"Na Zachód" i "Z dala od Moskwy"? Publicystyka Mykoły Chwylowego lat 1925-1926. Historia - idee - konteksty

Paweł Krupa

„Na Zachód” i „z dala od Moskwy”? to próba historycznoliterackiej rekonstrukcji fragmentu działalności publicystycznej jednego z najgłośniejszych pisarzy ukraińskich lat dwudziestych XX wieku Mykoły Chwylowego (1893–1933). Przedmiotem analiz są trzy najważniejsze cykle pamfletów pisarza: Quo vadis, Myśli pod prąd oraz Apologeci grafomaństwa, stanowiące nerw debaty dotyczącej nowoczesnej literatury i kultury ukraińskiej, toczącej się w latach 1925–1928, która odbiła się głośnym echem w Ukrainie radzieckiej oraz ZSRR. Józef Stalin, śledząc jej przebieg, grzmiał: „Podczas gdy zachodnioeuropejscy proletariusze i ich partie komunistyczne pełne są sympatii dla «Moskwy» i z zachwytem patrzą na sztandar powiewający w Moskwie, ukraiński komunista Chwylowy nie ma dla «Moskwy» żadnych innych słów prócz wezwania do działaczy ukraińskich, aby «czym prędzej» uciekali od «Moskwy»”.   Gruntowna analiza publicystyki Chwylowego łączy się w książce z szerokimi ujęciami kontekstualnymi wybranych problemów jego pisarstwa (człowiek Faustowski, psychologiczna Europa, upodrzędnienie postkolonialne).     Niewątpliwie książka ta należy do znaczących w ukrainistyce tak polskiej, jak i zagranicznej, zapełniając istotną lukę badawczą. Na zdecydowaną pochwałę zasługują fragmenty pracy dotyczące rekonstrukcji projektu dekolonizacji kultury ukraińskiej bezpośrednio korespondujące z projektem westernizacyjnym, kapitalnie wyłowione przez autora w wielorakich konfiguracjach różnych sensów z pism publicystycznych M. Chwylowego. Prof. UWr dr hab. Agnieszka Matusiak   Książka zasługuje na wysoką ocenę i uznanie. Autor precyzyjnie odtwarza zarówno okoliczności towarzyszące dyskusjom, rekonstruuje w tekście właściwym porządek zdarzeń, jak i wyjaśnia oraz analizuje poglądy M. Chwylowego. Należy pochwalić doskonałą kompozycję i konstrukcję, niezwykłą, rzadko wśród młodych badaczy spotykaną, dyscyplinę myślenia i pisania. Dr hab. Agnieszka Korniejenko

Sto obrazków z życia

Anna Neumann

Książka Anny Neumann to wspomnienia Autorki podane w interesujący sposób: zapis fragmentów z życia zaprezentowanych w formie "stu obrazków" - prawie jak fotografii - ale "pisanych" nie światłem, tylko słowem, zebranych jakby w albumie fotograficznym, w którym "obrazek po obrazku" odbiorca wraca wraz z Autorką do jej przeszłości. Z tych fragmentów wyłania się portret osoby coraz bardziej dojrzałej, która uczy swymi wspomnieniami, jak powinno się przyjmować przeciwności losu, jak się z nimi godzić i z optymizmem patrzeć nawet na śmierć - bez lęku, z pokorą. Autorka opowiada o przeszłości w sposób bardzo naturalny, prawdziwy, traktuje czytelnika jak zaufanego przyjaciela i ta bezpośredniość sprawia, że nadawca nawiązuje z odbiorcą bliską więź, bo czytelnik widzi w każdym zaprezentowanym tu "obrazku" siebie. W książce Anny Neumann nie ma zbędnych słów. Autorka operuje klarownym językiem, rzeczy i zjawiska nazywa precyzyjnie tak, że czytelnik od razu wie, o co chodzi, i wczuwa się w prezentowane sytuacje. W trakcie lektury książki na myśl przychodzą słowa Flauberta z powieści Pani Bovary: "czyż może być coś milszego, jak siedzieć z książką wieczorem przy kominku, podczas gdy wiatr duje w szyby, a w pokoju pali się lampa? [...] Nie myśli się wówczas o niczym [...] i tak mijają godziny. Nie ruszając się z miejsca człowiek przechadza się po krajach, które widzi oczyma duszy, i fantazja wplatając się w baśń igra ze szczegółami lub biegnie za głównym wątkiem. I zdaje się nam, że sami jesteśmy bohaterami tych opowieści, że pod ich szatą biją nasze serca". Tak właśnie w rytm słów Anny Neumann biją nasze serca. To wspomnienia, które podobnie mogą przeżywać rówieśnicy Autorki (rocznik 1962; sama o nim mówi), a młodsi uczyć się życia. Prof. zw. dr hab. Kazimierz Wolny-Zmorzyński

Słownictwo pism Stefana Żeromskiego. Niebo i piekło. Tom 14

Monika Gabryś

ZAŁOŻENIA OGÓLNE I. NIEBO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 II. PIEKŁO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 III. OSOBY BOSKIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 IV. SZATAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  42 V. ANIOŁ I DIABEŁ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 VI. ŚWIĘCI I GRZESZNICY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  55 VII. RELIGIJNE ŹRÓDŁA INSPIRACJI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Literatura przedmiotu (wybór) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 Wykaz skrótów i oznaczeń (wybór) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 SŁOWNIK I. NAZWY I OKREŚLENIA MIEJSC, SFER, PRZESTRZENI . . . . . . . . . . . . . . 77 1. Sfera dobra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 2. Sfera zła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 3. Sfera poza/pomiędzy dobrem i złem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  91 II. NAZWY I OKREŚLENIA ISTOT, BYTÓW, LUDZI . . . . . . . . . . . . . . . . .  94 1. Sfera dobra (mieszkańcy nieba) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 2. Sfera zła (mieszkańcy piekła) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150 3. Sfera między dobrem a złem (istoty z pierwiastkiem nadprzyrodzonym o niejednoznacznym wartościowaniu) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172 4. Ludzie zmierzający ku niebu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190 5. Ludzie pośredniczący między bóstwem a człowiekiem . . . . . . . . . . . . 205 6. Ludzie zmierzający ku piekłu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213 7. Ludzie pośredniczący między złymi duchami a człowiekiem . . . . . . . .  216 8. Sacrum w jednostce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219 III. ZNAKI DOBRA I ZŁA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252 1. Symbole, znaki, przedmioty naznaczone świętością, sakrą boską (związane ze służeniem świętości) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .  252 2. Symbole, znaki, przedmioty noszące piętno zła (związane ze służeniem złu) IV. CZYNNOŚCI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 352 1. Działania związane ze sferą dobra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 352 2. Działania związane ze sferą zła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367 V. BIBLIA – WYRAŻENIA, ZWROTY, POSTACI, MIEJSCA . . . . . . . . . . . . . . 370 VI. MITOLOGIA GRECKA I RZYMSKA – WYRAŻENIA, ZWROTY, POSTACI, MIEJSCA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 387 ANEKS – ATRYBUTY BÓSTWA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 427 Wykaz alfabetyczny haseł zamieszczonych w Słowniku . . . . . . . . . . . . . .  437

Śladami Szeli

Piotr Korczyński

Piotr Korczyński, historyk i publicysta, rozprawia się z potęgą mitów narodowych, zwracając szczególną uwagę na kwestie ludowości. Z charakterystyczną dla swojej twórczości lekkością, a zarazem w sposób dociekliwy i uwzględniający różnego rodzaju konteksty Piotr Korczyński w książce Śladami Szeli pisze swoją historię Polski pod włos. Zapuszcza się na tereny niemal zupełnie nieobecne w podręcznikowej wersji naszych dziejów, ale także interpretuje i analizuje popularne narodowe mity oraz legendy. Jedne poddaje krytycznej weryfikacji, z innych wydobywa racjonalne jądro. Autor rzadko sięga po postaci z pierwszych rzędów historii, a skupia się raczej na aktorach drugo- i trzecioplanowych, co pozwala zupełnie inaczej odczytać kluczowe wydarzenia z mniej lub bardziej odległej przeszłości. Łącząc wątki polityczne, społeczne i kulturowe, które splatają się na przestrzeni wieków, przekonuje, że dopiero z perspektywy „drugiego planu” oficjalnej historii otrzymujemy właściwy, wolny od fałszywych stereotypów i wyobrażeń obraz wydarzeń.

Joga w kontekstach kulturowych 4

red. Kamila Gęsikowska, Anna Gomóła, Dagmara Wasilewska

Seria: Historia i Teoria Kultury (3), ISSN 2719-9010   Joga w kontekstach kulturowych 4 to publikacja związana z realizowanym od 2013 roku wspólnym projektem Zakładu Teorii i Historii Kultury Uniwersytetu Śląskiego (obecnie Zespół Teorii i Historii Kultury) oraz Katedry Zarządzania Sportem i Turystyką Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach. Joga w kontekstach kulturowych 4 to książka interdyscyplinarna, zawiera prace m.in. kulturoznawców, indologów, arabistów czy socjologów. Znalazły się w niej teksty, które dotyczą jogi jako złożonego systemu przekonań i praktyk zakorzenionych w kontekście kulturowym Indii, a także jogi jako zjawiska zyskującego coraz większe znaczenie w kulturze Zachodu.

Calypso

David Sedaris

Zbiór autobiograficznych pełnych ironicznego poczucia humoru opowiadań jednego najbardziej uznanych, bestsellerowych amerykańskich pisarzy, którego książki sprzedały się na świecie w łącznym nakładzie 12 mln egzemplarzy. Calypso, uznana przez wielu krytyków za największe dotychczasowe osiągnięcie Davida Sedarisa, to opowieść o rodzinie, jaką ma wielu z nas zawsze nie dość kochającej i zawsze gotowej nam powiedzieć to, co chcemy usłyszeć, by uśmierzyć nasze sumienie. Takiej, która doprowadza nas do szału, lecz zarazem daje nam siłę przez sam fakt, że istnieje.

Między Lwowem a Krakowem. Szkice architektoniczne

Janusz Sepioł

W czasach masowej fotografii i internetu sens rysowania architektury, krajobrazu czy wnętrz nie jest oczywisty. Bronię rysunku, bronię szkicowania, choć przyznaję, że korzyści odnosi przede wszystkim sam rysujący. (...) To, co wydawało się znane, widziane wielokrotnie, rozpoznawalne lub nawet banalne, w procesie rysowania przekształca się, można rzec - odsłania się, czy raczej jest odsłaniane. To tak, jak z myśleniem: gdy chcemy sprecyzować i wypowiedzieć myśl, to już nie jest to ta sama myśl. Rysuje się, aby zobaczyć, celem i środkiem rysunku jest widzenie... Fragment Wstępu Dzięki architekturze - pasji i profesji Autora - wyłania się w tej książce kraina, której próżno szukać na mapach. Granice państw i jednostek administracyjnych poszatkowały coś, co ma swoje niekwestionowane kontinuum w krajobrazie i budowlach właśnie. Dlatego Janusz Sepioł odwołał się nie do wiedzy, lecz do widzenia, aby tę ciągłość ujawnić i przywrócić. Z recenzji Łukasza Galuska, architekta, zastępcy dyrektora ds. programowych w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie Książka Janusza Sepioła należy do bardzo rzadkich wydawnictw, w których autor posługuje się jednocześnie tekstem i własnym rysunkiem. Użyte w tytule określenie "szkice architektoniczne" nie jest w tym wypadku metaforą. Praca stanowi swoiste itinerarium - zapis wrażeń i refleksji z miejsc rozsianych pomiędzy dwiema artystycznymi metropoliami: Lwowem i Krakowem. Tytuły poszczególnych rozdziałów to w ogromnej większości nazwy miejscowości, ale równie dobrze mogłyby to być nazwiska postaci, których te teksty dotyczą. Niemal za każdym razem pojawia się jakaś biografia: projektanta, mecenasa, badacza. To opowieści o budowlach, miejscach i ludziach. Ich wybór nie podlega jakimś sztywnym kryteriom; motywem scalającym jest narracja o artystycznym oddziaływaniu środowiska lwowskiego (Wydziału Architektury Politechniki Lwowskiej) na obszar zachodniej Galicji w II połowie XIX i I połowie XX wieku. Książka jest galerią obiektów nieco mniej znanych, mniej spopularyzowanych, skupia się na architekturze "drugiego rzutu" bądź też architekturze mniejszych ośrodków, ukazując je na tle budownictwa w swej większości anonimowego: drewnianych kościołów, cerkwi, synagog, tworzących unikalny krajobraz kulturowy tej części Europy. Wydawnictwo w znacznej części dotyczy bezpośrednio kultury Krakowa. Na jego stronach pojawiają się działający tu, a potem migrujący do Lwowa architekci tacy jak Teodor Talowski, Jan Sas-Zubrzycki, Adolf Szyszko-Bohusz czy pochodzący z Lwowa, a działający w Krakowie i na Podhalu Zbigniew Kupiec, bądź też pochodzący z Krakowa a działający w Rzeszowie Mateusz Tekielski. Są także znani krakowscy historycy sztuki, jak profesorowie Edward Dutkiewicz czy Józef T. Frazik. W tym sensie można ją zaliczyć do cracovianów. Książka nie jest w żadnej mierze krajoznawczym przewodnikiem ani akademickim skryptem czy podręcznikiem. Zachowuje wartość niespiesznej, nieco erudycyjnej gawędy i stanowi zapis fascynacji różnorodnością architektonicznych form, szkół, nurtów i mód. W jakimś sensie uczy, jak patrzeć na architekturę, a z pewnością jest przykładem gasnącej tradycji odręcznego, "wrażeniowego" rysowania architektury i to w przeróżnych technikach: od akwareli po węgiel. Tworzy bardzo osobisty i zaskakująco nowatorski obraz architektonicznego dziedzictwa tej części Europy Środkowej. Janusz Sepioł, ur. 1955 w Gorlicach. Absolwent Politechniki Krakowskiej i Uniwersytetu Jagiellońskiego, architekt, historyk sztuki, urbanista. Architekt Województwa Krakowskiego, w latach 2002-2004 Marszałek Małopolski, senator VII i VIII kadencji, obecnie Główny Architekt Rzeszowa. Wyróżniony Medalem Honorowym SARP, Złotą Odznaką Izby Architektów RP oraz samorządową Nagrodą im. J. Regulskiego. Autor kilku książek eseistycznych (m.in. Architekci i historia, Dyptyk włoski, Praca nad krajobrazem, Historia jednego domu), współautor i redaktor wielu wydawnictw fachowych (m.in. "Przestrzeń życia Polaków" [raport], Form Follows Freedom, "Puls Polskiej Architektury", "Architektura Rzeszowa") oraz jednej ilustrowanej książki dla dzieci (Sierściaki i inne).

Wakacje pełne magii

Katarzyna Wierzbicka

Trzynastoletnia Magda odziedziczyła po ojcu nie tylko kolor włosów i wadę wzroku, lecz także umiejętność czytania w myślach. Niestety musi ją ukrywać przed mamą i rodzeństwem, zwykłymi ludźmi nieświadomymi istnienia magii. Tuż przed zakończeniem roku szkolnego dziewczynka dowiaduje się, że tym razem, zamiast spędzić lato u swojej babci czarownicy, wyjedzie z rodziną na kemping nad jeziorem. Na domiar złego uwagę taty całkowicie pochłaniają problemy w pracy: z Instytutu Badań i Analiz Użytkowego Zastosowania Magii, do którego został ostatnio przeniesiony, skradziono cenne magiczne artefakty. Czy ma to związek z tym, że Magda coraz częściej staje się świadkiem zjawisk paranormalnych, a na kempingu pojawiają się słowiańskie demony? Dlaczego wokół rodzinnej przyczepy zaczyna węszyć krwiożerczy inspektor z Biura do spraw Bezpieczeństwa Magii? Gdy najmłodsza siostra Magdy zostaje porwana, dziewczynka musi stawić czoło grożącemu jej rodzinie niebezpieczeństwu... "Wakacje pełne magii" to pierwsza część serii "Córka maga".

Odpowiedzialność odszkodowawcza za szkody klimatyczne z perspektywy prawa Unii Europejskiej

Monika Adamczak-Retecka

Zjawisko zmian klimatycznych stało się w ostatnim czasie przedmiotem zainteresowania nie tylko klimatologów, ale także polityków, prawników i społeczeństw na całym świecie. Zainteresowanie to wynika z rosnącej świadomości wpływu działalności człowieka na klimat i zagrożeń dla bezpieczeństwa zarówno w wymiarze globalnym, jak i lokalnym. W niniejszej monografii Autorka podjęła próbę obiektywnego omówienia obowiązujących regulacji prawnych oraz możliwych kierunków rozwoju prawa klimatycznego w zakresie odpowiedzialności za szkody klimatyczne. Powództwa odszkodowawcze w tzw. sprawach klimatycznych stanowią wyzwanie nie tylko dla praktyków, ale także dla teoretyków prawa. Z tego względu podjęte przez Autorkę rozważania są niezwykle aktualne.   „Recenzowana książka stanowi pierwsze w polskiej literaturze prawniczej całościowe, monograficzne przedstawienie kwestii odpowiedzialności odszkodowawczej za szkody klimatyczne w prawie Unii Europejskiej. Już z tego powodu stanowi ona ciekawe i nowatorskie przedsięwzięcie. Tematyka pracy łączy przy tym zagadnienia prawa publicznego z zagadnieniem prawa prywatnego. Praca porusza także kwestie istotne dla tematu pracy spoza zakresu prawa unijnego, a więc odpowiedzialność za szkody w środowisku w prawie międzynarodowym czy odpowiedzialność odszkodowawczą wynikającą ze szkód w środowisku w prawie krajowym. Tak szeroka analiza wymagała od Autorki świetnej znajomości zarówno zagadnień prawa ochrony środowiska, jak i kwestii odpowiedzialności odszkodowawczej władz publicznych i jednostek w prawie UE. Szerokie tło analizy, a zarazem jej szczegółowość oraz sformułowanie wielu nowych konkluzji powoduje, że jest to dzieło wartościowe, które zainteresuje przedstawicieli nauk prawnych i praktyków.”   prof. Nina Półtorak

Nauczyciele - nauczycielom. Przestrzenie edukacji

red. Marta Mamet-Michalkiewicz

Seria: Nowa Edukacja (3), ISSN 2720‑1112   Autorzy tekstów zamieszczonych w monografii Nauczyciele – nauczycielom. Przestrzenie edukacji podejmują różne wątki w ramie pojęciowej wyznaczanej kategorią szeroko pojętej edukacji. Przyglądają się edukacji, szkole i nauczaniu z różnych perspektyw, przyjmując spojrzenie w skali makro lub mikro. Treść książki ukazuje wielowymiarową specyfikę współczesnej szkoły, przywództwa edukacyjnego i różnych aspektów nauczania. Ten przekaz, skierowany do środowiska akademickiego i studentów, ale też dyrektorów szkół, nauczycieli, uczniów i osób związanych z szeroko rozumianą edukacją, obejmuje wskazania dotyczące większej troski o współczesny wymiar edukacji. W zbiorze znajdują się artykuły poświęcone współczesnej szkole i edukacji, a także teksty koncentrujące się na poszczególnych zagadnieniach związanych z nauczaniem przedmiotowym, takich jak neuronauki w edukacji, sztuczna inteligencja, nauczanie matematyczne.  

Najwyższy lot

Antoni Ferdynand Ossendowski

Zbiór opowiadań rozgrywających się w czasie wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku Bohaterami opowiadań składających się na tę książkę są żołnierze mężnie walczący w obronie Ojczyzny. Ich historie upamiętniają bohaterskie czyny tysięcy młodych Polaków poległych w walce z bolszewikami. Najwyższy lot jest rodzajem hołdu, złożonego przez wybitnego polskiego pisarza początku XX wieku tym, którzy oddali swoje życie, by utrzymać wówczas jeszcze młodą niepodległość Polski.

O czym szumią wężymordy. Opowieści o trawach, drzewach, porostach i trzcinach, łąkach, miedzach i wędrówkach nasion, a także o wielu innych przyrodniczych sprawach

Wiesław Fałtynowicz

Wężymord - gatunek rośliny warzywnej z rodziny astrowatych - pochodzi z południowej i środkowej Europy oraz części Azji. Jego nazwa pochodzi z czasów, gdy w medycynie ludowej używano tego warzywa jako antidotum na jad żmij. Takich roślin jak wężymord podczas zwykłego spaceru mijamy setki, jeśli nie tysiące... Bo wszędzie tli się "drobne życie", o jakim pojęcia nie mamy... Na trawnikach, w miedzach, drzewach, na polach i polnych kamieniach... Ile wiemy o tajemniczym świecie traw, drzew, porostów i trzcin? Prawda, że niewiele? Zajrzyjmy więc do książki O czym szumią wężymordy, w której Wiesław Fałtynowicz pochyla się z czułością i uważnością nad każdym "żywym drobiazgiem". Z tej książki wiele się dowiemy, ale też - dzięki niej - będziemy rozglądać się uważniej podczas każdej kolejnej wędrówki... Miłości do przyrody nie można się nauczyć, można za to spróbować czegoś się o niej dowiedzieć, by nabrać do niej szacunku... Czasami bowiem najzwyklejszy w świecie szacunek znaczy więcej niż porywy ognistej miłości... I o tym także jest ta książka... Weźcie ją do plecaka, usiądźcie w trawie, oprzyjcie się wygodnie o polny kamień i czytajcie. A potem raz jeszcze - po lekturze - rozejrzyjcie się wokół uważnie... Prawda, że widać więcej? "Jesteśmy tylko jednym z około 10 milionów gatunków, chociaż często - zadufani w sobie - mienimy się panami stworzenia. Prosty rachunek pokazuje nasze miejsce: jeżeli przyjąć czas trwania życia na Ziemi za jedną dobę, to historia Homo sapiens w tej skali zamyka się w 1/4 sekundy. Tyle czasu było nam dane, żeby narodzić się, nauczyć cokolwiek i poznać świat. Jaka jest wiedza niemowlęcia, które żyje 1/4 sekundy?". WIESŁAW FAŁTYNOWICZ NOTA O AUTORZE: Wiesław Fałtynowicz - botanik (od 1996 roku profesor nauk biologicznych). Urodził się pod znakiem Lwa w 1952 r. w Suwałkach. Badacz niezależny, wcześniej związany z uniwersytetami w Gdańsku (1976-1999) i we Wrocławiu (1999-2020). Zajmuje się przede wszystkim porostami, ale też roślinami, ich ekologią i ochroną oraz monitoringiem środowiska. Jest autorem kilkunastu książek oraz ponad dwustu artykułów naukowych i popularnonaukowych. Napisał ponadto około stu felietonów, wierszy i scenariuszy do filmów o tematyce przyrodniczej. Promotor kilkudziesięciu magistrów i 14 doktorów - z nich jest najbardziej dumny i uważa ich za swoje najważniejsze osiągnięcie na polu nauki. Interesuje się motywami przyrodniczymi w sztuce i literaturze. Amator powieści sensacyjnych, poezji i dobrych książek. Mieszka na peryferiach Wrocławia, gdzie są rozległe tereny na spacery z psami. Uprawia duży ogród, w którym prowadzi długie dyskusje egzystencjalne z rosnącymi w nim dziesiątkami gatunków roślin. Jest miłośnikiem podróży, jazdy samochodem, kiszki ziemniaczanej i Suwalszczyzny, a z dalszych regionów - Syberii, Amazonii, wysp tropikalnych i Kapadocji. Prywatnie ojciec czworga dzieci i dziadek ośmiorga (na razie!) wnucząt.

Transkulturowość a przekład w trójkącie językowym. "Herztier" Herty Müller w czeskim i polskim przekładzie

Christian Jakob Altmann

Niniejsza monografia poświęcona jest przekładowi literackiemu w trójkącie językowym, w którym uczestniczą język germański (niemiecki) i dwa typologicznie i kulturowo spokrewnione języki zachodniosłowiańskie (polski i czeski). Analiza tłumaczeń powieści Herty Müller Herztier i Atemschaukel na języki czeski i polski stanowi przyczynek do opisu przekładalności w perspektywie trójkąta językowego, w którym każdy z języków uwikłany jest w odmienne czynniki rozumienia tworzonych w nich tekstów, co rzutuje na konceptualizację sensu oryginalnego utworu literackiego.

Długie beskidzkie noce

Izabela Skrzypiec-Dagnan

Mam inne tempo sklejania się w całość. Wiem, że muszę zrobić to sama. Nikt mnie nie uleczy, jeśli ja sama siebie nie uzdrowię. Nawet po najdłuższej nocy nadchodzi wreszcie świt. Późną jesienią Jaśmina Mazur wraz z dwójką dzieci powraca do domu w Beskidach. Mimo że z tym miejscem wiąże się wiele bolesnych wspomnień, kobieta liczy na to, że właśnie tu uda jej się ułożyć życie na nowo. Minął ponad rok od odejścia jej ukochanego i Jaśmina czuje, że czas rozpocząć kolejny rozdział. Trudne doświadczenia nie dają jednak tak łatwo o sobie zapomnieć. Targana skrajnymi nastrojami, gubiąca się w domysłach, Jaśmina walczy, by wreszcie stanąć na nogi. Dla swoich synów, a przede wszystkim dla siebie. A wszystko to w malowniczej górskiej okolicy, z nowo poznanymi ludźmi u boku. Izabela Skrzypiec-Dagnan autorka ciepło przyjętych przez czytelników powieści Kwietniowe deszcze, słońce sierpniowe (2021) oraz Świetnie się bawię w twoich snach (2019).

Rozwój gospodarczy i społeczny republik Kaukazu Południowego

Natasza Duraj

Kaukaz jest położony między Morzem Czarnym i Morzem Azowskim na zachodzie a Morzem Kaspijskim na wschodzie. Obniżenie Kumsko-Manyckie stanowi jego północną granicę. Na południu Kaukazu znajdują się natomiast takie państwa, jak Gruzja, Armenia i Azerbejdżan, które stały się przedmiotem rozważań w niniejszej publikacji. Zasadniczym celem monografii jest przedstawienie rozwoju gospodarczego i społecznego republik Kaukazu Południowego na tle wydarzeń, jakie rozgrywały się przede wszystkim w państwie rosyjskim, a także omówienie kształtowania się relacji gospodarczych między Rosją a obszarem Zakaukazia. Autorka opisuje procesy historyczne, które zaszły w Gruzji, Armenii i Azerbejdżanie.

Branża TSL wobec wyzwań zrównoważonego rozwoju - wybrane aspekty

Łukasz Jarosław Kozar, Agata Matuszewska-Kubicz

Monografia porusza wybrane społeczne, gospodarcze i środowiskowe aspekty koncepcji zrównoważonego rozwoju w branży TSL. Wpisuje się w rozważania na temat takiego wychodzenia naprzeciw potrzebom współczesnych pokoleń, aby nie ograniczać możliwości ich zaspokojenia przez przyszłe generacje. Publikacja złożona jest z dziewięciu rozdziałów oraz suplementu. Zawiera rozwiązania ukierunkowane na zrównoważony rozwój, inicjowane oraz wdrażane w życie przez instytucje publiczne, a także przez przedsiębiorstwa związane z branżą TSL. Zamieszczono w niej również przekrojowe analizy dotyczące całej branży TSL. Zaprezentowane wyniki badań pozwalają na sformułowanie wniosku, iż ze względu na strategiczne znaczenie branży TSL w gospodarce istnieje pilna potrzeba zaangażowania decydentów z tego sektora w inicjatywy ukierunkowane na zrównoważony rozwój. Transformacja podmiotów z branży TSL w kierunku zrównoważonego rozwoju jest jednak niemożliwa bez odpowiedniego, wielowymiarowego zaangażowani a w ten proces ich pracowników. Oprócz wdrażania wewnątrzorganizacyjnych regulacji prośrodowiskowych czy rozwiązań o charakterze technicznym oraz technologicznym istotne staje się zwrócenie uwagi na odpowiednie zarządzanie kapitałem ludzkim w poszczególnych organizacjach z branży TSL.

Biserka

Łukasz Mańczyk

Opowieść o celibacie. O zakonie tłumaczy. Biserka Rajčić, była przez pięćdziesiąt lat notariuszem polskiej literatury. Adwokatem, gońcem, tłumaczem przysięgłym. Przerywa milczenie, po pięćdziesięciu latach w cieniu autorów, których przekłada i spraw o których pisze. Serbka. Laureatka nagrody „Transatlantyk” dla najlepszego tłumacza literatury polskiej (2009). W dorobku, liczącym przeszło 1500 pozycji bibliograficznych, ma ponad 70 książek z zakresu poezji, prozy, filozofii, teorii literatury, eseju i reportażu. Nawiązuję kontakt z autorem do końca życia. Te przyjaźnie są specyficzne, bo rzadko się widzimy, ale często rozumiemy bez słów. B.R.   Łukasz Mańczyk – ukończył prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz scenopisarstwo w Łódzkiej Szkole Filmowej. Wydał trzy książki: Służebność światła, Kraków 2004 (Nagroda im. Kazimiery Iłłakowiczówny za debiut roku); Pascha 2007/punkstop, Kraków 2009, Affirmative, Belgrad 2006. Bezpartyjny radny Krowodrzy, Dzielnicy V Krakowa.

Klucz nieśmiertelności. Sekretna historia bezimiennej religii

Brian C. Muraresku

Przełomowe spojrzenie na rolę, jaką psychodeliki odegrały w narodzinach zachodniej cywilizacji. Czy Eucharystia pierwszych chrześcijan była Eucharystią psychodeliczną? Sekretna wiedza o halucynogennych roślinach, ziołach i grzybach była przekazywana z pokolenia na pokolenie już od epoki kamienia, stając się źródłem prastarej bezimiennej religii, której wspólnym wyznacznikiem było spożywanie psychodelicznego sakramentu. Przyjmowała wiele form, z których najsłynniejszą są owiane tajemnicą misteria eleuzyńskie w starożytnej Grecji. Jednak czy to możliwe, że również pierwotne chrześcijaństwo było inkarnacją tej zapomnianej religii? Szukając odpowiedzi na to pytanie, Brian Muraresku bada archaiczne korzenie Eucharystii, łącząc ten rytuał z psychodelicznym sakramentem i odsłaniając prawdziwe początki zachodniej cywilizacji. Niczym poszukiwacz Świętego Graala zabiera czytelnika do ukrytych archiwów Luwru i Watykanu, ruin starożytnej Grecji i rzymskich katakumb. Analizuje wyniki najnowszych badań naukowych i śledzi klasyczną literaturę i sztukę. Rekonstruuje też zakazaną historię kobiet, które kiedyś odgrywały główną rolę w komunii z bóstwem, a potem spotkały się z marginalizacją i prześladowaniem ze strony zdominowanego przez mężczyzn Kościoła.

Pomiary elektryczne w praktyce, 22 numer specjalny

Praca zbiorowa

Ten numer specjalny "Pomiarów..." poświęcamy badaniom elektrycznym związanym z doborem i eksploatacją filtrów aktywnych. Opisujemy ich budowę i zasadę ich działania, wady i zalety. Przedstawiamy sposoby analizy pomiarów, przeprowadzanych w celu dobrania filtrów aktywnych. Numer kończymy prezentacją narzędzi pomiarowych oraz metod wykonywania pomiarów w trakcie pracy filtrów aktywnych. Badania te przeprowadza się, aby sprawdzić funkcjonowanie tych filtrów.

Próby do badania gotowości szkolnej (PGS) - wersja eksperymentalna dla nauczycieli wychowania przedszkolnego

Joanna Góźdź

Każdy nauczyciel wychowania przedszkolnego zobowiązany jest do diagnozy gotowości szkolnej dziecka. W większości przypadków diagnoza ta przeprowadzona jest w sposób subiektywny, bez oparcia o standardowe narzędzia badawcze, które posiadałyby normy. Prezentowana praca ma stanowić pomoc w pracy nauczyciela wychowania przedszkolnego. Oddaje w jego ręce standardowe (posiadające jednakowe instrukcje, sposób punktacji oraz normy) próby służące obiektywnej ocenie gotowości szkolnej dziecka zarówno ogólnej, jak i w wyszczególnionych obszarach funkcjonowania (głównie poznawczego). Narzędzie zostało przebadane na próbie dzieci przygotowujących się do podjęcia nauki szkolnej, a na podstawie wyników można stwierdzić, że jest narzędziem trafnym i rzetelnym.

Krąg Biblijny Zeszyt spotkań 44. Materiały dla duszpasterzy, animatorów i wszystkich, którzy pragn

red. ks. dr hab. Piotr Łabuda, prof. UPJPII

Zeszyt 44 "Kręgu Biblijnego" składa się z trzech części. Pierwsza przybliża kolejne rozdziały Ewangelii według św. Mateusza, tym razem opowiadające o ostatnim etapie wędrówki Jezusa do Jerozolimy, uroczystym Jego wjeździe do Świętego Miasta, sporach z przeciwnikami w świątyni, zwieńczonych mową przeciw uczonym w Piśmie i faryzeuszom (Mt 20 - 23). Z omówieniami uwzględniającymi najnowszy stan badań Ewangelii według św. Mateusza dobrze korespondują towarzyszące im w tej części komentarze ojców Kościoła. Niejako jej dopełnieniem jest płyta CD z nagraniem omawianych perykop ewangelicznych. Jeśli chodzi o drugą część "Kręgu", to należy odnotować fakt, iż zbliża się w niej już do końca cykl poświęcony księgom Starego Testamentu. Pozostała jeszcze Księga Malachiasza. Poprzedza ją już tylko omawiana w tym zeszycie Księga Zachariasza, potraktowana jako ważny punkt odniesienia dla prezentacji eschatologii w wierzeniach wspólnoty z Qumran, o której była mowa w poprzednim zeszycie "Kręgu". Dobrym uzupełnieniem tego cyklu jest zamieszczony również w drugiej części szkic na temat apokryfów Starego Testamentu. Natomiast Nowy Testament jest w niej reprezentowany przez omówienie kulminacyjnej wizji w Apokalipsie św. Jana, zapowiadającej ostateczny triumf Jezusa Chrystusa nad siłami zła. Trzecia, liturgiczna, część "Kręgu" kontynuuje zagadnienie biblijnych podstaw sakramentu małżeństwa.

Nieświadoma. Walka o wolność

Patrycja Jaglińska

Kiara to zwyczajna dziewczyna z niezwykłymi mocami, której życie zostało przewrócone do góry nogami, gdy jej prawdziwa tożsamość wyszła na jaw. Od tego czasu szuka jej najokrutniejszy i najpotężniejszy z bogów, Sakhit. Nadszedł czas, aby przestać się chować i stanąć twarzą w twarz ze swoim największym strachem. Kiara przekracza wrota portalu świata boskiego i zostaje wciągnięta w intrygującą grę, w której nic nie jest takie, jak miało być. W tej niebezpiecznej przygodzie towarzyszą jej ukochany Nathaniel oraz nowa przyjaciółka, Liv. Kiara staje naprzeciw okrutnika, który okazuje się mieć ludzką twarz. Czy przekona dziewczynę do oddania dobrowolnie mocy? Jaka tajemnica skrywa się za pochodzeniem Nathaniela? Nieświadoma. Walka o wolność Patrycji Jaglińskiej jest drugą częścią losów Kiary i Nathaniela, w której znajdziemy jeszcze więcej magii, namiętności i tajemnic. Przedstawieni bogowie nie są jowialnymi brodaczami z kielichem ambrozji w ręku, a historii miłosnej daleko do typowej love story, choć może jej bohaterowie będą żyć długo i szczęśliwie?

Obcy dla samych siebie. Jak choroba psychiczna zmienia to, kim jesteś

Rachel Aviv

Wszyscy czasem zastanawiamy się nad sobą. Co jednak, gdy w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie Kim jestem? zderzamy się z trudną do zaakceptowania diagnozą? Zaburzenia i choroby psychiczne zniekształcają nie tylko nasz obraz rzeczywistości, lecz także to, jak myślimy o sobie. Mamy nadzieję, że terapia i leki przywrócą nasze dawne, prawdziwe ja, ukryte za zmianami chemicznymi w mózgu lub traumą. Ale gdzie przebiega granica między rzeczywistością a opowieścią, którą snujemy na jej temat? Obcy dla samych siebie to pełna fascynujących historii próba odpowiedzenia na nurtujące wielu z nas pytania: Czy moje doświadczenia i emocje to wyłącznie efekt zaburzenia, a jeśli tak, to czy mogę w ogóle ufać swoim zmysłom? Czy przyjmowanie leków, po których czuję się szczęśliwszy, jest tylko sposobem oszukiwania samego siebie? Czy gdybym należał do innej kultury lub wyznawał inną religię, moja choroba byłaby przez otoczenie traktowana inaczej? Czy sam myślałbym o sobie lepiej? Czy mam prawo czuć żal do bliskich, gdy przestają próbować mnie zrozumieć? Obcy dla samych siebie to książka, która zainteresuje nie tylko osoby dotknięte zaburzeniami psychicznymi, lecz także ich najbliższych lub tych, których fascynują nieoczywiste przypadki w historii psychologii i psychiatrii. To introspektywna opowieść o niezwykłych ludziach, którzy wymknęli się poza ramy psychiatrycznego opisu, a także o tym, jak budujemy obraz samych siebie w obliczu kryzysu psychicznego, zaburzenia i diagnozy.

Pokochaj mnie. Dobrze mieć przyjaciół

Patrycja Zarawska

Na Asię czeka w domu niespodzianka. Pewnego dnia w drewnianej skrzyni na balkonie pojawia się nieoczekiwany gość – mama-kotka ze swoimi maluchami. Jak wielka odpowiedzialność spadnie na dziewczynkę? Gdzie zamieszkają małe kotki, gdy przyjdzie na to pora? I co na to wszystko młodsi bracia Asi – niesforni bliźniacy?