Spoiwa niskoemisyjne i o niskim cieple hydratacji z wybranych ubocznych produktów przemysłowych jako potencjalny składnik betonów masywnych i hydrotechnicznych

Agnieszka Machowska

III tom serii monografii naukowych Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej – „CIRCULAR ECONOMY – TECHNOLOGIE” W monografii przedstawiono zagadnienie wykorzystania ubocznych produktów przemysłu hutniczego i energetyki – granulowanego żużla wielkopiecowego i popiołu lotnego z fluidalnego spalania węgla brunatnego – do wytworzenia betonu masywnego. Skomponowanie spoiwa bez udziału klinkieru portlandzkiego, którego właściwości będą zbliżone do prezentowanych przez cement portlandzki, jest obecnie dużym wyzwaniem. W opracowaniu zaprezentowano badania autorki dotyczące oceny możliwości kształtowania właściwości zaczynów i betonu masywnego wykonanych ze spoiwem powstałym ze zmieszania wymienionych ubocznych produktów przemysłowych. Szczególną uwagę zwrócono na ciepło twardnienia zaczynów i betonu, a także na przebieg procesu i produkty hydratacji spoiwa żużlowo-popiołowego. W monografii przedstawiono również możliwość wzbogacenia spoiw żużlowo-popiołowych dodatkiem pyłu z by-passu – odpadu z przemysłu cementowego.

Transformacja cyfrowa procesów biznesowych

Beata Jamka, Sylwia Susko-Romańczuk

Dotychczasowe badania z zakresu przedsiębiorczości i zarządzania innowacjami koncentrują się przede wszystkim na efektywności procesów biznesowych (reengineering), generowaniu wewnętrznych projektów innowacyjnych (intrapreneurship), współpracy korporacji ze startupami technologicznymi (corporate venturing) i rozwijaniu kompetencji przedsiębiorczych jako dodatkowej umiejętności menedżera. Wykładnicza adopcja technologii ICT w produktach, procesach biznesowych i modelach organizacyjnych rozproszyła i usieciowiła przedsiębiorstwa, rozmontowując ich biurokratyczny układ kontroli. Sieciowe formy organizacji pracy ludzkiej, podobnie jak platformy cyfrowe zaadaptowane przez korporacje zorganizowane funkcjonalnie/macierzowo, inicjują nowe myślenie o procesach pracy, sposobach jej kontraktowania i definiowania nowych ról pracowników. Te wyzwania wymagają stojące przez naukami o zarządzaniu i jakości wymagają nowych sposobów projektowania badań, refleksji i analizy. Prof. S. Sysko-Romańczuk przygotowała w latach 2020-2021 dla doktorantów Wydziału Zarządzania PW innowacyjny projekt edukacyjny, którego rezultatem jest niniejsza monografia przygotowana przez doświadczonych zawodowo doktorantów, którzy zderzając praktykę zarządzania z teorią zarządzania i metodą naukową, podjęli się zbadać, przeanalizować i opisać rezultaty zastosowania rozwiązań technologii informatycznych w procesach biznesowych zatrudniających ich firm. Zebranie tak licznych studiów przypadków transformowanych procesów biznesowych szerokiego wachlarza branż umożliwiło posadzenie struktury monografii na koncepcji łańcucha wartości. Zwieńczeniem dociekań każdego rozdziału jest analiza interdyscyplinarnych wyzwań naukowych stojących przed naukami informatycznymi i naukami o zarządzaniu i jakości. Osią wywodu prezentowanej książki jest, z jednej strony, wskazanie problemów i wyzwań, korzyści, ryzyk i zagrożeń transformacji cyfrowej procesów biznesowych dokonujących się w wybranych branżach, a z drugiej implikacji badawczych tych zjawisk dla nauk o zarządzaniu i jakości. Ponadto celowym zamierzeniem było także eksperymentalne testowanie autorskiej metodyki rozwoju kompetencji naukowych w pięciu krokach opracowanej przez Prof. Sylwię Sysko-Romańczuk dla początkujących badaczy. Ponadto dzięki profesjonalnie metodycznemu sposobowi przeprowadzenia badań empirycznych i literaturowych monografia wypełnia lukę naukowo-badawczą w subdyscyplinie zarządzanie technologią innowacjami w naukach o zarządzaniu i jakości o nieznane do tej pory fenomeny badawcze. Wyeksponowane w publikacji konstrukty i modele badawcze dodają nowej wiedzy w zakresie sposobów dostarczania wartości, generowania przychodów i zwiększania efektywności organizacji w transformacji cyfrowej (zmiana filozofii działania, modeli biznesowych, stosowanych procesów, systemów i sposobów pracy). Recenzentami wydawniczymi monografii byli: dr hab. Katarzyna Gadomska-Lila z-ca Dyrektora Instytutu Zarządzania, Wydział Ekonomii, Finansów i Zarządzania US oraz dr hab. inż. Marcin Relich, Dyrektor Instytutu Nauk o Zarządzaniu i Jakości, UZ. Oboje stwierdzili, że książka porusza bardzo ważny aspekt konsekwencji, w filozofii i praktyce działania organizacji, wynikających z implementacji technologii informatycznych. Monografia ilustruje te przeobrażenia skrupulatnym opisem skutków (technologicznych, biznesowych, społecznych i kulturowych) wdrażania rozwiązań informatycznych na szeroką skalę. Oboje bardzo wysoko ocenili walory metodyki kształcenia młodego pokolenia doktorantów. Niniejsza publikacja stanowi oryginalne i twórcze osiągnięcie naukowe, które w dyscyplinie nauk o zarządzaniu i jakości wywiera obecnie wpływ na stan wiedzy i kierunki dalszych badań.

Opis ruchu układu mechanicznego z więzami jednostronnymi

Wiesław Grzesikiewicz, Artur Zbiciak

Przedmiotem opracowania jest sformułowanie opisu ruchu układu mechanicznego z ograniczeniami jednostronnymi, wyznaczającymi dopuszczalny obszar w przestrzeni konfiguracji układu. Tego rodzaju zagadnienie służy do analizy ruchu i obciążeń powstających w maszynach i konstrukcjach inżynierskich, w których znajdują się ograniczniki przemieszczeń. Uwagę skupiono głównie na matematycznym opisie zagadnień związanych z oddziaływaniem więzów jednostronnych na ciała układu, ale zaprezentowano również więzy dwustronne potraktowane jako szczególny przypadek.   W podsumowaniu zwrócono uwagę na możliwości zastosowania sformułowanego tu opisu do zagadnień ruchu układów z więzami dwustronnymi, mającymi postać niegładkich powierzchni oraz ograniczeń opisywanych za pomocą zbiorów niewypukłych. Zasygnalizowano również potrzebę szerszego podejścia do zagadnień dynamiki układów z więzami – przy uwzględnieniu różnorodnych ograniczeń – oraz celowość opracowania monografii zawierającej kompleksową analizę układów fizycznych z ograniczeniami.

Polityka ekonomiczna w warunkach integracji europejskiej w świetle teorii Kaleckiego i Pasinettiego

Maciej Holko

Funkcjonowanie gospodarki Unii Europejskiej opiera się na zasadzie swobodnego przepływu towarów, kapitału i osób w warunkach równej konkurencji oraz regułach odnoszących się do polityki ekonomicznej – zakaz pomocy publicznej, ograniczenia polityki fiskalnej i monetarnej. W opracowaniu niniejszym oceniono instytucjonalny kształt i skutki integracji europejskiej, a bazą tej oceny jest paradygmat produkcji i podziału stworzony przez klasyków angielskich i rozwinięty przez Sraffę-Pasinettiego oraz Kaleckiego-Keynesa. Na tej podstawie przedstawiono postulaty zmian polityki społeczno-gospodarczej odnoszące się zarówno do uregulowań Unii Europejskiej, jak i do polityki realizowanej w Polsce w ramach uprawnień krajowych.

LED-y w technice świetlnej

Wojciech Żagan

Na przełomie ostatnich kilkunastu lat, a w zasadzie na przełomie XX i XXI wieku, dokonała się w technice świetlnej rewolucja w zakresie źródeł światła. Pojawiły się diody elektroluminescencyjne (LED-y), choć wcześniej już znane, jednak musiały odbyć „kwarantannę” rozwojową, aby osiągnąć pełną dojrzałość aplikacyjną w szeroko rozumianym oświetleniu elektrycznym. Nie bez wpływu na wkraczanie LED-ów w obszar techniki świetlnej były też działania prawne, które w sposób administracyjny spowodowały praktycznie zakończenie ery żarowych źródeł światła. Obecnie mamy tak ukształtowaną świadomość społeczeństw, głównie w Europie, że nie tylko energooszczędność, ale także racjonalność, nowoczesność w oświetleniu elektrycznym musi się kojarzyć z wykorzystywaniem LED-ów.   Obserwując rozchwianie informacyjne na temat diod elektroluminescencyjnych, autorzy niniejszej monografii, na podstawie wieloletniej obserwacji i badań naukowych postanowili stworzyć dzieło, które rzetelnie i rozważnie przedstawi szerokie spojrzenie na diody elektroluminescencyjne, na ich możliwości wykorzystania w szeroko rozumianej technice świetlnej. W pracy przedstawiono LED-y z perspektywy ich wytwarzania, cech fotometrycznych, kolorymetrycznych i użytkowych a także zaprezentowano spojrzenie aplikacyjne na te źródła w różnych typowych obszarach wykorzystywania elektrycznych źródeł światła. Podano dość wnikliwe spojrzenie na problem zasilania i sterowania światłem przez te źródła a także na kwestię powiązania właściwości użytkowych oraz cech foto- i kolorymetrycznych z termicznymi warunkami pracy.   Mając świadomość szybkiego rozwoju technologicznego elektroluminescencyjnych źródeł światła, autorzy pracy potraktowali przekazywany materiał w formie otwartej, zakładając możliwość dalszych udoskonaleń, odkrycia nowych możliwości itp.

Systemy DCS i SCADA

Sebastian Plamowski, Andrzej Wojtulewicz

Skrypt jest przeznaczony dla studentów realizujących przedmiot Systemy DCS i SCADA prowadzony na wydziale Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej (pierwsza połowa zajęć odbywa się przy wykorzystaniu systemu DCS, druga – przy wykorzystaniu systemu SCADA i sterownikow PLC).   Systemy DCS (Distributed Control System) i SCADA (Supervisory Control And Data Acquisition) należą do klasy systemów odpowiedzialnych za nadzorowanie pracy procesu technologicznego lub produkcyjnego. W podstawowym wydaniu systemy DCS i SCADA odpowiadają za: zbieranie aktualnych danych, wizualizację procesu, sterowanie procesem, alarmowanie, archiwizację oraz raportowanie. W branży automatyki przyjęło się stwierdzenie, że funkcjonalność wspołczesnych systemów DCS i SCADA pokrywa się i często terminy DCS i SCADA używane są zamiennie.   Systemy DCS z racji pełnej spójności sprzętowo-systemowej są lepiej zintegrowane i pozwalają na opracowanie bardzo dużych aplikacji, dlatego znajdują zastosowanie głównie w dużych instalacjach przemysłowych, gdzie liczba punktów procesowych liczona jest w tysiącach. Punkty procesowe używane w warstwie sprzętowej i w warstwie wizualizacji w przypadku systemów DCS są tymi samymi punktami i obie warstwy oparte są na wspolnej bazie danych. Dodatkowo, systemy DCS rozbudowane są o narzędzia programistyczne pozwalające na konfigurację wejść i wyjść oraz projektowanie i programowanie struktur regulacji, dzięki czemu zapewniona jest jednorodność na poziomie projektu.

Projektowanie procesów technologicznych. Od laboratorium do instalacji przemysłowej

Ludwik Synoradzki, Jerzy Wisialski

Podręcznik przeznaczony dla studentów i absolwentów wydziałów chemii, inżynierii chemicznej i procesowej oraz innych, zajmujących się projektowaniem, badaniami i przemysłowym wdrażaniem proce­sów technologicznych oraz organizacją produkcji substancji chemicznych. Może być wykorzystywany na uczelniach, w biurach projektów, jednostkach badawczo-rozwojowych oraz przedsiębiorstwach prze­mysłu chemicznego i pokrewnych.  W opracowaniu przedstawiona została metodyka opracowywania technologii chemicznych. Omówiono zagadnienia, których znajomość jest potrzebna badaczowi technologowi, takie jak: ochrona własności przemysłowej, kontrola analityczna, zagrożenia, ekonomika i dojrzałość procesu do wdrożenia.

Odporność filtracyjna piasków

Agnieszka Dąbska

Praca stanowi kompleksowe opracowanie dotyczące problematyki odporności filtracyjnej gruntów niespoistych – równomiernie uziarnionych piasków i ich deformacji filtracyjnych powstających w wyniku mechanicznego działania wody na szkielet gruntowy. Przedstawiono w niej charakterystykę właściwości pojedynczych ziaren i cząstek ośrodka gruntowego, tworzonej przez nie struktury gruntu oraz opisujących je cech . Omówiono właściwości cieczy, warunki jej przepływu przez ośrodek porowaty oraz właściwości filtracyjne gruntu i kształtujące je czynniki. Szczególną uwagę zwrócono na problem oddziaływania filtrującej cieczy na pojedyncze ziarna i cząstki gruntu, a ponadto dokonano analizy działania siły filtracji w odniesieniu do pozostałych sił działających w ośrodku gruntowym. Omówiono rodzaje deformacji filtracyjnych występujących w gruntach niespoistych, warunki ich powstawania i mechanizmy przebiegu. Zdefiniowano czynniki decydujące o zachowaniu odporności filtracyjnej gruntów i warunki jej utraty, a następnie przedstawiono wyniki badań deformacji filtracyjnych piasków równoziarnistych w przewarstwieniach o niewielkich miąższościach.   W opracowaniu przedstawiono także analizę własną czynników kształtujących odporność filtracyjną gruntów oraz kryteriów oceny jej zachowania: kryterium geometrycznego, kryterium hydraulicznego i kryterium naprężenia. W kryterium geometrycznym rozpatrzono cechy pojedynczych ziaren i cząstek oraz struktury gruntu i ich udział w kształtowaniu podatności gruntu na wystąpienie deformacji filtracyjnych. Kryterium hydrauliczne omówiono w ujęciu dwóch warunków hydraulicznych, definiowanych za pomocą gradientu hydraulicznego i prędkości filtracji, dopuszczalnych i krytycznych, z uwzględnieniem kierunku i zwrotu filtracji. Rolę zmiany stanu naprężenia i czynników powodujących te zmiany ujęto w kryterium naprężenia.   Na zakończenie zaprezentowano analizę współudziału czynników w procesie kształtowania odporności filtracyjnej gruntów i sformułowano wnioski wynikające z danych studialnych oraz przedstawionych w pracy wyników badań własnych i analizy problemu utraty odporności filtracyjnej gruntów.