodologicznych. Jej szczególną wartością jest kompleksowe ujęcie uwarunkowań chwiejności wyborczej zarówno w aspekcie modelowym dla każdej grupy czynników, jak i podjęcie rozważań nad ich interakcjami, co dotychczas nie było podejmowane w literaturze przedmiotu. Formułowane w książce autorskie modele i prowadzone rozważania poparte są każdorazowo licznymi badaniami polskich i światowych badaczy. Autorka ma nadzieję, że wątki krytyki i uwyraźnienie trudności związanych z badaniami i interpretacją wyników w zakresie pomiaru chwiejności wyborczej przyczynią się do doskonalenia warsztatu i projektowanych dalszych badań w tej płaszczyźnie. Książka swą treścią kierowana jest zarówno do specjalistów zajmujących się zachowaniami wyborczymi, jak i studentów. Polecana jest jako materiał uzupełniający wiedzę w zakresie przedmiotów na kierunkach politologia, doradztwo polityczne i publiczne, marketing polityczny itp. Interesujące wątki znajdą zarówno teoretycy, jak i praktycy przedmiotu.

Wobec poziomu

Red. Jerzy Fober

Publikacja Wobec poziomu jest monograficznym podsumowaniem dwuletniego projektu badawczego realizowanego wspólnie przez Wydział Rzeźby i Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku oraz Instytut Sztuk Plastycznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W projekcie wzięło udział 12 twórców-pedagogów, autorów dzieł z zakresu rzeźby, obiektu rzeźbiarskiego i grafiki. Dzieła te zainspirowane tematem projektu powstały w czasie jego realizacji. W publikacji, obok bogatego materiału ilustracyjnego, dokumentującego powstawanie dzieł oraz ich ostateczny kształt, znalazły się również teksty w formie autorskich komentarzy oraz teksty zaproszonych do współpracy teoretyków, którzy do podjętego tematu odnieśli się z perspektywy filozofii oraz teorii sztuki.

Daleko i blisko. Szkice o prozie XX wieku

Zdzisław Marcinów

Daleko i blisko – ten metaforyczny tytuł jakoś określa wszystkie zgromadzone teksty. Oznacza zarazem to, co dane tu i teraz, ale i to, co od dawna dystynktywne, nieprzemijające – najważniejsze. W każdym razie ciągle ważne i niemijające. Wszyscy omawiani pisarze: Konwicki, Kuncewiczowa, Stojowski, Vincenz, Hemar, Wierzyński, Filipowicz, Pavel – a to, jak widać, pióra bardzo wybitne, podejmują bowiem zadanie oddania w literackim wymiarze fundamentalnego dla nich doświadczenia, zapisanego na trwałe w pamięci. Książka jest zbiorem esejów o wyraźnie zaznaczonej tematyce – są to autobiograficzne rozważania pisarzy wokół wojny, okupacji, galicyjskiej i kresowej mitologii, emigracji i także w kontekście powojennych przemian politycznych: stalinizmu, socrealizmu, odwilży. Może dziwić obecność w tym kontekście tematu wędkarskiego, podejmowanego w prozie Kornela Filipowicza i wielkiego czeskiego pisarza Oty Pavla. Ale ten temat w ich prozie wcale nie jest błahy. Chwile samotności w obliczu natury z wędką w dłoni dawały moment zapomnienia – chroniły przed rozpaczą wynikłą z bardzo bolesnych, wojennych przeżyć.

Inny zapis. "Sekretny dziennik" pisarza jako przedmiot badań socjologicznych. Na przykładzie "Dzienników" Stefana Kisielewskiego

Krzysztof Łęcki

Socjologia literatury – jakie możliwości poznawcze stwarza? Co się dzieje, kiedy nie sprowadza się ona do badań recepcji dzieła literackiego czy do analizy powieściowych treści? By nie wspomnieć o bardziej standardowych tematach socjologicznych. Czy dziennik, wreszcie jedna z form literatury dokumentu osobistego, zmienia swoje znaczenie, kiedy jest to dziennik pisarza, czyli w efekcie coś pomiędzy dziennikowym zapisem a literaturą? Jeśli zaś się zmienia to jak, w jakim stopniu? Czy sekretny dziennik pisarza może/powinien stać się przedmiotem refleksji socjologicznej? Czy interpretacje tego typu tekstu, który ze swej natury nie pretenduje przecież do reprezentatywności, wystarczają do tego, by istotnie korygować widzenie i ocenę zjawisk społecznych ważnych, intrygujących badaczy? Problemowa monografia Krzysztofa Łęckiego Inny zapis. "Sekretny dziennik" pisarza jako przedmiot badań socjologicznych. Na przykładzie „Dzienników” Stefana Kisielewskiego podejmuje zasygnalizowane tu ledwie kwestie. Autor stara się także pokazać, co wynika z nich dla praktyki badawczej socjologa.

Podejścia metodologiczne w pedagogice. Koncepcje - badania - wyniki

red. Alina Budniak, Małgorzata Mnich

Publikacja skierowana jest do grona odbiorców zajmujących się szeroko rozumianymi badaniami pedagogicznymi i poszukujących rozwiązań dylematów natury metodologicznej. Zmieniająca się rzeczywistość społeczna i edukacyjna wywołuje zmiany także w celach badań i formułowaniu problemów, podejściu do procedury eksploracyjnej, wyborze metod i technik badawczych czy wreszcie w ustaleniu przedmiotu i terenu badań. Nowe potrzeby edukacji, warunki funkcjonowania placówek oświatowych, stosowane media dydaktyczne czy uaktualniane cele wychowania, odmienne zadania różnych instytucji wychowawczych, zmieniający się odbiorcy wychowawczych oddziaływań, wyzwalają potrzebę namysłu nad efektywnymi sposobami poznawania różnorodnych aspektów działalności pedagogicznej. Przygotowana publikacja stanowi zbiór rozważań na temat procesu badawczego, jego przygotowania, realizacji i możliwości wykorzystania uzyskanych wyników w modyfikowaniu działań wychowawczych. Niniejsze opracowanie obejmuje dwie, powiązane ze sobą, części: W poszukiwaniu adekwatnych podejść metodologicznych i Wybrane analizy aktualnych wyników badań w Polsce i na Słowacji. Wiązanie podejść ilościowych i jakościowych w badaniach empirycznych w pedagogice wydaje się cenne z punktu widzenia szeroko rozumianej „natury badanych faktów, zjawisk i procesów pedagogicznych. (...) Zarówno badacz pedagogiczny, jak i praktyk ma na celu zarówno >opisywanie< i >wyjaśnianie< faktów, zjawisk i procesów, jak i ich >rozumienie< i >interpretowanie< w celu pełniejszego poznania i w związku z tym podejmowania skutecznych działań pedagogicznych”. Choć publikacja obejmuje opracowania różnorodne w swojej tematyce, podjętych procedurach badań i skierowane do różnych odbiorców, niewątpliwie może stanowić podstawę do dyskursu nad złożonymi zagadnieniami metodologii badań pedagogicznych. 

(Re)interpretacje. Między praktyką twórczą a dyskursem

red. Witold Jacyków, Ryszard Solik

Niniejsza publikacja wpisuje się w obszar refleksji dotyczący interpretacji i reinterpretacji sztuki oraz wybranych tekstów kultury. Dystansuje się przy tym od wyłącznie egzegetycznego pojmowania interpretacji, dostrzegając w niej aktywność na różne sposoby konkretyzującą historycznie i kulturowo zmienną tożsamość i określoność sztuki i jej wytworów. W ten sposób aktywność interpretacji i kolejnych reinterpretacji – niejednokrotnie wyznaczających nowe otwarcia i możliwości – umiejscawiamy zarówno w domenie dyskursów teorii, jak i w przestrzeni twórczych poszukiwań i eksperymentów, artystycznych transgresji, reorganizacji, redefinicji. To spojrzenie na problem nie tylko z uwzględnieniem różnych obszarów ekspresji twórczej i refleksji teoretycznej (zajmującej się sztukami plastycznymi, malarstwem, architekturą, muzyką, oprawą muzyczną filmów czy gier), ale także – co bodaj najcenniejsze – z różnych perspektyw reinterpretacyjnych i punktów widzenia. Czytelnik znajdzie więc w pracy propozycje – teksty i dokumentację działań twórczych – zorientowane na różne cele, racje i pola aktywności interpretacji, będącej zasadniczą formę obecności i przejawiania się sztuki w kulturowej semioprzetrzeni; propozycje formułowane w kontekście różnorakich tekstów kultury, określonych strategii twórczych oraz interpretacyjnych. Publikacja adresowana jest do szerokiego grona odbiorców zajmujących się sztuką i współczesną kulturą artystyczną, teoretyków sztuki, estetyków, kulturoznawców, w szczególności zainteresowanych zagadnieniem interpretacji, w tym także do przedstawicieli dyscyplin pokrewnych oraz studentów kierunków artystycznych.

Polskie i czeskie napisy publiczne. Stylistyka i pragmatyka

Andrzej Charciarek

Tematem monografii są polskie i czeskie napisy publiczne ujęte jako zjawisko komunikacyjne i tekstowe powiązane z miejscem funkcjonowania, relacjami nadawczo-odbiorczymi i pełnionymi funkcjami. Autor koncentruje się na zagadnieniach statusu napisów publicznych oraz ich wyznaczników stylistycznych i komunikacyjnych. Zwraca uwagę na pokrewieństwo napisów publicznych zarówno z tekstami administracyjnymi, jak i z tekstami potocznymi, ze względu na różny stopień świadomości stylistycznej ich autorów. Publikacja adresowana jest głównie do lingwistów zainteresowanych zagadnieniami komunikacyjnymi i tekstologicznymi we współczesnym języku polskim i czeskim.

Transkulturowość a przekład w trójkącie językowym. "Herztier" Herty Müller w czeskim i polskim przekładzie

Christian Jakob Altmann

Niniejsza monografia poświęcona jest przekładowi literackiemu w trójkącie językowym, w którym uczestniczą język germański (niemiecki) i dwa typologicznie i kulturowo spokrewnione języki zachodniosłowiańskie (polski i czeski). Analiza tłumaczeń powieści Herty Müller Herztier i Atemschaukel na języki czeski i polski stanowi przyczynek do opisu przekładalności w perspektywie trójkąta językowego, w którym każdy z języków uwikłany jest w odmienne czynniki rozumienia tworzonych w nich tekstów, co rzutuje na konceptualizację sensu oryginalnego utworu literackiego.

Pamięć czasu - malarstwo w czasach bankructwa duchowego

Lech Kołodziejczyk

Publikacja pt. Pamięć czasu – malarstwo w czasach bankructwa ducho­wego obejmuje ponad 50 esejów analizujących różnorodną problematykę sztuki współczesnej w kontekście mojego autorskiego doświadczenia malarskiego, a także zawiera komentarze, refleksje dotyczące wielości zagadnień kreacyjnych ujawnianych w trakcie procesów twórczych w ramach mojej działalności artystycznej. Analiza tzw. programu twórczego poszczególnych cykli malarskich: Fantomanie, Kosmogonie, Księga Słońca, Głowy, Rytmy Pamięci, Ogrody Ciemności, Baśniowe Fantazje, Wirtualne Ikony jest próbą przedstawienia i opisania założeń ideowo-tematycznych poszczególnych realizacji, a także określenia charakteru języka malarskiego, adekwatnego do artykułowanych określonych treści oraz idei. Druga część to materiał ilustracyjny – dokumentacja fotograficzna po­szcze­gólnych prac malarskich, powstających na przestrzeni 40 lat mojej aktywności artystycznej. Teksty oraz dokumentacja malarska tworzą spójną całość, a prawda i autentyzm indywidualnego, autorskiego doświadczenia malarskiego w pełni uwiarygadnia treści merytoryczne zawarte w esejach. Osią konstrukcji, kanwą stanowiącą główne założenie ideowe zarówno części teoretycznej (eseje, komentarze) oraz materiału ilustracyjnego jest próba przedstawienia dramatycznego wycofania się, zaniku, wręcz ban­kructwa doświadczenia przestrzeni duchowej w realizacjach tzw. sztuki współczesnej. Dociekania filozoficzne, refleksje na temat działalności w obrębie sztuki takich autorów, jak Platon, św. Augustyn, Pseudo-Dionizy, Grosseteste, św. Bonawentura czy mistrz Eckhart wydają się obecnie tak odległe i nieprzystające do przestrzeni mentalnej czasu obecnego, iż świa­domość kryzysu kulturowego, zaniku elementarnych punktów odniesienia staje się dramatycznym znakiem rozpadu kulturowego współczesności. W tej rozbitej, fragmentarycznej przestrzeni moja działalność malarska uzewnę­trznia głos człowieka usiłującego odnaleźć owe lekceważone, niechciane, pomijane przestrzenie duchowe, ślady porozumienia z wielką artystyczną tradycją, wysiłkami wielu dawnych mistrzów piszącymi, a także materializującymi poprzez sztukę swoje wielkie zamierzenia, idee, plany twórcze.

DYSLOKACJE. Studia o literaturze i innych dyskursach XIX wieku

Wacław Forajter

Książka Dyslokacje. Studia o literaturze i innych dyskursach XIX wieku porusza szereg zagadnień związanych z dziewiętnastowiecznym obiegiem piśmienniczym ze szczególnym wskazaniem na utwory literackie oraz teksty publicystyczne i wspomnieniowe. Wychodząc z założenia, że transmisja idei i stylów życia w tej epoce przybrała znacznie dynamiczniejszy kształt niż w dobie przednowoczesnej, autor stara się zdiagnozować formy doświadczenia typowe dla XIX stulecia. Okres ten, przynajmniej dla niektórych jednostek i grup społecznych, stał się czasem „wielkiej zmiany”, w którym zapadały się dawne formy egzystencji, a nowe dopiero stopniowo się wyłaniały. Inne wspólnoty tych zmian doświadczały w nikłym zakresie lub w ogóle nie doświadczały. Ze względu na niemożliwość syntezy owa  charakterystyczna wówczas koegzystencja tradycji i zmiany została w monografii potraktowana punktowo, zgodnie z postulatami case studies.

Periferno u hrvatskom jeziku, kulturi i društvu / Peryferie w języku chorwackim, kulturze i społeczeństwie

red. Robert Bońkowski, Milica Lukić, Krešimir Mićanović, Paulina Pycia-Košćak, ...

Tom Peryferie w języku chorwackim, kulturze i społeczeństwie jest drugim zbiorem artykułów, które są rezultatem spotkania kroatystów na międzynarodowej konferencji naukowej, która odbyła się w Katowicach w 2019 r. Na pierwszy i najobszerniejszy rozdział tomu pod tytułem „Chorwacki język standardowy i dialekty” składają się artykuły, w których peryferia i peryferyjność pojawiają się najczęściej w odniesieniu do marginalnego miejsca określonych zjawisk językowych w chorwackim języku standardowym i w wariantach regionalnych. W drugiej części zatytułowanej „Język chorwacki w nauczaniu i przekładzie” znajdują się teksty, w których peryferia i peryferyjność są związane z glottodydaktyką języka chorwackiego i traduktologią. Trzeci rozdział tomu, „Język chorwacki poza granicami kraju”, obejmuje prace, w których peryferia i peryferyjność są najbliższe swojemu pierwotnemu, geograficznemu znaczeniu, tj. odnoszą się do miejsca oddalonego od centrum, które w tym konkretnym przypadku stanowi Chorwacja. Perspektywa diachroniczna w badaniach peryferii i peryferyjności widoczna jest w tekstach zebranych w czwartym rozdziale tomu zatytułowanym „Chorwacki język i chorwackie pismo na przestrzeni wieków”. Ostatni rozdział, „Kulturoznawcze i socjologiczne konteksty peryferii”, prezentuje wyniki badań, które odbiegają od problematyki czysto językoznawczej, ale analizowane w nich peryferie i peryferyjność wpisują się w główny temat projektu.

Rekonstrukcja kategorii bliskości w polskim systemie prawnym

Marlena Drapalska-Grochowicz

Jak pisał Martin Heidegger, "w jestestwie tkwi istotowa skłonność ku bliskości". Wyjaśnienie, co oznacza owa skłonność, nie należy jednak do łatwych zadań. Rekonstrukcja kategorii bliskości w polskim systemie prawnym stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o znaczenie bliskości w prawie z wykorzystaniem psychologicznego oglądu tego zjawiska. Choć intuicyjnie mogłoby się wydawać, że prawo i bliskość mają niewiele wspólnego, niniejsza monografia ukazuje złożone relacje, jakie między nimi zachodzą. Na nieoczywisty charakter owych relacji wpływa fakt, że na gruncie prawa przyjmuje się różne rozumienia bliskości. W zależności od tego zaś prawo może być istotnym instrumentem wspierania albo obniżania poziomu realizacji potrzeb w bliskich relacjach.

Dialog o Śląsku. O (nie)zmienności obrazu krainy i jej mieszkańców w polskich syntezach dziejów narodowych epoki zaborów (studium historiograficzne)

Dorota Malczewska-Pawelec

W pracy podjęto refleksję nad obecnością śląskich odniesień w polskich narracjach syntetycznych (tj. syntezach naukowych, popularnonaukowych, podręcznikach szkolnych, specjalnych pozycjach adresowanych „do ludu”) doby zaborów. Rozważania koncentrują się przede wszystkim na czterech wyróżnionych obszarach problemowych: postrzeganiu Śląska, wkładzie tej dzielnicy w rozwój średniowiecznego państwa polskiego, przyczynach jej utraty w XIV wieku oraz śląskich postaciach. Szczególnie interesujące wydają się wątki dotyczące sposobów przedstawiania i oceny śląskich Piastów. Praca zawiera także bardziej ogólne rozważania dotyczące roli polskiej historiografii w kształtowaniu zbiorowych wyobrażeń dziewiętnastowiecznych Polaków na temat nadodrzańskiej krainy. Jedną z kluczowych kwestii, jakie postawiła sobie jej autorka, jest odpowiedź na pytanie: Czy polscy historycy pielęgnowali pamięć o Śląsku w swoich narracjach i czy „widzieli” go w granicach przyszłego odrodzonego państwa polskiego? Publikacja adresowana jest do historyków, w tym zwłaszcza do badaczy dziejów historiografii i dziejów Śląska, studentów historii i innych nauk humanistycznych oraz wszystkich zainteresowanych problematyką śląską w przeszłości.

Psychologia zdrowia: konteksty i pogranicza

red. Małgorzata Górnik-Durose, Joanna Mateusiak

Ideą książki jest pokazanie szerokiej perspektywy usytuowania problematyki psychologii zdrowia w różnych kontekstach teoretycznych i aplikacyjnych oraz w powiązaniu z innymi dyscyplinami naukowymi. Ma ona stanowić rodzaj płaszczyzny dialogowej dla wymiany, konfrontacji i konsolidacji informacji, wzbogacających i precyzujących obszar badań i refleksji teoretycznej w ramach psychologii zdrowia. Monografia składa się z 14 rozdziałów, w których przedstawiciele różnych środowisk naukowych w Polsce prezentują zagadnienia wychodzące poza tradycyjny obszar dociekań w ramach psychologii zdrowia. Punktem odniesienia dla tych rozważań jest myślenie o zdrowiu w kategoriach biopsychospołecznych i w jego ramach poszukiwanie kontekstów teoretycznych i aplikacyjnych oraz obszarów pogranicznych, rzucających nowe światło na zakres i sposób zajmowania się zdrowiem z psychologicznej perspektywy. Tom podzielony został na trzy części, które odnoszą się kolejno do zagadnień teoretycznych, zagadnień związanych z pomiarem oraz zagadnień empirycznych. Zgromadzone w tym tomie prace mogą stać się istotnym przyczynkiem – z jednej strony – do poszerzenia obszarów penetracji w ramach psychologii zdrowia, a z drugiej – do dookreślenia jej miejsca pośród innych dziedzin wiedzy o człowieku, tworzących współcześnie złożony interdyscyplinarny system.

Wielkie tematy literatury amerykańskiej. T. 8: Przemoc

red. Sonia Caputa, Agnieszka Woźniakowska

Przemoc jest motywem przewodnim kolejnego, ósmego tomu Wielkich tematów literatury amerykańskiej. Historia Stanów Zjednoczonych, jak wiadomo, obfitowała w wydarzenia wiążące się z różnym formami przemocy: począwszy od faktu, że część kolonii stworzyli mieszkańcy, którzy byli prześladowani z powodów religijnych w swojej ojczyźnie, poprzez krzywdy wyrządzone przez kolonistów i ich potomków rdzennym mieszkańcom kontynentu amerykańskiego, przez wojny i konflikty na tle ekonomicznym, politycznym, rasowym czy religijnym, aż po zamachy terrorystyczne. Ofiarami przemocy byli przedstawiciele wszystkich warstw społecznych: prezydenci (Abraham Lincoln, James Garfield, William McKinley i John F. Kennedy stali się przecież ofiarami zamachowców) i liderzy ruchów społecznych (do najbardziej znanych należą niewątpliwie Martin Luther King, Malcolm X czy Medgar Evers), zwykli obywatele, a także, a może zwłaszcza, niewolnicy. Przemoc dotykała całych społeczności, na przykład plemion Indian, ale i jednostek. Przybierała różne formy – te widoczne, objawiające się okaleczeniem fizycznym ofiar, i bardziej subtelne, choć często nie mniej okrutne –jak przemoc psychiczna. [fragment wstępu]

Etos polityków w kodeksach etycznych radnych

Tomasz Czakon, Danuta Ślęczek-Czakon

Polityka i politycy są źle oceniani. Jedną z odpowiedzi polityków na stawiane im zarzuty i społeczne oczekiwania przestrzegania najważniejszych zasad moralnych jest przyjmowanie kodeksów etycznych, w których deklarują swoje dobre intencje, precyzują standardy postępowania i zobowiązują się do ich przestrzegania. Przedmiotem zainteresowania autorów są kodeksy etyczne radnych, ponieważ pozwalają ustalić dominujący wśród polityków etos (zespół wartości i norm uznawanych za obowiązujący w polityce). Analizie poddano 58 kodeksów z różnych jednostek samorządu terytorialnego z całej Polski. Jedna z hipotez zakładała, że w kodeksach etycznych radnych działających w demokratycznym państwie powinien się ujawnić etos polityka-demokraty. Analiza treści kodeksów etycznych radnych doprowadziła do wniosku, że kodeksy etyczne radnych są niespójnym zbiorem różnych wartości, zasad i postaw, a etos demokratyczny jest w nich słabo zarysowany -  dominuje problem zapobiegania korupcji i postawa autokratyczna. Książka adresowana jest do wszystkich zainteresowanych przestrzeganiem fundamentalnych zasad moralnych w sferze politycznej, szczególnie polityków na szczeblu samorządowym.

"Okruchy". Studia o wierszach odnalezionych w rękopisach XVII wieku

Maria Barłowska

Tempus edax rerum – prawda ta dotyczy także tekstów, szczególnie tych – co typowe i charakterystyczne dla kultury polskiej XVII w. – zapisanych tylko w rękopisach. Okruchy… to zbiór studiów prezentujących odnalezione w sylwach, całkowicie dotąd nieznane lub dawno zaginione utwory (edycje tekstów w aneksach). Ich rozmaitość i osobliwość, bo są tu szlacheckie erotyki, ariańska poezja religijna, wiersze powstałe w moskiewskiej niewoli czy ekfrazy zegarów, nie tylko przykuwają uwagę, ale wzbogacają obraz dawnej literatury. Przybliżają poprzez szczegóły istotne rysy tradycji i mentalności polskiego baroku.

Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego. T. 14

red. Maksymilian Pazdan

Czternasty tom Problemów Prawa Prywatnego Międzynarodowego otwiera opracowanie dotyczące konsekwencji, jakie wiążą się z brakiem jednolitości terytorialnej prawa hiszpańskiego na prawo kolizyjne. Poza tym czytelnik znajdzie artykuły omawiające zagadnienie potrącenia wierzytelności wyrażonych w różnych walutach, jak i przejścia ryzyka w umowach międzynarodowej sprzedaży towarów na tle konwencji wiedeńskiej. Oprócz tego w czternastym tomie czasopisma zamieszczono opracowanie dotyczące perspektyw utworzenia fundacji europejskiej. Godne polecenia jest także, zamykające tom, omówienie prawa prywatnego międzynarodowego Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

Światopogląd scjentystyczny - korelaty i uwarunkowania

Łukasz Jach

W 2015 roku nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego ukazała się monografia pt. Nauka jako obiekt kultu. Wprowadzenie do koncepcji scjentoteizmu (Jach, 2015b), przedstawiająca założenia koncepcji światopoglądu scjentystycznego (scjentoteizmu) oraz jej filozoficzne, psychologiczne i popkulturowe korzenie. W pracy zasygnalizowano konieczność podjęcia empirycznych badań nad uwarunkowaniami, korelatami i konsekwencjami światopoglądu zbudowanego na fundamentach odnoszących się do sfery nauki, a także wskazano wstępne kierunki tych badań. W czasie powstawania wymienionej monografii żadne tego rodzaju badania nie były jednak jeszcze prowadzone, a sam sposób pomiaru scjentoteizmu znajdował się dopiero w fazie opracowań. Książka Światopogląd scjentystyczny – korelaty i uwarunkowania została pomyślana jako druga część rozważań nad światopoglądem scjentystycznym. W intencji autora stanowi również podsumowanie prac, bez których namysł nad scjentoteizmem nie miałby szans na przeobrażenie się z koncepcji być może interesującej, ale słabo odróżnialnej od swobodnej refleksji na temat funkcjonowania człowieka we współczesnym świecie, w rzeczywistą koncepcję psychologiczną. Stąd też niniejsza monografia w przeważającej części składa się z treści prezentujących badania przeprowadzone w celu identyfikacji psychologicznych podstaw omawianego światopoglądu i obszarów relacji „ja” – świat, w których ten światopogląd się uobecnia. Regulacja relacji „ja” – świat opierałaby się w tym przypadku na przekonaniach odnoszących się do sfery naukowej oraz kontekstów, w których ustosunkowania do elementów systemu naukowego wchodzą w interakcje z innymi opiniami lub przekonaniami światopoglądowymi. (fragment Wprowadzenia)

(Przed)szkolne spotkania z lekturą

Małgorzata Wójcik-Dudek

Publikacja jest pokłosiem kolejnego spotkania badaczy literatury dla dzieci i młodzieży z ośrodków uniwersyteckich z całej Polski, jak również z zagranicy, którzy dyskutowali nad problemem atrakcyjności pierwszych spotkań dziecka z książką dobraną tak, by uwzględniała ona potrzeby młodych odbiorców. Zawartość księgozbioru niedorosłego czytelnika, gromadzonego dzięki zgodzie rodziców, opiekunów czy nauczycieli, stanowi bowiem najlepszy sprawdzian z demokracji czytania: w jakim stopniu młody człowiek decyduje o tytułach w swojej biblioteczce czy o książkach wypożyczanych z biblioteki, a w jakim ten wybór jest podyktowany sentymentem, gustem czy w końcu przyzwyczajeniami dorosłych. Zagadnienia te doczekały się szerszego ujęcia w niniejszej publikacji. Autorzy tekstów, znawcy literatury dla dzieci i młodzieży, krytycy literaccy, dydaktycy, pedagodzy, bibliotekoznawcy i nauczyciele, podjęli próbę rozpisania na głosy pojemnego hasła ‒ (Przed)szkolne spotkania z lekturą. Tak powstał polifoniczny charakter tomu: rezultat rozmaitych odczytań frazy zaproponowanej przez redaktorki. I tak, przedrostek „przed” sprowokował do przyjęcia perspektywy pedagogicznej, związanej z wychowaniem przedszkolnym i wczesnoszkolnym, często również pogłębionej refleksją terapeutyczną. Wokół kolejnego elementu tytułu  ‒ „szkolne” ‒ oscylowały przede wszystkim wypowiedzi dydaktyków, zarówno te proponujące rozwiązania metodyczne, dotyczące konkretnych tekstów literackich, jak i te, mające ambicje stworzenia szkicu historii recepcji lektury obecnej lub już nieobecnej w obowiązującym kanonie szkolnym. Ostatni człon hasła: „spotkania” – skłonił badaczy do metodologicznego namysłu wspierającego interpretacje „tradycyjnych” i „ponowoczesnych” tekstów pisanych z myślą o młodych odbiorcach oraz do interdyscyplinarnej refleksji sytuującej czytanie na pograniczu epistemologii, ontologii i aksjologii. Tak zarysowana problematyka publikacji, będącej pokłosiem kolejnego spotkania badaczy literatury dla dzieci i młodzieży z ośrodków uniwersyteckich z całej Polski, jak również z zagranicy, z pewnością stanie się interesującą lekturą dla szerokiego grona odbiorców: teoretyków literatury, pedagogów, bibliotekarzy, nauczycieli, a także rodziców.

Historia neokantyzmu

Andrzej J. Noras

Książka stanowi pierwsze systematyczne opracowanie filozofii neokantowskiej. Z pewnością jest na rynku wydawniczym wydarzeniem bez precedensu, niemającym odpowiednika w literaturze światowej. W centrum zainteresowania i podjętych analiz znalazł się jeden z najważniejszych kierunków filozoficznych przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku, który jednak z wielu powodów został niejako zapomniany. Dopiero w latach 80. XX wieku zaczęły się ponowne badania nad neokantyzmem. Punktem odniesienia uczyniono pierwszą próbę kodyfikacji neokantyzmu, jakiej dokonano w roku 1923 w opublikowanej przez K.T. Österreicha Historii filozofii F. Überwega. W efekcie czytelnik otrzymuje przegląd najważniejszych przedstawicieli wszystkich siedmiu kierunków neokantowskich.

Zróżnicowanie roślinności łąkowej i ziołoroślowej Doliny Górnej Wisły i jej znaczenie w ochronie przyrody

Justyna Michniok, Zbigniew Wilczek, Magdalena Zarzycka, Wojciech Zarzycki

W monografii przedstawiono charakterystykę roślinności łąkowej i ziołoroślowej występującej w Dolinie Górnej Wisły. Określono znaczenie badanej roślinności w ochronie przyrody, oceniając udział gatunków chronionych roślin naczyniowych i obcych gatunków roślin,  stanowiących zagrożenie dla badanych fitocenoz.  Wytypowano zbiorowiska roślinne będące identyfikatorami siedlisk przyrodniczych Natura 2000 oraz zaproponowano utworzenie nowych form ochrony przyrody dla zachowania najlepiej wykształconych płatów badanej roślinności.

Edukacja medialna a reklama. Studia teoretyczne i analizy empiryczne w kontekście środowiska szkolnego

Monika Frania

Cywilizacja medialna, zmediatyzowany świat, zapośredniczona rzeczywistość to tylko kilka określeń współczesnego środowiska życia człowieka. Nie wydaje się przesadą stwierdzenie, że media są dziś wszechobecne. Ich rozwój nigdy dotąd nie przebiegał tak szybko, a instrumentarium nie było tak szerokie. Dla potencjalnego odbiorcy media są źródłem zarówno szans, jak i zagrożeń. Edukacja medialna, rozumiana jako edukacja o mediach, do mediów i przez media stanowi odpowiedź na wyzwania czasu. Prezentowana książka jest próbą przybliżenia czytelnikowi istoty oraz stanu edukacji medialnej w Polsce, zwłaszcza w kontekście edukacji szkolnej. Porusza również problem reklamy jako komunikatu perswazyjnego. Zasadniczą cześć pracy stanowi analiza wyników badań dotyczących wpływu warsztatów z edukacji medialnej na odbiór reklam telewizyjnych u młodzieży licealnej. Autorka dąży również do przedstawienia opinii środowiska szkolnego na Śląsku na temat edukowania medialnego. Publikacja skierowana jest przede wszystkim do pracowników naukowych zainteresowanych problemem mediów w kontekście edukacji, ale również do czynnych nauczycieli, pedagogów, studentów.

One Ride: Larry Burrows and the Contexts of the Vietnam War Photography

Aleksandra Musiał

Monografia dotyczy zdjęć fotoreportera Larry’ego Burrowsa z amerykańskiej wojny w Wietnamie, w kontekście historii oraz amerykańskich dyskursów kulturowych tego konfliktu. Książka wpisuje pracę Burrowsa w dzieje fotografii wojennej oraz w kontekst szczególnych warunków fotoreportażu z Wietnamu, a następnie skupia się na analizie i interpretacji konkretnych dzieł fotografa: foto-esejów zamieszczanych regularnie w amerykańskim magazynie LIFE w latach 1963–1970. W centrum rozważań jest fotoreportaż pt. One Ride with Yankee Papa 13 z 1963 r., kluczowy w historii przedstawień konfliktu w amerykańskich mediach.