O czym kłamią myśli. Jak przerwać cykl destrukcyjnego myślenia

Iza Maliszewska

Czy kiedykolwiek zastanawiałaś się, dlaczego czasem reagujesz w sposób, którego sama nie rozumiesz? Jak to się dzieje, że twoje emocje biorą górę nad racjonalnością, wpływając na zachowanie i podejmowane decyzje? Czy istnieje sposób, aby lepiej zrozumieć siebie i odnaleźć równowagę w szalonym tańcu życia? Wybierz się wraz z autorką tej książki w niezapomnianą podróż, dzięki której: poznasz niezdrowe tendencje w myśleniu i częste błędy poznawcze, by móc je przezwyciężyć, zrozumiesz, czym są myśli automatyczne i ruminacje, by móc ograniczyć ich wpływ na własne życie, pokonasz bariery, które często niepotrzebnie same sobie narzucamy, i zaczniesz podejmować bardziej świadome decyzje, wykształcisz u siebie odporność psychiczną, odkryjesz uzdrawiającą moc wdzięczności, dowiesz się, jak dbać o swój dobrostan i skąd czerpać siłę. Twoje emocje, myśli i pragnienia są ważne. Gdy dobrze je poznasz i zrozumiesz, osiągniesz równowagę psychiczną, zdobędziesz siłę do mierzenia się z przeciwnościami losu i odnajdziesz swoje miejsce w świecie. Najpierw jednak rozpoznaj kłamstwa, które podsuwa ci twój własny mózg, by nie dać mu się zwieść na manowce. Iza Maliszewska psycholożka i psychoterapeutka poznawczo-behawioralna, członkini Polskiego Towarzystwa Psychoterapii Poznawczej i Behawioralnej. Pracuje z osobami zmagającymi się z depresją, zaburzeniami lękowymi, zaburzeniami osobowości, traumą, żałobą i kryzysami życiowymi. Autorka bloga i profilu na Instagramie @psyche_et_soma, gdzie zamieszcza wartościowe materiały psychoedukacyjne i promuje zdrowie psychiczne. Wierzy, że potencjał do pozytywnej zmiany drzemie w każdym z nas. Aby go wykorzystać, trzeba przede wszystkim zrozumieć swoje myśli i przekonania oraz świadomie kierować swoim życiem.

Jedenaste: Nie daj się złapać

Piotr Niemczyk

Afera Pegasusa pokazała, że niewiele trzeba, by odarto nas z najintymniejszych szczegółów naszego życia. Tracimy prywatność na każdym kroku: śledzą nas kamery, systemy, programy. Inwigilacja jest wszechobecna i wydawałoby się, nieunikniona. Ale Piotr Niemczyk, ekspert od spraw bezpieczeństwa, przekonuje, że wiele zależy od nas. I podaje niezawodne sposoby na przechytrzenie podglądającego nas wścibskiego oka wielkiego brata.

Stanisław Wyspiański - obraz bohatera. Wokół inscenizacji "Akropolis" i "Chryj z Polską"

Bogdan Tosza

Książka Bogdana Toszy jest publikacją poświęconą dwóm przedstawieniom (Akropolis i Chryje z Polską), które autor wyreżyserował i wystawił na deskach Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego w Katowicach. Sam autor przyznał, „Obejmując w 1992 roku dyrekcję Teatru Śląskiego w Katowicach miałem świadomość, że to jedyny w Polsce teatr, noszący imię Stanisława Wyspiańskiego. Osoba patrona i jego myślenie o sztuce, a zwłaszcza charakteryzująca go interdyscyplinarność, narzuciły projekt programu artystycznego tej sceny na jedenaście lat”. Inscenizacja Akropolis – tej, przez wielu uznawanej za najtrudniejszą w dorobku autora Wesela, sztuki stała się wielkim wyzwaniem dla śląskiej sceny na koniec pierwszego stulecia jej istnienia. Wpływ na decyzję o wyborze tej właśnie sztuki miał fakt wstąpienia Polski do Unii Europejskiej i intensyfikacja rozmów o korzeniach cywilizacyjnych naszego kraju. Obszar biblijny i świat mitologii Greków i Rzymian, obecne jako dwie podstawowe konstytuanty Akropolis, pozwalał teatrowi na włączenie się w istotny dialog społeczny. Przed realizatorami, a zwłaszcza reżyserem, stanęło pytanie: jak dziś wystawić ten dramat? Podstawową koncepcję rozwiązano przez budowę postaci Poety, głównie z didaskaliów utworu, inspirowanego osobą autora w okresie pisania Akropolis, jego zmaganiami z chorobą i zafascynowaniem polskością. W następnej kolejności postać Poety stała się źródłem inspiracji do napisania sztuki o Wyspiańskim. Chryje z Polską Macieja Wojtyszki zostały oparte na mało znanym fakcie z historii ojczystej, jedynego spotkania Stanisława Wyspiańskiego z Józefem Piłsudskim, które odbyło się 1 marca 1905 roku. Jego motywem przewodnim było poparcie dla idei skarbu na rzecz przyszłej armii polskiej. W nawiązanie kontaktu obu rozmówców zaangażowany był Stefan Żeromski. Wyspiański w tym okresie rozważał możliwość objęcia dyrekcji Teatru Miejskiego. Piłsudski chciał wykorzystać rewolucję lutową w Rosji dla wzniecenia kolejnego powstania w Polsce. Sztuka Macieja Wojtyszki, przedstawiając konfrontację obu bohaterów, pokazuje możliwości dialogu sztuki i polityki, ujawnia bolesne rany w historii mentalności Polaków.

Nic jak pierwszy raz

Kacper Kordalski

Poruszający, wypełniony smutkiem i utraconą miłością… Miłością nie przez wszystkich akceptowaną… Taki właśnie jest tomik wierszy Nic jak pierwszy raz. Wzruszające, głęboko osobiste i do bólu szczere są utwory, które wypełniają ten tomik poezji. Mówią bowiem o uczuciu, które u jednej osoby wygasło, ale u drugiej cały czas się tli… O odrzuceniu, do którego nie można się przyzwyczaić… O samotności, która przyszła niezapowiedziana… Ale także o stawaniu się sobą, o trudnych emocjach, o tym, co czyni nas ludźmi. Nic jak pierwszy raz to również wiersze mówiące o miłości, którą nie wszyscy akceptują, z którą część osób musi się skrywać, która nie zawsze ma poparcie i wsparcie otoczenia… Jaka to miłość? Niech poezja Kacpra Kordalskiego sama odpowie na to pytanie.

Wynagrodzenia, składki i dokumentacja ZUS 35 instrukcji dla pracodawcy

Jakub Pioterek

Poznaj wszystkie etapy sporządzania listy płac. Dowiedz się, do czego obecnie służy PIT-2. Sprawdź, czym wynagrodzenie chorobowe różni się od zasiłku chorobowego. Oblicz okres zasiłkowy w 2024 roku na przykładach liczbowych. Przeczytaj, które świadczenia dla pracowników nie są oskładkowane. Skorzystaj z praktycznych instrukcji. Wypełnij razem z nami dokumenty do ZUS: ZUS DRA, ZUS RUD, ZUS ZZA ZUS RSA, ZUS ZWUA, ZUS Z-10, ZUS Z-3, ZUS RPA, formularz PEL, oświadczenie ZPO czy wniosek ZPM.

Do grobowej deski. Trylogia funeralna. Tom 3

Monika Wawrzyńska

W latach osiemdziesiątych Magda Roztocka mieszkała w małym mieście na Mazurach i marzyła o tym, żeby kiedyś mieć własną restaurację. Pod okiem doświadczonej szefowej kuchni uczyła się fachu i projektowała swoją przyszłość. Czy plany osiemnastolatki mogły się spełnić, kiedy Polska wkraczała w szalony czas przemian lat dziewięćdziesiątych? Trzydzieści lat później jej córka Marianka także staje przed pierwszymi życiowymi wyborami. Czy miłość i przyzwoitość mają tylko jeden kolor skóry, a dopiero śmierci jest dokładnie wszystko jedno? Czy tolerancja maszeruje ulicami wyłącznie z kubkiem dyniowej latte w ręku, czy też może mieć smak kugla w piątkowy szabas? I w końcu, czy w ogóle istnieje przyjaźń i miłość do grobowej deski? Trzecia i ostatnia cześć komedii funeralnej o szalonym konsorcjum domu pogrzebowego, kwiaciarni i firmy cateringowej. I tym razem zajrzycie do domu pogrzebowego od kuchni! Szef kuchni poleca!

Jurysprudencja 16. Promisoryjna teoria umów na tle ontoetyki Paula Ricoeura

Marcin Pieniążek

Pytanie o przyczyny dotrzymywania umów nabiera szczególnego znaczenia w czasach nasilonej depersonalizacji stosunków prawnych. Stanowi też punkt wyjścia dla przedstawionej w monografii teorii umów, wyrastającej z poglądów filozoficznych Paula Ricoeura i zogniskowanej na problematyce obietnicy oraz wzajemności. W szkicowanej teorii kluczową rolę odgrywa założenie, zgodnie z którym dotrzymywanie obietnicy jest konstytutywne dla "bycia sobą" strony umowy. W "bycie sobą" strony wpisana jest z kolei relacja interpersonalna, pozwalająca scharakteryzować fenomen wzajemnej odpowiedzialności w umowie. Przyjmuje się także, że strony umowy do swego działania włączają elementy "wielkiej narracji" prawa, rozwijanej w sprawiedliwych instytucjach państwa. W tym kontekście głównym celem pracy jest budowa trójpłaszczyznowej promisoryjnej teorii umów, skoncentrowanej na ontoetyce osoby - sprzedającego, najemcy etc. Syntetyzująca perspektywa Ricoeura powoduje, że w proponowanym ujęciu dochodzą do głosu m.in. elementy arystotelizmu, kantyzmu oraz pokrewnego hermeneutyce paradygmatu narratologicznego. W perspektywie prawoznawstwa rozwijana teoria ma charakter niepozytywistyczny, postulując związek prawa i moralności oraz bytu i powinności. Dopełniającym elementem wywodu jest prezentacja filozoficzno-prawnych kontekstów promisoryjnej teorii umów w perspektywie historycznej oraz w perspektywie dorobku współczesnej, anglosaskiej jurysprudencji. Niniejsza praca skierowana jest do wszystkich zainteresowanych problematyką filozofii prawa umów. * Celem serii wydawniczej "Jurysprudencja" jest publikowanie monografii z zakresu teorii i filozofii prawa, a także dyscyplin prawniczych podejmujących problematykę teoretyczno- i filozoficzno-prawną w ramach własnych badań przedmiotowych. Inicjatywa powołania tego rodzaju serii wydawniczej spotkała się z dużym zainteresowaniem wszystkich ośrodków naukowych zajmujących się wskazaną problematyką, a także znanych naukowców z ośrodków zagranicznych. Redaktorzy serii Marek Zirk-Sadowski, Tomasz Bekrycht

Julia Krawiec (tom 2). Rajskie ptaki

Marta Zaborowska

Parna czerwcowa noc. W odrestaurowanym dworku miejscowych notabli odbywają się długo oczekiwane zaręczyny ich syna Eryka z piękną dziewczyną. Dom tonie w kwiatach, a szampan leje się strumieniami. Uroczystość zostaje przerwana tuż po północy. Narzeczona znika z posiadłości w tajemniczych okolicznościach. Na miejsce zostaje wezwana policyjna detektyw Julia Krawiec, której asystuje nowa podopieczna Michalina Bodnar. Początkowe podejrzenia policji, że narzeczona Eryka rozmyśliła się i w kontrowersyjny sposób zrezygnowała ze zbliżającego się ślubu, szybko zostają zweryfikowane. W miasteczku dochodzi bowiem do kolejnych incydentów, które Julia musi powiązać ze sprawą zaginionej dziewczyny. Tymczasem atmosfera w bogatym domu Kornatowskich staje się coraz bardziej napięta. Rodzina, której celem do tej pory było utrzymywanie wzorowego wizerunku, okazuje się daleka od ideału Marta Zaborowska z wykształcenia politolog, zawodowo związana z jedną z międzynarodowych instytucji finansowych. Jej debiutancka powieść Uśpienie (2013) odniosła duży sukces czytelniczy. W kolejnych latach ukazały się jeszcze dwie powieści z bezkompromisową detektyw Julią Krawiec w roli głównej Rajskie ptaki oraz Gwiazdozbiór, za który otrzymała nominację do Nagrody Wielkiego Kalibru. Autorka pracuje obecnie nad powieścią z zupełnie nowymi bohaterami.

Loan and Guarantee Funds. Development - Performance - Stability

Halina Waniak-Michalak, Jan Michalak, Maciej Turała

The monograph is scientifically valuable, innovative and brings the high potential for application. The discussed topics are up to date and significant for both theory and economic practice. The literature review presented herein is of high academic quality, as is the rich empirical part which covers the stages of development of loan and guarantee funds, provides a comparison of their functioning in different countries and analyses their financial standing in the context of regional development. The monograph may be addressed to representatives of the economic practice as well as academics, in particular those specialising in public finance, local government finance, accounting and management of corporate finance. All in all, it is a valuable publication, not only on the Polish publishing market.

Przeboje PRL

Sławomir Koper, Marek Sierocki

Od Cała sala śpiewa z nami przez Mniej niż zero po Jolka, Jolka, pamiętasz W PRL-u bawiono się głównie na potańcówkach i prywatkach. Jakie utwory muzyczne można było wtedy usłyszeć? Niektóre piosenki stały się prawdziwymi hitami tamtych lat i nie schodziły z radiowej anteny. Czy znasz je i pamiętasz? Które są popularne do dziś? Muzyczna podróż sentymentalna, w którą zabiorą nas wspaniali przewodnicy: najpopularniejszy pisarz historyczny Sławomir Koper oraz Marek Sierocki prezenter muzyczny, którego nikomu chyba nie trzeba przedstawiać.

Przestrzenie kultury książki w publikacjach z zakresu savoir-vivre. Od PRL do Facebooka

Stanisława Kurek-Kokocińska

Autorka [...] bez przesady można powiedzieć, że zainicjowała zapełnianie jednej z białych plam na mapie badawczej [...] dyscypliny (obecnie będącej częścią nauk o komunikacji społecznej i mediach).[...] podjęła temat oryginalny, ważny, aktualny. Należy mieć nadzieję, że badania będą kontynuowane. Z recenzji prof. Jadwigi Woźniak-Kasperek   Publikacja stanowi oryginalne, aktualne, ważne z punktu widzenia nauk humanistycznych i społecznych [...] rozwiązanie problemu badawczego. [...] Jej wartością dodaną i unikatową jest wyzyskanie obszernego korpusu tekstów źródłowych. Autorko wykazuje się w niej dużą erudycją, co w połączeniu ze wspomnianą wielokontekstowością sprawia, że praca jest ciekawa dla potencjalnego czytelnika. Z recenzji prof. Anity Has-Tokarz

Uwikłani w przeszłość

Waldemar Łazuga

Rok 1918 to jedna z najważniejszych dat w naszej historii. Niepodległość największy, wyczekiwany dar wyłaniała się z chaosu. Rewaloryzowała wszystkie dotychczasowe nurty myślenia o Polsce i wszystkie polityczne programy. Powracało pytanie: czy borykającą się z kłopotami Polską powinni rządzić fachowcy związani z zaborczym aparatem władzy, czy też ci właśnie z tego samego powodu od rządów powinni być odsunięci? Kto był, a kto nie był w niewoli patriotą? Przeszłość przeszłości nierówna. W Galicji przez trzy ostatnie dekady XIX wieku z trudem wyobrażano sobie Polskę bez Austrii. Rosja i Prusy nie pozostawiały Polakom złudzeń i nie zmieniały tego dłuższe czy krótsze okresy ociepleń. W Austrii droga prowadziła od alienacji, przez akceptację, aż po pewien stan idealizacji monarchii, która pozwalała cieszyć się wolnością słowa, wyznania i sumienia, pielęgnować język ojczysty, kulturę i oświatę. Pozwalała nawet robić kariery polityczne. Zasiadać w gabinetach. Błyszczeć na salonach. Jak postrzegana była c.k. monarchia w Polsce po 1918 roku? Jak postrzegali ją Polacy, którzy w życiu publicznym odgrywali wybitne role? Jaki bagaż dźwigano? Co się z tym bagażem stało? Uwikłani w przeszłość to w pewnym sensie ciąg dalszy książki Kalkulować Polacy na szczytach c.k. monarchii z 2013 roku. Bohaterowie odpowiednio starsi są w większości ci sami. Tamta historia kończy się w 1918 roku. Ta w roku 1918 właściwie się zaczyna.

Państwo wobec grup dominujących w gospodarce - perspektywa instytucjonalnej ekonomii politycznej

Anna Ząbkowicz

Jak w myśleniu o gospodarowaniu (nie tylko w ekonomii) uwzględnia się działalność grup dominujących i jaka rola w tym obszarze przypada państwu? Na ile teoria objaśnia m.in. sposoby koordynacji aktywności gospodarczej i fenomen korporacji, działania zbiorowe, konflikty interesów i walkę u podział dochodu? Autorka prezentowanej publikacji sięga do intelektualnych zasobów myślenia o gospodarce, które osadzają zjawiska ekonomiczne w znacznie szerszym niż gospodarka rynkowa kontekście społecznym, politycznym i historycznym. Na tym tle prezentowani są wybitni kontynuatorzy tego sposobu myślenia o gospodarowaniu, publikujący w XXI wieku. W kapitalizmie funkcjonują instytucje, które sprzyjają osiąganiu pozycji dominującej przez wielopodmiotowe organizacje gospodarujące. Skłonność do koncentracji siły ekonomicznej jest nieustannym wyzwaniem dla władzy państwa. Szansą na wzmocnienie przez państwo własnej pozycji przetargowej jest wejście w nowy strategiczny sojusz z grupami społecznymi. Celem książki jest zwrócenie uwagi na nieortodoksyjne (przynajmniej w ekonomii) kierunki myślenia i poglądy na ten temat * Oryginalność i znaczenie naukowe tej publikacji polega na uzupełnieniu i wzbogaceniu wiedzy z zakresu różnych nurtów ekonomii […]. Do nich należy znaczenie wielkich korporacji i tzw. grup dominujących w funkcjonowaniu współczesnego rynku i ogólnie systemu kapitalistycznego. Autorka słusznie uznała, że dorobek instytucjonalizmu i ekonomii politycznej jest dobrą podstawą teoretyczną do analizy i opisu, jaki jest współczesny kapitalizm, czyje interesy są najsilniej i najskuteczniej reprezentowane oraz jaką rolę odgrywa państwo będące bardzo ważnym regulatorem gospodarki i życia społecznego. Z recenzji prof. dra hab. Jerzego Wilkina Po raz pierwszy tak szeroko – przynajmniej w literaturze polskojęzycznej – zastosowano do analizy zjawisk determinujących kształt współczesnej gospodarki podejście tradycyjnego instytucjonalizmu, odrzucając jednocześnie neoliberalną perspektywę oglądu procesów gospodarowania. [...] Przywoływane za literaturą stanowiska służą do budowania własnego, oryginalnego [...] wywodu. Zaczerpnięte z literatury koncepcje są tu twórczo rozwijane. Przykładem może być myśl H. J. Changa o zdolności kanalizowania indywidualnej energii w kolektywnej przedsiębiorczości jako źródle sukcesu gospodarczego. Z recenzji prof. dra hab. Macieja Miszewskiego

Opór

Józef Hen

Warszawa 1939. Normalne życie nastoletniego Bożka, chłopaka tuż przed małą maturą. Szkoła, dom, pierwsza miłość. I właściwie nic nie wskazuje, że to mogłoby się skończyć. A potem przychodzi wrzesień. Gwarna kamienica przy Nalewkach obserwuje pierwsze nadlatujące samoloty, dyżurni na dachach informują o niebezpieczeństwach. Powstaje komitet mieszkańców. W domu nie ma wody, trzeba biegać z kanką, daleko, a po chleb stać w godzinnych kolejkach. Niby było wiadomo, że wojna, ale jakoś przed snem każdy myślał, że przecież to nieracjonalne, że to nie ma sensu, że się nie wydarzy... a jednak weszli. Poczucie wstrząsu, rozpaczy, przerażenia, ale też nadziei, że to tylko na chwilę, że zaraz wygramy, że alianci... A czas nieubłaganie prze jak niemiecka armia, nadzieja powoli się ulatnia, pierwsze oddziały wchodzą do miasta, trzeba się poddać... Co będzie dalej? Jakoś się wszystko ułoży, jak w poprzednich wojnach, przecież to nie barbarzyńcy... Czy umiemy to sobie wyobrazić, te pierwsze dni... pierwsze zdumienie, strach, co dalej, czy opór czy pogodzenie? Starsi mówią swoje, a młodzi chcą walczyć, nie poddawać się, bo mają po 16 lat... Ciekawe, jak każdy z nas zachowałby się dziś...

Standardy ochrony małoletnich w bibliotece - instrukcja dla dyrektora i przykładowe dokumenty

Maciej Karpiński

Standardy ochrony małoletnich mają przeciwdziałać krzywdzeniu osób poniżej 18. roku życia, czyli wszelkim zachowaniom względem dziecka, które stanowią wobec niego czyn zabroniony, a także zaniedbanie, oraz każdy rezultat takich zachowań, skutkujący naruszeniem praw, swobody, dóbr osobistych dziecka lub zakłóceniem jego rozwoju. Wyróżnia się kilka podstawowych form krzywdzenia: - przemoc fizyczna wobec dziecka, - przemoc psychiczna wobec dziecka, - przemoc seksualna wobec dziecka (wykorzystywanie seksualne dziecka), - przemoc rówieśnicza (nękanie rówieśnicze, bullying).

Nie wszyscy pójdziemy do raju

Olga Górska

W jednej ręce puszka z jasnym pełnym, w drugiej różaniec, w ustach papieros, w radiu Aerosmith. Trzy dziewczyny, które czują coś do siebie, jadą rozpadającym się oplem przez Polskę powiatową. Jedna opowiada pozostałym o swoim życiu: o pierwszej szkole, pierwszej przyjaźni i pierwszej miłości. Duchologiczna wyprawa do lat dziewięćdziesiątych i dwutysięcznych, którą podejmuje narratorka tej powieści drogi, okazuje się w istocie przenikliwą analizą klasowo-płciowej tożsamości i próbą opisu homoerotycznego pragnienia: najpierw całkowicie tłumionego przez heteronormę, potem wyrażanego w drobnych gestach i pocałunkach, wreszcie – jawnie wypowiedzianego w samochodowej podróży. Jej geograficznym celem jest Radom, ale egzystencjalnym – transgresja, afirmacja i ekstatyczne doświadczenie wolności.   *   Adam Pluszka: Od pierwszych słów nie miałem wątpliwości, że trzymam w rękach doskonały debiut. Książkę niezwykłą, zmysłową, gęstą i niepokojącą. I tajemniczą.   *   Fragment książki: Jedziemy starym, białym, przeżartym korozją oplem przez wiejskie drogi na Radom. Jest sierpień, ulice są puste od upału i święta. Na moim opalonym ramieniu perli się pot. Ze mną w samochodzie siedzą dwie kobiety, które kocham, i nie chcę, żeby ten dzień się kończył. Włosy Doroty, dawno niemyte, kręcą się jej nad uszami. Nos wysokiej dziewczyny, który widzę, kiedy się odwracam, jest spalony słońcem. Przez brudne szyby wpada do auta złociste, nabrzmiałe światło. Słuchamy kasety. Wciąż jest rano, ale powietrze już zgęstniało i wszystko pachnie rozkładem. Dziś są moje urodziny, właśnie skończyłam trzydzieści lat. Sierpień jest początkiem i końcem mojego roku liturgicznego, narodzeniem, śmiercią, zmartwychwstaniem, wszystkim naraz. Posłuchajcie, posłuchajcie opowieści o przystankach, od wtedy do teraz, stamtąd dotąd, do Radomia i z powrotem.   *   Olga Górska – urodziła się w Radomiu w połowie sierpnia 1988 roku. Z zawodu urzędniczka, z wykształcenia humanistka, z pochodzenia proletariuszka. Mieszkała w Lublinie, Gdańsku, Katowicach, Krakowie oraz Londynie. W dzieciństwie lubiła grać w piłkę (jako napastniczka), oglądać Króla Lwa i chodzić do kościoła. W dorosłym życiu lubi spać, oglądać stare filmy i słuchać soulu z lat sześćdziesiątych. Laureatka III edycji Nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO.

Notatnik Literacki 1(6)/2025 NAGRODY

Praca zbiorowa

Najnowszy numer "Notatnika" niemal w całości poświęciliśmy tematowi nagród literackich. O nagrodach rozmawiamy (między innymi z Krzysztofem Siwczykiem), o nagrodach piszą dla nas pisarki i pisarze (między innymi Joanna Mueller i Jul Łyskawa), wreszcie nagrodom się przyglądamy i je liczymy - ile ich mamy, kto i ile na nie wykłada, kim są osoby decydujące o ich przyznawaniu. Czy gremia jurorskie zdominowane przez mężczyzn także mężczyzn nagradzały? I jaka zmiana nastąpiła (jeśli w ogóle nastąpiła), gdy w kapitułach zaczęły liczniej zasiadać kobiety? Mamy podejrzenie graniczące z pewnością, że podobnej analizy pola literackiego w Polsce dotąd nie było. To wszystko może brzmieć dość poważnie, ale też sama sprawa do błahych nie należy. W grze są pieniądze, do tego całkiem duże (trochę ponad 3,5 mln zł), w ogromnej większości publiczne, które na końcu trafiają do całkiem wąskiej grupy osób. I to w wyniku, bardzo często, decyzji ich kolegów i koleżanek po fachu. Brzmi to przecież jak przepis na problem. Jeszcze innym wątkiem tej nagrodowej opowieści są same nominacje, które - gdy wczytać się w część naszych tekstów - uznać można za perwersyjny rodzaj tortur, jaki ktoś dla osób piszących wymyślił. Ktoś bardzo źle im życzący. Ale znajdziecie w tym numerze też sporo rzeczy, które najzwyczajniej w świecie poprawią wam humor, zapewniając czystą frajdę z obcowania ze słowem pisanym. Niech przemówią nazwiska: Bielicki, Górniak, Herman, Janiak, Jarniewicz, Kapusta, Kotas, Murata, Pasewicz, Sołtys, Zano i inne. Miłej lektury!

Языковые механизмы комизма в произведениях Михаила Жванецкого

Светлана Бичак

Cieszący się dużą popularnością współczesny rosyjski pisarz i satyryk Michaił Żwaniecki wykorzystuje w swojej twórczości bogaty wachlarz środków budowania komizmu. Liczne przykłady odchyleń od normy w jego utworach nie są przypadkowe. Wszystkie rodzaje gier językowych i naruszenie obowiązujących norm realizują określone cele komunikacyjne związane z realizacją funkcji perswazyjnej, tj. z wywieraniem wpływu na odbiorcę. Autor wykorzystuje komizm w charakterze potężnej broni, ponieważ śmiech jest jednym z najbardziej skutecznych środków oddziaływania społecznego. Celem pracy był opis językowych mechanizmów  komizmu w twórczości Michaiła Żwanieckiego. Jak wykazały przeprowadzone badania, jednym z najbardziej charakterystycznych dla Żwanieckiego sposobów osiągania efektu komicznego jest gra językowa, pod którą rozumiemy destrukcję normy językowej w celu stworzenia niekanonicznych form i struktur językowych. Przedmiotem badań były gry językowe oparte na mechanizmie ogólnokomicznym (paradoksy i powtórzenia), a także gry językowe przejawiające się na poszczególnych poziomach języka – fonetycznym, słowotwórczym i leksykalnym. Monografia jest skierowana do językoznawców zainteresowanych przedstawioną tematyką oraz do miłośników twórczości Michaiła Żwanieckiego.

Zabezpieczenie społeczne a prawa społeczne. Wybrane zagadnienia

Olga Kowalczyk, Stanisław Kamiński

Treść monografii podporządkowana jest zamiarowi określenia wpływu praw społecznych na współczesne systemy zabezpieczenia społecznego. Autorzy poddali również analizie szereg rodzajów ryzyka socjalnego. Szczególną uwagę poświęcono niezwykle aktualnej kwestii prawa do ochrony zdrowia. Osobne rozdziały traktują o przymusie w zabezpieczeniu społecznym w kontekście prawa do wolności oraz wpływie stosowania mechanizmu partnerstwa publiczno-prywatnego na poziom bezpieczeństwa socjalnego.

Zanikanie i istnienie niepełne. W labiryntach romantycznej i współczesnej podmiotowości

red. Aleksandra Dębska-Kossakowska, Paweł Paszek, Leszek Zwierzyński

Zanikanie i istnienie niepełne. W labiryntach romantycznej i współczesnej podmiotowości jest próbą spojrzenia na podmiotowość nowoczesną jako na wydarzenie nieustannej zmiany, niepełne i niedokończone. Autorzy artykułów, które zbiera ten niewielki tom, podejmują się refleksji nad tymi przejawami obecności „ja”, które naznaczone są swego rodzaju niezbornością, a tym samym, które charakteryzuje specyficzna nieuchwytność, czy też, jak w tytule, zanikanie. Większość tekstów można włączyć do radykalnej linii refleksji dotyczącej problemu podmiotowości odkrywającej wewnątrz siebie stratę, eksponującej własną niepełność i brak. Rozpiętość chronologiczna analizowanych dzieł w artykułach, co wynika już z samego tytułu tomu, ma swoje uzasadnienie w przyjęciu możliwości pomyślenia kwestii podmiotowości pojętej inaczej niż wytwór konkretnej epoki. W książce można wyróżnić trzy główne linie rozważań – ekspozycje podmiotowości późnego romantyzmu, wysokiego modernizmu i ponowoczesności. Romantyzm, szczególnie okres kryzysu romantycznego „ja”, stanowi niejako „arche” nowoczesnego podmiotu. Niemożliwość ustalenia ścisłej formy obecności podmiotu w reprezentacji, a zarazem stałe do tego dążenie, jest jednym z głównych problemów modernizmu, ale odkrycia tego należy doszukiwać się w późnym romantyzmie. Natomiast późna nowoczesność wraz ze swym pluralizmem przynosi przesunięcie wartości celu względem wartości środków. Nie ma celu, do którego się dąży, są tylko środki dążenia, zatem ustalenia podmiotowości stale zanikają na rzecz przygodnych tożsamości. Zanikanie, brak kompletnych realizacji, migotanie podmiotowości stanowią wyłaniającą się z książki tezę dotyczącą granicznych przejawów obecności „ja” w perspektywie „trzech czasów”: romantyzmu, modernizmu i ponowoczesności. Poprzez owe skupienie uwagi na zrębach, przestrzeniach pogranicznych, kształtach niestandardowych książka wskazuje na nieustanną otwartość pytania o podmiot, a także na wymóg stałej rewizji dotychczasowych uwzględnień i potrzebę nowych, adekwatnych opisów. Tom zbiera artykuły badaczy z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Uniwersytetu Kardynała Stanisława Wyszyńskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Śląskiego.

Informatyka w biznesie 2022 [DEBIUTY STUDENCKI]

Helena Dudycz

Niniejszy zeszyt stanowi pierwszy zbiór tekstów przygotowanych przez studentów Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, którego tematem przewodnim jest informatyka w biznesie. Artykuły mają wysoki poziom merytoryczny. Zawierają one, co należy podkreślić, dobrze metodycznie opisane badania empiryczne. Na uwagę zasługuje aktualność podejmowanych przez studentów różnych wątków i zagadnień badawczych, interesujących z punktu widzenia zarówno teoretycznego, jak i praktycznego. Dotyczą one różnorodnych obszarów związanych z zastosowaniem metod, technologii i rozwiązań z szeroko rozumianej informatyki w biznesie.

Niedziela na wsi

Agata Christie

To miała być spokojna niedziela na wsi. Herkules Poirot, zaproszony na obiad do domu lady Angkatell, trafia wprost na miejsce zbrodni. I nie jest to impertynencki żart ani gra towarzyska! Czerwona krew doktora Johna Christowa kapie do niebieskiej wody w basenie... Czy lekarz został zabity przez zazdrosną o niego kobietę: żonę, kochankę albo dawną ukochaną? Wszystkie są na miejscu zbrodni, a jedna nawet trzyma w ręce rewolwer Ale dowody i zeznania wcale nie są jednoznaczne. Tym razem Poirot trafił na godnego siebie przeciwnika. Czy wskazanie mordercy i odkrycie prawdy będzie sprawiedliwym wyjściem?

Wiersze wybrane

Krzysztof Kamil Baczyński

Klasyka literatury w nowej edycji to znakomity pretekst, by powrócić do dzieł wybitnych i ważnych – przypomnieć je sobie, przeżyć i zinterpretować na nowo lub odkryć, czytając po raz pierwszy. Seria obejmuje arcydzieła polskiej i światowej literatury pięknej – utwory, które mimo upływu lat wciąż zachwycają, intrygują, wzruszają i skłaniają do refleksji.

Krakowskie silvae rerum - szkice o ludziach

Ewa Danowska

Niniejszy "las różności" zawiera szkice poświęcone nietuzinkowym osobom, żyjącym w stołecznym mieście Krakowie od XVIII do połowy XX wieku. W subiektywnym wyborze przedstawieni zostali artyści, literaci, uczeni, lekarze, przedsiębiorcy, duchowni, społecznicy i politycy oraz kilka arcywyjątkowych dam - w swej epoce ludzie znani i rozpoznawalni nie tylko w tym mieście. Wiele z tych osób zasłynęło dzięki swej działalności i zasługom, ale nieliczni znają ich nietuzinkowe charaktery, zamiłowania, ciekawostki z ich życia, sensacje, skandale czy dziwactwa. Mam nadzieję, że nie tylko dla miłośników dziejów Krakowa, ale dla każdego, kto sięgnie po tę książkę, osoby występujące na kartach poważnych historycznych opracowań i bohaterowie nazw ulic naszego miasta nie będą już tak posągowi lub anonimowi. Ewa Danowska Ewa Danowska - historyk, dr hab. Autorka czterech książek, ponad 160 artykułów opublikowanych w czasopismach naukowych i opracowaniach zbiorowych, a także ponad 120 artykułów popularnonaukowych ukazujących się głównie w miesięcznikach "Kraków" i "Mówią wieki". Członek Towarzystwa do Badań nad Wiekiem Osiemnastym, a przed opuszczeniem Krakowa na rzecz Bochni - Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. Emerytowana kierowniczka Działu Zbiorów Specjalnych Biblioteki Naukowej PAU i PAN, od 2020 r. prof. nadzw. w Tarnowskiej Szkole Wyższej - Akademii Nauk Stosowanych.