Święta księżna kijowska Olga. Wybór tekstów źródłowych

Zofia Brzozowska

Autorka w prezentowanej pracy stawia sobie za cel przybliżenie szerszemu kręgowi odbiorców sylwetki księżnej kijowskiej Olgi (X w.), pierwszej władczyni Rusi Kijowskiej, która przyjęła chrzest i podjęła próbę chrystianizacji Słowiańszczyzny Wschodniej w obrządku bizantyńskim. Kościół ruski podniósł ją do rangi świętej już w XIII w. Postać ta jest również w sposób szczególny związana z mniejszością prawosławną w Łodzi. Nadrzędnym celem niniejszej publikacji jest udostępnienie czytelnikowi najstarszych utworów hagiograficznych i hymnograficznych, poświęconych księżnej Oldze, powstałych w XI–XVI w., w większości nietłumaczonych dotąd na język polski, a tym samym praktycznie nieznanych poza środowiskiem specjalistów. Teksty źródłowe zostały przedstawione zarówno w brzmieniu oryginalnym, jak i w polskim przekładzie, co sprawia, że książka ta może stanowić cenną pomoc dydaktyczną w pracy ze studentami na kierunkach humanistycznych. Książka zainteresuje z pewnością szersze grono odbiorców literatury historycznej. Może wyć wykorzystana w procesie dydaktycznym na różnych kierunkach humanistycznych studiów wyższych. Jest znaczącym wkładem do rozwoju polskich badań nie tylko nad życiem Olgi i jej kultem, ale także nad początkami i upowszechnianiem się chrześcijaństwa na Rusi. 

Zagadnienia prawa konstytucyjnego. Polskie i zagraniczne rozwiązania ustrojowe. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Dariuszowi Góreckiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin

Konrad Składowski

Publikacja powstała z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin prof. zw. dra hab. Dariusza Góreckiego, wieloletniego kierownika Katedry Prawa Konstytucyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Przedmiotem badań podjętych przez autorów są zagadnienia związane z historią prawa konstytucyjnego, analizą aktualnych polskich kwestii ustrojowych oraz problematyką konstytucyjnoprawną innych państw. 

Niezależna literatura i dziennikarstwo przed 1989 rokiem. Idee - ludzie - spory

Konrad W. Tatarowski

Jak działały instytucje kulturalne na emigracji? Jak publikowano wydawnictwa i czasopisma niezależne w kraju, poza cenzurą? Co różniło te dwa niezależne obiegi kulturowe? Kto je tworzył, jakie były ich losy? Jakie stały za nimi idee? O co się spierano? Jaką rolę odgrywała literatura w tych działaniach? Na te i wiele innych pytań odpowiada w książce autor, obecnie profesor w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UŁ, w czasach PRL-u działacz opozycyjny, w latach 1984-1994 dziennikarz Rozgłośni Polskiej RWE w Monachium. Zebrał tu swoje dotychczasowe badania i doświadczenia w zakresie niezależnej literatury i dziennikarstwa. W dwóch pierwszych częściach publikacji rysuje przemyślany, przefiltrowany przez własne doświadczenia obraz całości - w kraju i na emigracji - otrzymujemy choćby wnikliwą opowieść o paryskiej „Kulturze” i o Radiu Wolna Europa. W trzeciej z kolei części autor przypomina sylwetki kilku twórców i poddaje analizie ich dokonania. Obok pisarzy nie do pominięcia, takich jak Miłosz czy Kisielewski, Konrad Tatarowski przypomina również tych dziś niemal zapomnianych (W. Sułkowski, M. Niemiec). Spory ideowe przywoływane w publikacji - w tym przede wszystkim spór Adama Michnika i Jarosława Kaczyńskiego o Traktat o gnidach Piotra Wierzbickiego - nie należą jedynie do historii i odcisnęły swój ślad również na dzisiejszym obrazie życia politycznego, społecznego i kulturowego.

Arystoteles na nowo odczytany. Ryszarda Kilvingtona

Elżbieta Jung

 Książka jest efektem wieloletnich badań dotyczących historii nauki średniowiecznej, mianowicie początków fizyki matematycznej. Można w niej wyodrębnić dwie części: monografię, w której autorka odpowiada na pytanie, czy XIV-wieczna fizyka matematyczna, inspirowana nominalistyczną filozofią Wilhelma Ockhama, doprowadziła do zerwania z jakościową fizyką Arystotelesa już w wieku XIV, oraz – tłumaczenie Kwestii o ruchu Ryszarda Kilvingtona, jednego z twórców szkoły Oksfordzkich Kalkulatorów. Z pozycji nominalistycznej, z jednej strony odrzuca on dużą część podejmowanej przez Arystotelesa problematyki, z drugiej zaś, wypełniając obowiązki nauczycielskie na średniowiecznym uniwersytecie, poddaje teorie Stagiryty interpretacji pozwalającej odnaleźć w jego myśli elementy bliskie – jak się Kilvingtonowi wydaje – jego poglądom. W swoich kwestiach Kilvington podejmuje analizę zagadnienia zmian, rozumianych, zgodnie z definicją Arystotelesa, jako ruch przestrzenny, zmiany jakościowe oraz ilościowe w ujęciu nominalistycznym, czyniąc matematykę właściwym językiem opisu przyrody. Są one też rezultatem jego nauczania, czasami zapisu ćwiczeń odbywanych w klasie ze studentami, zatem tekst ten ma również walor historyczny, ponieważ pokazuje nam, jak wielkie wymagania stawiano studentom średniowiecznym i jak dobrze się z nich wywiązywali. Jakiego rodzaju były to „obliczenia” i jakie dzięki nim można osiągnąć rezultaty, Czytelnik dowie się z lektury książki.

Zmiana warunków funkcjonowania a efektywność inwestycyjna otwartych funduszy emerytalnych

Dorota Witkowska

W monografii zaprezentowano wyniki analiz wpływu zmian warunków funkcjonowania otwartych funduszy emerytalnych (OFE), wprowadzonych w latach 2011-2014, na ich efektywność inwestycyjną. Przedstawione badania obejmują lata 2007-2015. Wykorzystując metody ilościowe, dowiedziono, że wszystkie rozpatrywane zmiany skutkowały zwiększeniem ryzyka portfeli inwestycyjnych OFE, co nie miało przełożenia na wzrost stóp zwrotu z tych portfeli. Zastosowane mierniki efektywności pozwoliły wykazać, iż do 2014 roku inwestycje podejmowane przez fundusze emerytalne były efektywne, jednak uległo to zmianie z powodu wprowadzonych modyfikacji systemu emerytalnego. Portfele inwestycyjne OFE miały podobne charakterystyki inwestycyjne, co wynikało z obowiązującego sposobu ich oceny według tzw. benchmarku wewnętrznego.

Rzym a Półwysep Iberyjski. Różnorodność relacji od starożytności po współczesność. Manufactura Hispanica Lodziense 6

Adriana Grzelak-Krzymianowska, Maria Judyta Woźniak

Historia Półwyspu Iberyjskiego nie zaczęła się wraz z podbojem Rzymian, jednak ich wkroczenie na Półwysep wywarło ogromny wpływ na losy zamieszkujących tam ludów. Aktualność dziedzictwa starożytnego Rzymu na Półwyspie Iberyjskim do .dziś intryguje badaczy reprezentujących różne dyscypliny naukowe, stąd poszczególne .rozdziały publikacji zostały poświęcone zagadnieniom językoznawczym, literaturoznawczym, historycznym i archeologicznym. Jest to pierwsza tego typu interdyscyplinarna monografia na polskim rynku, którą odzwierciedla inspirującą różnorodność badań naukowych nad relacjami między Rzymem a Półwyspem Iberyjskim od starożytności po współczesność. Charakter badanej problematyki zdecydował o wielojęzyczności tomu: większość rozdziałów napisano w języku polskim lub hiszpańskim, dwa w języku angielskim. Mamy nadzieję, że tom trafi zarówno do badaczy, jak i do wszystkich zainteresowanych poruszaną tematyką. Aunque la historia de la Penfnsula lberica habia empezado antes de la conquista, la llegada de los romanos influyó enormemente en la vida de los indigenas. La actualidad de la tradición de la Roma Antigua atrae, hasta hoy en dia, a los investigadores de varias disciplinas, por Io tanto los capitulos se dedican a las cuestiones lingUisticas, literarias, históricas y arqueológicas. El libro que dejamos en manos a los lectores, la primera monografia interdisciplinar de este tipo en el mercado polaco, refleja esta diversidad inspiradora de los estudios sobre las relaciones entre Roma y la Peninsula Iberica desde la AntigUedad hasta Ia contemporaneidad. El caracter de los estudios pcesentados ha decidido el bilinguismo, en su mayor parte, del tomo: la mayoria de los capitulos estan en polaco o en espanol, dos en ingles.

Miasto-region-gospodarka w badaniach geograficznych. W stulecie urodzin Prof. Ludwika Straszewicza

Tadeusz Marszał

W 2016 r. mija setna rocznica urodzin Profesora Ludwika Straszewicza - twórcy łódzkiego ośrodka geografii społeczno-ekonomicznej - którego inicjatywy naukowe oraz działalność w zakresie kształcenia kadr zaowocowały pojawieniem się silnego ośrodka antropogeografii w regionie, niemającym wcześniej żadnych znaczących tradycji w zakresie tej dyscypliny wiedzy. Kierunki badań, realizowanych przez Profesora, kontynuowane i pogłębiane przez jego uczniów, nadal stanowią o pozycji i specyfice łódzkiego ośrodka akademickiego na geograficznej mapie Polski. Celem tej publikacji jest przywołanie pamięci i przybliżenie dokonań Ludwika Straszewicza w kontekście badań geograficznych, realizowanych na przełomie XX i XXI w. w obrębie problematyki, która pozostawała w sferze Jego zainteresowań naukowych. Efektem jest tom, na który składa się kilkanaście tekstów autorstwa współpracowników Profesora, a także przedstawicieli innych ośrodków geograficznych, którzy pozostawali z Nim w bliskich kontaktach naukowych. Niektóre z tych tekstów bezpośrednio odnoszą się do twórczości naukowej Ludwika Straszewicza, inne zaś prezentują wyniki badań w bliskich Profesorowi subdyscyplinach studiów przestrzennych - geografii miast, geografii regionalnej oraz geografii ekonomicznej.  

GIS in Higher Education in Poland. Curriculums, Issues, Discussion

Iwona Jaźdźewska

 The idea for this publication was barn in June 2015, during a meeting of Polish teachers involved with Geographic lnformation Systems. The meeting was initiated by the Department of Geoinformation, Faculty of Geographical Sciences, University of Łódź, which received a grant to organize it. The discussion and presentations from academic teachers representing various universities in Poland were very interesting and sometimes heated. lt would be advisable for other educators to familiarise themselves with the aspects of GIS education among Polish geographers, foresters, surveyors and other users. The experience of Geoinformation education in Poland is still modest, so the views of people who have been involved at Polish universities with it since the 1990s should be interesting to readers. Geographic lnformation Systems (GIS) - the integration of environmental and climate issues as an important factor for economic development and quality of life – an innovative second-degree studies. Akronim GIS-E-QL: GIS for environment and quality of life