Współpraca środowisk: szkolnego i rodzinnego z perspektywy rodziców i nauczycieli

Patrycja Młynek

Szkoła jest miejscem, w którym współpraca ma szczególne znaczenie. Osiągnięcie głównego celu, jakim jest edukacja i wychowanie dzieci i młodzieży, zależy od współdziałania nauczycieli, uczniów, rodziców oraz środowiska lokalnego. Niniejsze opracowanie poświęcone jest współpracy środowisk szkolnego i rodzinnego. Wypełniające je studium teoretyczno-empiryczne przybliża główne zagadnienia związane z wdrażaniem idei współpracy rodziców i nauczycieli w polskiej szkole, jak również ukazuje problemy i perspektywy jej rozwoju. Książka jest adresowana do nauczycieli, rodziców i tych, którym zależy na budowaniu szkoły opartej na dialogu.

Publiczni nadawcy w regionach autonomicznych Hiszpanii. Między misją a polityką

Dagmara Głuszek-Szafraniec

Hiszpania to niezwykle fascynujący tygiel kultur i języków, choć z perspektywy państwa unitarnego nie do końca zdajemy sobie sprawę z tej różnorodności. Hasłem, które wskazuje jednak na pewien stopień odstępstw od stereotypowego postrzegania, jest stwierdzenie „Espana es diferente” (Hiszpania jest inna). Związany jest z nim mit dwóch Hiszpanii, o różnych obliczach: tradycyjnym i postępowym, autorytarnym i pluralistycznym, jednolitym i wielonarodowym. Patrząc na doświadczenia historyczne Hiszpanii ostatniego półwiecza, trudno nie zgodzić się z taką oceną. Czas władzy autorytarnej, który nastał po wojnie domowej w latach 1936–1939, wskazywał na podporządkowanie społeczeństwa i mediów partykularnym interesom elit politycznych pod przewodnictwem generała Francisca Franco. Upadek reżimu po jego śmierci przyczynił się do zmiany tak głęboko sięgającej w różne sfery życia publicznego, że trudno sobie wyobrazić, jak wielką transformację Hiszpanie przeszli od tamtego czasu. Przyjęcie nowej konstytucji w 1978 roku przypieczętowało początek zmian demokratycznych, jakie później zaczęły dokonywać się w instytucjach różnych szczebli ich działania. Jedną z najważniejszych reform, które wprowadził rząd Adolfo Suareza przy aprobacie króla Juana Carlosa, był podział terytorialny państwa na siedemnaście wspólnot autonomicznych. Należy podkreślić, że proces konstytuowania się poszczególnych wspólnot rozciągnięty był w czasie (1977–1983), a zakres kompetencji przyznawanych regionom w autonomicznych statutach mógł różnić się między poszczególnymi jednostkami autonomicznymi. Także dążenia do uzyskania autonomii miały różne podłoże i charakter. W regionach o najsilniejszych tendencjach narodowych, jak w Kraju Basków, Katalonii czy Galicji, istniały od końca XIX wieku silne partie regionalne, reprezentujące własne koncepcje na temat współistnienia w ramach jednego państwa – od konwiwencji do separacji. (fragment wstępu)

Camões i smak sardynek. Polskie dziewiętnastowieczne relacje z podróży do Portugalii

Magdalena Bąk

Książka poświęcona została polskim relacjom z podróży do Portugalii w wieku XIX. W kolejnych rozdziałach analizie poddane zostały prace Karola Dembowskiego Deux ans en Espagne et en Portugal pendant la guerre civile 1838–1840, Teodora Tripplina Wspomnienia z podróży po Danii, Norwegii, Anglii, Portugalii, Hiszpanii i Państwie Marokańskim, poświęcony pobytowi w Lizbonie fragment Pamiętników Władysława Mickiewicza, obszerna relacja z pobytu w ojczyźnie Camõesa pióra Adolfa Pawińskiego pt. Portugalia. Listy z podróży, a także portugalski fragment publikacji Jak tanio podróżować? Wędrówki iberyjskie Wincentego Lutosławskiego. Ostatni rozdział książki poświęcony został wspomnieniom Stefana Szolca-Rogozińskiego z pobytu na Maderze zawartym w jego Żegludze wzdłuż brzegów zachodniej Afryki. Celem analiz jest ukazanie różnorodnych strategii przyjmowanych przez autorów dla oddania specyfiki obserwowanych w Portugalii fenomenów, a także wpisanie prezentowanych relacji w szerszy kontekst przemian zachodzących w wieku XIX w sposobach podróżowania i poznawania (oraz opisu) świata w podróży. Publikacja adresowana jest przede wszystkim do literaturoznawców zainteresowanych dziewiętnastowiecznym podróżopisarstwem oraz polsko-portugalskimi relacjami kulturowymi i literackimi, ale również do szerszego grona czytelników zainteresowanych sposobem, w jaki Polacy w wieku XIX postrzegali inne europejskie nacje.

Podręczniki do muzyki i plastyki dla uczniów szkół podstawowych. Analiza lingwistyczno-statystyczna

Anna Łobos

Monografia na temat podręczników do muzyki i plastyki wzbogaca wiedzę pedagogiczną i językoznawczą dotyczącą teorii podręcznika szkolnego. Efekty badań lingwistyczno-statystycznych nad podręcznikami szkolnymi do przedmiotów artystycznych mają walor naukowy i praktyczny. Można je wykorzystać zarówno do pogłębionych badań w ramach konkretnych dziedzin nauki (językoznawstwa, pedagogiki), jak i podczas prac nad nowymi podręcznikami, by były one dostosowane do kompetencji czytelniczych ucznia, zachęcały go do samodzielnej lektury i wspierały proces uczenia się. Interdyscyplinarny charakter opracowania, a także szerokie ujęcie problemu podręczników do przedmiotów artystycznych sprawiają, że monografia może zainteresować pedagogów, językoznawców, nauczycieli i studentów, a także autorów oraz wydawców podręczników.

Pruska elita władzy na Górnym Śląsku (1871-1918)

Jakub Grudniewski

Książka przybliża elity władzy na pruskim Górnym Śląsku (rejencji opolskiej) w okresie trwania Cesarstwa Niemieckiego (1871-1918): prezydentów rejencji opolskiej, landratów (starostów powiatowych) oraz nadburmistrzów. Autor opisuje praktykę wykonywania przez członków tej elity swoich obowiązków służbowych, dokonuje socjohistorycznej analizy ilościowej i jakościowej grupy wyższych urzędników, przedstawia i ocenia wpływ administracji na specyficzne dla Górnego Śląska procesy i zjawiska. Autor weryfikuje w ramach pracy tezę zakładającą, że rejencja opolska ze względu na to, że była szczególnym w zarządzaniu terenem, wymagała pod pewnymi względami specjalnego doboru osób piastujących ważne stanowiska administracyjne.

Dyskursy widzialności. Słowa a obrazy

red. Paweł Sarna, Matylda Sęk

Współczesność charakteryzuje zmiana, polegająca na wszechobecności obrazu, który przestał być już dawno aktorem drugiego planu. Nie można zrozumieć ponowoczesnego świata, jeśli nie uwzględni się istotnej roli, jaką odgrywają w komunikacji zdominowanej niegdyś przez słowo, elementy ikoniczne. Zdezaktualizowało się przekonanie, iż jedynie verbum wpływa na kształt rzeczywistości, bowiem to właśnie obraz najłatwiej oddziałuje na nasze myślenie, służy pobudzaniu emocji i budowaniu pamięci. W cywilizacji pośpiechu i prędkości prym wiodą zwarte komunikaty o skondensowanej treści, które niejednokrotnie łączą przestrzenie wizualne i werbalne. Dziedziny, w których kręgu zainteresowań leżą przekazy wizualno-werbalne, są bardzo różnorodne. Badaniem tychże zjawisk pogranicznych zajmują się między innymi semiotyka, antropologia obrazu, socjologia i badania fotografii, badania prasoznawcze, badania dyskursu, ikonologia, formalizm, historia sztuki, hermeneutyka, filozofia czy retoryka. Wszystkie te dziedziny nauki mają do wniesienia własny wkład, który niezbędny jest dla pełnego zrozumienia tych złożonych zjawisk. Zaprosiliśmy przedstawicieli różnorodnych dyscyplin do podzielenia się swoją refleksją naukową. W prezentowanym tomie pragniemy ukazać bogactwo możliwości badawczych kategorii słowa i obrazu w najróżniejszych dyscyplinach. W związku z tym celowo nie wyznaczono jednorodnej metody badawczej ani formy tekstów. Celem publikacji jest przybliżenie perspektyw badawczych dotyczących zjawisk łączących przestrzenie słowa i obrazu, oraz ich funkcjonowanie w dyskursie społecznym. Zaproponowane obszary badań obejmują miedzy innymi hiperteksty, instalacje ikoniczno-werbalne, słowo i obraz w przestrzeni rzeczywistej i wirtualnej, memy internetowe, komiksy, fotografię, poezję i literaturę wizualna, książki obrazkowe - picture book, grafizację i wizualizację słowa, wizualne gatunki prasowe, plakat oraz recepcję obrazów w wymiarze cielesnym. Mamy nadzieję, że w przedstawionym wyborze tekstów, czytelnicy znajdą interesujące ich aspekty a książka stanie się inspiracją dla kolejnych analiz naukowych. Zapraszamy do podjęcia ożywionej debaty nad przenikaniem się obszarów obrazów i słów, nad dynamiką ikonicznej komunikacji oraz nad ich miejscem w kulturze.

Ciemna triada osobowości w środowisku pracy. Perspektywa interakcyjna

Elżbieta Sanecka

Książka stanowi pierwsze na polskim rynku tak obszerne i kompleksowe opracowanie poświęcone funkcjonowaniu osób z „ciemnymi” cechami osobowości w środowisku pracy. W prezentowanej monografii „ciemną” stronę osobowości reprezentują trzy społecznie szkodliwe cechy, tworzące tak zwaną ciemną triadę: makiawelizm, narcyzm i psychopatia. W związku z tym, że określone czynniki organizacyjne mogą wzmacniać lub osłabiać negatywne oddziaływania cech ciemnej triady, istotną rolę odgrywa właściwe zaprojektowanie miejsca pracy, uwzględniające specyfikę funkcjonowania osób z „ciemnymi” cechami osobowości. Książka stanowi istotną praktyczną wskazówkę w tym zakresie dla doradców i konsultantów personalnych, pracowników działów kadr oraz zarządzających zasobami ludzkimi.

Frazeologia somatyczna w ćwiczeniach T. 1: Język francuski

red. Monika Sułkowska

Podręcznik Frazeologia somatyczna w ćwiczeniach. Język francuski. Język hiszpański. Język włoski jest częścią projektu naukowo-wdrożeniowego i został opracowany przez Zespół z Instytutu Języków Romańskich i Translatoryki Uniwersytetu Śląskiego pracujący pod kierunkiem dr hab. Moniki Sułkowskiej. Książka obejmuje ćwiczenia z szeroko rozumianej frazeologii związanej z nazwami części ciała ludzkiego oraz jego atrybutów. Do podręcznika dołączono klucz z poprawnymi rozwiązaniami ćwiczeń, a także testy kontrolne pozwalające na samosprawdzenie nabytych kompetencji frazeologicznych. Opracowanie zawiera także pomocne przy rozwiązywaniu ćwiczeń glosariusze, które obejmują struktury frazeologiczne pojawiające się w kolejnych rozdziałach. Frazeologia somatyczna reprezentuje najbardziej produktywny obszar frazeologii, który jest zarazem często używany we wszystkich językach naturalnych. Kompozycja podręcznika jest trójdzielna i obejmuje trzy spokrewnione i popularne języki romańskie. Opracowanie kierowane jest do wszystkich osób uczących się języka francuskiegio, hiszpańskiego lub włoskiego na wyższym poziomie zaawansowania (B2-C2), w tym przede wszystkim do studentów szeroko pojętych studiów romanistycznych.

Polityka z twarzą. Personalizacja parlamentarnych kampanii wyborczych w Polsce w latach 1993-2011

Marek Mazur

W pracy rozważany jest proces personalizacji polskich kampanii wyborczych, czyli rosnącej roli liderów politycznych w dyskursie wyborczym kosztem koncentracji na partiach i problemach politycznych, w latach 1993–2011. Unikalny charakter, w sensie naukowym, mają zaprezentowane badania empiryczne, dotyczące personalizacji w ujęciu medialnym (analiza zawartości Gazety Wyborczej i Rzeczpospolitej) oraz strategicznym (analiza zawartości telewizyjnych audycji wyborczych). Wyniki studiów potwierdzają tezę personalizacji w rozumieniu wzrostu roli liderów politycznych w warstwie prezentacji polityki. Publikacja skierowana jest nie tylko do przedstawicieli nauk humanistycznych (medioznawców, politologów, socjologów) zajmujących się tematyką komunikowania politycznego, ale także tych spośród studentów i obserwatorów polityki, których interesują przemiany współczesnej demokracji w kontekście kampanii wyborczych.

Transkrypcja w muzyce kameralnej jako przestrzeń dla interpretacji pianistycznej

Aleksandra Hałat

Przedmiotem niniejszej monografii jest problematyka związana z kreatywnym kształtowaniem interpretacji pianistycznej w muzyce kameralnej z uwzględnieniem różnorodnych transkrypcji.   Celem pełnego ujęcia tematu autorka podjęła się usystematyzowania terminologii pojęcia transkrypcji. Przedstawiła również rodowód wybranych, wchodzących w skład dzieła artystycznego utworów, na tle twórczości kameralnej ich twórców: J. Brahmsa i D. Szostakowicza. Niniejsza rozprawa objęła również obszar wiedzy dotyczący zależności pomiędzy ewoluowaniem utworów kameralnych z udziałem fortepianu a rozwojem brzmienia fortepianu na przełomie XVIII i XIX wieku. Podjęty w niniejszej monografii aspekt - interpretacji pianistycznej względem zmieniającego się w utworze medium wykonawczego - został zaprezentowany na przykładzie transkrypcji substancjalnej, za pomocą wybranych elementów dzieła muzycznego: dynamiki, artykulacji, agogiki oraz niektórych elementów ekspresji muzycznej. Analiza omawianej problematyki została zaprezentowana z wykorzystaniem zróżnicowanych pod względem stylistycznym utworów: Sonaty Es-dur op.120 nr 2 na klarnet i fortepian oraz jej transkrypcji na altówkę i fortepian, jak również transkrypcji na skrzypce i fortepian historyczny, i Sonaty d-moll op.40 D. Szostakowicza na wiolonczelę i fortepian oraz jej transkrypcji na kontrabas i fortepian Jamesa Rapporta. Z uwagi na potrzebę ukazania twórczej roli pianisty względem możliwości wykonawczych i brzmieniowych instrumentów współinterpretujących dzieło kameralne, dokonano wyboru w obrębie duetów instrumentalnych z udziałem instrumentów zarówno smyczkowych jak i dętych. Typ transkrypcji substancjalnej posłużył w niniejszej pracy jako środek do ukazania czynników przyczyniających się do zindywidualizowania gry fortepianowej w muzyce kameralnej oraz przedstawienia jej odmiennego oblicza w zależności od charakterystyki wybranego instrumentu współinterpretatora.

Myśleć Kafką. Teksty i konteksty

Mariusz Jochemczyk, Józef Olejniczak, Miłosz Piotrowiak

Seria: Oikos. Komparatystyka Literacka i Kulturowa (5), ISSN 2720-1104 Kafki i jego dzieła nie da się interpretować w jednoznaczny sposób, nie da się jego tekstów przyporządkować do któregokolwiek z nurtów literatury (czy szerzej - sztuki) nowoczesnej. Taka jednoznaczna interpretacja oraz ścisłe przyporządkowanie byłyby unieruchomieniem potencji i dynamiki ciągle w tym dziele tkwiących. Stałby się Kafka wtedy jeszcze jednym zasuszonym motylem na szpilce w szklanej gablocie kolekcjonera motylich trupów. Zafascynowanego, to prawda, światem natury i biegającego po łąkach z siatką... Tego chcieliśmy w szkicach zebranych w niniejszej książce uniknąć. Czy się udało? Esej jest przybliżaniem się, "krążeniem wokół", jest świadectwem podejmowania prób przybliżania się, także prób oswajania. Ruch myśli odbywa się tu zasadniczo w ramach dwóch odrębnych obiegów intelektualnych. Tom stanowi bowiem całość dwudzielną - łączącą szczegółowy ogląd wybranych utworów Franza Kafki (ujęcie interpretacyjne) z szerokim przeglądem tematów kontekstowych (doświadczenie somatyczne, pacyfizm i stosunek do wojny, transformacje, przepływy-wpływy, metamorfozy, aporie, paradoksy współczesnej wiedzy itd.).

Studia Politicae Universitatis Silesiensis. T. 7

red. Jan Iwanek, Mieczysław Stolarczyk, współudz. Rafał Glajcar

W kolejnym, siódmym już, tomie prezentowanej publikacji zgromadzone prze Redaktorów teksty zostały pomieszczone w dwóch blokach tematycznych „Myśl polityczna” i „Systemy polityczne”. W dziale pierwszym przedstawiono S. Staszica ewolucję poglądów o narodzie z zaznaczeniem jego skłonności do eksponowania modelu etniczno-językowego (T. Matlęgiewicz), wypływające z neoeuroazjatyzmu myśli L. Gumilowa na temat tatarsko-mongolskiej spuścizny Rosji (M. Gołąbek), z kolei analizę mechanizmów dwóch rewolucji (francuskiej i bolszewickiej) przeprowadził P. Jędrzejczyk. W dziale drugim teksty dotyczące systemów politycznych państw Europy Środkowo-Wschodniej – przejście od dyktatury do demokracji na przykładzie pięciu państw byłego bloku wschodniego (S. Kubas), kwestie przenoszenia przez wyborców poparcia na dotychczasowe ugrupowania opozycyjne porusza J. Wojnicki, a A. Czyż porównuje modele funkcjonowania samorządu terytorialnego w państwach środkowoeuropejskich, które weszły do UE. Analizę procesów przyspieszających rozpad Federacji Jugosłowiańskiej prowadzi K. Krysieniel. W ostatnim tekście M. Borski przedstawia czeską ideę nieimitowania demokratycznych rozwiązań zachodnioeuropejskich, a odwoływania się do wzorców z okresu Pierwszej Republiki Czeskiej. Całość zamykają recenzje dwóch publikacji i sprawozdanie z seminarium naukowego.

Teodor Parnicki: Ja, Eurypides. Wywiady, wypowiedzi i autokomentarze z lat 1957-1988

oprac. Piotr Gorliński-Kucik, Tomasz Markiewka

Książka Ja, Eurypides to obszerny wybór wywiadów oraz wypowiedzi prasowych Teodora Parnickiego z lat 1957-1988.  Tom jest cennym źródłem wiedzy o pisarstwie autora Słowa i ciała (zawiera bowiem kilka tekstów programowych), jego biografii, a także o życiu literackim doby PRL, zwłaszcza w kręgu pisarzy skupionych wokół Instytutu Wydawniczego PAX. Wielokrotnie podejmowane w zbiorze zagadnienia związane z powieścią historyczną pozwalają lepiej zrozumieć, w jaki sposób pojmował ją Parnicki. Bardzo interesująca jest obserwowana w tekstach tworzonych na przestrzeni trzech dekad zmiana podejścia pisarza do swojego udziału w życiu literackim, sposobu mówienia o swojej biografii, a także postrzegania swoich powieści (późne powieści autora Słowa i ciała wymykają się ramom powieści historycznej). Układ oraz opracowanie tekstu sprawiają, że książka znajdzie czytelników także wśród szerszego grona odbiorców. Barwny styl pisarza oraz intrygujące pytania prowadzących rozmowy sprawiają, że książka jest lekturą wartką, a przez to ma szanse spopularyzować ciekawe, choć wymagające, pisarstwo Teodora Parnickiego. Prezentowana książka jest prawdopodobnie ostatnim zwartym tomem autorstwa jednego z najciekawszych twórców prozy historycznej w literaturze polskiej ostatniego wieku.

Gatunki i style dyskursu publicznego w ujęciu konfrontatywnym

red. Andrzej Charciarek, Anna Zych

Gatunki i style dyskursu publicznego w ujęciu konfrontatywnym są trzecią, po Odmianach i stylach współczesnego języka polskiego i rosyjskiego oraz Dyskursie w aspekcie porównawczym, monografią poświęconą zagadnieniom dyskursu, gatunku i stylu. Zadaniem niniejszej monografii jest przedstawienie współczesnych badań na dyskursem publicznym z perspektywy lingwistycznej. Choć wszyscy jej autorzy są językoznawcami, to jednak poszczególne analizy znacznie się od siebie różnią. Wynika to nie tylko z faktu, iż analiza dyskursu może być przeprowadzana za pomocą narzędzi różnych dyscyplin – semiotyki, stylistyki, kognitywizmu, pragmalingwistyki, teorii kultury czy psychologii społecznej. Istotne znaczenie mają również odmiennie ukształtowane narodowe metodologie badań nad dyskursem, np. polska, czeska, słowacka czy rosyjska. Zróżnicowanie tematyczne poszczególnych części monografii idzie w parze z ich zróżnicowaniem językowym – analiza dyskursu czy stylu dokonywana jest zarówno w planie jednego języka, jak i w aspekcie konfrontatywnym. Autorzy zgodnie zwracają uwagę na historyczną i kulturową zmienność interakcji werbalnych, które powodują przeobrażenia dyskursu oraz gatunków i stylów.  Pokazują ewolucję, a niekiedy rewolucję w tworzonych przez współczesnych gatunkach i tekstach. Wskazują na zmiany w postrzeganiu świata, jego wartościach, sferze obyczajowości czy modelach zachowań, wynikające z kreowania przez nowe środki przekazu medialnego intersubiektywnego obrazu świata. W centrum uwagi autorów poszczególnych rozdziałów znalazły się zagadnienia związane z różnymi dyskursami: religijnym (chrześcijańskim, katolickim), parlamentarnym, dyplomatycznym dziennikarskim, publicystycznym i przekładowym. Monografia skierowana jest do wszystkich zainteresowanych problematyką dyskursu, metodologiami jego opisu oraz określeniem relacji dyskursu wobec innych kategorii ­– stylu, gatunku, tekstu czy utrwalonych systemów wartości.

O szczęściu. Konteksty radosne

red. Ireneusz Gielata, Anna Szawerna-Dyrszka

Monografia jest efektem badawczego namysłu nad radosnym aspektem szczęścia, wynikiem poszukiwania przeciwwagi dla estetyki tragedii, cierpienia, smutku, dla ugruntowanej we współczesnych badaniach nad kulturą pozycji melancholii. Autorzy, zbliżając się do bieguna radości, czytają literaturę, tropiąc szczęście w grozie gór (Elżbieta Dutka), w niepewności jutra (Paulina Czernek), w nieszczęściu (Marek Bernacki), w trudach życia (Beata Mytych-Forajter), w melancholii (Karolina Kolasa-Rusek), w kuchni (Iwona Gralewicz-Wolny), w przedmiotach (Krzysztof Babicki). Poszukują też szczęścia w radosnej pieśni i samym śpiewaku (Elżbieta Grodzka-Łopuszyńska) oraz w ciężkim brzmieniu i krzyku muzyki heavymetalowej (Mateusz Żyła). „Co myślimy o szczęściu?”, „Jak myślimy o szczęściu?”, „Czy jeszcze w ogóle o szczęściu myślimy?” – to najważniejsze pytania stanowiące punkt wyjścia zawartych w książce refleksji, których adresatem jest humanista szukający odpowiedzi w literaturze, sztuce, filozofii.

U-chodzić

Tadeusz Sławek

Wykorzystując teksty literackie i filozoficzne, książka podejmuje próbę opisu pewnej postawy egzystencjalnej człowieka przekładającej się na zachowania społeczne. Jest to więc studium mieszczące się na pograniczu filologii i nauk społecznych, które może zainteresować przedstawicieli obydwóch dyscyplin naukowych. Postawę, o której mowa, określamy jako u-chodzenie, a jej walorem jest to, że doceniając dynamikę życia jednostki oraz konieczność uczestniczenia w życiu społecznym, pozwala ona na wyswobodzenie człowieka ze ścisłych zależności od tego, co zwiemy „sposobem urządzenia świata”. U-chodzący szanuje zastany porządek, ale nie uznaje jego ostateczności, dążąc do zmiany, w przekonaniu że absolutyzowanie i dogmatyzowanie każdego ładu, wszystkiego, co wykracza poza stan aktualny, prowadzi do wyeliminowania niepokoju, który jest źródłem myślenia o innych porządkach życia zarówno jednostki, jak i społeczeństwa. Stąd wątek myślenia utopistycznego, będącego źródłem nadziei na zmianę. Jest to także medytacja nad chodzeniem, które traktujemy nie tylko z punktu widzenia motoryki człowieka – jako sposób przemieszczania się w przestrzeni, lecz przede wszystkim jako sposób tejże przestrzeni rozumienia i interpretowania. Stąd obecność takich autorów, jak Nietzsche, Rousseau, Thoreau, Espedal, Sebald, Dillard, którzy sami określali się mianem członków Zakonu Piechurów. Prowadzi nas to do podjęcia próby skorygowania postrzegania świata jako domeny głównie „ludzkich” urządzeń i sposobów organizacji (w tym sensie to „noga”, a nie „ręka” jest tym organem ciała ludzkiego, który interesuje nas w tej pracy), tak by przywrócić głęboki związek między „ludzkim” a „nie-ludzkim”. Pojęcie „nie-ludzkiego” obejmujące zwierzęta i rośliny, lecz również bogów odgrywa w książce istotną rolę, prowadząc ją na pogranicza geopoetyki i studiów postsekularnych. Ale jest to także medytacja nad przemijaniem i nieuchronnym u-chodzeniem jednostki.

Les conceptualisations de relations au travers des prépositions neutres en français. Une approche cognitive

Katarzyna Kwapisz-Osadnik

Monografia zawiera spójny opis funkcjonowania 3 francuskich przyimków de, à oraz en, które zaliczane są do grupy przyimków neutralnych, tj. na tyle polisemicznych, że dotarcie do znaczenia rozpatruje się w oparciu o funkcję relacyjną w kontekście. Przyimki te konkurują ze sobą i z innymi przyimkami w wyrażaniu tych samych relacji między tymi samymi obiektami, np. aller en France/à Paris/dans la France de son enfance/dans Paris; continuer à faire / continuer de faire; parler à/de/avec; de plus/en plus. Problematyczne jest również ich funkcjonowanie w formie prostej lub ściągniętej, co związane jest z obecnością rodzajnika, np. aller à Paris/au Portugal; s’échapper de prison / de la prison.

Słowiańskie formuły nowoczesności - ideały i iluzje przemiany. Studia dedykowane Profesor Barbarze Czapik-Lityńskiej

red. Lech Miodyński

Refleksja zawarta w tekstach umieszczonych w tomie dotyczy kategorii nowoczesności – jej historycznej zmienności, afirmacji i także dewaluacji. Podejmuje problematykę zawieszenia kultur oraz literatur południo- i zachodniowosłowiańskich między wartościami konserwatyzmu / tradycjonalizmu i utopijnej wiary w zbawczy postęp, jak i wyjątkowej roli jaką kategoria ta odegrała w artystycznych ruchach awangardowych oraz rozmaitych konfliktach generacyjnych – szczególnie w XX wieku. Nawiązuje też przy tym bezpośrednio do różnorodnych programów przemiany form zbiorowej świadomości, projektów ideologicznych i konkretnych poetyk. Praca adresowana jest do odbiorców zainteresowanych mechanizmami modernizacji form wyrazu w literaturze i sztuce narodów południowo- i zachodniosłowiańskich oraz ideowym zapleczem zjawisk przewartościowujących rozumienie postępu w  kulturze.

Literatura polska w świecie. T. 8: Polska literatura non fiction - perspektywa nadawcy i odbiorcy

Wioletta Hajduk-Gawron

Prezentujemy 8. tom z serii Literatura Polska w Świecie. Czytelnicy tej części mają możliwość zapoznania się z tekstami wygłoszonymi podczas cyklicznej VIII międzynarodowej konferencji Literatura polska w świecie. Polska literatura non fiction - perspektywa nadawcy i odbiorcy, która odbyła się w listopadzie 2022 roku w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Wygłoszone przez badaczy i badaczki z Polski oraz z zagranicy referaty zostały zgrupowane w następujących sekcjach tematycznych: - Rozprawy recepcyjne - Reportaż - (Auto)biografie - Różnorodność strategii narracyjnych - Literatura non fiction - perspektywa glottodydaktyczna. Zapraszamy do lektury, licząc na to, że zgromadzone artykuły dostarczą nie tylko inspiracji, ale także staną się przyczynkiem do dalszych badań oraz dyskusji nad literaturą non fiction i innymi wątkami poruszonymi w tym tomie.

Nestorki i nestorzy polskiej socjologii pracy. Wybrane problemy

Olga Czeranowska, Sławomira Kamińska-Berezowska, Bartosz Mika

Publikacja jest efektem realizacji projektu „Nestorzy polskiej socjologii pracy”, którego autorami i autorkami są członkowie Sekcji Socjologii Pracy PTS. W prezentowanej publikacji skupiono się tylko na wybranych obszarach projektu, które dotyczą akademickich socjologów pracy w aspekcie problematyki pracy kobiet. Z założenia proponowana publikacja ma dwa zasadnicze cele, po pierwsze ma przyczynić się  do wypełnienia luki w spojrzeniu na historię subdyscypliny z feministycznej perspektywy, po drugie ma być nawiązaniem do millsowskiej wyobraźni socjologicznej, zwłaszcza w jej wymiarze krytycznym.

Życie rodzinne w sferze zawodów wysokiego ryzyka (na przykładzie zawodu policjanta)

Monika Żak

Zagadnienie pracy ludzkiej i jej wpływu na życie rodzinne w ostatnich latach stało się tematem podejmowanym przez przedstawicieli różnych dziedzin nauki. Autorka, która jest socjologiem, również zajęła się problematyką zależności między pracą zawodową a życiem osobistym. Prezentowana książka ma na celu przedstawienie wpływu wykonywania zawodu wysokiego ryzyka na życie osobiste i rodzinne policjantów. W książce omówiono źródła teoretyczne, w których zostały nakreślone podstawowe zagadnienia związane z pracą ludzką, zawodem oraz rodziną. Opisane zostały również kwestie pracy zawodowej, ze szczególnym uwzględnieniem pracy funkcjonariuszy Policji w Polsce: historii oraz warunków społeczno-ekonomicznych. W części empirycznej pracy zostały zaprezentowane wyniki badań, jakie autorka przeprowadziła wśród funkcjonariuszy Policji, ich rodzin oraz osób z najbliższego otoczenia. Główne zagadnienia, na których skoncentrowała się autorka to: miejsce pracy i rodziny w systemie wartości policjantów, małżeństwa i rozwody policjantów, czas wolny i formy jego spędzania, czy też metody wychowawcze stosowane przez funkcjonariuszy Policji. Książka stanowi swoiste studium konsekwencji wykonywania zawodów wysokiego ryzyka dla życia osobistego i rodzinnego policjantów. Artykuł o książce ukazał się w czasopiśmie „Gazeta Uniwersytecka UŚ” nr 7 (227) kwiecień 2015, s. 14–15 (Maria Sztuka: Stres w mundurze, artykuł dostępny pod adresem: gazeta.us.edu.pl).

Satysfakcja z pracy i wydajność pracowników. Relacja (nie)oczekiwana

Mateusz Paliga

W niniejszym opracowaniu podjęty został temat satysfakcji z pracy i wydajności pracy. W sposób kompleksowy przedstawiono wiodące perspektywy, teorie i modele opisywanych zjawisk, analizowane dotychczas głównie w literaturze zagranicznej. Zaprezentowane badania stanowią próbę odnalezienia relacji łączącej satysfakcję z pracy i wydajność, a uzyskane wyniki rzucają nowe światło na związek, który okazuje się bardziej skomplikowany, niż dotychczas zakładano. Książka jest propozycją dla praktyków zarządzania, w tym menedżerów, liderów zespołów i specjalistów oraz doradców zarządzania zasobami ludzkimi. Może być również cennym źródłem wiedzy dla studentów psychologii i nauk o zarządzaniu.

Autopromocja, autoprezentacja, wizerunek w komunikowaniu masowym. Błąd, kryzys, skandal. T. 5

red. Ewa Biłas-Pleszak, Aleksandra Kalisz, Ewelina Tyc

Niniejsza książka to piąta i jednocześnie ostatnia praca poświęcona szeroko pojmowanemu dyskursowi autopromocyjnemu. Dotychczasowe rozważania pozwoliły uchwycić zagadnienie autopromocji i autoprezentacji w perspektywie synchro- i diachronicznej. Ostatni tom spaja pozostałe części, dopełniając zagadnienie autopromocji o trzy niezwykle istotne pojęcia: błąd, kryzys i skandal. W świetle tak wielu wyraźnych przemian w zakresie komunikowania masowego istotne było przyjrzenie się trzem kolejno przywołanym zjawiskom, dopełniającym szeroko omawiane zagadnienie dyskursu autopromocyjnego. Autopromocja, autoprezentacja, wizerunek w komunikowaniu masowym. Błąd, kryzys, skandal uzupełniła dotychczasowe spostrzeżenia na temat sposobów komunikowania, tym samym wytyczając nową ścieżkę promowania wizerunku. Zebrane w tomie artykuły pozwoliły zatem stworzyć kompleksowy przegląd sposobów radzenia sobie z obecnością w sferze publicznej poszczególnych jednostek, zbiorowości, instytucji w dobie, gdzie za sukces dotarcia określonego komunikatu do potencjalnego odbiorcy odpowiada dosadny, coraz częściej szokujący przekaz.

Rozwój myśli księgoznawczej i bibliotekoznawczej w świetle czasopism naukowych i fachowych wydawanych na terenach ziem polskich (1901-1939)

Beata Żołędowska-Król

Monografia podejmuje próbę ukazania roli czasopism zakładanych w środowiskach ludzi zawodowo lub bibliofilsko związanych z książką w rozwoju księgoznawstwa i bibliotekoznawstwa w okresie kształtowania się zasadniczych zrębów teorii tych dyscyplin, szczególnie intensywnego do roku 1939. Zaprezentowano funkcje wydawnictw ciągłych (bibliograficznych, bibliofilskich, bibliotekarskich i bibliotekoznawczych), które na przestrzeni lat kształtowały myśl teoretyczną i warsztat badawczy ewoluujących dyscyplin, formowały postawy bibliotekarzy, pośredniczyły w przekazywaniu doświadczeń i nowoczesnych metod organizacji pracy w bibliotece, udzielały niezbędnych informacji, m.in. na temat możliwych form kształcenia zawodowego. Publikacja może być przydatna specjalistom reprezentującym szeroko rozumianą naukę o książce, jak również prasoznawcom, socjologom kultury, historykom nauki.