Wszystkie podłości nauki. Morderstwa, oszustwa i kradzieże popełniane przez naukowców

Sam Kean

Zastanawiałeś się kiedykolwiek, jak wysoką cenę ma postęp w dziedzinie medycyny i innych dziedzin wiedzy? Nauka jest potężną siłą, która działa na korzyść świata zdarza się jednak, że obsesja naukowych osiągnięć bierze górę nad moralnością Autor bestsellerowych książek popularnonaukowych, Sam Kean, w swoim niepodrabialnym stylu opowiada prawdziwą historię o tym, co się może wydarzyć, gdy nieposkromiona ambicja popycha skądinąd bardzo racjonalnych mężczyzn i kobiety do przekraczania granic i porzucania wszelkich zasad etycznych w imię nauki. Książka Wszystkie podłości nauki mistrzowsko prowadzi czytelnika przez dwa tysiące lat historii i przypomina, że niechlubne czyny szalonych badaczy niestety nie odeszły w przeszłość. Również współczesna nauka ma na swoim koncie naprawdę ciemne sprawki. Dość wspomnieć o licznych eksperymentach medycznych przeprowadzanych na ludziach i na zwierzętach czy zabiegach lobotomii u pacjentów psychiatrycznych w latach 50. ubiegłego wieku. Każdy rozdział tej fascynującej książki poświęcony jest innemu wykroczeniu przedstawicieli naukowego świata oszustwom, morderstwom, sabotażowi, szpiegostwu, rabowaniu grobów i nie tylko. Niektóre z tych czynów są tak potworne, że wydaje się niewyobrażalne, żeby mogli ich dokonać ludzie. Wszystkie się jednak wydarzyły. Ta książka skupia się na powodach, które popychają mężczyzn i kobiety do przekraczania granic i popełniania przestępstw lub innych występków w imię nauki. Każdy rozdział poświęcono innemu naruszeniu zasad, m.in. oszustwu, morderstwu, sabotażowi, szpiegostwu, rabowaniu grobów; to dość wyczerpujący katalog przypadków łamania obowiązujących praw. Trzeba przyznać, że wiele z tych historii jest przy okazji ponuro-zabawnych któż nie lubi soczystych opowieści o piratach lub zemście? Inne jednak wciąż mogą powodować ścisk żołądka, mimo że opisują wydarzenia sprzed setek lat. (fragment książki)

Epistemologia doświadczenia religijnego w XX-wiecznej filozofii rosyjskiej i żydowskiej

praca zbiorowa

Każda próba uchwycenia tego, czym jest i jaki ma charakter doświadczenie religijne, może być analizowana jako ujęcie pewnych szczególnych własności ludzkiego poznania, a szczególne własności poznania, które odkrywane są poprzez badanie i pojęciowy wymiar doświadczenia religijnego, mogą być rozpoznawane i badane także w innych aktach i aspektach poznania, niekoniecznie związanych z religią. Zagadnieniem, na którym koncentrują się autorzy zawartych w tym tomie artykułów, nie jest sam fenomen religii, ale kwestie związane z możliwościami i granicami ludzkiego poznania, uchwytywanymi przez filozoficzne próby konceptualizacji doświadczenia religijnego. Ważnym punktem wyjściowym badań są dla nich prace myślicieli, dla których epistemologiczne ujęcie doświadczenia religijnego stanowiło kluczowy element strukturalny teorii filozoficznej, a byli to: S. Bułgakow, P. Florenski, S. Frank, L. Szestow, N. Bierdiajew, F. Rosenzweig, E. Levinas, A.J. Heschel oraz J.-L. Marion.               Teksty pokazują możliwości i zakres wykorzystania modeli i struktur pojęciowych, wypracowanych w XX-wiecznych konceptualizacjach doświadczenia religijnego jako narzędzi szerzej rozumianej epistemologii. Autorzy rozszerzają w ten sposób zakres użyteczności struktur pojęciowych, wypracowanych przez XX w. filozofów religii. Tom niniejszy jest rezultatem badań prowadzonych w latach 2015‒2018 w ramach projektu badawczego, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (nr DEC-2014/13/B/HS1/00761 z 4 grudnia 2014), Epistemologia doświadczenia religijnego w XX-wiecznej filozofii rosyjskiej i żydowskiej. Był on realizowany na Wydziale Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Przyczynkiem do powstania publikacji była także międzynarodowa konferencja „Epistemologia doświadczenia religijnego”, która odbyła się w Warszawie w dniach 26‒28 września 2016 r.    

Emocje. Jak uczucia kształtują nasze myślenie

Leonard Mlodinov

Poruszająco głębokie spojrzenie na rolę uczuć w życiu codziennym, które podważa potoczny pogląd, że rozum i emocje są przeciwieństwami Każdego dnia podejmujemy setki decyzji, począwszy od tego, co zjeść na śniadanie, a kończąc na sposobach inwestowania naszych pieniędzy, i żadna z tych decyzji nie byłaby możliwa bez udziału emocji. Od dawna mówi się, że myślenie i odczuwanie to oddzielne i przeciwstawne siły naszej osobowości. Jednak według autora niezwykłe postępy w psychologii i neurobiologii dowiodły, że emocje są tak samo ważne dla naszego powodzenia jak myślenie. Jak lepiej komunikować się z innymi? Jak zrozumieć naszą frustrację, strach i niepokój? Co zrobić, aby uczynić nasze życie szczęśliwszym? Odpowiedzi na te pytania możemy znaleźć dzięki zrozumieniu swoich emocji. Podróżując między laboratoriami naukowców prowadzących pionierskie badania a realnymi, niekiedy dramatycznymi sytuacjami, Leonard Mlodinow pokazuje, jak emocje mogą służyć nam pomocą, dlaczego czasami ranią i jaka płynie dla nas nauka w obu tych przypadkach. Dokonując głębokiego wglądu w naszą ewolucję i biologię, autor daje nam narzędzia do lepszego zrozumienia naszych emocji i pełnego wykorzystania płynących z nich korzyści. Błyskotliwy uczony i wspaniały pisarz Leonard Mlodinow wprowadza nas w arkana pasjonującej nauki o tym, co i dlaczego czujemy oraz pokazuje nam, jak możemy wykorzystać tę wiedzę. Wiele się nauczyłem z tej wspaniałej książki - jest to przejrzyste, pomocne i dobroczynne arcydzieło. Dr Rick Hanson, współautor książki Mózg Buddy. Podręcznik do osiągania szczęścia, miłości i mądrości

Naszynik królowej

Aleksander Dumas

1784 rok. Dwór Ludwika XVI i Marii Antoniny; arystokracja się bawi, ucztuje, wydaje miliony na stroje, powozy, polowania, rauty i koafiury, ale w tle – w tle słychać już wielkiego bezimiennego bohatera niedalekiej przyszłości – lud Paryża, który za lat kilka rzuci się na Bastylię i Wersal. Głodne, szukające paru franków zarobku na zakup jedzenia i opału w wyjątkowo ciężką zimę paryskie ulice, pełne bezdomnych, chorych i umierających wydają coraz głośniejsze pomruki niezadowolenia, sprzeciwu, a wreszcie i agresji. Coraz mniej bezpiecznie w tym mieście… A tymczasem szepczą, że królowa kupuje naszyjnik za półtora miliona… Wspaniały splot intryg, sensacji i romantycznych miłości tuż przed Rewolucją Francuską, oparty na autentycznych wydarzeniach – afery naszyjnikowej -  która wstrząsnęła opinią publiczną we Francji i głęboko podkopała zaufanie do domu królewskiego.

Josie Quinn (tom 6). Cichy płacz

Lisa Regan

Dziewczynka wiruje na karuzeli, jasne włoski unoszą się w powietrzu, a wokół dźwięczy jej śmiech. Gdy karuzela się zatrzymuje, siedzenie jest puste. Mała Lucy przepadła jak kamień w wodę Do gorączkowych poszukiwań siedmioletniej Lucy Ross włącza się detektywka Josie Quinn. To ona znajduje należący do dziewczynki plecak w kształcie motyla, a w nim mrożącą krew w żyłach wiadomość: odbieraj, gdy zadzwonię, bo inaczej z Lucy koniec. Do rodziców dzwoni ktoś z telefonu opiekunki ich córki po drugiej stronie słychać lodowaty męski głos. Josie pędzi do mieszkania kobiety i znajduje ją martwą. Każde kolejne połączenie z telefonu osoby związanej z rodziną kończy się szokującym odkryciem nowej ofiary. Morderca wyraźnie szuka zemsty na rodzinie Rossów. Detektywka przeczuwa, że rodzice dziewczynki nie mówią całej prawdy. Zgłębianie ich tajemnic zmusza ją do odkrycia sekretu, który zmieni jej życie. Czy Josie zdoła powstrzymać zabójcę? I czy odnajdzie małą Lucy żywą? Cichy płacz to moja ulubiona powieść z Josie Quinn. Trzymająca w napięciu, ekscytująca, po prostu CUDOWNA! GOODREADS

Nauka z audiobooka. Pieśni, fraszki, treny Jana Kochanowskego lektura z opracowaniem

Jan Kochanowski

Audiobook Pieśni, fraszki, treny Jana Kochanowskiego w opracowaniu Baby od polskiego to szczegółowe omówienie kluczowych utworów tego wybitnego poety renesansu. Zawiera wybrane fragmenty tekstów i ich analizy, które pomogą w pełni zrozumieć przesłanie oraz literackie piękno dzieł Kochanowskiego. W opracowaniu omówiono: Pieśni: Pieśń świętojańska o Sobótce, Czego chcesz od nas, Panie (Pieśń XXV), Nie wierz Fortunie (Pieśń III), Nie porzucaj nadzieję (Pieśń IX), Wy, którzy Pospolitą Rzeczą władacie (Pieśń XIV), Serce rośnie, patrząc na te czasy! (Pieśń II), Pieśń o spustoszeniu Podola (Pieśń V), Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony (Pieśń XXIV). Fraszki: Do fraszek, Na młodość, Na lipę, Na dom w Czarnolesie, O żywocie ludzkim, Na zdrowie. Treny: I, V, VII, VIII, IX, X, XI, XIX. Audiobook skupia się na takich motywach jak umiłowanie życia, refleksja nad ludzkim losem, pochwała Boga i natury, ale także rozpacz i próba pogodzenia się z żałobą po stracie córki. To doskonałe podsumowanie dla uczniów, którzy chcą zrozumieć renesansową wizję świata, bogactwo języka i filozoficzne przesłanie utworów Kochanowskiego. Niezastąpiona pomoc przed sprawdzianem i egzaminem!

"Okruchy". Studia o wierszach odnalezionych w rękopisach XVII wieku

Maria Barłowska

Tempus edax rerum – prawda ta dotyczy także tekstów, szczególnie tych – co typowe i charakterystyczne dla kultury polskiej XVII w. – zapisanych tylko w rękopisach. Okruchy… to zbiór studiów prezentujących odnalezione w sylwach, całkowicie dotąd nieznane lub dawno zaginione utwory (edycje tekstów w aneksach). Ich rozmaitość i osobliwość, bo są tu szlacheckie erotyki, ariańska poezja religijna, wiersze powstałe w moskiewskiej niewoli czy ekfrazy zegarów, nie tylko przykuwają uwagę, ale wzbogacają obraz dawnej literatury. Przybliżają poprzez szczegóły istotne rysy tradycji i mentalności polskiego baroku.

Mózg chce więcej. Dopamina. Naturalny dopalacz

Daniel Z. Lieberman, Michael E. Long

Elektryzujące odkrycia na temat pojedynczej cząsteczki chemicznej w mózgu, która popycha nas do tego, by osiągać to, co niezdobyte i odległe czy chodzi o lot na Księżyc, solniczkę po drugiej stronie stołu, czy zbliżenie do absolutu. Cząsteczka ta skłania nas do realizacji coraz to nowych celów. Jest źródłem kreatywności, a jeśli posuniemy sie za daleko obłędu. MIŁOŚĆ: Znalazłeś osobę, na którą od zawsze czekałeś, czemu więc miesiąc miodowy nie trwa wiecznie? Czyli o cząsteczkach chemicznych odpowiedzialnych za pragnienie seksu i zakochiwanie się a także o tym, czemu prędzej czy później wszystko sie nudzi NARKOTYKI: Pragniesz wrażeń ale czy to dobrze? Czyli dopamina wygrywa z rozsądkiem, wzbudzając palące pożądanie tak destruktywnych zachowań KONTROLA: Jak daleko się posuniesz, by zapanować nad otoczeniem? Czyli dopamina rządzi TWÓRCZOŚĆ I SZALEŃSTWO: Zagrożenia i korzyści dla mózgu wybitnie podatnego na działanie dopaminy Jak dopamina przełamuje bariery pospolitości POLITYKA: Dlaczego nie możemy sie po prostu dogadać? Jak środki do dezynfekcji rąk wpływają na nasze poglądy polityczne POSTĘP: Co sie dzieje, gdy sługa zmienia sie w pana? Jak dopamina zapewniła ludziom pierwotnym przetrwanie, a rodzajowi ludzkiemu gwarantuje teraz zagładę. Mick Jagger, Bob Dylan, Brian Wilson, John Nash, Albert Einstein, Friedrich Kekulé u wszystkich nich widać różne aspekty działania dopaminy

Tragedia w trzech aktach

Agatha Christie

Herkules Poirot nie musi szukać pracy, ona sama go znajdzie. Ktoś otruł pastora i lekarza mamy wspólny modus operandi i świadków, a jednak śledczy są bezradni. Wśród podejrzanych jest kamerdyner. Uciekł, czyli zabił? W przedstawieniu bierze udział wiele osób, ale sir Charles Cartwright gra główną rolę, konkurując z legendarnym detektywem. Trzeba znaleźć motyw i reżysera zbrodni, a tymczasem Herkules Poirot buduje domki z kart. Co prawda pozostaje nieco w cieniu, ale zarzuca przynętę i po mistrzowsku rozgrywa finałową scenę Tragedii w trzech aktach.

Ryby

Melissa Broder

Lucy rzuca wieloletniego chłopaka i wyjeżdża do Venice Beach, by zająć się ukochanym jamnikiem siostry i być może dokończyć doktorat o Safonie, choć już dawno straciła do niego przekonanie. Zamiast pisać, wsiąka w kalifornijski lajfstajl, żyje tak naturalnie, że sama staje się naturalnie martwa. Zapisuje się na terapię grupową dla kobiet uzależnionych od związków, przegrywek, które w jej oczach zasługują wyłącznie na kpinę lub litość. Wszechświat to frędzel myśli codziennie. To jej życie za dnia. W nocy, w równoległej przestrzeni na styku lądu i oceanu, romansuje z nieśmiałym pływakiem, tak samo jak ona znawcą greckich mitów. Przyklejają się do siebie jak ośmiornica do skały, a Lucy z każdym dniem coraz bardziej zatraca się w tym uczuciu. Ryby to przewrotna powieść o poszukiwaniu miłości, która wymyka się wszelkim normom. Broder nie boi się przełamywać tabu, tworząc historię zabawną i odpychającą zarazem, zmysłową i intrygującą, która eksploruje granice między fantazją a rzeczywistością. Nikt nie pisze o miłości tak jak Melissa Broder, która w zabawnych i hipnotyzujących szczegółach oddaje gorączkową obsesję zarówno na punkcie kochanka, jak i samej siebie. Pochłaniałam Ryby całymi garściami, zaskoczona i zachwycona każdym pomysłowym szczegółem, poruszona wnikliwymi spostrzeżeniami i dojmująco znajomymi kompulsjami narratorki. To książka dla każdej inteligentnej osoby, która podjęła bardzo złe decyzje, która myślała, że miłość uratuje ją przed nią samą, która uległa hipnozie przyjemności i była gotowa porzucić wszystko, byle tylko zasmakować jeszcze raz. Melissa Febos Opowieścią o skomplikowanej relacji pewnej kobiety z mitycznym ukochanym. Broder stworzyła współczesną mitologię dla kobiet na krawędzi jeśli na powierzchni wszystko przestaje mieć sens, wystarczy zanurzyć się głębiej. The New York Times Ta powieść to przekonujący romans z pustką. Jia Tolentino, The New Yorker Olśniewająca, śmiała, niezapomniana Melissa Broder napisała wstrząsającą historię miłosną dla osób nieuleczalnie ciekawych. Kristen Iskandrian To ostra jak brzytwa sekcja anomii XXI wieku, a zwarty w niej przenikliwy portret pogubionych bohaterów sprawia, że czyta się tę powieść z zapartym tchem ta książka jest jak kąpiel w lodowatym, słonym morzu. Guardian Ryby to przenikliwa, porywająca podróż w głąb umysłu pewnej kobiety, która mierzy się z czymś nadzwyczajnym. Refinery29 Wybuchowa, erotyczna, skandalicznie zabawna []. Romantyczna intryga międzygatunkowa podkreśla głęboką wizję związku i tęsknoty, która sięga głębi. Entertainment Weekly Śmiała, wirtuozerska, uzależniająca, zmysłowa nie ma drugiej takiej książki jak Ryby. Melissa Broder w cudowny sposób oddaje wszystko to, co absurdalne i czyste w procesie zakochania. Nie mam pojęcia, jak to robi, ale zachwyciła mnie każda mroczna i wzniosła strona tej powieści. Stephanie Danler Ta powieść ma wiele wymiarów: to snuta cudownym głosem opowieść, krytyka kultury rodem z Los Angeles, wyprawa przez wszystkie możliwe odmiany seksu (zarówno te naprawdę dobre, jak i te całkiem złe) []. Broder pisze w stylu, który przywodzi na myśl zabawną szczerość Amy Schumer z domieszką abstrakcji w duchu Lydii Davis. The Washington Post W swojej pierwszej powieści Broder, eseistka, poetka i gwiazda Twittera, zawarła ponadczasowe pytania o egzystencję te same, które od tysiącleci stawiamy bogom i niebiosom zamykając je jednak w najdziwniejszym, najseksowniejszym i najbardziej atrakcyjnym współczesnym opakowaniu. Błyskotliwa i zachwycająca książka. Booklist

Aktualności ochrony środowiska, nr 239

Praca zbiorowa

Od 2025 roku obowiązują stawki zawarte w obwieszczeniu ministra klimatu i środowiska z 13 sierpnia 2024 r. w sprawie wysokości stawek kar za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu na rok 2025. Co ono zmienia? Zajrzyj na str. 4. Czy w związku z emisją niezorganizowaną, podmiot, powinien rozliczać emisję z procesu sprzątania w raporcie składanym do KOBiZE i sprawozdaniu środowiskowym do marszałków województw? Odpowiedź znajdziesz na str. 11. Rozporządzenie z 13 czerwca 2024 r. w sprawie ustanowienia ram środków na rzecz wzmocnienia europejskiego ekosystemu produkcji technologii neutralnych emisyjnie stanowi jeden z aktów wprowadzających określone regulacje w obszarze zrównoważonych zamówień publicznych. Czego dotyczą te regulacje? Dowiesz się z tekstu na str. 12.

Nastolatki też nie mają lekko

Maja Szanecka-Żołdak

Poruszająca historia o osamotnieniu, trudach samoakceptacji i dorastaniu w świecie, który nie przypomina bajki. Mikołaj ma piętnaście lat, zdolności matematyczne, tylko jednego kolegę i nadwagę, która wpędza go w kompleksy. Ma też problem z rodzicami. Po rozwodzie wciąż ze sobą walczą, a ich syn czuje, że schodzi na dalszy plan. Niespodziewanie wspólne dojazdy do szkoły zbliżają Mikołaja z Tamarą. Ona też jest outsiderką, nie zamierza jednak grać roli ofiary. Chłopak lubi jej słuchać, ale... widzi tylko Blankę. Gdy ta najładniejsza dziewczyna w klasie zaczyna z nim korespondować, jego życie nabiera barw. Jakie są intencje Blanki? Czy Tamara przekona Mikołaja do innego spojrzenia na świat? I do czego może doprowadzić poczucie odrzucenia?

Kalecy

Wiktor Hajdenrajch

„Jest u nas we wsi kowal, któremu Najświętsza Panienka się objawiła, a przynajmniej on tak twierdzi. Pani Nasza pokazała mu się pod rozstajnym krzyżem, na poświęconej ziemi, gdzie kowal ów ogrodzenie dla Najświętszego Znaku sporządził. Prosty on człowiek, choć w rękach zręczny niebywale, polecam go Waszej Ekscelencji, bogobojny, poważny, choć niestety za kołnierz nie wylewa, ale pomny nauk Waszej Świątobliwości, że wszelkie doniesienia o cudach natychmiast weryfikowane być muszą, udałem się z kowalem pod Krzyż i rzeczywiście coś widzieliśmy. Trudno mi powiedzieć, co ja widziałem, to było jakby zagęszczenie pary, dymu przypominające kształt Kobiety”… Książka „Kalecy” Wiktora Hajdenrajcha zaprowadzi nas na wieś – i z tejże nas wyprowadzi? Dokąd? Na bezdroża! Do wielkiego świata, małego świata – z prowincji ekstremalnej na prowincję nie mniej skrajną – choć może mniej oczywistą. Wszystko to w otoczce wyśmienitego humoru, świetnej stylizacji językowej, wyczucia i tego, co nadaje opowiadaniom tak namacalny realizm, że aż chciałoby się, aby Wiktor Hajdenrajch postawił w swojej książce ostatnią kropkę o sto, a może nawet dwieście stron dalej.

Miłość, pierogi i inne nieszczęścia

Michalina Kowolik

Dwa złamane serca. Lodówka pełna pierogów. I jedna książka do napisania. Łucja Bystrzycka ma trzydzieści lat. Jest pisarką, która zostaje bez pracy, za to z rozpoczętą budową domu oraz kredytem do spłacenia. W dodatku nie może się pozbierać po zdradzie narzeczonego z jej siostrą, a lepienie kolejnych pierogów nie pomaga. Gdy na drodze kobiety staje przystojny piłkarz światowej klasy Kacper Szczeciński, nic nie wskazuje na to, aby mieli znaleźć wspólny język. Kacper wydaje się być gburowaty i niemiły pod każdym względem. Jednak Łucja zaczyna podejrzewać, że pod tą twardą skorupą kryje się wrażliwy facet, który pomimo milionów na koncie cierpi tak samo jak ona. Co się stanie, gdy dadzą sobie szansę? Czy dwa złamane serca potrafią uleczyć siebie nawzajem?

Dieta funkcjonalna. Nowe spojrzenie na zdrowe żywienie

Lech Tkaczyk

Dieta Funkcjonalna Lecha Tkaczyka (DFLT) wprowadza zupełnie nowatorski sposób odżywiania. Opiera się na dodawaniu do zwyczajnych (ale przygotowanych zgodnie z zasadami racjonalnego żywienia) posiłków leczniczych ziół przyprawowych. Jest zatem niekłopotliwa i niedroga, a systematycznie jej stosowanie przynosi wiele korzyści, takich jak spowolnienie procesów starzenia, poprawa witalności, ograniczenie negatywnych skutków stresu i co najważniejsze zintensyfikowanie procesu leczenia wielu schorzeń. "Dieta funkcjonalna. Nowe spojrzenie na zdrowe żywienie" to publikacja twórcy Diety funkcjonalnej. A któż nie przedstawi lepiej założeń niż sam autor? Największym atutem tej pracy jest podział ziół przyprawowych ze względu na ich właściwości lecznicze. Poza tym książka ta opisuje dokładnie zasady przygotowywania zdrowotnych posiłków, przybliża wiele ciekawych, a zapomnianych ziół przyprawowych, charakteryzuje mieszanki i herbaty skomponowane zgodnie z zaleceniami DFLT (pozbawione wszelkiego typu wzmacniaczy smaku i aromatu, sztucznych barwników etc.). Słowem każdy bez względu na wiek, płeć, stan zdrowia czy preferencje kulinarne znajdzie w niej coś dla siebie.

Mariolka. Totalny odjazd

Mariolka niebawem skończy szesnaście lat. Planuje, że jako dojrzała nastolatka zajmie się już tylko poważnymi sprawami i żadne fiu-bździu nie będzie zaprzątać jej głowy. Dobry plan, ale... co robić, kiedy życie przynosi same zaskakujące zdarzenia. Mama niedługo urodzi dziecko! Oby nie było podobne do Lesia, bo jak tu wytrzymać z dwoma gadami martwi się Mariolka. Nim to jednak nastąpi, wraz z Lesiem rozpracują szajkę włamywaczy, wytropią rodzinną tajemnicę, wpakują się w liczne tarapaty, które jak dotychczas rozbawią Czytelników śledzących losy naszej bohaterki. Tylko w matematyce rozwiązanie musi być jedno. W życiu rozwiązań może być wiele!

Szklarz. O twórczości powieściopisarskiej i aforystycznej Stefana Napierskiego

Jerzy Domagalski

Szklarz to książka rysująca portret Stefana Napierskiego (Marka Eigera), jednego z najbardziej wykształconych – wedle relacji Czesława Miłosza – literatów  polskiego międzywojnia. Znany szerszej publiczności jako poeta i krytyk był Napierski także powieściopisarzem i znakomitym aforystą. Prezentowana Państwu praca składa się z trzech części. W pierwszej rekonstruowany jest przebieg życia pisarza, w następnych pokazano jak wątki autobiograficzne ulegają artystycznym przetworzeniom. Część poświęcona powieści sytuuje prozę Napierskiego wobec tradycji literackiej europejskiej (bergsonizm, nietzscheanizm) i polskiej (Przybyszewski i Witkacy) a także w tle autotematycznych propozycji Gide’a. Rozdział poświęcony twórczości aforystycznej otwiera refleksja genologiczna porządkująca terminy aforyzmu i fragmentu oraz historia obydwu gatunków od czasów przedhipokratesowych do chwili obecnej. W tym tle przedstawione są zbiory Napierskiego, oświetlone paralelą z jenajczykami, baudelaire’owskim flaneryzmem, powinowactwami z Walterem Benjaminem oraz skonfrontowane z nowatorskimi prądami epoki. Za tytuł ksiązki posłużył jednowyrazowy zalążek z „Cieni na wietrze” . Przykład pomysłu do rozwinięcia, szyfr wieloznaczności, słowo migoczące wielością ewokowanych sensów. Niektóre z nich zostały odczytane i nazwane, niektóre zaś czekają na swoich odkrywców.   Jerzy Domagalski, ur. 1960. Studiował polonistykę na uniwersytetach we Wrocławiu (1979-1981) i w Warszawie (1981-1984). W latach 1988-1993 odbył studia doktoranckie w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, następnie (do 2010) wykładał na Uniwersytecie Zielonogórskim, prowadząc m.in. zajęcia z analizy kontekstualnej i  z literatury dwudziestolecia międzywojennego. Tej epoki przede wszystkim dotyczą zainteresowania badawcze autora. Publikował między innymi na łamach "Pamiętnika Literackiego" i "Twórczości" szkice oraz rozprawy o Gombrowiczu, Witkacym, Iwaszkiewiczu, Boyu-Żeleńskim, Brezie i innych. Wydał także książkę Proust w literaturze polskiej do 1945 r. (Warszawa 1993).

Wrażliwe struny osobowości w związkach romantycznych

Marcin Moroń

Praca jest poświęcona roli temperamentalnej wrażliwości na bodźce przyjemne i nieprzyjemne w zrozumieniu dynamiki reagowania na sytuacje krzywdy w związkach romantycznych. Wykorzystując neuropsychologiczną teorię wrażliwości na wzmocnienia ukazano mechanizmy konstruktywnego i destrukcyjnego reagowania w sytuacji naruszenia przez partnera związku intymnego norm regulujących wzajemną wymianę. Praca wskazuje wrażliwość na bodźce negatywne i konflikty motywacyjne jako czynniki ryzyka unikania i zaniedbywania partnera romantycznego, a także ujawnia mechanizmy tego ryzyka (m.in. trudności w regulacji emocjonalnej, obniżoną samoocenę oraz nadwrażliwość na nagrody i kary w relacji romantycznej).

WRZECIONO BOGA. JUTRZNIA

Andrzej H. Wojaczek

W wyniku nieudanej akcji wymierzonej w niemieckich konspiratorów Teofil Kłosek, trzydziestotrzyletni weteran walk o powrót Górnego Śląska do Polski, trafia za kratki. Upokorzony, dręczony poczuciem winy i skazany na samotność przez najbliższych, z okruchów wspomnień odtwarza mozaikę dawnego życia. Tymczasem Niemcy stawiają jego żonę przed dramatycznym wyborem. Czy Klara poświęci małżeństwo w zamian za życie Teofila? Zbliża się piętnasta rocznica wybuchu trzeciego powstania śląskiego, a wraz z nią premiera legendarnego spektaklu, który – u progu drugiej wojny światowej – ma przypomnieć o straszliwych konsekwencjach konfliktu zbrojnego. Ewie Majewskiej i jej młodym artystom przyjdzie zmierzyć się z niechęcią środowisk mniejszościowych oraz z agresją rosnącej w siłę bojówki młodzieżowej. Jutrznia to ostatni tom trylogii Wrzeciono Boga – poruszającej sagi inspirowanej losami śląskiej rodziny. To głośny antywojenny manifest, powieść o niezwykłej sile kobiet, mitotwórczej roli słowa i potędze miłości zdolnej do największych poświęceń.

Sacrum w literaturze dziecięcej i młodzieżowej

Anna Nosek, Małgorzata Wosnitzka-Kowalska

Studia naukowe pomieszczone w monografii oscylują między wąskim (związanym z bezpośrednim przejawianiem się świętości, praktykowaniem religii) i szerokim (odwołującym się do pośrednich znaczeń, różnych sfer duchowości) rozumieniem sacrum. Jego literacko-kulturowe reprezentacje mają swoje źródło w dzieciństwie doświadczanym w kręgach chrześcijańskich, na ich obrzeżach, i poza nimi – w czasie motywowanym społecznie, kulturowo, historycznie, politycznie. Czynniki te decydują o zbliżaniu się do religii i oddalaniu od niej, uwypuklają ludzkie i nieusuwalne potrzeby duchowe, wpływające na przemiany bohaterów literackich, ale przede wszystkim formujące całe pokolenia odbiorców dzieł literatury i kultury. Literatura i sztuka dla dzieci i młodzieży jest obszarem szczególnie wrażliwym na wszelkie zmiany w systemie wartości, również ufundowanych na wierze i religii. Reaguje na skrajności, zafałszowanie obrazu rzeczywistości, wszelkie nadmiary i niedomiary w realizacjach artystycznych opisujących doświadczenie duchowości, którego poetyka (formułę „poetyki doświadczenia duchowego” zapożyczam z tytułu monografii Antoniny Lubaszewskiej) wyraża się nie tylko w konfiguracjach świętych znaków i rytuałów, ale także poprzez architekturę, naturę czy ludzkie postawy egzystencjalne. Pokazały to również alianse sacrum i fantastyki, opisane w tej monografii, jak również proza historiograficzna (także dla dzieci i młodzieży), odnosząca się między innymi do religii w czasach totalitaryzmów. Z recenzji dr hab. prof. UP Katarzyny Wądolny-Tatar

Janis. Życie i muzyka

Holly George-Warren

Utalentowana wokalistka, słynna imprezowiczka, gwiazda San Francisco, jedna z pierwszych celebrytek swoich czasów. Bliska znajoma Jimiego Hendrixa i kochanka Krisa Kristoffersona. Buntowniczka, która pobiła się z Jimem Morrisonem, i romantyczka wpatrzona w Arethę Franklin i Bessie Smith. Kim tak naprawdę była Janis Joplin, jedna z największych artystek XX wieku? Urodziła się w 1943 roku, zmarła zaledwie dwadzieścia siedem lat później. Wychowana wśród klasy średniej, do końca życia nie porzuciła marzeń o normalności pozbawionej narkotyków, alkoholu i przygodnych romansów. Jednak jej wrażliwość i maskujące kompleksy pragnienie bycia w centrum uwagi zamiast na szczyt zaprowadziły ją na samo dno. Holly George-Warren, jedna najlepszych amerykańskich dziennikarek muzycznych, prowadzi nas przez krótkie, lecz burzliwe życie Joplin z pasją i kronikarską dokładnością. Dzięki rozmowom z przyjaciółmi i rodziną wokalistki oraz fragmentom jej listów i pamiętników udało się stworzyć pierwszy tak dokładny portret pionierki bluesa, która kochała życie zbyt mocno. Czekałam na osobę, która w końcu napisze pełną biografię Janis Joplin. Teraz fani powinni być szczęśliwi, bo taka osoba nareszcie się pojawiła. Dzięki Holly George-Warren Janis żyje i oddycha wolnością. Rosanne Cash Biografia Janis Joplin opowiada o życiu i karierze, które toczyły się z pełną świadomością nieuniknionych rozczarowań, potknięć i cierpień a jednak także na przekór nim. Książka Holly George-Warren, tak jak sama Janis, przynosi nam najbardziej porywający dreszcz. Texas Observer Autorka usuwa na bok cały medialny hałas wokół Janis [] i opowiada jej historię prosto i wciągająco jak w dobrej powieści. New York Times Book Review To biografia jednej z najwybitniejszych postaci, która wyłoniła się z genialnej epoki. Kirkus

Terapia lasem w badaniach i praktyce

Katarzyna Simonienko

Dendroterapia i jej zalety - autorstwa lekarza psychiatrii

Grochów

Andrzej Stasiuk

Opowiadania. O babce, która wierzyła w duchy, o starym psie, pisarzu z Izdebek i przyjacielu, z którym złaził Grochów i przejechał pół Polski Stasiuk pisze o umieraniu i namacalności życia, o materialności wspomnień, o bliskości śmierci i jej wiecznej niedostępności. Bury kot zwija się w kłębek w cieple stygnącego ciała starej suki, babka, cała w czerni, szczupła i spokojna, przechodzi do świata, który zawsze był obok, Guścio choć niewiele już może powiedzieć, złośliwie pluje pestkami. A przyjaciel, odlatując przez komin, przynosi zapach pociągu do Łupkowa, dzikich jabłoni na ulicy Makowskiej i chłodnej wiosny w portowym Piranie. Cztery opowiadania Andrzeja Stasiuka to boleśnie piękna opowieść o śmierci, o zwyczajnej kropce na końcu życia. "Kiedyś nas nie będzie. Są ludzie i zdarzenia, które pomagają nam przyzwyczaić się do tej myśli. Bo to w końcu przychodzi. I to tak jakoś szybko i zwyczajnie, jakby zawsze było obok." Andrzej Stasiuk "Frazy Stasiuka, obsesyjnie oszczędne, przejmują jakimś przedziwnym ostatecznym smutkiem. Jest w Grochowie jak u Becketta nic się nie da zrobić. Można jedynie pisać i mówić. Jak Stasiuk." Jacek Wakar, Krytyka Liberalna "Ta proza jest jak czarny likier." Marek Bieńczyk, Przekrój "Z tej książki nie sposób skreślić choćby słowo. Ta pięknie zrytmizowana proza, której każde zdanie zapada w pamięć, każde słowo przeszywa. Stasiuk w najwyższej formie." Bartosz Marzec, Rzeczpospolita "Ta książka jest magicznym wezwaniem pomocy. I pomoc nadchodzi z przeszłości, którą autor zaklina. Od babki, która wierzyła w duchy. Od ojca proletariusza, który godził się na swój los. Od zmarłego przyjaciela, który odleciał przez komin. Stasiuk stawia tą książką rozpaczliwy opór wobec płynnej rzeczywistości. Przywołuje na pomoc stare zaklęcia on, syn ludu, który niegdyś swoich zmarłych chował pod progiem. Żeby ich mieć na wieki. Żeby mieć dowód, że żyliśmy prawdziwym życiem, nie?." Tadeusz Sobolewski, Gazeta Wyborcza "Cztery nowe opowiadania o stracie, przemijaniu, o bliskich. Jednocześnie wspomnienie o dzielnicy Warszawy, w której Andrzej Stasiuk się wychowywał i narodził jako pisarz. Poznajcie mapę tego świata, czytając Grochów." Cezary Polak, Wprost "Ta książeczka (niewielka, liryczna i pełna uroku) przypomina nieco zbiorek Fado, ale też jedną z najpiękniejszych książek Stasiuka, czyli Duklę, która była medytacją nad rozpadem. Tutaj mamy rozpamiętywanie intensywności świata w obliczu śmierci. Powrót w ten niesłychany moment życia, kiedy myślimy, że jesteśmy bohaterami powieści, która nigdy się nie skończy." Justyna Sobolewska, Polityka "Grochów to kulminacja nieprzystawalności, niemożliwe zderzenie przeciwieństw. Obwąchiwania przestrzeni, które do czasu ocala przed przemijaniem; i chłodnego rytmu upływających lat. Ziemskiej obecności, literackiego tropienia wspólnych być mimo wszystko przecież z nadzieją, bo tylko przez bycie da się opisać niebycie; i nieobecności, która za chwilę nastąpi, kiedy przyjaciel stanie się kupką pyłu." Zofia Król, dwutygodnik.com "Stasiuk pisze o śmierci bez cienia sentymentalizmu i egzaltacji, rzeczowo, subtelnie. Grochów to jego kolejna mała, świetna książka." Piotr Bratkowski, Newsweek

Aporie sobości. Problem tożsamości osobowej w powieściach Wiesława Myśliwskiego

Damian Michałowski

Jest to książka „pytań”. Jej pytajny charakter jest czytelny od pierwszych stron i jeśli użyć „świetlnej” metafory rzec można, że to światło pytania prowadzi uczonego w gąszcz świata przedstawionego twórczości autora Nagiego sadu. Cenne przy tym jest, że nie wdając się w rozważania natury literaturoznawczej wchodzi on od razu w istotę filozoficznych zagadnień. (…) Autor stawia przede wszystkim pytania o tożsamość osoby ludzkiej, tworzenia się jej, jej statusu i ostatecznego powołania. Wydobywa te kwestie z materii świata przedstawianego w sposób nadzwyczaj sprawny warsztatowo, dając popis kunsztu analitycznego oraz interpretacyjnego, (…) pokazuje wyjątkową umiejętność przekładu materii literackiej na problematykę filozoficzną, przy czym znakomicie stosuje kategorie filozoficzne do analiz świata przedstawionego, nie wprowadza zbędnej terminologii i aparatu pojęciowego, nie narzuca arbitralnie pojęć, lecz stara się niejako wyprowadzić je z analizowanej materii świata literackiego. Z recenzji prof. dr hab. Jana Krasickiego