Czysta energia i środowisko

Artur Błaszczuk, Izabela Majchrzak-Kucęba

Transformacja energetyczna Polski stała się faktem w obliczu spełnienia nie tylko wymogów związanych z osiągnięciem neutralności klimatycznej przez technologie i systemy energetyczne, ale również zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Naukowcy wraz z przedstawicielami przemysłu energetycznego realizują liczne projekty badawczo-rozwojowe oraz prowadzą prace naukowe, aby sprostać wyżej wymienionym wyzwaniom. Aktualnie główny nurt prowadzonych prac naukowych ukierunkowany jest na neutralność klimatyczną technologii wytwarzania energii. Czysta "zielona" energia jest wszechobecna w środowisku, pozostaje jedynie kwestia jej umiejętnego zagospodarowania i efektywnego wykorzystania, zarówno w dużej skali technicznej w postaci systemów/układów energetycznych, jak i małej skali na przykładzie przydomowych instalacji, jako sposób na walkę z globalnym ociepleniem klimatu. Nie bez znaczenia pozostają też kwestie dotyczące optymalizacji istniejących systemów i technologii energetycznych pod kątem poprawy ich efektywności energetycznej oraz zaproponowania alternatywnego rozwiązania w zakresie magazynowania energii. Takie podejście ma istotne znaczenie z punktu widzenia osiągnięcia efektu synergii między czystymi "zielonymi" technologiami energetycznymi a otaczającym nas środowiskiem naturalnym. W rezultacie zainteresowanie się rozwiązaniami niskoemisyjnymi przełoży się na efekt finansowy zarówno dla konsumenta, jak i wytwórcy energii. Niemniej jednak, bez rozwoju w zakresie perspektywicznych układów i technologii energetycznych w oparciu o wydajne i intuicyjne narzędzia do modelowania występujących w nich zjawisk/ procesów, w tym również prognozowania optymalnych warunków wymiany ciepła oraz wskaźników środowiskowych na zasadzie wybranych przypadków, czy też zaproponowania modelowych technologii magazynowania energii w znacznym stopniu utrudni osiągnięcie celów i korzyści Europejskiego Zielonego Ładu. Stąd też niniejsza monografia kładzie duży nacisk na aspekt praktyczny prowadzonych badań i analiz przez autorów poszczególnych rozdziałów.

Wybrane zadania optymalizacji konstrukcji

Maksymilian Grzywiński

Niniejszy skrypt przeznaczony jest dla studentów studiów I i II stopnia Wydziału Budownictwa Politechniki Częstochowskiej do przedmiotów "Komputerowe modelowanie konstrukcji betonowych / stalowych" i "Elementy matematyki stosowanej" oraz dla tych, którzy piszą˛ prace dyplomowe i chcą˛ się˛ zapoznać z praktycznymi metodami komputerowego modelowania, a także algorytmami podejmowania optymalnych decyzji. Przedstawia niektóre współczesne osiągniecia wybranych działów teorii optymalizacji związanych z budownictwem. Ze względu na techniczny cel poło˙zono w skrypcie nacisk na przykłady konstrukcji budowlanych. Zakłada si˛e, ˙ze Czytelnik ma podstawowe wiadomości z zakresu mechaniki budowli, analizy matematycznej oraz równań' różniczkowych. Wszystkie rozdziały maja˛ taka sama˛ strukturę˛: wprowadzenie do zagadnienia, rozwiązane zadania (uporządkowane według rosnącego stopnia trudności). Ponieważ praktyczne zadania optymalizacji mogą być' rozwiązywane niemal wyłącznie z zastosowaniem programów komputerowych, zwrócono uwagę na wybrane problemy występujące w obliczeniach numerycznych. Podano przykłady zastosowań' niektórych programów, np. MS Excel, MATLAB, Ansys Mechanical ADPL oraz Ansys DesignXplorer. Programy te działają na komputerach osobistych w systemie operacyjnym Windows - służą˛ wyłącznie celom dydaktycznym i nie mogą˛ być stosowane do celów komercyjnych. Autor nie ponosi żadnej odpowiedzialność ci za poprawne działanie programów - służą˛ one wyłącznie ilustracji omawianych metod w skrypcie, niemniej jednak wszelkie uwagi na temat działania tych programów będą˛ przyjęte z wdzięcznością. Wyrażam nadzieje, ze niniejszy skrypt będzie pomocny w zaznajomieniu się z wybranymi metodami obliczeniowymi optymalizacji, zawarte w nim przykłady rachunkowe w przystępny sposób ułatwia˛ zrozumienie poszczególnych zagadnień, a zamieszczone zadania zachęca Studentów do napisania własnego oprogramowania.

Potencjał energetyczny wybranych paliw alternatywnych

Agnieszka Kijo-Kleczkowska

W pracy omówiono problematykę potencjału energetycznego wybranych paliw alternatywnych, również w formie brykietów, w postaci osadów ściekowych, odpadów biomasy i tworzyw sztucznych, w odniesieniu do węgla kamiennego i mułu węglowego z uwzględnieniem ich termicznej utylizacji metodą spalania i współspalania. Tematyka ta nabiera coraz większego znaczenia z uwagi na narastającą ilość odpadów. Prowadzenie procesów termicznych, jakim poddawane są paliwa/odpady, wymaga odpowiedniej ich organizacji. Stąd wynika główny cel pracy, polegający na przedstawieniu zachowania wybranych paliw/odpadów w procesie spalania, w warunkach laboratoryjnych, w oparciu o kompleksowe badania eksperymentalne. Realizacja badań wymagała zastosowania odpowiedniej aparatury i stanowisk badawczych oraz opracowania odpowiedniej metodyki pomiarów. Eksperymenty obejmowały wysokotemperaturowe badania, związane z procesami fizykochemicznymi towarzyszącymi heterogenicznemu spalaniu/ /współspalaniu wybranych odpadów/paliw, w zróżnicowanym otoczeniu. W celu wykazania specyfiki ich zachowania podczas procesów termicznych niezbędne było wykonanie analizy technicznej i elementarnej paliw/odpadów, umożliwiającej przedstawienie zróżnicowania ich właściwości, a także możliwości energetycznego wykorzystania. W pracy zaprezentowano wyniki badań spalania i współspalania wybranych paliw/odpadów w cyrkulacyjnej warstwie fluidalnej, które, zdaniem autorki, bardzo dobrze spełniają trudne warunki, jakie należy uzyskać, aby sprawnie i ekologicznie wykorzystać te paliwa. Wykazano ponadto oddziaływanie właściwości rozpatrywanych paliw/odpadów na emisję wybranych gazów podczas spalania, a także wyznaczono wpływ różnych parametrów procesu (dostosowanych do możliwości aparaturowych) na charakter jego przebiegu. W monografii przedstawiono również wyniki analizy termicznej TG/DTG/DTA/ /DSC/MS wybranych paliw/odpadów z uwzględnieniem ważnego aspektu emisji zanieczyszczeń. Nowym elementem pracy są wyniki modelowania spalania wybranych paliw/odpadów, które umożliwia prognozowanie zachowania tych materiałów w różnych warunkach termicznych. Pracę zakończono podsumowaniem, wykazującym istotę i ważność podjętego zagadnienia z zaakcentowaniem potrzeby kontynuowania badań w omawianej problematyce.

Wybrane metody analizy w procesie zarządzania strategicznego

Sylwia Gostkowska-Dźwig, Ewa Kempa, Magdalena Mrozik, Ryszard Królik

Skrypt stanowi znaczące źródło wiedzy z zakresu zarządzania strategicznego, analizy strategicznej i pokrewnych dziedzin. Treść dotyczy wybranych metod analizy w procesie zarządzania strategicznego. Zarządzanie strategiczne odgrywa kluczową rolę w osiąganiu sukcesu organizacji, umożliwiając jej skuteczne reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe i wyznaczenie właściwej drogi do osiągnięcia celów strategicznych. W procesie zarządzania strategicznego istotne jest podejście analityczne, które umożliwia zrozumienie otoczenia, ocenę zasobów wewnętrznych i identyfikację strategicznych możliwości. Zaprezentowano wybrane metody analizy, które są często stosowane w procesie zarządzania strategicznego. Omówiono zarówno narzędzia do analizy otoczenia zewnętrznego, jak i metody oceny zasobów wewnętrznych organizacji. Pozwala to na kompleksowe zrozumienie kontekstu, w którym działa firma, oraz identyfikację kluczowych czynników sukcesu. W skrypcie przedstawiono analizę Michaela E. Portera, która pomaga zarządzającym przedsiębiorstwem lepiej zrozumieć swoje otoczenie konkurencyjne i opracować strategie pozwalające im osiągnąć przewagę konkurencyjną. Omówiono metodę oceny zasobów wewnętrznych organizacji. Przedstawiono analizę SWOT, która umożliwia identyfikację mocnych i słabych stron organizacji oraz określenie szans i zagrożeń wynikających z otoczenia. Przeanalizowano także inne wybrane metody analizy, takie jak analiza grup strategicznych, która jest narzędziem stosowanym w zarządzaniu strategicznym oraz umożliwia przedsiębiorstwom lepsze zrozumienie konkurencyjnego otoczenia i swojej pozycji na rynku. Przedstawiono mikrootoczenie, które odnosi się do bezpośredniego otoczenia przedsiębiorstwa i składa się z różnych interesariuszy oraz czynników wpływających na jego działalność.

Elektrotechnika i elektronika. Laboratorium

Daniel Zbroński (red.)

Prezentowany podręcznik stanowi materiał pomocniczy do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu „Elektrotechnika i elektronika”, prowadzonego na kierunkach: mechanika i budowa maszyn, mechatronika oraz inżynieria gospodarki obiegu zamkniętego na Wydziale Inżynierii Mechanicznej i Informatyki Politechniki Częstochowskiej. Celem zespołu było stworzenie przystępnego opracowania, które pozwoli studentom przygotować się do ćwiczeń i nabyć umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy ogólnej zdobytej na wykładach. Należy podkreślić, że w podręczniku ograniczono się wyłącznie do zagadnień zawartych w sylabusie przedmiotu, zgodnie z programami studiów dla wskazanych kierunków kształcenia. Każdy z rozdziałów zawiera: cel ćwiczenia, wprowadzenie teoretyczne, część praktyczną i wzór sprawozdania. Dodatkowo, w każdym rozdziale podano zalecaną literaturę i przykłady obliczeniowe, ułatwiające samodzielne wykonanie obliczeń wymaganych w ćwiczeniach. Tak przygotowany podręcznik z pewnością ułatwi studentom przyswojenie trudnych zagadnień z elektrotechniki i elektroniki, a wskazane źródła literaturowe zachęcą ich do szerszego zainteresowania się ciekawym przedmiotem. Zachęcamy do zapoznania się z publikacją.

Monitoring finansowy w zarządzaniu przedsiębiorstwem

Helena Kościelniak

Jednym z narzędzi zarządzania przedsiębiorstwem ukierunkowanych na wczesne ostrzeganie przed zagrożeniami jest monitoring finansowy, który cechuje proces ciągłego i aktywnego zarządzania oparty na pełnej i kompleksowej analizie sytuacji przedsiębiorstwa, antycypujący pojawiające się ograniczenia, zagrożenia i bariery funkcjonowania oraz rozwoju zarówno wewnątrz, jak i w otoczeniu. Monografia jest adresowana do wszystkich, którzy pragną poszerzyć wiedzę o zasobach informacyjnych przedsiębiorstw, narzędziach wspomagających zarządzanie przedsiębiorstwami na bazie skutecznego monitoringu finansowego. W publikacji przedstawiono rozważania na temat monitoringu finansowego i jego roli w zarządzaniu przedsiębiorstwem oraz podjęto próbę wskazania zadań monitoringu istotnych dla informacyjnego wspomagania zarządzania. Wyeksponowano problemy metodyczne w systemie monitoringu finansowego przedsiębiorstw. Zaakcentowano problematykę ryzyka w monitoringu działalności przedsiębiorstw i przyszłości monitoringu finansowego w analityce biznesowej przedsiębiorstw. Przedstawiono wyniki własnych badań empirycznych z zakresu monitoringu finansowego przedsiębiorstw.

Rozwiązania proekologiczne w inżynierii środowiska

Mariusz Kowalczyk, Iwona Zawieja, Małgorzata Worwąg (red.)

Monografia stanowi wartościowe źródło wiedzy dotyczącej innowacyjnych, proekologicznych rozwiązań w zakresie inżynierii środowiska. Poruszane w niej zagadnienia naukowe odzwierciedlają kierunki badań realizowanych przez naukowców Wydziału Infrastruktury i Środowiska. Zawarty w monografii materiał badawczy nawiązuje do idei zrównoważonego rozwoju oraz koncepcji „zero waste” i dotyczy aktualnych problemów cywilizacyjnych w zakresie ochrony środowiska. Monografia ma charakter zarówno przeglądowy, oparty na aktualnym stanie wiedzy, jak i eksperymentalny, którego podstawą są badania własne autorów ze wskazaniem na ich aplikacyjne zastosowanie.

Innowacje w technologii i automatyzacji

Jerzy Winczek Przemysław Postawa Marek Gucwa

Nieustanny rozwój technik wytwarzania, stosowanie nowoczesnych technologii i materiałów stawiają przed kadrą naukową i dydaktyczną nowe zadaniai wyznaczają kierunki naukowych poszukiwań i badań. Dynamiczny postęp w technologii materiałów stosowanych w bioinżynierii, zintegrowanych systemach CAD/CAM//CAE, technologii druku 3D zarówno w technikach tworzyw sztucznych i metalowych, jak i metod oraz urządzeń spawalniczych implikuje konieczność reagowania na otaczający świat oraz sprostania nowym wyzwaniom. Odpowiedzią na tego typu wyzwania jest niniejsza monografia. Pierwsza część pracy poświęcona jest zagadnieniom materiałów i technologii przetwórstwa tworzyw sztucznych. Znajdują się tu rozdziały poświęcone zagadnieniom materiałów polimerowych oraz ich procesom starzenia w różnych warunkach, materiałom polimerowym stosowanym w medycynie, badaniom nad technologią przetwórstwa, analizie numerycznej przepływu tworzyw oraz obciążania implantów stosowanych w medycynie, a także zastosowaniom technologii przyrostowych, a w szczególności druku 3D.  Kształtowanie i badanie jakości powierzchni metalowych obrabianych metodami mechanicznymi (obróbką skrawaniem, nagniataniem) jest przedmiotem rozważań kolejnej części pracy. W odniesieniu do obróbki skrawaniem prezentowane prace koncentrują się na zagadnieniach frezowania i toczenia. Przedstawiono sposób kształtowania powierzchni śrubowej o zarysie kołowo wklęsłym frezem trzpieniowym z czołem kulistym, dokonano analizy dokładności 3-osiowej frezarki CNC na podstawie obróbki przedmiotu próbnego. Nowoczesnym rozwiązaniom poświęcona jest praca dotycząca zastosowania innowacyjnej technologii obróbki skrawaniem LFV, polegającej na wprawianiu w drgania osi ruchu posuwowego serwomechanizmu w kierunku osiowym. Ostatnią grupą prac związanych bezpośrednio z technologią wytwarzania są rozdziały poświęcone problematyce spawalniczej. Znajdują się tu rozdziały dotyczące zjawisk zachodzących w przestrzeni międzyelektrodowej w jednej z odmian metody MIG/MAG. Zaprezentowano także badania stabilności pracy łuku spawalniczego przy wymuszonych impulsach prądowo-napięciowych oraz zaproponowano nową autorską metodę badania charakterystyk statycznych zasilaczy impulsowych. Kolejne prace koncentrują się wokół efektów oddziaływania łuku spawalniczego na materiał spawany. Szczególnie istotny jest temat badań poświęcony ilości ciepła, jakie jest doprowadzane do złącza czy też napoiny. Zaproponowane podejście obliczenia wielkości geometrycznych napoin jest punktem wyjścia do zmiany metodologii wyznaczania ilości wprowadzanego ciepła do napoiny czy też złącza.  Również jakość powierzchni po cięciu, wielkość strefy wpływu ciepła i niewielkie zmiany w twardości ciętych materiałów przemawiają za wyborem tej metody cięcia, co znakomicie zostało pokazane w rozdziale poświęconym jakości cięcia laserowego. Dużym wyzwaniem, przed jakim staje obecnie spawalnictwo, jest modernizacja i naprawa bloków energetycznych. Stosowane w tych konstrukcjach materiały są trudnospawalne i wymagają dużego doświadczenia oraz wiedzy w odpowiednim projektowaniu technologii łączenia tych materiałów. Dobrym przykładem sposobu postępowania przy kwalifikowaniu technologii spawania stali stosowanych w energetyce jest praca, w której przedstawiono proces technologiczny łączenia rur i zmiany w strukturze złącza. Kolejne rozdziały poświęcono procesom napawania, z których pierwszy dotyczy napawania regeneracyjnego stosowanego w instalacjach energetycznych, a drugi napawania technologicznego, którego celem jest uzyskanie pożądanych właściwości w warstwie wierzchniej. Pracę kończą rozdziały poświęcone  projektowaniu aplikacji bazodanowych na przykładzie oprogramowania dedykowanego laboratorium metrologicznemu oraz modelowi ewaluacji kursów on-line prowadzonych na Politechnice Częstochowskiej.

Emerging pollutants wyzwaniem dla gospodarki wodno-ściekowej

Agata Rosińska

Stan środowiska naturalnego jest jednym z najważniejszych wyznaczników zdrowia ludzkiego i jakości życia. W związku z tym istotnego znaczenia nabiera właściwa ocena i kontrola, a także eliminacja zanieczyszczeń gleb, wód i powietrza; jest to problem ogólnoświatowy, analizowany przez różne organizacje, gremia i stowarzyszenia, wywołujący spory, dyskusje, budzący skrajne  emocje. Rozwój przemysłu, technologii  i chęć podnoszenia standardu życia przyczyniły się do tego, że zanieczyszczenia towarzyszą człowiekowi wszędzie. Trwałe zanieczyszczenia organiczne obejmują szeroką grupę związków chemicznych, które pozostają na stałe w środowisku, gromadzą się w organizmach żywych, mogą być przenoszone za pośrednictwem powietrza, wody lub gatunków wędrownych, docierając do miejsc, w których nie były ani wykorzystywane, ani produkowane. Obecnie coraz więcej uwagi badacze poświęcają nowo pojawiającym się zanieczyszczeniom – tzw. emerging pollutants EP. Literatura specjalistyczna wyróżnia dwie główne klasy EP: mikro- oraz nanozanieczyszczenia. Nanomateriały wykorzystywane są praktycznie we wszystkich gałęziach przemysłu, stosuje się je m.in. w produktach kosmetycznych, farbach, szkle odpornym na zarysowania, różnego rodzaju powłokach, mają one doskonałe właściwości bakteriostatyczne i dezodoracyjne. Jednak rosnące stale zapotrzebowanie na nanoprodukty  może doprowadzić do destabilizacji bioróżnorodności  w skali globu, powstają bowiem  nowe strumienie odpadów, które mogą mieć potencjalny wpływ na zdrowie ludzi i ekologię. Ogromnym globalnym problemem stały się w ostatnich latach tworzywa sztuczne. Wprowadzone na rynek w połowie XX wieku jako „cudowny” materiał – lekki, elastyczny, trwały i mocny – obecnie są uważane za jedno z ważniejszych zagrożeń, zaczęto dostrzegać prawdziwą „spuściznę” tych produktów i ich wpływ na środowisko i na człowieka. W kontekście tych wszystkich zagrożeń niezwykle istotne są działania mające na celu ograniczenie negatywnego wpływu EP na środowisko, ważna jest więc właściwa implementacja postanowień Zielonego Ładu (Green Deal), wdrażanie zasad gospodarki obiegu zamkniętego GOZ czy odpowiednich dokumentów prawnych wydanych  na poziomie globalnym, krajowym czy regionalnym. Biorąc pod uwagę istotność zagadnień związanych z EP, Autorka, wykorzystując obszerną literaturę przedmiotu, niezwykle wnikliwie omawia zagadnienia związane z obecnością w środowisku różnego rodzaju zanieczyszczeń pochodzących m.in. z farmaceutyków, środków higieny osobistej, perfluorowanych związków alifatycznych, nanozanieczyszczeń czy mikroplastiku. Analizuje źródła ich emisji, drogi migracji w środowisku, losy oraz sposoby ich usuwania. W kontekście doświadczeń związanych z pandemią koronawirusa Autorka podkreśliła rolę i znaczenie monitoringu wód, a także ścieków w wykrywaniu i zapobieganiu zagrożeń mikrobiologicznych, w tym wirusów.

Metody kalkulacji okresowych składek netto w podstawowych typach ubezpieczeń na życie - model całkowicie ciągły

Edyta Pawlak-Kazior, Sylwia Lara-Dziembek

Niniejszy podręcznik akademicki dotyczący matematyki aktuarialnej pozwala czytelnikowi zapoznać się z metodami kalkulacji składek netto w podstawowych typach ubezpieczeń na życie w modelu całkowicie ciągłym. Model ten jest głównie modelem teoretycznym, ale jest wykorzystywany do kalkulacji składek netto w modelu mieszanym. Opracowanie powstało na bazie wykładów i ćwiczeń z matematyki ubezpieczeniowej i finansowej, które od kilku lat prowadzą autorki niniejszej książki, oraz literatury dostępnej w tym temacie. Pozycja ta jest rezultatem kilkuletnich doświadczeń dydaktycznych w dziedzinie matematyki aktuarialnej. W książce przedstawiono podstawowe pojęcia i wzory wykorzystywane przy kalkulacji składek netto w modelu całkowicie ciągłym oraz omówiono jednorazowe składki netto w ciągłych ubezpieczeniach na życie oraz jednorazowe składki netto ciągłych rent życiowych. Następnie zaprezentowano metody kalkulacji składek netto w modelu całkowicie ciągłym w bezterminowym i terminowym ubezpieczeniu na życie, terminowym ubezpieczeniu na dożycie oraz na życie i dożycie, a także w odroczonym bezterminowym ubezpieczeniu na życie. W każdym z sześciu rozdziałów znajdują się liczne rozwiązane przykłady ilustrujące przedstawione zagadnienia oraz szereg zadań do samodzielnego rozwiązania wraz z odpowiedziami i wskazówkami. Ostatnią część opracowania stanowią tabele zawierające szczegółowe zestawienia wzorów prezentowanych w poszczególnych rozdziałach. Pozycja ta jest przede wszystkim skierowana do studentów kierunków matematycznych o specjalnościach finansowych i ubezpieczeniowych, może być jednak przydatna wszystkim zainteresowanym przedstawioną tematyką.

Wykorzystanie technik informacyjnych w zarządzaniu

Leszek Kiełtyka (red.)

Na obecnym etapie rozwoju cywilizacyjnego za niezwykle istotną dziedzinę należy uznać obszar systemów informacyjnych oraz same techniki informacyjne, stanowiące nieodłączny element sprawnego zarządzania organizacjami. Prezentowana monografia to zbiór najbardziej aktualnych przemyśleń, rozważań, dyskusji i badań empirycznych, które dostarczają nowej wiedzy o technikach informacyjnych, stanowiąc jednocześnie istotny wkład w obszar naukowy, jakim jest zarządzanie. Autorzy monografii nie tylko omówili współczesne problemy w zarządzaniu organizacjami, zasobami informacyjnymi czy bezpieczeństwem informacji, ale również przedstawili sposoby wykorzystania w tym obszarze multimediów, nowych technologii oraz sztucznej inteligencji. Monografia jest skierowana do bardzo szerokiego grona osób - studentów, nauczycieli, naukowców i przedsiębiorców.

Uwarunkowania zatrudniania migrantów w polskich przedsiębiorstwach

Mariusz Urbański

Zjawisko globalizacji spowodowało, że nie tylko zmienił się sposób funkcjonowania przedsiębiorstw, które muszą dopasować swoją działalność do nowych warunków funkcjonowania, ale pociągnęło za sobą również zmiany w strukturze zatrudniania pracowników. Sama globalizacja bowiem przyczyniła się do zwiększonej mobilności pracowników, którzy w większym stopniu są skłonni szukać pracy za granicą, a z drugiej strony przedsiębiorstwa także coraz chętniej zatrudniają cudzoziemców, bowiem często koszt zatrudnienia cudzoziemca jest niższy niż koszt zatrudnienia pracownika krajowego, ale też zdarzają się przypadki, gdy obcokrajowcy posiadają kwalifikacje i umiejętności, których brakuje rodzimym pracownikom. O ile we wcześniejszych latach mieszkańcy Polski emigrowali i poszukiwali pracy w obcych krajach, o tyle od kilku lat Polska stanowi kraj docelowy migrantów z innych krajów, głównie z Ukrainy czy Białorusi. W niniejszej monografii przeprowadzono analizy dotyczące zatrudniania i zarządzania pracą migrantów wraz z określeniem szans i zagrożeń, wpływających na rozwój przedsiębiorstwa zatrudniającego obcokrajowców. Praca składa się z pięciu rozdziałów. W rozdziale pierwszym skupiono się na szerokim zagadnieniu, jakim jest migracja. Kolejny rozdział prezentuje zjawisko migracji zarobkowej w ujęciu analizy danych wtórnych. Rozdział trzeci omawia zjawisko migracji zarobkowej w kontekście koncepcji zarządzania zasobami ludzkimi, wielokulturowego środowiska pracy oraz motywacji. Rozdział czwarty zawiera charakterystykę zrealizowanego procesu badawczego, opracowanego na potrzeby badań empirycznych. Rozdział piąty zawiera omówienie wyników przeprowadzonych wieloczynnikowych analiz na podstawie uzyskanych danych pierwotnych, pozyskanych z przedsiębiorstw zatrudniających migrantów. W rozdziale tym również dokonano weryfikacji sformułowanych hipotez badawczych. W podsumowaniu w sposób syntetyczny omówiono uzyskane wyniki badań, podkreślono wkład przeprowadzonych badań i analiz w rozwój dyscypliny nauki o zarządzaniu i jakości oraz wskazano dalsze kierunki badań. Zachęcamy do zapoznania się z publikacją.

Innowacje społeczne w zarządzaniu przedsiębiorstwami komercyjnymi

Aleksander Pabian

Współczesnym przedsiębiorstwom przychodzi działać w coraz bardziej złożonych warunkach, w świecie zmienności i niepewności, natłoku danych i informacji, nieprzewidywalności zjawisk (co najlepiej pokazała pandemia COVID-19), a także dynamizmu procesów społeczno-ekonomicznych oraz silnej konkurencji. Niestabilność i nieprzewidywalność to główne cechy współczesnego otoczenia. Ważnym czynnikiem konkurencyjności przedsiębiorstw, regionów i gospodarek w obecnych warunkach jest innowacyjność. Dla wielu polskich przedsiębiorstw staje się ona warunkiem sine qua non poprawy bądź wręcz utrzymania pozycji rynkowej. W dzisiejszych czasach troska o interesy ekonomiczne musi być powiązana z dbałością o przestrzeganie etycznych zasad odpowiedzialności względem społeczeństwa. Jednocześnie procesy działalności innowacyjnej, w szczególności te nakierowane na społeczeństwo, pozostają nadal niewystarczająco zoperacjonalizowane i podbudowane metodologicznie, zwłaszcza w kontekście decyzyjnym. Podstawowym celem monografii jest próba teoretycznej i empirycznej refleksji nad złożoną problematyką innowacji społecznych w zrównoważonym rozwoju organizacji na przykładzie przedsiębiorstw działających na obszarze województwa śląskiego. Monografia podzielona jest na dwie zasadnicze części. Pierwsza posiada charakter teoretyczny, druga  integruje w sobie cechy wywodu teoretycznego oraz praktycznego, posiada także walor ilustrujący, szkoleniowy i inspirujący. Służy zrozumieniu okoliczności i ścieżek decyzyjnych w konkretnych przedsiębiorstwach i w określonych okolicznościach. Dzięki analogii część ta może zainspirować Czytelników do zaprojektowania ich własnych działań. Książka pozwoli mniej doświadczonym menedżerom zrozumieć istotę i docenić rolę innowacji społecznych, zaś doświadczonych praktyków zmobilizuje do prowadzenia odpowiedzialnej działalności gospodarczej oraz poszukiwania dalszych rozwiązań zarządczych, które będą korzystne zarówno dla przedsiębiorstwa, jak i społeczeństwa.   W książce m.in. omówiono: źródła oraz istotę innowacji; zasadnicze aspekty teoretyczne zarządzania innowacjami w przedsiębiorstwach; charakterystykę województwa śląskiego z punktu widzenia cech społeczno-demograficznych oraz gospodarczych; kondycję współczesnego otoczenia społecznego i przyrodniczego; doświadczenia praktyczne firm, które już stosują praktyki nakierowane na wzrost jakości życia w swoim otoczeniu; gotowe rozwiązania modelowe doskonalenia procesów zarządzania, które mogą pozwolić przedsiębiorstwom na tworzenie i wprowadzanie rozwiązań sprzyjających rozwojowi otoczenia społecznego oraz zachowanie niezmienionego stanu otoczenia przyrodniczego; zalecenia i rekomendacje praktyczne dotyczące zasad prowadzenia działalności gospodarczej i sposobów zarzadzania zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju i corporate social responsibility oraz prowadzących do osiągnięcia wartościowych celów społecznych i środowiskowych.

Elementy matematyki wyższej. Zadania z rozwiązaniami. Część 1

Anita Ciekot (red.)

Skrypt pt. „Elementy matematyki wyższej. Zadania z rozwiązaniami. Część 1” przeznaczony jest przede wszystkim dla studentów Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Informatyki Politechniki Częstochowskiej. Mogą z niego korzystać także studenci wszystkich rodzajów studiów inżynierskich. Niniejszy skrypt stanowi uzupełnienie materiału prezentowanego na wykładach oraz ćwiczeniach z analizy matematycznej I. Zawiera zadania o różnym stopniu trudności. Zadania dotyczą zagadnień takich jak m.in.: elementy logiki, algebra zbiorów, ciągi liczbowe, granice funkcji czy całki. Do wszystkich zadań podane są odpowiedzi, a duża część zadań jest szczegółowo rozwiązana. Każdy rozdział rozpoczyna krótki wstęp teoretyczny, co ułatwi przygotowanie Czytelnika do rozwiązywania zamieszczonych zadań. Taki sposób zaprezentowania materiału pozwala studentom na systematyczną i samodzielną pracę. Autorami poszczególnych rozdziałów skryptu są pracownicy Katedry Matematyki Politechniki Częstochowskiej, którzy posiadają długoletnie doświadczenie w prowadzeniu zajęć dydaktycznych z matematyki dla studentów kierunków technicznych. Zachęcamy do sięgnięcia po publikację.

Teoretyczne aspekty zarządzania przedsiębiorstwem na rynku. Wybrane zagadnienia

Sylwia Gostkowska-Dźwig, Ewa Kempa, Magdalena Mrozik, Ryszard Królik

Menedżerowie nieustannie dążą do rozwoju organizacji i w konsekwencji do wzrostu gospodarczego. W celu osiągnięcia zakładanych efektów wszelkie te działania skierowane są na zasoby oraz procesy. Dlatego zarządzanie powinno być sztuką koordynacji wszelkich czynności i oznaczać zdolność do szybkiego reagowania na pojawiające się przemiany. Podejmowanie właściwych decyzji zarządczych przy wykorzystaniu posiadanych zasobów oraz pojawiających się szans pozytywnie wpływa na korzystne tempo rozwoju przedsiębiorstwa. Aby tak się stało, konieczna jest znajomość zasad zarządzania rozumianego jako proces planowania zorientowanego na przyszłość przy wykorzystaniu wszelkich dostępnych zasobów. Publikacja składa się z czterech rozdziałów, z których każdy ukazuje inny aspekt systemu zarządzania. I tak: Rozdział 1 dotyczy istoty organizacji i zarządzania; zawiera zagadnienia teorii i ewolucji zarządzania oraz organizowania przedsiębiorstwa; Rozdział 2 omawia problematykę związaną z rolą i znaczeniem menedżera w zarządzaniu organizacją; scharakteryzowano rodzaje władzy, zwierzchnictwo oraz style kierowania występujące w przedsiębiorstwie; Rozdział 3 porusza zagadnienia związane z planowaniem i podejmowaniem decyzji w przedsiębiorstwie; omówiono rodzaje podstawowych decyzji podejmowanych przez menedżerów oraz skupiono uwagę na warunkach, w jakich są one podejmowane; Rozdział 4 dotyczy motywowania i narzędzi służących temu celowi, a także kontroli: jej celu, funkcji i szczebli oraz etapów. Skrypt stanowi przegląd podstawowych działań w procesie organizowania, zarządzania przedsiębiorstwem oraz kształcenia i doskonalenia menedżerów. Zapraszamy do lektury.

Zarządzanie przedsiębiorstwami i podmiotami sektora publicznego - wybrane problemy finansowe

Agnieszka Wójcik-Mazur, Justyna Łukomska Szarek (red.)

Monografia jest wynikiem dociekań naukowych z zakresu zarządzania publicznego, zarządzania finansami jednostek samorządu terytorialnego, procesu budżetowania tych podmiotów, zarządzania finansami przedsiębiorstw oraz banków. Publikacja składa się z trzech działów tematycznych – w pierwszym odniesiono się do narzędzi zarządzania publicznego w procesie budżetowania jednostek samorządu terytorialnego, drugi poświecono wybranym aspektom zarządzania finansami tych podmiotów, a trzeci – wybranym problemom zarządzania przedsiębiorstwami i instytucjami finansowymi. Ukazano wybrane problemy zarządzania różnymi uczestnikami procesów gospodarczych, niezależnie od ich formy organizacyjnej, a których decyzje i działania wywołują określone skutki ekonomiczne, zarówno w sferze publicznej, jak i komercyjnej.

Wyzwania dla nauki i praktyki w zakresie zarządzania i jakości w przemyśle piwowarskim. Przedsiębiorczość rzemieślnicza

Piotr Tomski

Monografia stanowi część cyklu prac poświęconych wyzwaniom w obszarze nauki i praktyki zarządzania oraz jakości w przemyśle piwowarskim, ze szczególnym uwzględnieniem sektora piwowarstwa rzemieślniczego. W publikacji zaprezentowano przedsiębiorczość rzemieślniczą, scharakteryzowano istotę rzemiosła i przedsiębiorczości rzemieślniczej, piwowarstwa rzemieślniczego oraz specyfikę produktu tradycyjnego. Zasygnalizowano znaczenie innowacyjności dla rozwoju branży, scharakteryzowano tło i przesłanki rozwoju piwowarstwa rzemieślniczego, omówiono zjawisko piwnej rewolucji i zwrócono uwagę na specyfikę browarów rzemieślniczych. Zaakcentowano znaczenie współdziałania gospodarczego przedsiębiorstw oraz zasygnalizowano szczególną rolę kooperencji dla funkcjonowania przedsiębiorstw w branży piwowarstwa rzemieślniczego.

Podstawy rachunkowości. Wyd. 4

Jolanta Chluska

W podręczniku przedstawiono podstawowe, wstępne zagadnienia rachunkowości przedsiębiorstw. Wskazano w nim istotę i znaczenie rachunkowości w jednostkach gospodarczych. Opracowanie ma charakter kompleksowy w zakresie prezentowania wiadomości z podstaw rachunkowości – od znaczenia rachunkowości poczynając, poprzez charakterystykę bilansu, zasady funkcjonowania kont księgowych, istotę i ewidencję podstawowych operacji bilansowych i wynikowych, po zakładowe zasady rachunkowości. Publikacja stanowi niezbędny zasób wiedzy teoretycznej, a jednocześnie zbliża do rozwiązań stosowanych w praktyce rachunkowości. Zagadnienia teoretyczne uzupełnione są przykładami, zestawem pytań, zadaniami, testami powtórzeniowymi oraz rozwiązaniami testów i wybranych zadań.

Elektrotechnika i elektronika. Laboratorium

Daniel Zbroński (red.)

Prezentowany podręcznik stanowi materiał pomocniczy do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu „Elektrotechnika i elektronika”, prowadzonego na kierunkach: mechanika i budowa maszyn, mechatronika oraz inżynieria gospodarki obiegu zamkniętego na Wydziale Inżynierii Mechanicznej i Informatyki Politechniki Częstochowskiej. Poznanie któregokolwiek z działów elektrotechniki lub elektroniki wymaga głównie znajomości odpowiednich zjawisk fizycznych, praw rządzących tymi zjawiskami i metod, stanowiących punkt wyjścia do rozwiązywania określonych problemów technicznych. Celem zespołu było stworzenie przystępnego opracowania, które pozwoli studentom przygotować się do ćwiczeń i nabyć umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy ogólnej zdobytej na wykładach. Należy podkreślić, że w podręczniku ograniczono się wyłącznie do zagadnień zawartych w sylabusie przedmiotu, zgodnie z programami studiów dla wskazanych kierunków kształcenia. Każdy z rozdziałów zawiera: cel ćwiczenia, wprowadzenie teoretyczne, część praktyczną i wzór sprawozdania. Dodatkowo, w każdym rozdziale podano zalecaną literaturę i przykłady obliczeniowe, które z pewnością ułatwiają studentom samodzielne wykonanie obliczeń wymaganych w ćwiczeniach. Zachęcamy do sięgnięcia po podręcznik.

Wybrane aspekty prowadzenia działalności biznesowej

Sylwia Gostkowska-Dźwig, Ewa Kempa, Magdalena Mrozik, Ryszard Królik

Tematyka prowadzenia działalności biznesowej stanowi obszar rozważań praktyków i teoretyków. Problematyka ta odnosi się do istoty współczesnego prowadzenia działalności biznesowej w czasach występowania coraz to nowych sytuacji kryzysowych, wyzwań stawianych przed przedsiębiorstwami oraz dylematów dotyczących wykorzystania posiadanego doświadczenia przy modelowaniu nowych wzorców biznesowych. Publikacja składa się z czterech rozdziałów, z których każdy ukazuje inny aspekt prowadzenia działalności biznesowej. Zawarty w niej zbiór opracowań stanowi przydatne źródło wiedzy dla studentów. Ponadto adresowany jest zarówno do praktyków, jak i teoretyków zarządzania. Przedstawiony skrypt jest efektem prac kilku autorów i stanowi materiał wielowątkowy. W rozdziale 1 poruszono kwestie związane ze sporządzeniem biznes-planu. Przytoczono kilka jego definicji, wskazano, jakimi cechami powinien się charakteryzować oraz jakiego rodzaju funkcje pełni biznesplan w przedsiębiorstwie. Szczegółowo opisano strukturę typowego biznesplanu, podkreślając jednocześnie, że nie istnieje jeden wzorcowy jego szablon. Rozdział 2 dotyczy e-biznesu jako formy prowadzenia działalności przez współczesne przedsiębiorstwa. Przedstawiono w nim podstawowe pojęcia i koncepcje handlu w sieci. Dokonano przeglądu problematyki dotyczącej e-biznesu z punktu widzenia wielu autorów. Omówiono także ogólne zagadnienia, które łączą się z biznesem elektronicznym. Scharakteryzowano obszary wykorzystania e-biznesu wraz z ich zaletami i wadami.  W rozdziale 3 przedstawiono definicję otoczenia bliższego i dalszego organizacji oraz dokonano ich rozróżnienia ze względu na odmienne podejście do tematu otoczenia badaczy zajmujących się tym zagadnieniem. W dalszej części zaprezentowano klasyfikację otoczenia, przeprowadzając analizę dostępnej literatury dotyczącej tematyki niniejszego rozdziału. Następnie opisano dwie przykładowe metody analizy otoczenia bliższego oraz makro-otoczenia wraz z interpretacją wyników. W rozdziale 4 przybliżono kwestie związane z rolą i znaczeniem zarządzania oraz przedsiębiorczości w biznesie. Zwrócono uwagę na ważkość sprawności i skuteczności w procesach zarządzania organizacją oraz na ich wpływ na efektywność działań biznesowych. W rozdziale podkreślono również wagę pozycji konkurencyjnej osiąganej przez organizację w biznesie oraz omówiono elementy strategii konkurencji, które często stymulują potrzebne i istotne zmiany dla organizacji. W dalszej części zdefiniowano przedsiębiorczość, wskazując na jej znaczenie biznesowe, szczególnie w sektorze MSP (małych i średnich przedsiębiorstw). Przedstawiono ponadto różne rodzaje przedsiębiorczości występujące w przestrzeni gospodarczej. Rozdział zawiera także opis przedsiębiorcy ze wskazaniem jego cech charakterystycznych oraz miejsca prowadzenia biznesu.

Społeczne, psychologiczne i prawne uwarunkowania zarządzania współczesną organizacją. Wybrane zagadnienia. Część 4

Anna Bazan-Bulanda, Agnieszka Kwiatek, Maja Skiba (red.)

To już czwarta część podręcznika akademickiego pod redakcją Anny Bazan-Bulandy, Agnieszki Kwiatek i Mai Skiby na temat procesów zachodzących w organizacjach i przedsiębiorstwach, który wraz ze zmianami zachodzącymi w ich wewnętrznym i zewnętrznym otoczeniu wymaga ciągłego uaktualniania i modyfikowania. Szczególnie należy zwrócić uwagę na te zagadnienia, które obejmują obszary społeczne, prawne oraz związane z funkcjonowaniem pracowników, włącznie z ich sferą psychologiczną. Zarządzanie organizacjami w sytuacjach wymagających ciągłego dostosowywania się do zmieniającego środowisku wymaga od osób, które nią kierują, znajomości uwarunkowań społecznych, psychologicznych i prawnych. Z tego względu powstała kolejna część podręcznika, który dedykowany jest studentom wielu kierunków związanych z zarządzaniem, logistyką, finansami, bezpieczeństwem i higieną pracy, a także studentom kierunku Public Management, studiującym w języku angielskim (stąd rozdział w języku angielskim). Podjęta w nim problematyka może stanowić uzupełnienie materiału z wykładów oraz inspirację do ćwiczeń czy warsztatów itp. Podręcznik może być również przydatny dla praktyków chcących uaktualnić swoją wiedzę z tego zakresu. Pozycja składa się z jedenastu rozdziałów dotyczących kolejno: społecznych, psychospołecznych oraz prawnych aspektów zarządzania w firmach i organizacjach. Każdy - dla weryfikacji wiedzy - kończy się zestawem zagadnień/pytań sprawdzających.

Innowacyjne przedsiębiorstwo w czasach transformacji cyfrowej

Tomasz Turek (red.)

W monografii zaprezentowano wybrane aspekty funkcjonowania przedsiębiorstw w czasach transformacji cyfrowej. Podmioty te, aby sprostać wymaganiom rynków i gospodarki, muszą zmieniać się i dostosowywać do nowych realiów. Zmiany te powodują, że są one coraz bardziej innowacyjne, a innowacje te przejawiają się poprzez nowe produkty, usługi i procesy. Publikacja zawiera osiem rozdziałów, w których Autorzy analizują, jaki wpływ na sukces przedsiębiorstwa ma zastosowanie osiągnięć współczesnej cyfryzacji. Poruszają m.in. zagadnienia algorytmów zarządzania danymi, informacją i wiedzą; zwinności organizacyjnej; sztucznej inteligencji, roli technologii informacyjno-komunikacyjnych i outsourcingu IT; warsztatów wymagań przy zastosowaniu podejścia procesowego do identyfikacji wymagań funkcjonalnych wobec systemów informatycznych; wykorzystania funkcjonalności sieci zawodowej LinkedIn jako źródła wiedzy w organizacji, a także transformacji cyfrowej w przedsiębiorstwach komunalnych i zarządzaniu transportem miejskim.

Prawo podatkowe w teorii i w biznesie

Tomasz Odzimek

Pojęciem głównym, wokół którego rozgrywa się funkcjonowanie biznesu, jest podatek i całokształt przepisów prawnych, które określają, czym jest podatek, jak jest klasyfikowany i według jakich kryteriów, kiedy powstaje obowiązek podatkowy, jak wygląda administracja podatkowa i proces kontaktowania się podatnika z aparatem państwa. Można więc stwierdzić, że prawo podatkowe to wszechstronna wiedza o prawach i obowiązkach podatników oraz aparatu państwa. Dlatego też prawo podatkowe jest tak bardzo istotne w sferze biznesu. Niniejszy podręcznik zawiera obszerną wiedzę z zakresu prawa podatkowego. Omówione zostały pojęcia, definicje, zagadnienia, mechanizmy, relacje oraz przykłady z wyraźnym naciskiem na praktyczny wymiar zastosowania przepisów ustaw z obszaru prawa podatkowego oraz funkcjonowania przedsiębiorstw. Podręcznik dotyczy zarówno przedsiębiorców osoby fizyczne będące podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych jak też przedsiębiorców będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych oraz przedsiębiorców osoby prawne, które z mocy prawa są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. Należy nadmienić, że podręcznik koncentruje się tylko na pozarolniczej działalności gospodarczej. Podręcznik dedykowany jest dla studentów kierunków: zarządzanie, finanse, ekonomia, rachunkowość, administracja, logistyka. Zachęcamy do sięgnięcia do publikacji.

Zarys wykorzystania symulacji MES w analizie oddziaływania niezgodności spawalniczych na cechy eksploatacyjne konstrukcji spawanych

Jerzy Nawrocki, Jacek Słania, Kwiryn Wojsyk, Grzegorz Golański

Niezgodności spawalnicze występują zawsze w złączach spawanych i obniżając ich wytrzymałość, decydują o bezpieczeństwie użytkowania konstrukcji. Niezgodności spawalnicze powodują znaczne zwiększenie naprężeń lokalnych. W normach stosowanych do obliczeń wytrzymałościowych, dotyczących na przykład rurociągów, zjawisko to nie jest bezpośrednio ujęte. Jedynym stosowanym podejściem jest używanie kilkunastoprocentowych współczynników bezpieczeństwa, zależnych między innymi od typu spoiny. Zakładanie na etapie projektowania wymaganego poziomu jakości spoin także nie odpowiada współczesnym wymogom bezpieczeństwa, ponieważ służy jedynie do kontroli jakości procesu spawalniczego. W normach stosowanych do projektowania nie ujęto związku pomiędzy poziomem jakości spoiny a zalecanym współczynnikiem bezpieczeństwa. Obecnie, mając do dyspozycji symulacje MES, możliwa jest analiza wartości naprężenia lokalnego. Podstawowym celem pracy jest zbadanie i przedstawienie wpływu dodatkowych czynników na rozkład pola naprężenia w złączu spawanym zawierającym 10 różnego typu niezgodności. Do realizacji tego zadania użyto programów modelujących skomplikowane kształty przestrzenne oraz algorytmów symulacyjnych pracujących w oparciu o metodę elementów skończonych (MES). Wybór tej metody wynika z faktu, że w ciągu ostatniej dekady miał miejsce znaczący rozwój zarówno możliwości obliczeniowych komputerów, jak i jakości komercyjnych programów symulacyjnych pracujących w oparciu o tę metodę. Tekst poszczególnych rozdziałów uzupełniony został o rysunki, schematy i tabele, jak również wzory i przykładowe wyliczenia określonych wartości związanych z omawianymi zagadnieniami. Zachęcamy do zapoznania się z pozycją.