Категорії
Електронні книги
-
Бізнес та економіка
- Біткойн
- Ділова жінка
- Коучинг
- Контроль
- Електронний бізнес
- Економіка
- Фінанси
- Фондова біржа та інвестиції
- Особисті компетенції
- Комп'ютер в офісі
- Комунікація та переговори
- Малий бізнес
- Маркетинг
- Мотивація
- Мультимедійне навчання
- Нерухомість
- Переконання та НЛП
- Податки
- Соціальна політика
- Порадники
- Презентації
- Лідерство
- Зв'язки з громадськістю
- Звіти, аналізи
- Секрет
- Соціальні засоби комунікації
- Продаж
- Стартап
- Ваша кар'єра
- Управління
- Управління проектами
- Людські ресурси (HR)
-
Для дітей
-
Для молоді
-
Освіта
-
Енциклопедії, словники
-
Електронна преса
- Architektura i wnętrza
- Безпека життєдіяльності
- Biznes i Ekonomia
- Будинок та сад
- Електронний бізнес
- Ekonomia i finanse
- Езотерика
- Фінанси
- Особисті фінанси
- Бізнес
- Фотографія
- Інформатика
- Відділ кадрів та оплата праці
- Для жінок
- Комп'ютери, Excel
- Бухгалтерія
- Культура та література
- Наукові та академічні
- Охорона навколишнього середовища
- Впливові
- Освіта
- Податки
- Подорожі
- Психологія
- Релігія
- Сільське господарство
- Ринок книг і преси
- Транспорт та спедиція
- Здоров'я та краса
-
Історія
-
Інформатика
- Офісні застосунки
- Бази даних
- Біоінформатика
- Бізнес ІТ
- CAD/CAM
- Digital Lifestyle
- DTP
- Електроніка
- Цифрова фотографія
- Комп'ютерна графіка
- Ігри
- Хакування
- Hardware
- IT w ekonomii
- Наукові пакети
- Шкільні підручники
- Основи комп'ютера
- Програмування
- Мобільне програмування
- Інтернет-сервери
- Комп'ютерні мережі
- Стартап
- Операційні системи
- Штучний інтелект
- Технологія для дітей
- Вебмайстерність
-
Інше
-
Іноземні мови
-
Культура та мистецтво
-
Шкільні читанки
-
Література
- Антології
- Балада
- Біографії та автобіографії
- Для дорослих
- Драми
- Журнали, щоденники, листи
- Епос, епопея
- Нарис
- Наукова фантастика та фантастика
- Фельєтони
- Художня література
- Гумор, сатира
- Інше
- Класичний
- Кримінальний роман
- Нехудожня література
- Художня література
- Mity i legendy
- Лауреати Нобелівської премії
- Новели
- Побутовий роман
- Okultyzm i magia
- Оповідання
- Спогади
- Подорожі
- Оповідна поезія
- Поезія
- Політика
- Науково-популярна
- Роман
- Історичний роман
- Проза
- Пригодницька
- Журналістика
- Роман-репортаж
- Romans i literatura obyczajowa
- Сенсація
- Трилер, жах
- Інтерв'ю та спогади
-
Природничі науки
-
Соціальні науки
-
Шкільні підручники
-
Науково-популярна та академічна
- Археологія
- Bibliotekoznawstwo
- Кінознавство / Теорія кіно
- Філологія
- Польська філологія
- Філософія
- Finanse i bankowość
- Географія
- Економіка
- Торгівля. Світова економіка
- Історія та археологія
- Історія мистецтва і архітектури
- Культурологія
- Мовознавство
- літературні студії
- Логістика
- Математика
- Ліки
- Гуманітарні науки
- Педагогіка
- Навчальні засоби
- Науково-популярна
- Інше
- Психологія
- Соціологія
- Театральні студії
- Богослов’я
- Економічні теорії та науки
- Transport i spedycja
- Фізичне виховання
- Zarządzanie i marketing
-
Порадники
-
Ігрові посібники
-
Професійні та спеціальні порадники
-
Юридична
- Безпека життєдіяльності
- Історія
- Дорожній кодекс. Водійські права
- Юридичні науки
- Охорона здоров'я
- Загальне, компендіум
- Академічні підручники
- Інше
- Закон про будівництво і житло
- Цивільне право
- Фінансове право
- Господарське право
- Господарське та комерційне право
- Кримінальний закон
- Кримінальне право. Кримінальні злочини. Кримінологія
- Міжнародне право
- Міжнародне та іноземне право
- Закон про охорону здоров'я
- Закон про освіту
- Податкове право
- Трудове право та законодавство про соціальне забезпечення
- Громадське, конституційне та адміністративне право
- Кодекс про шлюб і сім'ю
- Аграрне право
- Соціальне право, трудове право
- Законодавство Євросоюзу
- Промисловість
- Сільське господарство та захист навколишнього середовища
- Словники та енциклопедії
- Державні закупівлі
- Управління
-
Путівники та подорожі
- Африка
- Альбоми
- Південна Америка
- Центральна та Північна Америка
- Австралія, Нова Зеландія, Океанія
- Австрія
- Азії
- Балкани
- Близький Схід
- Болгарія
- Китай
- Хорватія
- Чеська Республіка
- Данія
- Єгипет
- Естонія
- Європа
- Франція
- Гори
- Греція
- Іспанія
- Нідерланди
- Ісландія
- Литва
- Латвія
- Mapy, Plany miast, Atlasy
- Мініпутівники
- Німеччина
- Норвегія
- Активні подорожі
- Польща
- Португалія
- Інше
- Przewodniki po hotelach i restauracjach
- Росія
- Румунія
- Словаччина
- Словенія
- Швейцарія
- Швеція
- Світ
- Туреччина
- Україна
- Угорщина
- Велика Британія
- Італія
-
Психологія
- Філософія життя
- Kompetencje psychospołeczne
- Міжособистісне спілкування
- Mindfulness
- Загальне
- Переконання та НЛП
- Академічна психологія
- Психологія душі та розуму
- Психологія праці
- Relacje i związki
- Батьківство та дитяча психологія
- Вирішення проблем
- Інтелектуальний розвиток
- Секрет
- Сексуальність
- Спокушання
- Зовнішній вигляд та імідж
- Філософія життя
-
Релігія
-
Спорт, фітнес, дієти
-
Техніка і механіка
Аудіокниги
-
Бізнес та економіка
- Біткойн
- Ділова жінка
- Коучинг
- Контроль
- Електронний бізнес
- Економіка
- Фінанси
- Фондова біржа та інвестиції
- Особисті компетенції
- Комунікація та переговори
- Малий бізнес
- Маркетинг
- Мотивація
- Нерухомість
- Переконання та НЛП
- Податки
- Соціальна політика
- Порадники
- Презентації
- Лідерство
- Зв'язки з громадськістю
- Секрет
- Соціальні засоби комунікації
- Продаж
- Стартап
- Ваша кар'єра
- Управління
- Управління проектами
- Людські ресурси (HR)
-
Для дітей
-
Для молоді
-
Освіта
-
Енциклопедії, словники
-
Електронна преса
-
Історія
-
Інформатика
-
Інше
-
Іноземні мови
-
Культура та мистецтво
-
Шкільні читанки
-
Література
- Антології
- Балада
- Біографії та автобіографії
- Для дорослих
- Драми
- Журнали, щоденники, листи
- Епос, епопея
- Нарис
- Наукова фантастика та фантастика
- Фельєтони
- Художня література
- Гумор, сатира
- Інше
- Класичний
- Кримінальний роман
- Нехудожня література
- Художня література
- Mity i legendy
- Лауреати Нобелівської премії
- Новели
- Побутовий роман
- Okultyzm i magia
- Оповідання
- Спогади
- Подорожі
- Поезія
- Політика
- Науково-популярна
- Роман
- Історичний роман
- Проза
- Пригодницька
- Журналістика
- Роман-репортаж
- Romans i literatura obyczajowa
- Сенсація
- Трилер, жах
- Інтерв'ю та спогади
-
Природничі науки
-
Соціальні науки
-
Науково-популярна та академічна
-
Порадники
-
Професійні та спеціальні порадники
-
Юридична
-
Путівники та подорожі
-
Психологія
- Філософія життя
- Міжособистісне спілкування
- Mindfulness
- Загальне
- Переконання та НЛП
- Академічна психологія
- Психологія душі та розуму
- Психологія праці
- Relacje i związki
- Батьківство та дитяча психологія
- Вирішення проблем
- Інтелектуальний розвиток
- Секрет
- Сексуальність
- Спокушання
- Зовнішній вигляд та імідж
- Філософія життя
-
Релігія
-
Спорт, фітнес, дієти
-
Техніка і механіка
Відеокурси
-
Бази даних
-
Big Data
-
Biznes, ekonomia i marketing
-
Кібербезпека
-
Data Science
-
DevOps
-
Для дітей
-
Електроніка
-
Графіка / Відео / CAX
-
Ігри
-
Microsoft Office
-
Інструменти розробки
-
Програмування
-
Особистісний розвиток
-
Комп'ютерні мережі
-
Операційні системи
-
Тестування програмного забезпечення
-
Мобільні пристрої
-
UX/UI
-
Веброзробка, Web development
-
Управління
Подкасти
Akwarium może pięknie zdobić mieszkanie, a pływające w nim ryby mają pozytywny wpływ na samopoczucie człowieka ‒ ich obserwowanie działa uspokajająco. W atlasie zamieszczono opisy 150 gatunków ryb akwariowych.
Moskwa, wrzesień, 1980 rok. Na tajnym spotkaniu w siedzibie KGB zapada decyzja o przeprowadzeniu zamachu na Jana Pawła II. Na wykonanie zlecenia oficerowie mają pół roku. Rusza zakrojona na szeroką skalę akcja werbowania współpracowników z różnych stron świata. Wykorzystując ludzkie słabości, problemy finansowe czy ortodoksyjne poglądy, Rosjanie szybko tworzą specjalną grupę, w której skład wchodzą: Polak, Turek, Bułgar, Szwajcar i Francuz. Dzieli ich wszystko pochodzenie, osobowość, status społeczny, wiek ale łączy wspólny cel: uciszyć papieża i co za tym idzie, powstrzymać zmiany zachodzące w bloku państw wschodnich. Rozpoczyna się gra, której finał będzie miał miejsce w maju 1981 roku na placu św. Piotra Marcin Faliński, absolwent Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1992 roku dziennikarz Życia Warszawy. Od 1993 roku funkcjonariusz Urzędu Ochrony Państwa, a od 1996 roku oficer Zarządu Wywiadu. W roku 1997 roku ukończył kurs oficerski w Ośrodku Kształcenia Kadr Wywiadu. Od 2002 roku oficer Agencji Wywiadu. W 2017 roku, w stopniu podpułkownika, przeszedł na emeryturę. Współautor bestsellerowej trylogii historyczno-szpiegowskiej (Operacja Rafael, Operacja Singe i Operacja Retea). Prywatnie miłośnik podróży, ciepłych mórz, rajskich plaż, górskiej wędrówki, bieszczadzkiej watry, orientalnej kuchni, bossa novy, sztuki i architektury. Rafał Barnaś, historyk z wykształcenia. Pracował w hotelarstwie, sektorze bankowym, korporacji i handlu w kraju i za granicą. Członek kanadyjskiego think tanku Centre for Military Intelligence and Security Studies. Autor powieści Młodzieniec (2018) i Trujące akta (2020) oraz współautor biografii Szpieg. Najstarszy zawód świata (2019). Z zamiłowania podróżnik. Odwiedził ponad 50 krajów na sześciu kontynentach. Gdy autorami są osoby mające unikatową wiedzę opartą o dokumenty, archiwa i rozmowy z ludźmi służb specjalnych, można mieć wątpliwości czy ich powieść to jedynie fikcja. A może właśnie tak wygląda prawda o kulisach zamachu na Jana Pawła II? Tomasz Sekielski Marcin Faliński i Rafał Banaś oferują świeżą perspektywę na główne wątki zamachu na życie Jana Pawła II. To wydarzenie, wokół którego wciąż są pytania bez odpowiedzi. Znane fakty i pozyskane przez autorów nowe bezcenne informacje, kamuflowane przy pomocy fabuły, przenikają się nawzajem, ujawniając misterną grę międzynarodowych wywiadów i skandale w Watykanie. Umiejętnie budowane napięcie w narracji znajduje w powieści zaskakujący finał, do którego doszło w maju 1981 roku na placu Św. Piotra w Rzymie. Ewa Ewart Dobrze, że powstała ta książka. Powodzenia w tej interesującej sprawie! Dr płk Edward Kotowski (oficer wywiadu PRL w Watykanie w latach 1979-1983) Książka w sposób realistyczny ukazuje działania bułgarskich służb specjalnych. Choć ich udział w zamachu nie do końca jest jasny i oceniany przez wielu jako marginalny. Do dzisiaj znana jest anegdota jak sekretarz partii, Todor Żiwkow miał powiedzieć: Towarzysze, gdyby zamach na polskiego papieża był by naszą sprawką, to Ojciec Święty by nie żył. Krasimir Krumov (bułgarski dziennikarz)
Wyzwania w zarządzaniu kosztami i dokonaniami
Głównym celem monografii jest wskazanie na aktualne wyzwania i trendy w zarządzaniu kosztami i dokonaniami. W publikacji zaprezentowano m.in. analizę podstaw determinujących dojrzałość przedsiębiorstw w domenie zarządzania kosztami, wyniki badań dojrzałości w zarządzaniu kosztami jako rezultat realizacji wybranych mikrofundamentów strategii przywództwa kosztowego, zagadnienia hipotetycznych kosztów finansowania w ocenie korzyści podatkowych, kwestię rachunku kosztów w świetle zasobowej teorii przedsiębiorstwa, rozważania poświęcone kosztom utraty wartości niefinansowych aktywów jako determinanty wyniku finansowego w przedsiębiorstwach energetycznych, a także problematykę wpływu budżetowania kosztów na prowadzenie ksiąg rachunkowych. Zagadnienia omówione w opracowaniu stanowią istotny punkt w dyskusji dotyczącej aktualnych wyzwań stawianych systemom zarządzania kosztami i dokonaniami na gruncie nauki i praktyki gospodarczej.
Pod białym niebem. Natura przyszłości
Pod białym niebem. Natura przyszłości Elizabeth Kolbert, laureatki Pulitzera, specjalizującej się w problematyce zmian klimatycznych, to książka poświęcona przyszłości natury, a raczej tego, co z niej zostało po stuleciach wpajanego nam przekonania, że to człowiek jest koroną stworzenia, a dzięki rozwojowi technologii możemy opanować przyrodę i podporządkować ją naszym celom. W XXI wieku widzimy już jasno, że interwencje w ekosystemy pchają nas ku katastrofie: globalne ocieplenie czy anomalie pogodowe to najbardziej widoczne z konsekwencji. Pytanie, czy próby naprawiania (czytaj: kolejnego regulowania) wyrządzonych szkód mogą cokolwiek zmienić? Dziennik The Washington Post uznał ten tytuł za jedną 10 najważniejszych książek 2021 roku. Na liście książek, które zrobiły na nim największe wrażenie w minionym roku, umieścił ją również Barack Obama.
Zabawna i zarazem wzruszająca opowieść o decyzjach, które podejmujemy, ludziach, których wybieramy, i chwilach, dla których warto żyć. Jack Ellison King. Mistrz bycia o krok od celu. Prawie najlepszy uczeń. Prawie dostał się do szkolnej drużyny. Prawie zdobył dziewczynę Kiedy Jack spotyka Kate na imprezie i rozmawia z nią aż do świtu, wie, że dla tej dziewczyny straci głowę. Jego życiowa klątwa bycia prawie wreszcie się skończyła. To jednak skomplikowana historia miłosna która prawie ma szczęśliwe zakończenie. Kate umiera i opowieść powinna się w tym miejscu zakończyć. A jednak tak się nie dzieje, bo śmierć ukochanej dziewczyny przenosi Jacka do chwili, gdy się poznali. Kate ponownie się zjawia piękna, promienna i jak zawsze urocza. Jack nie wie, czy nie traci zmysłów, lecz zamierza zrobić wszystko, co w jego mocy, by zapobiec śmierci Kate. Wkrótce przekona się, że jego wybory będą miały określone konsekwencje. I będzie musiał odpowiedzieć sobie na pytanie, co jest w stanie zrobić, aby ocalić tych, których kocha. Jedna z najlepszych powieści o miłości, jaką czytałam. Angie Thomas, pisarka, autorka The Hate U Give. Nienawiść, którą dajesz Przeczytaj tę książkę. Przeczytaj ponownie, a potem przytul ją do serca. Becky Albertalli, pisarka, autorka cyklu Creekwood
Ołowicze światy Śląska. W strefie chorób poprzemysłowych Jolanty Wadowskiej-Król
Red. Lucyna Sadzikowska, Tomasz Kipka
Monografia wieloautorska pod redakcją Lucyny Sadzikowskiej i Tomasza Kipki, pokłosie zorganizowanej w ramach 7. Śląskiego Festiwalu Nauki Katowice 2023 specjalnej strefy chorób poprzemysłowych im. Jolanty Wadowskiej-Król, jest pracą o wyraźnie interdyscyplinarnym charakterze, wprowadzającą refleksję nad chorobami poprzemysłowymi jako osobny nurt do humanistyki środowiskowej. Na książkę składają się trzy artykuły oraz zapis dwóch rozmów panelowych. Wszystkie te teksty wchodzą ze sobą w dialog, niekiedy bardzo wyraźny, innym razem niejawny. Zwieńczeniem publikacji są dzieła studentów artystów zainspirowanych życiem i działaniem "doktórki od familoków".
Książka. Sygnalista w zakładzie pracy - nowe obowiązki pracodawców
Podstawowym założeniem jest, aby w podmiotach prawnych istniały skuteczne kanały informowania o naruszeniach prawa, z których będą mogły korzystać osoby, które te nieprawidłowości zauważą (sygnaliści). Osoby te muszą zostać poinformowane do sposobie załatwienia sprawy. Mogą liczyć również na szeroką ochronę przed negatywnymi konsekwencjami zgłoszenia naruszeń. Bez wątpienia pracodawców nie cieszą nowe obowiązki, kolejne na długiej liście wymogów, które muszą być spełnione. Ten poradnik ułatwi zrozumienie, opracowanie i wdrożenie procedury zgłoszeń wewnętrznych i jej stosowanie w praktyce.
Wolin w średniowiecznej tradycji skandynawskiej
Literacka twórczość Skandynawów, przede wszystkim Islandczyków, doby średniowiecza to swoisty fenomen, cieszący się do dziś niesłabnącym zainteresowaniem zarówno badaczy, jak i miłośników dobrej literatury. Sagi, poezja oraz inne gatunki, których rozkwit przypadł na XII-XIV wiek, w dużej mierze poświęcone zostały dziejom mieszkańców Północy oraz obszarom, do których Skandynawowie docierali w epoce wikingów. Jednym z ważniejszych tematów, który przewija się przez poszczególne opowieści jest legenda o Jomsborgu, warownej twierdzy, siedzibie słynnej i niezwyciężonej drużyny wikińskiej. Gród ów, zbudowany w Vindlandzie, a więc w kraju Słowian, miał stanowić ekskluzywne miejsce spotkań tych ostatnich ze Skandynawami. Jomswikingowie, jego gospodarze, których losy dopełnić się miały w czasie ostatniej bitwy pod Hjǫrungavagr, zaangażowani byli w najważniejsze rozgrywki polityczne w całym regionie. Świadczyć o tym miały między innymi dzieje szwedzkiego królewicza StyrbjOrna Olafssona oraz króla Norwegii Olafa Tryggvasona. Książka stanowi próbę analizy głównych składowych legendy oraz czynników, które potencjalnie wpłynęły na jej powstanie i rozwój, a także status tych, którzy mieli odpowiadać za powstanie Jomsborga i jego funkcjonowanie. Szczególne miejsce w niniejszym opracowaniu przypada Wolinowi. Dzieje grodu nad Dziwną, znanego w średniowiecznej Skandynawii pod nazwą Jomsborg, stanowią istotne tło i punkt odniesienia dla badanej legendy. Wiąże się to z rangą nie tylko ścisłych i różnorodnych związków Wolina z Północą (śmierć Haralda Sinozębego, najazd Magnusa Dobrego), ale także przemian politycznych, społecznych i gospodarczych, jakie w tym czasie zachodziły w całej strefie bałtyckiej.
Radość Soboty. Archiwum życia i śmierci
To, czego nie można było wykrzyczeć światu, zostało zakopane w ziemi. Tuż po rozpoczęciu II wojny światowej Emanuel Ringelblum, trzydziestodziewięcioletni historyk, nauczyciel i działacz społeczny, zaczyna gromadzić informacje o życiu Żydów pod okupacją niemiecką. Niedługo potem zaprasza do współpracy innych podobnie jak on historyków i społeczników, a także ekonomistów, literatów, przedsiębiorców. W getcie warszawskim powstaje tajna organizacja Oneg Szabat (Radość soboty), która ma zbierać dowody na istnienie żydowskiego świata: relacje, dzienniki, prywatną korespondencję, teksty literackie, zdjęcia, rysunki, prasę, dokumenty urzędowe, programy teatralne, kartki na żywność Kiedy wiadomo już, że koniec getta jest bliski, grupa wtajemniczonych ukrywa zgromadzone archiwum pod ziemią. Spośród kilkudziesięciu osób zaangażowanych w prace Oneg Szabat wojnę przeżyją trzy. I tylko jedna z nich będzie wiedziała, gdzie ukryto Archiwum Ringelbluma. Marta Grzywacz przywraca pamięć o archiwistach Oneg Szabat i ich heroicznej pracy. Hersz Wasser, Eliahu Gutkowski, Izrael Lichtensztajn, Szymon Huberband, Rachela Auerbach i inni nie mieli złudzeń co do własnego losu, ale zbierali świadectwa żyjących z myślą o potomnych. Zdawali relację z własnej zagłady. Książka wydana pod patronatem Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma
Światowy bestseller amerykańskiej pisarki Louisy May Alcott. Dalsze losy bohaterów Małych kobietek i Dobrych żon (książka jest trzecią częścią tetralogii Małych kobietek). Książka opowiada o życiu Jo Bhaer, jej męża i dzieciaków ze szkoły w Plumfield. Pełno w niej zabaw, figli, ale i ważnych przesłań moralnych, bowiem państwo Bhaer traktują swych wychowanków z miłością, przepełnieni pragnieniem wykształcenia z nich dobrych i mądrych ludzi. Bezpośrednią inspiracją tej historii była śmierć szwagra Alcott, który pojawia się w jednym z ostatnich rozdziałów. Wszystkie książki cyklu, choć tak uroczo bajkowe, były jednak w dużej mierze oparte o prawdziwe wydarzenia z życia autorki, co dodaje im większego znaczenia i kolorytu.
Oblicza Wojny. Tom 7. Przed bitwą
Tadeusz Grabarczyk, Magdalena Pogońska-Pol
W siódmym tomie serii wydawniczej Oblicza Wojny pt. Przed bitwą znalazło się 14 artykułów. Ich autorami są archeolodzy i historycy z Polski, Rumunii, Ukrainy i Węgier. Międzynarodowa obsada badaczy gwarantuje różnorodne ujęcia tematyki związanej z przygotowaniami do zmagań wojennych. Publikowane studia obejmują okres od wczesnego średniowiecza po li wojnę światową. Dotyczą one szeroko rozumianych przygotowań wojennych - od mobilizacji i szkolenia wojsk, przez budowę fortyfikacji, po działania koncepcyjne i dyplomatyczne. Jest to publikacja godna polecenia nie tylko tym, którzy profesjonalnie zajmują się historią, ale wszystkim zainteresowanym problematyką militarną. * In the seventh volume of the publication series Faces of War titled Before the Battle, there are 14 articles. They were written by archaeologists and historians from Poland, Romania, Ukraine, and Hungary. The international team of researchers ensures diverse perspectives on the subject of preparations lor military confrontations. The published studies cover the period from the early Middle Ages to World War II. They encompass a wide range of military preparations, including mobilization and troop training, fortification construction, as well as conceptual and diplomatic actions. This publication is highly recommended not only lor those who are professionally engaged in history but also lor anyone interested in military matters.
Jak wykryć psychopatę? Rozpoznaj sygnały ostrzegawcze i uciekaj!
Wszyscy, którzy zgłaszają się po pomoc po zerwaniu z kontrolującym partnerem, mają do opowiedzenia unikalną historię, a jednak wszystkie te historie mają niemal identyczny przebieg. Najpierw jesteś zdezorientowany, a potem zrezygnowany i zrozpaczony. Z czasem masz coraz mniejszy wpływ na własne życie. Partner coraz skuteczniej odizolowuje cię od ludzi, którzy mogliby dać ci wsparcie i pomoc. Twoje własne granice i zrozumienie tego, co jest dobre, a co złe, są stopniowo zacierane. Na oczach przyjaciół, rodziny i kolegów z pracy jesteś niszczony od wewnątrz. Aż w końcu całkowicie się zatracasz. SĄ WSZĘDZIE. Psychopatę możesz spotkać w miejscu pracy, wśród znajomych i w najbliższej rodzinie. Psychopata potrafi wzbudzić zaufanie i być czarujący, ale jego jedynym celem, który uświęca wszystkie środki, jest władza. Ten, kto da się omamić, zostanie zmanipulowany i wykorzystany do tego stopnia, że może minąć wiele lat, zanim znów stanie się sobą. Ta książka daje ci wiedzę niezbędną do tego, by dostrzec sygnały ostrzegawcze i przerwać tę grę. Test psychopaty napisał psycholog Dag yvind Engen Nilsen, który wykłada metodologię testów psychologicznych w NTNU i Hyskolen Kristiania. Test, który opracował, daje wgląd w to, czym psychopata różni się od innych ludzi. Książka zawiera również historie z życia wzięte oraz porady, jak wyrwać się spod kontroli psychopaty. Psycholog Dag yvind Engen Nilsen od 2007 roku pracuje jako niezależny doradca i terapeuta. Wykłada metodologię testów psychologicznych w NTNU i Hyskolen Kristiania i recenzuje system certyfikacji DNV-GL dla testów psychologicznych. Były redaktor merytoryczny psykopaten.info, autor kilku książek o testowaniu, statystyce i zarządzaniu.
Czy zemsta jest słodsza od wybaczenia? Gdy najbliższa osoba rani, można wybrać zemstę lub odpuścić. Co przyniesie upragnioną wolność? Joanna, po zdradzie partnera i zakończeniu trudnego związku, postanawia wyjechać. Praca w luksusowym domu z bajecznym ogrodem i opieka nad rezolutną pięciolatką wydają się tym, czego teraz potrzebuje. Serdeczność właściciela willi, Leona, szybko pomoże zaaklimatyzować się jej w nowym miejscu. Tylko dlaczego żona gospodarza, jego matka i siostra nigdy nie jedzą razem posiłków? Dlaczego żona jest z nim, choć go nie kocha? I dlaczego matka i siostra, gdy na niego patrzą, mają w oczach strach? Co dzieje się tak naprawdę za zamkniętymi drzwiami wielkiego domu? Dom marionetek to opowieść o rodzinnych tajemnicach, toksycznych relacjach, poszukiwaniu akceptacji i bliskości. I o wybaczeniu, które w odróżnieniu od zemsty przynosi prawdziwe wyzwolenie.
Wielki powrót laureata Nagrody Bookera, autora Ścieżek Północy. Piękno ginącego świata, rozpacz, miłość i nadzieja. Życie i śmierć. Anna renomowana architektka z Sydney, Terzo zamożny i pozbawiony skrupułów biznesmen oraz Tommy niespełniony malarz pracujący dorywczo jako rybak czuwają przy łóżku matki w szpitalu w Hobart na Tasmanii. Osiemdziesięciosześcioletnia Francie umiera i jest na to gotowa. Ale dzieci nie akceptują jej wyboru. Użyją wszystkich możliwości wpływów, władzy, znajomości i pieniędzy aby utrzymać matkę przy życiu. Tylko czy mają do tego prawo? Podczas gdy Francie w dziwnych snach na jawie szuka ucieczki od coraz bardziej dojmującej udręki, jej córka z lękiem obserwuje własne ciało: pewnego dnia znika jej palec, innego kolano, potem znikają ludzie. W tym samym czasie pożary trawią australijskie lasy. Wszystko rozpada się, wymiera, ginie. Czy można to zatrzymać? Uratować świat, Francie i miłość? Arcydzieło literatury światowej i sugestywna wizja epoki antropocenu Żywe morze snów na jawie jest jak wzbierająca burza, która oświetla to, co zostaje po przejściu piekła: po części lament, po części sen, po części nadzieja. Opowieść o ekologicznym lęku Żywe morze snów na jawie łączy moralność bajki, żal mowy pogrzebowej i wściekłość kogoś, kto nadal czyta wiadomości. A pod tym wszystkim tli się jeszcze czerwone wspomnienie wszechwładnego ognia z lata 2020 roku. The Guardian Aktualna i ponadczasowa, przepełniona rozpaczą, ale też ożywiona nadzieją, gniewna i zabawna, smutna i poniekąd magiczna. Zadziwiająca książka. The Sydney Morning Herald Błaganie o przywrócenie naszej więzi ze światem, zanim będzie za późno. Tablet Wspaniała, hipnotyzująca powieść () łącząca australijską katastrofę ekologiczną z anomią tasmańskiej rodziny. Harvardreview.org
Na Białych Polaków obława. Wojska NKWD w walce z polskim podziemiem 1944-1953
Najnowsza książka autora Od rzezi wołyńskiej do akcji Wisła Sowieci nacierali ławą. Załogę pierwszego samochodu pancernego wystrzelał z lotniczego karabinu maszynowego kapral Spłonka, drugi pojazd został zniszczony granatem. Wkrótce partyzanci zlikwidowali sowieckie dowództwo, nieprzyjaciel poszedł w rozsypkę. Do tych wydarzeń doszło w Lesie Stockim w maju 1945 roku, już po kapitulacji Niemiec. To tylko przykład podobnych starć było bardzo wiele. To zapomniana lecz prawdziwa wojna polsko-radziecka toczona przez żołnierzy wyklętych. Wbrew dość powszechnemu mniemaniu, podziemie poakowskie nie było zwalczane tylko przez wojska podległe polskim władzom komunistycznym, ale też przez oddziały nadesłane z Sowieckiego Sojuza: NKWD, Smiersz i NKGB. Z Sowietami walczyli ci sami ludzie, którzy wcześniej przeciwstawiali się Niemcom. To nie oni się zmienili, lecz nieprzyjaciel. Grzegorz Motyka, autor głośnej książki Od rzezi wołyńskiej do akcji Wisła opisuje te wydarzenia nie tylko z polskiej, ale w znacznym stopniu z rosyjskiej perspektywy, wykorzystując m.in. materiały z archiwów moskiewskich
Emocjonalne dziedzictwo. Terapeutka, pacjenci i spuścizna traumy
Żyją w nas ludzie, których kochamy i którzy nas wychowywali. Doświadczamy ich emocjonalnego cierpienia i śnimy ich wspomnienia, a wszystko to kształtuje nasze życie w nie zawsze uświadomiony sposób. Książka Dziedzictwo emocjonalne opowiada o rodzinnych sekretach, które prześladują nas niczym upiory przeszłości i nie pozwalają nam żyć pełnią życia oraz przyczyniają się do powstawania przepaści między tym, czego pragniemy, a tym, co możemy osiągnąć. Dr Galit Atlas łączy historie swych pacjentów, własne doświadczenia oraz dziesięciolecia badań, by pomóc nam odszukać zależności między życiowymi problemami a emocjonalnym dziedzictwem, które dźwiga każdy z nas. Tylko dzięki podążaniu śladami duchów przeszłości możemy zmienić nasze przeznaczenie. Doktor Atlas z wielką wrażliwością opowiada o tych, którzy nosili w swych ciałach, umysłach, sercach i duszach niewypowiedziane i najtajniejsze traumy skrzywdzonych rodziców. Jako przedstawicielka pierwszego pokolenia mojej rodziny uchodźców i deportowanych ofiar czystek etnicznych i borykających się z problemami imigrantów które przyszło na świat w Ameryce, z pokorą zapewniam, że zjawisko traumy międzypokoleniowej jest mi doskonale znane. Uważam dr Atlas za osobę, która potrafi je opisać w pełni, znając szczegóły tego, co w swojej pracy nazywam raną pokoleniową. dr Clarissa Pinkola Estés Reyés, autorka książki Biegnąca z wilkami Intymne, wielowymiarowe i pełne empatii studium międzypokoleniowej traumy, jej przekazywania w rodzinach oraz tego, jak można ją umiejętnie ujawnić, dostrzec, osłabić i być może nawet uleczyć dzięki relacji terapeutycznej, metabolizując to, co dotychczas nie było nazywane bądź nazwać się tego nie dało. Jon Kabat-Zinn, autor książki Uzdrawiająca moc uważności Doktor Galit Atlas jest psychoanalityczką, specjalistką w dziedzinie terapii kreatywnych, superwizorką kliniczną. Prowadzi prywatną praktykę na Manhattanie. Adiunktka na wydziale programu podoktoranckiego na Uniwersytecie Nowego Jorku, specjalizująca się w psychoterapii i psychoanalizie.
Gardeners' World Edycja Polska. 5/2023
Ciepłe majowe dni sprawiają, że ogrody wypełniają już masy kwitnących i pachnących roślin. W drugiej połowie miesiąca nie musimy już obawiać się przymrozków, więc do gruntu mogą trafić nawet najbardziej wrażliwe warzywa oraz rośliny egzotyczne. Majowe wydanie magazynu Gardeners' World Edycja Polska jest pełne porad i inspiracji. Przedstawiamy urokliwe kwiaty dwuletnie oraz jednoroczne nadające się na rabaty, pomysły na obsadzenie sezonowych pojemników roślinami ozdobnymi i warzywami, a także ciekawe krzewy zimozielone do donic i na żywopłoty. Pokazujemy również, co sadzić pod koronami drzew, gdzie zwykle panuje cień. W tym numerze skupiamy się również na trawnikach - podpowiadamy, jak je pielęgnować, by były efektowne i przyjazne środowisku oraz zamieszczamy wykaz narzędzi pomocnych w pielęgnacji murawy. Dla inspiracji zamieszczamy przykład angielskiego ogrodu z tropikalnymi roślinami, urządzonego z wykorzystaniem tanich elementów z recyklingu. Miłośnikom ogrodów historycznych polecam ciekawą opowieść o tajemniczych angielskich kitchen gardens.
(Przed)szkolne spotkania z lekturą
Publikacja jest pokłosiem kolejnego spotkania badaczy literatury dla dzieci i młodzieży z ośrodków uniwersyteckich z całej Polski, jak również z zagranicy, którzy dyskutowali nad problemem atrakcyjności pierwszych spotkań dziecka z książką dobraną tak, by uwzględniała ona potrzeby młodych odbiorców. Zawartość księgozbioru niedorosłego czytelnika, gromadzonego dzięki zgodzie rodziców, opiekunów czy nauczycieli, stanowi bowiem najlepszy sprawdzian z demokracji czytania: w jakim stopniu młody człowiek decyduje o tytułach w swojej biblioteczce czy o książkach wypożyczanych z biblioteki, a w jakim ten wybór jest podyktowany sentymentem, gustem czy w końcu przyzwyczajeniami dorosłych. Zagadnienia te doczekały się szerszego ujęcia w niniejszej publikacji. Autorzy tekstów, znawcy literatury dla dzieci i młodzieży, krytycy literaccy, dydaktycy, pedagodzy, bibliotekoznawcy i nauczyciele, podjęli próbę rozpisania na głosy pojemnego hasła ‒ (Przed)szkolne spotkania z lekturą. Tak powstał polifoniczny charakter tomu: rezultat rozmaitych odczytań frazy zaproponowanej przez redaktorki. I tak, przedrostek „przed” sprowokował do przyjęcia perspektywy pedagogicznej, związanej z wychowaniem przedszkolnym i wczesnoszkolnym, często również pogłębionej refleksją terapeutyczną. Wokół kolejnego elementu tytułu ‒ „szkolne” ‒ oscylowały przede wszystkim wypowiedzi dydaktyków, zarówno te proponujące rozwiązania metodyczne, dotyczące konkretnych tekstów literackich, jak i te, mające ambicje stworzenia szkicu historii recepcji lektury obecnej lub już nieobecnej w obowiązującym kanonie szkolnym. Ostatni człon hasła: „spotkania” – skłonił badaczy do metodologicznego namysłu wspierającego interpretacje „tradycyjnych” i „ponowoczesnych” tekstów pisanych z myślą o młodych odbiorcach oraz do interdyscyplinarnej refleksji sytuującej czytanie na pograniczu epistemologii, ontologii i aksjologii. Tak zarysowana problematyka publikacji, będącej pokłosiem kolejnego spotkania badaczy literatury dla dzieci i młodzieży z ośrodków uniwersyteckich z całej Polski, jak również z zagranicy, z pewnością stanie się interesującą lekturą dla szerokiego grona odbiorców: teoretyków literatury, pedagogów, bibliotekarzy, nauczycieli, a także rodziców.
Kiedy grecki milioner Arystydes Leonides zostaje otruty, podejrzenia padają na Brendę, młodą wdowę. Policja wszczyna śledztwo, ale wyprzedza ją o krok Josephine, wnuczka ofiary. Ta wścibska nastolatka uwielbia kryminały i podsłuchuje! A trzeba uważnie słuchać, bo mordercy są próżni i lubią się chwalić. Dom zbrodni jest wykładem na temat anatomii morderstwa, a przewrotne zakończenie i dziś może budzić sprzeciw. Nic dziwnego, że to jedna z ulubionych powieści Agathy Christie, która uważała, że każdy jest zdolny do zbrodni.
Benedykt XVI. Abdykacja. Wbrew prawu i swojej woli
E-book – "Benedykt XVI. Abdykacja. Wbrew prawu i swojej woli" Literatura. Seria beletrystyka. Pontyfikat papieża jest sprawowany dożywotnio, podobnie jak godność króla. Zdarzało się jednak na przełomie dziejów, że biskupi Rzymu ustępowali ze stanowiska składając abdykację. Nie czynili tego z własnej woli, a zawsze pod naciskiem władz świeckich lub zakulisowych rozgrywek toczących się w Watykanie. Czy papież Benedykt XVI stracił wiarę? A może został zmuszony do abdykacji przez oddolne naciski i spiski salonowe? Czy według kolegium kardynalskiego pontyfikat, który w założeniu miał być ?przejściowy?, trwał już zbyt długo? Czy życie emerytowanego papież jest zagrożone i możemy się spodziewać zamachu, podobnie jak we wrześniu 1978 r., gdy zginął Jan Paweł I? Czy Jego Świątobliwość, emerytowany biskup Rzymu zostanie więźniem Watykanu? Czy czeka nas chaos porównywalny do Wielkiej Schizmy oraz niewoli awiniońskiej? W tej powieści poznasz możliwe hipotezy oraz przewidywane skutki pierwszej od czasów średniowiecznych abdykacji biskupa Rzymu.
Czas słuchania słowa Bożego jest niewątpliwie szczególnym czasem wpatrywania się w Jezusa. W adhortacji Amoris leatitia Ojciec św. przypomina, że "jest [ono] dla rodziny źródłem życia i duchowości. Całe duszpasterstwo rodzinne musi być kształtowane wewnętrznie i formować członków Kościoła domowego prze modlitewną i kościelną lekturę Pisma Świętego. Słowo Boże jest nie tylko dobrą nowiną dla życia prywatnego osób, ale również kryterium oceny i światłem, by rozeznać różne wyzwania, przed którym stają małżonkowie i rodziny". Każdy zeszyt "Kręgu Biblijnego" jest zaproszeniem do pogłębionego spojrzenia na Jezusa Chrystusa. Zeszyt 48 przybliża nam początek głoszenia przez Niego Dobrej Nowiny. Koncentruje się na Jego działalności w Nazarecie i nauczaniu nad Jeziorem Gelilejskim, znajdującym swoją kulminację w Kazaniu na równienie, w błogosławieństwach i złorzeczeniach. W części drugiej "Kręgu Biblijnego" czytelnicy otrzymują omówienie trzeciego ważne święta Izraela - Święta Tygodni, a także sylwetek dwóch ważnych postaci z dziejów zbawienia w jego fazie staro- i nowotestamentowej: patriarchy Jakuba oraz jednego z Dwunastu - św. Jana Apostoła. Część trzecia przybliży im jednego pierwszych świadków Ewangelii - św. Justyna, a także wyjaśni znaczenie liturgii i pobożności ludowej.
Sorry, taki mamy ślad węglowy. Fakty, liczby, procenty
Książka oparta na solidnych badaniach, zawierająca czytelne dane, rzetelne statystyki oraz pouczające wykresy, a przy tym napisana przystępnie i z dużą dawką humoru. Autor nie mówi ludziom, co mają robić, jak żyć, ale podnosi świadomość, zachęca do dyskusji i pomaga wyrobić sobie własne zdanie. Emisja gazów cieplarnianych drastycznie wzrasta, toniemy w śmieciach, wycinamy płuca Ziemi, a tuż za rogiem czai się klimatyczna apokalipsa rodem z Mad Maxa. Czy ja, ty mamy na to wpływ? Mike Berners-Lee uświadamia, jaki ślad węglowy zostawiamy zarówno w skali mikro, w codziennym życiu, jak i w skali makro, produkując, konsumując, a nawet odpoczywając. Sama Ziemia generuje ślad węglowy, np. w wyniku wybuchów wulkanów, ale bezsprzecznie największym szkodnikiem jest człowiek. W książce przedstawiono nasz niechlubny udział, zaczynając od zdarzeń najmniej uciążliwych dla planety kilkugramowych, poprzez kilogramy, aż po działania wytwarzające miliardy ton CO2, jak wojna czy pożary lasów. Przyjaźniejsza dla środowiska jest podróż autobusem czy hybrydowym samochodem? W publicznej toalecie lepiej wytrzeć ręce papierowym ręcznikiem czy skorzystać z suszarki? I jak bardzo martwić się tym, że zjadamy banany transportowane z Ameryki Południowej? Odpowiedzi na te oraz setki innych pytań znajdziesz w tej książce. Dzięki zgromadzonej w niej wiedzy w sposób bardziej świadomy będziesz dokonywać codziennych wyborów, przyczyniając się do ratowania planety. "Książkę tę koniecznie trzeba przeczytać, żeby zrozumieć, przed jak wielkim, złożonym i pilnym wyzwaniem stanęła ludzkość. Pamiętajmy, że nasze indywidualne wybory i decyzje mają znaczenie przede wszystkim etyczne, praktycznego wymiaru nabierają w kontekście systemowych zmian." FILIP SPRINGER, reportażysta, dziennikarz, autor m.in. takich książek, jak: "Miedzianka. Historia znikania" czy "Wanna z kolumnadą. Reportaże o polskiej przestrzeni" "Nie przypominam sobie, żebym ostatnio czytał książkę bardziej fascynującą, a przy tym tak użyteczną i przyjemną w lekturze." BILL BRYSON, autor książek "Krótka historia prawie wszystkiego" oraz "Ciało. Instrukcja dla użytkownika" "Ta książka jest dowodem na to, że o skomplikowanym zagadnieniu, jakim jest emisja dwutlenku węgla, można napisać w sposób przystępny i z poczuciem humoru, opierając się przy tym na rzetelnych źródłach." MIKOŁAJ TROCZYŃSKI, ekspert WWF Polska "Ile CO2 emituje jazda rowerem? A ile otwieranie drzwi, wysyłanie SMS-a czy gotowanie wody w czajniku? Każda czynność ma jakiś ślad węglowy. Te małostki powtarzane setki, tysiące razy sumują się do niebotycznych ilości, które nie pozostają bez wpływu na klimat. Ta książka pozwoli Ci zrozumieć, z jakich emisji możesz zrezygnować od zaraz." KASIA WĄGROWSKA, blogerka (ograniczamsie.com), ekspertka od świadomej konsumpcji, autorka książki "Życie zero waste. Żyj bez śmieci i żyj lepiej" "Codziennie podejmujemy tysiące decyzji, które wpływają na otaczający nas świat. To od nas zależy, jaki on będzie. Dlatego wiedza zawarta w tej książce jest bardzo potrzebna." ARETA SZPURA, aktywistka ekologiczna, autorka książki "Jak uratować świat? Czyli co dobrego możesz zrobić dla planety" "Kwiaty cięte poza sezonem czy te lokalne? Szparagi z Peru? Strączki czy mięso jako źródło białka? Ta książka w sposób naukowy, ale jednocześnie ciekawy i przystępny wyjaśnia nie tylko, czym jest ślad węglowy, ale też pokazuje, że nasze codzienne wybory mają znaczenie, jeśli chcemy ograniczyć swój negatywny wpływ na klimat. Świetna pozycja dla tych, którzy chcą żyć bardziej świadomie." PAULINA GÓRSKA, influencerka i ekoedukatorka
Znaki szczególne. David Redfern. Tom 4
Podczas remontu boiska szkolnego w Ripley zostają odnalezione zwłoki nastolatki. Pierwsze oględziny wskazują, że brutalnego morderstwa dokonano ponad dekadę temu. Zbrodnia wstrząsa ekskluzywnym miasteczkiem, które walczy o status najlepszego miejsca do życia w Wielkiej Brytanii. Niestety, stawiane przez policjantów tezy rodzą więcej pytań niż odpowiedzi, a nieobecność szefa zespołu tylko pogarsza sprawę. Tymczasem zawieszony w obowiązkach inspektor Redfern boryka się z własnymi problemami. Przyszłość przebywającej w śpiączce Marty jest niepewna, a wciąż zagrażający policjantowi Palacz nie powiedział jeszcze ostatniego słowa. Jednak poproszony przez sierżantkę Summer Winter o pomoc Redfern nie odmawia i rozpoczyna prywatne śledztwo w sprawie zamordowanej dziewczyny. Ślady prowadzą do siedziby legendarnego McLarena, a stamtąd na nielegalnie zasiedlone tereny w Ripley. Czy morderca ukrył się wśród tajemniczych domków, a może jest bliżej, niż wszyscy myślą?
Prasa centralnych związków samorządowych w Drugiej Rzeczypospolitej
Praca stanowi monografię prasoznawczą poświęconą czasopismom centralnych organizacji samorządowych Drugiej Rzeczypospolitej Polskiej. Szczegółowemu oglądowi poddano tygodnik ogólnopolskich organizacji powiatowych – „Samorząd” (1919–1939), miesięcznik działaczy municypalnych – „Samorząd Miejski” (1921–1939) oraz kwartalnik poświęcony teorii i życiu komunalnemu – „Samorząd Terytorialny” (1929–1939). Opisano okoliczności powstania periodyków, ich dzieje, redakcję i autorów, konstrukcję działową, przekrój tematyczny a także dokonano analizy formalno-wydawniczej. Przy badaniu wymienionych wyżej tytułów ponadto szczegółowo opisano wszystkie – często bardzo obszerne – stałe dodatki, jak „Biuletyn Ogrodniczy”, „Biuletyn Urbanistyczny”, „Biuletyn Wodociągowo-Kanalizacyjny”, „Biuletyn Związku Pracowników Komunalnych Rzeczypospolitej Polskiej”, „Gminę i Wieś”, „Przegląd Tygodniowy”, „Przyjaciela Zdrowia”, „Naszą Gminę”, „Ubezpieczenia, Odbudowa, Pożarnictwo”, „Wieś i Gminę” czy „Zdrowotność Publiczną”. Rozbudowane rozdziały analityczne poprzedza wstęp poświęcony zarysowaniu roli samorządu i jego prasy w społeczeństwie Drugiej Rzeczypospolitej. Uwzględniono w nich ponadto, tradycje samorządu i problematykę centralnych związków, która stanowi element dotyczący historycznego spojrzenia na narodziny polskiej administracji oraz instytucji państwowych, będących efektem odzyskania niepodległości przez Polskę. Omówiono też zagadnienie konstytuowania się i działalności Związku Miast Polskich oraz Związku Powiatów Rzeczypospolitej Polskiej. A także podjęto próbę umiejscowienia ogólnopolskich wydawnictw samorządowych na rynku prasowym. Omówiono tu kontekst statystyczny, geografię wydawniczą oraz zagadnienia dotyczące sytuacji prawnej, w której funkcjonowały czasopisma centralnych związków samorządowych. W pracy szczegółowo opisano zagadnienia wydawnictw i działów o charakterze dokumentacyjnym, czyli bibliograficznym, publikowanych na łamach prasy centralnych związków samorządowych. Wnikliwie przeanalizowano ukazujące się w „Samorządzie Miejskim” działy Tabllettes Dokumentaires Municipales, Autonomie Municipale i Bibliografię Miast Polskich, a także takie publikacje jak Bibliografia dotycząca działalności samorządu w zakresie oświaty pozaszkolnej i Bibliografia literatury o gminie wiejskiej. Niejednokrotnie opracowania tych działów bądź publikacji dokumentacyjnych czy bibliografii są ich pierwszą analizą. Nigdy dotychczas nie zostały one spostrzeżone i scharakteryzowane przez badaczy dziejów bibliografii, a stanowią bardzo wartościowy pod wieloma względami ewenement i zabytek bibliografii. Z uwagi na rozległość poruszanych kontekstów, praca winna zainteresować nie tylko bibliologów czy prasoznawców, ale stanowi cenne źródło wiedzy dla historyków, kulturoznawców bądź politologów.