Kochanki, bastardzi, oszuści. Nieprawe łoża królów Polski: XVI-XVIII wiek

Marek Teler

Polscy monarchowie nie stronili od związków pozamałżeńskich. Wiele królewskich metres i nieślubnych dzieci zapisało się na kartach historii, o niektórych jednak trudno znaleźć choćby wzmiankę. Marek Teler w „Kochankach, bastardach, oszustach” opisuje niezwykłe historie miłostek polskich królów.  Królewskie romanse od zawsze wywoływały silne emocje. Z jednej strony groziły one pojawianiem się nowych pretendentów do tronu, z drugiej naruszają nasze wyobrażenia o majestacie władcy. Żywa jest wciąż także opowieść o zwykłej dziewczynie, która zdobyła serce króla. Tematyka ta budzi więc mnóstwo plotek, w których zwykle więcej jest sensacji niż prawdy, a za którymi ukryte są losy ludzi blisko związanych z władcami dawnej Rzeczypospolitej. Autor przedziera się przez genealogiczną plątaninę, aby dotrzeć do tych mniej znanych historii.  Wśród nich znaleźć możemy włoską arystokratkę, która miała być dwórką polskiej królowej, a także kobietę, która złamała serce Henryka Walezego. Marek Teler przybliża też sylwetkę Mathieu de Brisaciera, rzekomego syna Jana III Sobieskiego. Na kartach książki poznajemy również: dwie spośród licznych kochanek Augusta II Mocnego oraz dzieci Stanisława Augusta Poniatowskiego – zarówno te, którym udało zrobić karierę, jak i te mające mniej szczęścia i muszące mierzyć się z brzemieniem swego pochodzenia. Autor pragnie przypomnieć ich sylwetki i skłonić swych Czytelników do innego spojrzenia na przeszłość. Historie nieślubnych dzieci i ich matek, królewskich kochanek, pokazują nam władców Polski nie tylko jako polityków i wodzów, ale także jako zwykłych ludzi, ze wszystkimi ich wadami i słabostkami. To właśnie namiętności, które nimi targały, są tematem książki „Kochanki, bastardzi, oszuści. Nieprawe łoża królów Polski: XVI–XVIII wiek”. Marek Teler – dziennikarz, popularyzator historii, bloger, współpracownik portalu Histmag.org. Interesuje się genealogią, historią kobiet oraz popkulturą. Autor popularnych książek: "Zapomniani artyści II Rzeczypospolitej" i "Kobiety króla Kazimierza III Wielkiego".

Zapomniani artyści II Rzeczypospolitej

Mateusz Balcerkiewicz

Dzięki drobiazgowemu śledztwu Marka Telera poznajemy m.in. losy sławnej Iny Benity, odkrywamy kłamstwa arystokraty ukrywającego się pod pseudonimem Harry'ego Corta oraz podążamy za karierą Edwarda Raquello, etatowego amanta Hollywood, a później wymagającego szefa Głosu Ameryki. Wraz z autorem postaramy się również zrozumieć zawiłe losy Luli Kryńskiej, królowej piękności, na której życiorys padł cień współpracy z III Rzeszą oraz przyjrzymy się imponującej karierze niezbyt utalentowanej aktorki Moniki Carlo. Wydana przez portal Histmag.org audiobook „Zapomniani artyści II Rzeczypospolitej” to pozycja obowiązkowa dla wszystkich miłośniczek i miłośników historii dziesiątej muzy. Przenosi nas do świata celuloidowych taśm filmowych, porywających rewii oraz prawdziwych osobistości polskiej kultury. Do świata, którego już nie ma.   Wśród polskich biografów zajaśniała nowa gwiazda! Dziennikarz Marek Teler – niestrudzony i utalentowany detektyw – z niespotykaną drobiazgowością przeprowadził serię śledztw dotyczących losów polskich artystów, którzy podczas II wojny światowej opuścili krąg scenicznych reflektorów i rozpłynęli się w mroku. Po dekadach możemy poznać ich historie, które okazują się bardziej zdumiewające i zawikłane od ich filmowych i estradowych kreacji. Marcin Szczygielski   Marek Teler  – dziennikarz, popularyzator historii, bloger. Współpracownik portalu historycznego Histmag.org i czasopisma „Focus Historia”. Interesuje się między innymi historią kobiet oraz genealogią. Autor książek: „Kobiety króla Kazimierza III Wielkiego” oraz „Kochanki, bastardzi, oszuści. Nieprawe łoża królów Polski: XVI–XVIII wiek”.

Gorące lata trzydzieste. Wydarzenia, które wstrząsnęły Rzeczpospolitą

Michał Przeperski

Wiele lat temu Andrzej Garlicki opublikował znakomity zbiór szkiców zatytułowany „Piękne lata trzydzieste”. Tytuł był ironiczny – druga dekada niepodległej Rzeczpospolitej wcale nie była pięknym okresem. Redakcja portalu Histmag.org, zainspirowana książką Garlickiego, przygotowała kolejnego audiobooka, tym razem poświęconego wydarzeniom z okresu pięciu ostatnich lat niepodległej Polski. „Gorące lata trzydzieste” to osiem szkiców poświęconych ważnym i ciekawym wydarzeniom z lat 1934-1939. Zbiór otwiera opowieść o kulisach śmierci ministra spraw wewnętrznych Bronisława Pierackiego, zamordowanego w tajemniczych okolicznościach na warszawskiej ulicy Foksal w czerwcowe popołudnie 1934 roku. Bezpośrednią konsekwencją tego wydarzenia było powołanie tzw. Miejsca Odosobnienia w Berezie Kartuskiej. Trafiali tam wszyscy ci, którzy nie zgadzali się z polityką prowadzoną przez władze Drugiej Rzeczpospolitej. Trafiały tam osoby uznane za wrogów państwa, począwszy od działaczy narodowo-radykalnych, kończąc na agentach bolszewickich. Cechą szczególną Berezy było przede wszystkim to, że trafiano tam nie z wyroku sądu, a jedynie na podstawie decyzji władz administracyjnych.  Powstanie obozu w Berezie stało się momentem symbolicznym. Z biegiem czasu polska polityka stawała się coraz bardziej brutalna. Autokratyczna była nowa konstytucja, która weszła ostatecznie w życie w kwietniu 1935 roku, groźne były także totalistyczne ciągoty następców Marszałka Józefa Piłsudskiego. Gdy ten umarł w niespełna trzy tygodnie po uchwaleniu konstytucji kwietniowej, rozpoczęła się bowiem między nimi bezpardonowa walka o władzę. Czy istniał polski faszyzm? Czy jesienią 1937 roku Polsce groził zamach stanu? O tym wszystkim przeczytacie państwo na kartach „Gorących lat trzydziestych”. Zbiór zamykają trzy teksty poświęcone polskiej dyplomacji w latach 1938-1939. Była ona zupełnie niezwykła. Chyba nigdy wcześniej w swych dziejach Polska nie była tak agresywna wobec swoich sąsiadów. A wszystko po to, by po kilkunastu miesiącach paść ofiarą napaści ze strony hitlerowskich Niemiec.  Wierzę, że o Drugiej Rzeczpospolitej warto jest dyskutować. Warto pamiętać to co napawa nas dumą i to co przypominamy z zawstydzeniem. Nieprawdą jest na pewno, że klęska wrześniowa była nieuchronna. Jak powiedział niegdyś Stanisław Jerzy Lec, historia to zbiór faktów, które nie musiały zajść. Jeżeli chcemy dziś budować pomyślność naszego kraju, musimy tym lepiej pamiętać o błędach jakie popełnili nasi przodkowie.

Zrozumieć Polskę szlachecką

Sebastian Adamkiewicz

Redakcja portalu Histmag.org zaprasza Państwa do posłuchania kolejnego audiobooka przygotowanego z myślą o popularyzacji dziejów naszego kraju. Sebastian Adamkiewicz przedstawia w nim barwną mozaikę problemów i zjawisk, odgrywających pierwszoplanową rolę w staropolskiej Rzeczpospolitej.   Publikacja podzielona jest na dwie części.   W pierwszej, usłyszą Państwo pięć przekrojowych szkiców poświęconych problemom z jakim mierzyli się nasi przodkowie. Edukacja, kłótnie o „właściwe” pochodzenie, wykluczeni, burzliwe spory o politykę zagraniczną i ustrój wewnętrzny – to wszystko rzeczy, którymi żyjemy współcześnie nad Wisłą. Jak się okazuje, tradycja mierzenia się z tymi zagadnieniami jest znacznie dłuższa niż może się wydawać na pierwszy rzut oka.   Druga część publikacji opowiada o fundamentach ustrojowych Rzeczpospolitej: zasadach elekcji królewskich, quasi-konstytucji jaką były artykuły henrykowskie oraz o pierwszej polskiej konstytucji uchwalonej w maju 1791 roku. Jakie były okoliczności rozwoju ustroju staropolskiej Rzeczpospolitej? Czy magnateria odegrała jednoznacznie złą rolę w historii naszego kraju? Na czym rzeczywiście polegała „złota wolność” szlachecka? Oto tylko niektóre z pytań, na jakie odpowiada autor.   Serdecznie zapraszamy do tego, żeby zrozumieć Rzeczpospolitą. Warto przynajmniej spróbować.

Tudorowie. Od Henryka VIII do Elżbiety Wielkiej

Michał Gadziński

Gdy Henryk VIII przejął władzę po swoim ojcu - pierwszym z Tudorów na angielskim tronie - jego krew burzyła się od namiętności. Ambitny monarcha chciał być jednocześnie cesarzem i papieżem. Ostatecznie wzmocnił koronę, doprowadził jednak także do przewrotu religijnego oraz długotrwałego konfliktu wyznaniowego. Królewskie romanse bez wątpienia odmieniły oblicze Europy, a sekrety jego alkowy rozpalały wyobraźnię współczesnych. To na polecenie władcy dwie spośród jego sześciu żon zostały ścięte. Odbiło się to na poglądach i charakterach obu jego córek. Maria I ("Krwawa Maria") była żarliwą katoliczką, a Elżbieta I ("Królowa-Dziewica") zagorzałą protestantką. Obie wyraziście zapisały się na kartach historii. Historia Tudorów do dziś inspiruje twórców i stanowi przedmiot dociekań badaczy, a filmy i seriale poświęcone tej dynastii biją rekordy popularności. Ile w nich prawdy? Czy Henryk VIII stawiał swoje uczucia nad interes państwa? Jakie skutki przyniósł angielski spór tronu z ołtarzem? Dlaczego panowanie królowej Elżbiety I nazywa się "złotym wiekiem"? Na te i inne pytania odpowiada Michał Gadziński opisując życie dworskie, miłosne przygody, rozgrywki dynastyczne i krwawe porachunki. Obala stereotypy pokutujące w kulturze masowej, komentuje sukcesy i porażki monarchów. Jego najnowsza publikacja to opowieść o meandrach panowania Henryka VIII, Marii I i Elżbiety I na tle burzliwych czasów. Michał Gadziński (ur. 1984). Absolwent Instytutu Historycznego oraz Instytutu Nauk Politycznych UW. Pasjonat historii, kultury i polityki krajów anglosaskich. Autor e-booka "Perły imperium brytyjskiego". Stały współpracownik portalu Histmag.org oraz miesięcznika "Nowe Książki".

Ludowe Wojsko Polskie w cieniu zimnej wojny

Tomasz Leszkowicz

Przez blisko pół wieku po zakończeniu II wojny światowej Polska znajdowała się w sowieckiej strefie wpływów. Oznaczało to konieczność uczestnictwa w rywalizacji między ZSRR i Stanami Zjednoczonymi oraz ich sojusznikami. Świat ogarnęła długa i niepewna Zimna Wojna. Dr Tomasz Leszkowicz zaprasza nas do koszar, na poligony i pola walki, a także uchyla drzwi do gabinetów w Warszawie i Moskwie, gdzie zapadały postanowienia o praktycznej stronie „braterstwa broni”. Czy marszałek Konstanty Rokossowski stworzył siłę LWP? Jak dowództwo Sił Zbrojnych PRL przygotowywało się do wybuchu III wojny światowej? Co polscy żołnierze robili na Synaju i Wzgórzach Golan? Autor w oparciu o bogatą kwerendę źródłową prezentuje Ludowe Wojsko Polskie jako bardzo złożony i wieloaspektowy organizm. Było ono nie tylko siłą zbrojną gotową realizować polecenia komunistycznych decydentów, ale również narzędziem politycznej indoktrynacji oraz przestrzenią rozkwitu błyskotliwych karier. Tomasz Leszkowicz (ur. 1988) – doktor historii, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Członek redakcji merytorycznej Histmag.org od października 2006 roku, redaktor naczelny w latach 2014–2017. Specjalizuje się w historii XX wieku, interesuje się także społeczno-polityczną historią wojska. Autor artykułów w czasopismach naukowych i popularnych. W wolnym czasie gra w gry z serii Europa Universalis, słucha starego rocka i ogląda seriale.  

Dowody zbrodni. Początki kryminalistyki

Natalia Pochroń

Nie ma zbrodni idealnej. Są tylko niedoskonałe metody śledcze. Kiedy na początku XIX wieku organom ścigania odebrano możliwość stosowania tortur, wymiar sprawiedliwości pogrążył się w głębokim kryzysie. Coraz liczniejsi przestępcy zdawali się pozostawać bezkarni. Wobec tych okoliczności proces zwalczania przestępczości trzeba było wymyślić na nowo.  Jak odnaleźć sprawcę zbrodni i udowodnić mu bez cienia wątpliwości jego winę? Aby sprostać wyzwaniom nowych realiów, sięgnięto po przełomowe osiągnięcia nauki. Tak właśnie zrodziła się kryminalistyka. Ironią losu pozostaje, że pierwszego przełomu w kwestii ścigania przestępców dokonał jeden z nich – recydywista Eugène François Vidocq, który chciał uwolnić się od swoich demonów przeszłości.  Natalia Pochroń zabiera czytelnika w podróż po wyboistej historii kryminalistyki. Kryzysy i bezsilność wobec piętrzących się trudności, spektakularne pomyłki podczas dochodzeń, nierozwiązane sprawy, istnienia których nie udało się uratować – oto cena, jaką ludzkość płaciła za mozolne postępy w dziedzinie ścigania zbrodni.  Jaka jest szansa, że dwóch przestępców będzie miało rękę, nogę i ucho tej samej długości? Czy istnieją cechy fizyczne, które wskazują na zbrodniczą naturę człowieka? Dlaczego pierwsi toksykolodzy sprawdzali smak wywaru z organów nieboszczyka? Jak bardzo może pomylić się lekarz bez specjalizacji w orzeczeniu sądowym? To tylko kilka z wielu intrygujących pytań, na które odpowiada autorka.  Poznaj historię współczesnych metod śledczych. Kup książkę „Dowody zbrodni. Początki kryminalistyki”!  Natalia Pochroń — Absolwentka bezpieczeństwa narodowego na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie. Odbyła staż w mediach polonijnych w Paryżu, obecnie zajmuje się tworzeniem treści dla agencji marketingowych, jest również redaktorką portalu Histmag.org. Rekonstruktorka, od wielu lat niezmiennie zafascynowana historią Polski, w szczególności okresem dwudziestolecia międzywojennego. Oprócz tego zainteresowana historią XX-wiecznej Azji, tematyką geopolityki i stosunków międzynarodowych. Prywatnie miłośniczka książek i starego, dobrego rocka. 

Wojna Jasia. Polski żołnierz w walce z bolszewikami

Mateusz Balcerkiewicz

„Wojna Jasia” to opowieść o jednym z najwspanialszych epizodów w historii polskiego oręża. Sto lat temu, wkrótce po odzyskaniu niepodległości, nasi żołnierze musieli ponownie stanąć do boju. Pod Ossowem, Radzyminem, Dęblinem i Mińskiem Mazowieckim walczyli z bolszewikami o suwerenność młodego państwa i wyszli z tego starcia zwycięsko. Jako wojskowi i jako obywatele Rzeczypospolitej. Byli ludźmi z krwi i kości: mieli świadomość niepewności jutra i walczyli o przyszłość swoją i swoich najbliższych. Co jadali i co czytali? Czym interesowali się i jak spędzali czas wolny? Dlaczego zwano ich „jasiami”? Mateusz Balcerkiewicz przedstawia wydarzenia na froncie z perspektywy zwykłego szeregowca. Jego praca została oparta na źródłach i wspomnieniach oraz prasie wojskowej z epoki. Spojrzenie na wojnę polsko-bolszewicką oczami tytułowego Jasia i jego towarzyszy broni pozwoli poznać żołnierską codzienność lat 1918-1920, a tym samym odtworzyć ducha ówczesnej armii i lepiej zrozumieć specyfikę konfliktu. Wydany w stulecie zwycięskiej bitwy warszawskiej e-book portalu Histmag.org to pozycja obowiązkowa nie tylko dla miłośników historii wojskowości!   Mateusz Balcerkiewicz - absolwent Instytutu Historycznego UW, pracownik Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Wieloletni współpracownik i członek redakcji portalu Histmag.org. Zaangażowany w działalność grupy rekonstrukcyjnej Towarzystwo Historyczne "Rok 1920". Twierdzi, że historia to pasjonująca opowieść, którą należy dzielić się z innymi. Jego zainteresowania badawcze skupiają się na społecznym wymiarze wojskowości XX wieku, w szczególności na okresie walk o niepodległość Polski i wojnie polsko-bolszewickiej.