Artykulacje traumy: Andrzej Strug, Tadeusz Konwicki

Grażyna Maroszczuk

Artykulacje traumy: Andrzej Strug, Tadeusz Konwicki to monografia poświęcona prozie pisarzy doświadczonych wojną. Analizowane utwory pozwalają uchwycić pewne skomplikowanie, splot, w którym spotyka się tak silne doznanie wzniosłości, że poraża, obezwładnia i odbiera mowę. Traumatyczne wydarzenie może być zrozumiane jako takie wyłącznie po fakcie przez reminiscencje, powtórzenie. Następstwem tego mocnego, nagłego doznania jest rozciągnięcie w czasie, wpisane w traumę opóźnienie. Wzniosłość zatem, sama w sobie będąca mocnym afektem, paradoksalnie skutkuje artykulacją słabą, niedopowiedzeniem, słabością doświadczenia.

Antyfont, Dejnarchos i Likurg

Michał Bizoń, Jakub Filonik, Jan Kucharski

Niniejsza praca jest pierwszym polskim tłumaczeniem wszystkich zachowanych mów trzech spośród tzw. ‘pomniejszych mówców’ (oratores minores), Antyfonta (ok. 480 – 411 p.n.e.), Dejnarchosa (ok. 360 – ok. 290 p.n.e.) i Likurga (ok. 390 – 324 p.n.e.). Przekłady poprzedzone zostały obszernym wprowadzeniem (tak ogólnym, jak i szczegółowymi, poprzedzającymi pojedyncze mowy) i opatrzone wyczerpującym komentarzem podejmującym kwestie tekstualne, stylistyczne, prawne, historyczne i kulturowe.

One Ride: Larry Burrows and the Contexts of the Vietnam War Photography

Aleksandra Musiał

Monografia dotyczy zdjęć fotoreportera Larry’ego Burrowsa z amerykańskiej wojny w Wietnamie, w kontekście historii oraz amerykańskich dyskursów kulturowych tego konfliktu. Książka wpisuje pracę Burrowsa w dzieje fotografii wojennej oraz w kontekst szczególnych warunków fotoreportażu z Wietnamu, a następnie skupia się na analizie i interpretacji konkretnych dzieł fotografa: foto-esejów zamieszczanych regularnie w amerykańskim magazynie LIFE w latach 1963–1970. W centrum rozważań jest fotoreportaż pt. One Ride with Yankee Papa 13 z 1963 r., kluczowy w historii przedstawień konfliktu w amerykańskich mediach.

Polish Loanwords in Armenian (Selected Issues)

Grair Magakian

Książka bada zagadnienia związane z zapożyczeniami z języka polskiego w języku ormiańskim (głównie w dialekcie polskich Ormian), których analiza wskazuje niestety na szereg błędów i nieporozumień etymologicznych w niektórych wcześniejszych opracowaniach. Przedstawione problemy mają szczególne znaczenie naukowe dla slawistów, turkologów i ormianistów. Zamysł na książkę jest nowy, gdyż dotychczas nikt nie dokonał analizy porównawczej etymologii zapożyczeń pochodzenia polskiego w języku ormiańskim. Chodzi w szczególności o analizę, obejmującą genezę tych zapożyczeń, ich znaczenie i zastosowanie w życiu codziennym i zawodowym Ormian mieszkających w szczególności w Polsce Wschodniej itp.

Jednostki języka w systemie i w tekście 3

red. Andrzej Charciarek, Ewa Kapela, Anna Zych

Problematyka podejmowana w tekstach zamieszczonych w monografii odzwierciedla różnorodność perspektyw badawczych we współczesnym językoznawstwie slawistycznym, z uwzględnieniem zarówno tradycyjnych, jak i nowych ujęć metodologicznych. W centrum uwagi autorów znajdują się zagadnienia opisu jednostek języka polskiego, rosyjskiego, czeskiego i słowackiego na jego poszczególnych poziomach. Jednostki językowe badane są nie tylko jako elementy systemu, ale także jako komponenty zróżnicowanych gatunkowo tekstów dawnych i współczesnych. Obok analiz czerpiących z tradycji strukturalistycznej zaprezentowano również takie, w których zjawiska językowe opisywane są w szerokim kontekście społecznym, politycznym i kulturowym. Na monografię składają się zarówno opracowania dotyczące jednego języka, jak i studia porównawcze: polsko-rosyjskie, polsko-słowackie, czesko-rosyjskie. Nie zabrakło też tekstów poświęconych kwestiom translatologicznym i terminologicznym. Poruszany przez autorów szeroki zakres zagadnień umożliwia zapoznanie się z obszarami i kierunkami prac prowadzonych przez poszczególne ośrodki akademickie. Żywimy nadzieję, że niniejsza publikacja stanie się także źródłem inspiracji do dalszych poszukiwań badawczych.

Gustaw Morcinek - w 120‑lecie urodzin

red. Krystyna Heska-Kwaśniewicz, Jacek Lyszczyna

Książka Gustaw Morcinek – w 120-lecie urodzin przynosi osiemnaście artykułów poświęconych utworom pisarza i faktom związanym z jego biografią. Jest ona pokłosiem sesji, zorganizowanej w styczniu 2011 r. na Uniwersytecie Śląskim w 120. rocznicę urodzin pisarza. Pomieszczone tu artykuły dotyczą mniej znanych, trudno dostępnych dziś utworów prozaika. Autorzy tekstów skupili się na związkach jego twórczości z sytuacją na Śląsku w okresie przedwojennym, na wojennych losach pisarza i jego życiu oraz twórczości w Polsce Ludowej. Podjęli w ten sposób próbę wyjaśnienia fenomenu jego pisarstwa i pozycji najwybitniejszego śląskiego prozaika XX wieku. Książka adresowana jest do wszystkich miłośników pisarstwa Gustawa Morcinka zainteresowanych Śląskiem i jego kulturą, uczniów i studentów.

Rodzina w prawie administracyjnym

red. Agnieszka Ziółkowska, Anna Gronkiewicz

Monografia jest zbiorem artykułów z zakresu prawa administracyjnego, w których poszczególni autorzy przybliżają rozwiązania prawne związane z rodziną oraz jej członkami, w tym dotyczące uprawnień i obowiązków zarówno rodziny,  jak i jej członków. W prawie administracyjnym problem rodziny częstokroć ograniczany jest wyłącznie do problematyki pomocy społecznej. Tymczasem prawo administracyjne w szerszy sposób odnosi się do kwestii rodziny regulując różnorodne materie co starano się wskazać w niniejszej publikacji (m.in.: obowiązek szkolny, obowiązek szczepień, wybór imienia dla dziecka, przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, itd.). Przedmiotowa publikacja adresowana jest do urzędników administracji publicznej, a także studentów studiów prawniczych i administracyjnych oraz studiów podyplomowych obejmujących zagadnienia administracyjnoprawne dotyczące szeroko rozumianej rodziny, w tym pomocy społecznej.

"A źródło wciąż bije...". NSZZ "Solidarność" w Uniwersytecie Śląskim w latach 1980-2020

Jolanta Gwioździk, Grażyna Pasterna, Ewa Żurawska

Publikacja „A źródło wciąż bije…”. NSZZ Solidarność w Uniwersytecie Śląskim w latach 1980–2020 przedstawia dzieje NSZZ „Solidarność” w uczelni, okoliczności tworzenia struktur Związku, konkretne działania podejmowane na rzecz demokratyzacji kraju i środowiska akademickiego. Ukazano w niej także mechanizmy represji stosowane wobec związkowców w okresie stanu wojennego, zwłaszcza liczne internowania. Podstawą analiz były materiały prywatne (głównie korespondencja) i dokumenty zachowane w Komisji Zakładowej, a także przekazy prasowe (w tym wywiady) i opracowania dotyczące dziejów Uniwersytetu Śląskiego. Genezę NSZZ „Solidarność” w Uniwersytecie Śląskim przedstawiono w kontekście wydarzeń krajowych. Ponadto opisano aktualną organizację Związku i jego funkcjonowanie w latach 1989–2020.

Świat awifauny V w polskich i czeskich przekładach Pisma Świętego. Żuraw i struś

Lubomír Hampl

Autor najpierw charakteryzuje ptaki, których określenia w Biblii zamierza poddać badaniu. Podaje dane z zakresu ornitologii, symbolikę, wartościowanie omawianych ptaków, a potem przytacza wspominające je fragmenty Biblii w najważniejszych polskich i czeskich przekładach, które pokazują rozwój języków literackich i religijnych od pierwszych do najnowszych tłumaczeń. Cennym uzupełnieniem pracy są tabele – wykazy nazw żurawia i strusia wraz z ich ilościowym obliczeniem nazw terminologii Gruidae i Struthionidae. Autor pracuje zgodnie z wymaganiami metodologii naukowej, łączy osiągnięcia wielu dyscyplin przyrodniczych i humanistycznych, pokazuje wyniki pracy tłumaczy działających w ciągu wielu wieków. Wykorzystał obszerną literaturę w kilku językach z zakresu językoznawstwa, nauk biblijnych i ornitologii, zestawioną w bibliografii. Rozprawa ta świadczy o wysokim poziomie naukowym interdyscyplinarnej wiedzy z zakresu językoznawstwa, filologii polskiej i czeskiej oraz przekładów biblijnych w obu językach.

Transgresje fotografii w przestrzeniach kultury

Janusz Musiał

Seria: Fotografia, film, sztuka mediów (2), ISSN 2956-4786 W książce podjęto próbę odpowiedzi na pytania dotyczące przemian pejzażu współczesnej kultury wizualnej - tego, jak techniki i technologie informatyczne, nowe media cyfrowe wpływają na formę i funkcje obrazów technicznych - a w szczególności na medium fotografii, status autora i stosowane strategie artystyczne. Celem autora niniejszej pozycji jest przybliżenie problematyki dotyczącej ewolucji formy i treści obrazu technicznego, z założeniem, iż technologie cyfrowe wywołują rewolucyjne transformacje w przestrzeni mediów obrazowania optyczno-mechanicznego, w sposobie percepcji świata oraz w sposobie uczestnictwa we współczesnej kulturze wizualnej.

Hefajstion: "O metrach"

tłum. Anna Szczepaniak

Przełożyła, wstępem i komentarzem opatrzyła Anna Szczepaniak O metrach (Enchejridion) autorstwa aleksandryjskiego gramatyka Hefajstiona (II w. n.e.) jest jedynym napisanym w antyku greckim traktatem poświęconym metryce, który zachował się do czasów współczesnych. Od chwili powstania po dzień dzisiejszy uznawany jest za jedno z najważniejszych źródeł poznania antycznej (nadal wszak stosowanej) terminologii i analiz metrycznych, a jego autor przez wieki cieszył się niezaprzeczalnym autorytetem. Autorka przedstawia pierwsze na gruncie polskim i trzecie na świecie (po dwóch angielskich) tłumaczenie całego traktatu, opatrzone szczegółowym komentarzem poruszanych przez Hefajstiona zagadnień oraz paralelnymi wypowiedziami innych badaczy antycznych i scholiastów. Książka adresowana jest zarówno do specjalistów z zakresu antycznych metrów greckich, jak i studentów filologii klasycznej oraz czytelników niebędących filologami klasycznymi, którzy mogą być zainteresowani źródłami współczesnej terminologii i aparatu metrycznego.

Dzień dobry! Podręcznik do nauki języka polskiego dla początkujących. Poziom podstawowy A1. Cz. 1. Wyd. 6. poprawione

Aleksandra Janowska, Magdalena Pastuchowa

Przedstawiamy nowe wydanie podręcznika „Dzień dobry”, z powodzeniem stosowanego od kilku już lat na wielu uczelniach prowadzących lektoraty języka polskiego jako obcego. Zgodnie z sugestiami lektorów i studentów postanowiłyśmy podzielić książkę na dwie części. Pierwsza (lekcje 1 – 48) obejmuje swoim zakresem certyfikacyjny poziom podstawowy A1, druga zaś poziom A2. W stosunku do wcześniejszych wydań zmienione zostały tylko lekcje powtórzeniowe, układ pozostałych pozostawiłyśmy bez zmian. Podręcznik „Dzień dobry” jest efektem naszych kilkuletnich doświadczeń w pracy ze studentami rozpoczynającymi naukę języka polskiego. Jest to ten etap w uczeniu się języka polskiego, który wymaga szczególnego zaangażowania z obu stron – studenta i nauczyciela. Im więcej zatem będzie do ich dyspozycji materiałów dydaktycznych – podręczników, zbiorów gier językowych czy ćwiczeń gramatycznych – tym lepiej. Nasz podręcznik przeznaczony jest dla uczniów, którzy nie mają dużych doświadczeń w uczeniu się gramatyki – nawet języka ojczystego. Komentarz językowy został więc ograniczony do minimum; terminologię wprowadzamy w wypadkach, naszym zdaniem, absolutnie niezbędnych. Przyjęłyśmy również zasadę niewprowadzania języka-medium, co znacznie rozszerza krąg odbiorców – z podręcznika mogą korzystać przedstawiciele różnych grup etnicznych. Podkreślmy jednak, iż nie jest to samouczek – konieczny jest tu nauczyciel prowadzący, który będzie potrafił wyjaśnić zjawiska gramatyczne oraz sprawdzić i ocenić poprawność wypowiedzi. /fragment wstępu/

Stanisław Wyspiański - obraz bohatera. Wokół inscenizacji "Akropolis" i "Chryj z Polską"

Bogdan Tosza

Książka Bogdana Toszy jest publikacją poświęconą dwóm przedstawieniom (Akropolis i Chryje z Polską), które autor wyreżyserował i wystawił na deskach Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego w Katowicach. Sam autor przyznał, „Obejmując w 1992 roku dyrekcję Teatru Śląskiego w Katowicach miałem świadomość, że to jedyny w Polsce teatr, noszący imię Stanisława Wyspiańskiego. Osoba patrona i jego myślenie o sztuce, a zwłaszcza charakteryzująca go interdyscyplinarność, narzuciły projekt programu artystycznego tej sceny na jedenaście lat”. Inscenizacja Akropolis – tej, przez wielu uznawanej za najtrudniejszą w dorobku autora Wesela, sztuki stała się wielkim wyzwaniem dla śląskiej sceny na koniec pierwszego stulecia jej istnienia. Wpływ na decyzję o wyborze tej właśnie sztuki miał fakt wstąpienia Polski do Unii Europejskiej i intensyfikacja rozmów o korzeniach cywilizacyjnych naszego kraju. Obszar biblijny i świat mitologii Greków i Rzymian, obecne jako dwie podstawowe konstytuanty Akropolis, pozwalał teatrowi na włączenie się w istotny dialog społeczny. Przed realizatorami, a zwłaszcza reżyserem, stanęło pytanie: jak dziś wystawić ten dramat? Podstawową koncepcję rozwiązano przez budowę postaci Poety, głównie z didaskaliów utworu, inspirowanego osobą autora w okresie pisania Akropolis, jego zmaganiami z chorobą i zafascynowaniem polskością. W następnej kolejności postać Poety stała się źródłem inspiracji do napisania sztuki o Wyspiańskim. Chryje z Polską Macieja Wojtyszki zostały oparte na mało znanym fakcie z historii ojczystej, jedynego spotkania Stanisława Wyspiańskiego z Józefem Piłsudskim, które odbyło się 1 marca 1905 roku. Jego motywem przewodnim było poparcie dla idei skarbu na rzecz przyszłej armii polskiej. W nawiązanie kontaktu obu rozmówców zaangażowany był Stefan Żeromski. Wyspiański w tym okresie rozważał możliwość objęcia dyrekcji Teatru Miejskiego. Piłsudski chciał wykorzystać rewolucję lutową w Rosji dla wzniecenia kolejnego powstania w Polsce. Sztuka Macieja Wojtyszki, przedstawiając konfrontację obu bohaterów, pokazuje możliwości dialogu sztuki i polityki, ujawnia bolesne rany w historii mentalności Polaków.

Geneza współczesnej filozofii wartości. Skrypt do wykładu z aksjologii i prakseologii

Andrzej J. Noras, Tomasz Kubalica

Niniejsza publikacja zawiera jednocześnie syntezę i uzupełnienie treści dydaktycznych przekazywanych w ramach wykładów z aksjologii i prakseologii. Dzięki rokrocznym aktualizacjom zgodnie z bieżącą wiedzą o wykładanym przedmiocie, ostatecznie przyjęła kształt zrecenzowanego podręcznika akademickiego. Można ją traktować jako wynik projektu naukowo-dydaktycznego podjętego przez autorów. Naprzemiennie prowadzili oni wykłady z aksjologii i prakseologii na podstawie naukowo opracowanych notatek. Studium, poprzedzone obszernym historycznym wprowadzeniem do zagadnienia wartości, koncentruje się na analizie i komentarzu dotyczącym podstawowych założeń najważniejszych koncepcji filozofii wartości z przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku, kiedy termin i pojęcie wartości kształtowały się w ogniu filozoficznej dyskusji, głównie za sprawą neokantowskiej szkoły badeńskiej. Zasadniczym celem autorów było ukazanie aksjologii i prakseologii w perspektywie klasycznych zagadnień filozofii wartości i problemów związanych z ich rozumieniem. O kolejności rozdziałów zdecydował przyjęty historyczny porządek wykładu, zgodnie z którym w pierwszej kolejności zaleca się omawiać poglądy najwcześniejsze i najbardziej podstawowe, a dopiero później opinie powstałe w reakcji na te stanowiska. Historyczna analiza pojęciowa problematyki wartości polega na podziale poszczególnych poglądów i stanowisk na ich pojęcia składowe oraz na badaniu każdego z osobna. Zadanie postawione w prezentowanej pracy zasadza się na tym, by pokazać wewnętrzną strukturę, a przede wszystkim historyczną dynamikę rozwoju współczesnej aksjologii, jej podstawowe założenia, powiązania i zależności między poszczególnymi myślicielami.

Od opiekuńczości do pomocniczości. Z perspektywy polityki społecznej

Joanna Lustig, Marian Mitręga, Natalia Stępień-Lampa

W pracy podjęto problematykę polityki społecznej w kontekście dwóch zasad organizujących myślenie o tej dyscyplinie – zasady opiekuńczości i pomocniczości. Monografia ma charakter teoretyczno-praktyczny, bowiem zawarte w niej rozważania dotyczą zarówno teorii polityki społecznej, jak i praktyki tej działalności w Polsce. Rola polityki społecznej we współczesnym świecie nieustannie rośnie, co wynika m.in. ze zmian demograficznych, powstawania nowych problemów społecznych czy też intensyfikacji tych występujących już w przeszłości. Ponadto dyscyplina ta podlega również licznym przeobrażeniom, tak jak zmienia się katalog kwestii priorytetowych czy też sposób myślenia na temat socjalnej interwencji w sferę społeczną. Z tego też względu szczególnie istotne jest podejmowanie nieustannych studiów nad polityką społeczną, co też stanowi intencję autorów pracy. Monografia składa się z trzech rozdziałów. W pierwszym z nich charakteryzowano doktryny, tendencje, wybrane interakcje w polityce społecznej. Drugi zawiera kwestie związane z pomocą społeczną. Z kolei trzeci wypełniają treści z zakresu współpracy administracji publicznej z sektorem obywatelskim. Publikacja adresowana jest do osób zainteresowanych materią polityki społecznej, decydentów politycznych, w tym szczególności przedstawicieli władz samorządowych, a także instytucji II i III sektora.   Joanna Lustig, doktor nauk humanistycznych, polityk społeczny, nauczyciel akademicki. Od 1995 roku zatrudniona w Zakładzie Polityki Społecznej Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Członek Polskiego Towarzystwa Polityki Społecznej.   Zainteresowania badawcze: polityka społeczna, współpraca organów administracji publicznej z podmiotami III sektora w Polsce, tworzenie, finansowanie oraz działalność podmiotów gospodarki społecznej w Polsce.   Wybrane publikacje: J. Lustig: Pojęcie, granice i mierniki ubóstwa. „Auxilium Sociale – Wsparcie Społeczne” (1999), Nr 3/4. J. Lustig: Świadczenia pomocy społecznej na rzecz osób niepełnosprawnych. „Polityka Społeczna” (2001), Nr 4. J. Lustig: Ubóstwo i jego pomiar. W: Polityka społeczna. Teksty źródłowe. Wybór i opracowanie L. Dziewięcka-Bokun, K. Zamorska. (Wrocław 2003). J. Lustig: Ochrona i upowszechnianie praw dziecka oraz rozwiązywanie problemów dzieci i młodzieży obszarami wsparcia w Programie Operacyjnym Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2009-2013. Realizacja projektów w roku 2009. W: Pokolenie wygranych? Trzecia część badań nad sytuacją dzieci i młodzieży w procesie transformacji. Red. nauk. J. Sztumski. (Katowice 2012). P. Grzywna, J. Lustig, M. Mitręga, N. Stępień-Lampa, B. Zasępa: Wybrane problemy polityki społecznej. (Katowice 2016). [06.04.2017] Marian Mitręga, doktor habilitowany nauk humanistycznych. Kierownik Zakładu Polityki Społecznej Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Członek Polskiego Towarzystwa Polityki Społecznej.   Zainteresowania badawcze: problematyka demografii, restrukturyzacja górnictwa węgla kamiennego, polityka rynku pracy, polityka senioralna.   Wybrane publikacje: M. Mitręga: Demografia społeczna. (Katowice 1995). M. Mitręga: Restrukturyzacja umiejscowiona. Socjalne i regionalne aspekty przemian w górnictwie węgla kamiennego. (Katowice 2001). M. Mitręga (red.): Społeczna, ekonomiczna i polityczna tożsamość państw europejskich. (Katowice 2011). M. Mitręga: Restrukturyzacja-między teorią a praktyką. W: Śląsk – Polska – Europa – Świat. Red. K. Mieroszewski, M. Stolarczyk. (Katowice 2013). M. Mitręga, P. Grzywna: Bezpieczeństwo społeczne seniorów w Polsce: wybrane aspekty teorii i praktyki. W: Realność złego starzenia się. Poza polityczną i społeczną powinnością. Red. nauk. L. Buliński. (Toruń 2015). [22.11.2016] Natalia Stępień-Lampa, doktor nauk społecznych. Od 2009 roku zatrudniona w Zakładzie Polityki Społecznej Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Członek Polskiego Towarzystwa Polityki Społecznej. Skarbnik Towarzystwa Inicjatyw Naukowych. Redaktor tematyczny z zakresu polityki społecznej w Zespole Redakcyjnym czasopisma naukowego ,,Studia Politicae Universitatis Silesiensis”.   Zainteresowania badwcze: związane z problematyką wyrównywania szans edukacyjnych, polityką edukacyjną, zjawiskiem ubóstwa, w tym jego przestrzennej koncentracji.   Wybrane publikacje: N. Stępień: Bierność czy aktywność społeczna i edukacyjna osób starszych w Polsce. W: Realność złego starzenia się. Poza polityczną i społeczną powinnością. Red. nauk. L. Buliński. (Toruń 2015). N. Stępień-Lampa: O polityce edukacyjnej i wyrównywaniu szans edukacyjnych w Polsce po 1989 roku. W: Polityka społeczna w zmieniającej się rzeczywistości. Red. K. Chaczko, M. Stanek. (Katowice 2016). N. Stępień-Lampa: Polityka wyrównywania szans edukacyjnych w III RP. (Katowice 2016). N. Stępień-Lampa: Szanse edukacyjne dzieci i młodzieży z obszarów wielkomiejskiej biedy w Siemianowicach Śląskich. (Katowice 2016). P. Grzywna, J. Lustig, M. Mitręga, N. Stępień-Lampa, B. Zasępa: Wybrane problemy polityki społecznej. (Katowice 2016). M. Mitręga, N. Stępień-Lampa, B. Zasępa, P. Grzywna: Social Reforms in Poland in the Transformation Period. W: Democratisation Processes in Poland and Slovenia. Comparative Study. (Maribor 2016). [06.04.2017]

Языковые механизмы комизма в произведениях Михаила Жванецкого

Светлана Бичак

Cieszący się dużą popularnością współczesny rosyjski pisarz i satyryk Michaił Żwaniecki wykorzystuje w swojej twórczości bogaty wachlarz środków budowania komizmu. Liczne przykłady odchyleń od normy w jego utworach nie są przypadkowe. Wszystkie rodzaje gier językowych i naruszenie obowiązujących norm realizują określone cele komunikacyjne związane z realizacją funkcji perswazyjnej, tj. z wywieraniem wpływu na odbiorcę. Autor wykorzystuje komizm w charakterze potężnej broni, ponieważ śmiech jest jednym z najbardziej skutecznych środków oddziaływania społecznego. Celem pracy był opis językowych mechanizmów  komizmu w twórczości Michaiła Żwanieckiego. Jak wykazały przeprowadzone badania, jednym z najbardziej charakterystycznych dla Żwanieckiego sposobów osiągania efektu komicznego jest gra językowa, pod którą rozumiemy destrukcję normy językowej w celu stworzenia niekanonicznych form i struktur językowych. Przedmiotem badań były gry językowe oparte na mechanizmie ogólnokomicznym (paradoksy i powtórzenia), a także gry językowe przejawiające się na poszczególnych poziomach języka – fonetycznym, słowotwórczym i leksykalnym. Monografia jest skierowana do językoznawców zainteresowanych przedstawioną tematyką oraz do miłośników twórczości Michaiła Żwanieckiego.

Zanikanie i istnienie niepełne. W labiryntach romantycznej i współczesnej podmiotowości

red. Aleksandra Dębska-Kossakowska, Paweł Paszek, Leszek Zwierzyński

Zanikanie i istnienie niepełne. W labiryntach romantycznej i współczesnej podmiotowości jest próbą spojrzenia na podmiotowość nowoczesną jako na wydarzenie nieustannej zmiany, niepełne i niedokończone. Autorzy artykułów, które zbiera ten niewielki tom, podejmują się refleksji nad tymi przejawami obecności „ja”, które naznaczone są swego rodzaju niezbornością, a tym samym, które charakteryzuje specyficzna nieuchwytność, czy też, jak w tytule, zanikanie. Większość tekstów można włączyć do radykalnej linii refleksji dotyczącej problemu podmiotowości odkrywającej wewnątrz siebie stratę, eksponującej własną niepełność i brak. Rozpiętość chronologiczna analizowanych dzieł w artykułach, co wynika już z samego tytułu tomu, ma swoje uzasadnienie w przyjęciu możliwości pomyślenia kwestii podmiotowości pojętej inaczej niż wytwór konkretnej epoki. W książce można wyróżnić trzy główne linie rozważań – ekspozycje podmiotowości późnego romantyzmu, wysokiego modernizmu i ponowoczesności. Romantyzm, szczególnie okres kryzysu romantycznego „ja”, stanowi niejako „arche” nowoczesnego podmiotu. Niemożliwość ustalenia ścisłej formy obecności podmiotu w reprezentacji, a zarazem stałe do tego dążenie, jest jednym z głównych problemów modernizmu, ale odkrycia tego należy doszukiwać się w późnym romantyzmie. Natomiast późna nowoczesność wraz ze swym pluralizmem przynosi przesunięcie wartości celu względem wartości środków. Nie ma celu, do którego się dąży, są tylko środki dążenia, zatem ustalenia podmiotowości stale zanikają na rzecz przygodnych tożsamości. Zanikanie, brak kompletnych realizacji, migotanie podmiotowości stanowią wyłaniającą się z książki tezę dotyczącą granicznych przejawów obecności „ja” w perspektywie „trzech czasów”: romantyzmu, modernizmu i ponowoczesności. Poprzez owe skupienie uwagi na zrębach, przestrzeniach pogranicznych, kształtach niestandardowych książka wskazuje na nieustanną otwartość pytania o podmiot, a także na wymóg stałej rewizji dotychczasowych uwzględnień i potrzebę nowych, adekwatnych opisów. Tom zbiera artykuły badaczy z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Uniwersytetu Kardynała Stanisława Wyszyńskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Śląskiego.

Ostatnie fastrygi. Irit Amiel w rozmowie z Agnieszką Piśkiewicz-Bornstein

Irit Amiel, Agnieszka Piśkiewicz-Bornstein

Seria: Biblioteka Narracji o Zagładzie (1), ISSN 2720-1597   Spisane z rozmów z Irit Amiel, autorką słynnych Osmalonych, Ostatnie fastrygi są, w pewnym sensie, jej testamentem, ostatnim, choć nie ostatecznym, literackim słowem. W przeczuciu, że pisze po raz ostatni, pisarka opowiada swojej sekretarce Agnieszce Piśkiewicz-Bornstein raz jeszcze własną biografię i odpowiada na szereg niezadawanych dotąd, niekiedy dość niewygodnych pytań, ale tym razem daje się prowadzić także w różne małe uliczki – wyjawia szczegóły dotyczące Częstochowy, getta, pierwszych lat życia w Izraelu, wychowywania dzieci. Rozprawia się również z literaturą Zagłady, relacjami z Polską i Bogiem. Jest w swoich sądach tak silna i przekonująca, jak w uczuciach. Po raz pierwszy też dopuszcza drugą osobę tak blisko siebie, dlatego Ostatnie fastrygi to także mistrzostwo intymnej rozmowy. Rozmowa rzeka, ale bardzo meandrująca i ciepła. Książkę uzupełniają liczne kolorowe zdjęcia z albumu rodzinnego, przypisy oraz posłowie.

Kurs matematyki dla chemików. Wyd. 5. popr

Joanna Ger

Skrypt jest przeznaczony dla słuchaczy studiów uniwersyteckich kierunku chemia. Mogą z niego również korzystać wszyscy zainteresowani wykładem matematyki jako przedmiotu pomocniczego. Autorka zamieściła w podręczniku treści niezbędne do właściwego rozumienia i stosowania metod matematycznych w czasie studiów chemicznych. Oprócz treści wykładanych w skrypcie znajdują się też dowody twierdzeń oraz zestawy zadań. Każdy rozdział zawiera liczne przykłady (rozwiązane) ilustrujące teorię. W podręczniku przedstawiono następujące zagadnienia: elementy logiki matematycznej i teorii mnogości; liczby rzeczywiste i zespolone; funkcje elementarne; elementy algebry liniowej; ciągi i szeregi; granicę i ciągłość odwzorowań; rachunek różniczkowy funkcji jednej zmiennej; całka oznaczona na prostej; rachunek różniczkowy funkcji wielu zmiennych; wielowymiarowa całka oznaczona Riemanna; całka krzywoliniowa; całka powierzchniowa; elementy teorii równań różniczkowych zwyczajnych.

Relacje między zespołami szczątków karpologicznych a współczesną roślinnością małych, płytkich zbiorników wodnych. Reprezentacja współczesnej roślinności i rozmieszczenie makroszczątków w osadach wybranych zbiorników Wyżyny Śląskiej

Artur Szymczyk

Analiza makroszczątków roślinnych, w tym głównie dobrze zachowujących się w osadach jeziornych szczątków karpologicznych, należy do najważniejszych metod stosowanych w odtwarzaniu przemian zachodzących w fitocenozach i środowisku. Metody rekonstrukcji paleośrodowisk wykorzystujące makroszczątki roślin polegają jednak na zastosowaniu wiedzy o złożonych, zbyt słabo jeszcze poznanych relacjach między zgrupowaniami makrofosyliów a współczesną roślinnością. Zagadnienia te porusza niniejsza monografia, prezentująca wyniki badań nad relacją analiz zespołów makroszczątków w odniesieniu do rzeczywistego rozmieszczenia roślinności w kilku niewielkich, płytkich zbiornikach wodnych i ich najbliższym otoczeniu.  Praca adresowana jest do badaczy z kręgu nauk przyrodniczych, archeologów, ale przede wszystkim do specjalistów zajmujących się przeszłością środowiska i jej odtwarzaniem za pomocą szczątków makroskopowych. Przedstawione w niej rezultaty mogą przyczynić się do zwiększenia możliwości i wiarygodności interpretacyjnej badań paleoekologicznych.  Czytelnik znajdzie tu odpowiedzi między innymi na następujące pytania: W jakim stopniu zespoły makroszczątków karpologicznych odzwierciedlają skład gatunkowy współczesnej roślinności, czy liczebność odnajdywanych w próbach osadów diaspor poszczególnych gatunków odzwierciedla proporcje w ich liczebności/pokryciu we współczesnych fitocenozach, a także jakie czynniki decydują o rozmieszczeniu i liczebności szczątków karpologicznych w małych i płytkich zbiornikach wodnych.

"Thyestes" Lucjusza Anneusza Seneki. Opracowanie monograficzne

Iwona Słomak

Seria: Biblioteka Pisarzy Antycznych (4), ISSN 2956-7459 Thyestes, któremu poświęcona jest niniejsza monografia, posiada wszystkie cechy Senecjańskich sztuk decydujące o wielowiekowym zainteresowaniu nimi ze strony badaczy i miłośników literatury. Odpowiadają one też za odmienność twórczości autora na tle tragedii greckiej - ze względu na filozoficzno-krytyczny charakter dzieła, zerwanie z bezpośrednio dydaktyzującym tonem na rzecz prowokacji i ironii, potencjał angażowania w mniejszym stopniu emocji, a w większym intelektu odbiorcy. Znajdujemy tu również przykłady charakterystycznych dla Seneki rozwiązań semantyczno-formalnych, które potwierdzają dynamiczny rozwój gatunku w starożytności i skądinąd mogą dziś sprawiać wrażenie mocno nowoczesnych.

Sądownictwo konstytucyjne w państwach Grupy Wyszehradzkiej. Perspektywa politologiczno-prawna

Anna Czyż

Praca omawia zagadnienia związane z funkcjonowaniem Sądów Konstytucyjnych w czterech państwach Europy Środkowej, które tworzą Grupę Wyszehradzką, czyli w Czechach, Polsce, Słowacji i na Węgrzech. Autorzy w siedmiu rozdziałach zaprezentowali wyniki swoich badań odnoszące się do pozycji ustrojowej sądów konstytucyjnych, ich organizacji, organów uprawnionych do wnoszenia spraw, charakteru orzeczeń i skutków tychże orzeczeń. Książka jest kolejną wspólną pracą tego samego zespołu autorów następującą po publikacji pt. „Parlament w państwach Grupy Wyszehradzkiej. Problemy metodologiczno-teoretyczne.” oraz „Władza wykonawcza w teorii i praktyce politycznej okresu transformacji. Doświadczenia państw Grupy Wyszehradzkiej”. Książka adresowana jest do studentów, wykładowców kierunku politologia, ale także do szerszego grona odbiorców zainteresowanych poruszaną tematyką, w pracy czytelnik odnajdzie bowiem podstawowe informacje dotyczące kompetencji i działania Sądów Konstytucyjnych w omawianych państwach.

Proces demokratyzacji i jego determinanty. Analiza na przykładzie Republiki Czeskiej i Węgier (1990-2016)

Sebastian Kubas

Praca „Proces demokratyzacji i jego determinanty. Analiza na przykładzie Republiki Czeskiej i Węgier (1990-2016)” podejmuje problematykę przeobrażeń instytucjonalnych w dwóch stosunkowo młodych demokracjach Europy Środkowej. Analiza zmian demokratycznych ma zarówno teoretyczny, jak i empiryczny wymiar i osadzona jest w szerszym kontekście o charakterze historycznym, aksjologicznym i społeczno-kulturowym. Pozycja jest adresowana do osób zainteresowanych zagadnieniami demokracji, demokratyzacji, a także przemianami w Europie Środkowej.   Sebastian Kubas, doktor nauk humanistycznych w zakresie nauki o polityce, specjalność: systemy polityczne, adiunkt w Zakładzie Systemów Politycznych Polski i Państw Europy Środkowej i Wschodniej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Prezes PTNP o. Katowice.   Zainteresowania badawcze: systemy polityczne państw Europy Środkowej, samorząd terytorialny RP i demokracja. Autor, współautor i współredaktor książek i artykułów poświęconych systemom politycznym Węgier, Czech i Słowacji, a także Japonii oraz samorządowi III RP.   Wybrane publikacje: S. Kubas: Konsolidacja demokracji w systemie politycznym. Przykład powojennej Japonii (1945-2010). (Katowice 2011). A. Czyż, S. Kubas: Doświadczenia węgierskiej transformacji ustrojowej. Od Jánosa Kádára do Viktora Orbána. (Katowice 2011). A. Czyż, S. Kubas: Czechy i Słowacja. Politologiczne studium wspólnej i oddzielnej państwowości. (Katowice 2012). A. Czyż, S. Kubas: Państwa Grupy Wyszehradzkiej: pomiędzy przeszłością a teraźniejszością. Wybrane aspekty polityki wewnętrznej i zagraniczne. (Katowice 2014). [06.04.2017]

Czytaj po polsku. T. 14: Katarzyna Bonda:

oprac. Tomasz Gęsina

Seria: Czytaj po polsku (14), ISSN 2720-5800 Ukazujący się w serii Czytaj po polsku. Materiały pomocnicze do nauki języka polskiego jako obcego fragment powieści Tylko martwi nie kłamią Katarzyny Bondy, opracowany przez Tomasza Gęsinę, skierowany jest do osób uczących się języka polskiego na poziomie średnio zaawansowanym (B1-B2). Fragment powieści kryminalnej został wykorzystany dwukrotnie - dla poziomu B1 tekst zaadaptowano w przystępny sposób, dla poziomu B2 wykorzystano oryginalny tekst. Wszystkie zadania opierają się na materiale gramatycznym i leksykalnym użytym w obu tekstach. Z publikacji mogą korzystać zarówno studenci, chcący samodzielnie doskonalić swój język, jak i nauczyciele podczas pracy z grupą lektoratową, a także polscy odbiorcy, zainteresowani współczesną literaturą polską, którzy chcą kształtować kompetencje językowo-kulturowe w zakresie języka i kultury polskiej. Książka została opracowana z uwzględnieniem standardów egzaminacyjnych Państwowej Komisji ds. Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego.