Wstęp do fenomenologii

Marcin Waligóra

- książka prezentuje podstawowe metody klasycznej fenomenologii, m.in.: analizę intencjonalną, poznanie ejdetyczne, epoche, redukcję transcendentalną, konstytucję   - autor klarownie pisze o Husserlu, Heidegerze, Levinasie i Derridzie - celem książki jest  wprowadzenie do lektury prac wybitnych fenomenologów i stosowania metody fenomenologicznej - książka zawiera analizę krytyki fenomenologii i prezentuje założenia współczesnej fenomenologii umysłu   - „głęboka kompetencja autora znajduje  swój wyraz w komunikatywności języka książki oraz jasności i precyzji jej wywodu” (z recenzji prof. Andrzeja Gniazdowskiego) Marcin Waligóra – adiunkt w Zakładzie Filozofii i Bioetyki, Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się fenomenologią i etyką biomedycznych badań naukowych. 

Roczników polskich od śmierci Władysława IV Klimaktery

Wespazjan Kochowski

Annalium Poloniae ab obitu Vladislai IV Climacteres (Roczników polskich od śmierci Władysława IV Klimaktery) to dzieje Rzeczypospolitej czasów Jana II Kazimierza i Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Kochowski korzystał z opowieści wielu świadków, a także dokumentów i własnych doświadczeń, zachowując przy tym znaczny obiektywizm i krytycyzm. Praca ta jest do dziś jednym z podstawowych źródeł wiedzy o epoce staropolskiej.   Wespazjan Hieronim Kochowski herbu Nieczuja (ur. w 1633 w Gaju koło Waśniowa w ziemi sandomierskiej, zm. 6 czerwca 1700, w Krakowie) – jeden z najwybitniejszych historyków i poetów polskiego baroku, najbardziej typowy przedstawiciel filozofii i literatury sarmackiej.

Nie tylko o teatrze. Studia, rozmowy i szkice o kulturze współczesnej

Piotr Rudzki

Nie tylko o teatrze to mój dialog w formie monografii. I to zarówno na poziomie konstrukcji, jak i zawartych tu treści. Rzecz łączy różne formy dyskursywne: studia, rozmowy oraz szkice dotyczące teatru i kultury XX i XXI wieku. Widzę teatr w Polsce jako część teatru europejskiego, dla którego kontekstem są różne formy teatralne i prateatralne z Azji. Jeszcze jedna cecha tej, nazwijmy, „monografii performatywnej” to zaproszenie Odbiorcy do dyskusji. Jestem przekonany, że dzisiaj nie można myśleć o kulturze bez kontekstu przekraczającego Europę. W dialogu powinniśmy kultywować naukową refleksję o kulturze, w tym o teatrze, i o demokracji. O poszukiwaniu jedności w różnorodności. Piotr Rudzki – teatrolog, adiunkt w Zakładzie Teorii Kultury i Sztuk Widowiskowych Uniwersytetu Wrocławskiego. Zainteresowania teatrem współczesnym i Stanisławem Ignacym Witkiewiczem połączył w książce Witkacy na scenach PRL-u (Wrocław 2013). Jego artykuły dotyczące teatru i kultury w XX i XXI wieku ukazywały się w czasopismach i tomach zbiorowych w Polsce, Austrii, Indiach, Nepalu i USA. W latach 1994–2016 redaktor „Notatnika Teatralnego”. W okresie 1995–2000 visiting lecturer w Delhi University, współautor pierwszego podręcznika nauki języka polskiego dla Hindusów (Rozmówki hindi-polskie, New Delhi 2003).

Pamięć gromadzi prochy. Szkice historyczne i osobiste

Andrzej Romanowski

Książka ukazuje różne momenty historii Polski – od XI do XXI wieku. Ale wszystko jest tu na opak. Narodowe katastrofy jako następstwa „wstawania z kolan”. Pierwsze powstanie jako dzieło psychopaty. Niemcy, Żydzi, Rusini jako ofiary Polaków. Komuniści jako ci, co uratowali Polskę. Autor prowokuje, bo szuka sensu polskich dziejów, bo patrzy z różnych punktów widzenia i wszędzie dostrzega drugie dno. Dziś – zdaje się mówić – jesteśmy wykorzenieni z polskiej tradycji, nie rozumiemy jej. Nasza pamięć gromadzi tylko prochy. Mistrzowie autora, ludzie trzech pokoleń, ukazują wachlarz polskich postaw w minionym stuleciu. Reportaże z podróży po Europie Środkowo-Wschodniej łączą się z próbami pojednania z sąsiadami i z analizą dziedzictwa komunizmu. Tradycje rodzinne mówią o polskiej walce o niepodległość, a „żydowska kamienica” przywołuje czas wielonarodowej Rzeczypospolitej. Z książek Andrzeja Romanowskiego ta jest najbardziej osobista. Prof. dr hab. Andrzej Romanowski pracuje na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego i w Instytucie Historii PAN. Jest redaktorem naczelnym Polskiego słownika biograficznego oraz kierownikiem Katedry Kultury Literackiej Pogranicza UJ. W wydawnictwie Universitas redaguje serię Biblioteka Literatury Pogranicza. Autor szeregu książek naukowych, eseistycznych i publicystycznych. W ostatnich latach wydał: Antykomunizm, czyli upadek Polski (2019), Wschodnim pograniczem literatury polskiej (2018), Tak, jestem córką Jakuba Bermana (2016, z Lucyną Tychową), Eugeniusz Kwiatkowski (2014), Wielkość i upadek „Tygodnika Powszechnego” oraz inne szkice (2011).  

Metanaukowe podstawy dyscyplinowego wyodrębnienia nauki o translacji w świetle dyskursu badaczy polskich

Anna Małgorzewicz

W wyniku podjętych przez Autorkę działań badawczych i interpretacyjnych dotyczących zróżnicowanej rzeczywistości nauki o translacji w monografii ukazany został proces wyodrębniania dyscyplinowego badań nad translacją oraz nakreślono jego ewentualne perspektywy bez jednoznacznego wartościowania możliwych kierunków rozwoju. Autorka słusznie nie proponuje gotowych rozwiązań, a raczej zaprasza środowisko naukowe do dyskusji, dostrzegając w dyscyplinowej emancypacji obszaru badań nad translacją, ich instytucjonalizacji wiele korzyści dla sfery nauki, dydaktyki akademickiej i profesjonalizacji zawodu tłumacza. Ukazuje jednocześnie potencjał naukowy umożliwiający osiągnięcie tych wartości. Przekonująco udowadnia konieczność podjęcia przez środowisko naukowe w tym obszarze koniecznych działań integrujących w skali ogólnopolskiej w celu osiągnięcia zasłużonego statusu dyscyplinowego tych badań oraz postępu naukowego. Eksploracje przeprowadzone przez Autorkę charakteryzuje innowacyjność metodologiczna oraz jej uargumentowana zasadność z dominacją Kuhnowskiej kategorii paradygmatu, odwaga poznawcza w podejmowaniu bardzo trudnego zadania, a także gruntowne oparcie analiz i interpretacji na obszernej faktografii trafnie opisującej badaną rzeczywistość. Sądzę, iż książka Anny Małgorzewicz może dać impuls do poważnej, niezwykle potrzebnej dyskusji nad naukowymi podstawami konstruowania programów studiów przekładoznawczych i translatorycznych w naszym kraju, a co za tym idzie - nad poprawą jakości kształcenia w tej dziedzinie. Prof. dr hab. Henryk Kardela Przedłożona praca jest pierwszą monografią w Polsce kompleksowo eksplorującą rzeczywistość badań nad translacją, z solidnymi podstawami argumentacji naukowej. W profilowaniu podstaw dyscyplinowych Autorka szuka potencjału konsolidacyjnego, a tym samym szans integracji dyscyplinowej z zachowaniem wewnętrznych odmienności autonomicznych. Dr hab. Zenon Weigt, em. prof. UŁ Anna Małgorzewicz - profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, doktor habilitowana nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa. Kieruje Zakładem Translatoryki i Glottodydaktyki w Instytucie Filologii Germańskiej na Uniwersytecie Wrocławskim. Autorka monografii: Prozessorientierte Dolmetschdidaktik i Die Kompetenzen des Translators aus kognitiver und translationsdidaktischer Sicht. Założycielka i od 2010 roku redaktor naczelna czasopisma "Studia Translatorica" oraz od roku 2016 współredaktor czasopisma "Germanica Wratislaviensia".

Czarodziejski flet - tekst i konteksty. Studia nad librettem opery

Lucjan Puchalski

Prezentowany tom zawiera prace polskich i zagranicznych autorów poświęcone librettu Czarodziejskiego fletu oraz jego polskie tłumaczenie. Napisany przez Emanuela Schikanedera i naznaczony specyficznym politycznym i intelektualnym klimatem józefińskiego Wiednia tekst jest bez wątpienia ważnym i ciągle intrygującym dokonaniem nie tylko austriackiego, ale także i europejskiego oświecenia. Dzięki muzyce Mozarta żyje do dziś na scenach operowych całego świata; pochodzące z niego motywy i postacie pojawiają się także we współczesnej kulturze masowej. Wystan Hugh Auden, który w 1956 roku przetłumaczył libretto na język angielski, napisał, że jeśli wydaje się ono mało poważne, to tylko dlatego że nie potrafimy właściwie obchodzić się z jego tworzywem - tak aby wydobyć walory, pozwalające uznać Czarodziejski flet za jedno z najlepszych librett operowych, jakie kiedykolwiek zostały napisane. Niniejszy tom proponuje różne odczytania scenicznej narracji opery Mozarta i Schikanedera oraz sytuuje jej przedstawienia w stosownych kontekstach historycznych, kulturowych i ideowych, a ukazując także jej literacki rodowód i oddziaływanie na ówczesnych pisarzy, śledzi odmienne recepcyjne tropy, których znajomość pozwala lepiej zrozumieć intelektualny i artystyczny potencjał utworu.

"Profesor to nie obelga". Alfabet Bronisława Geremka

Jacek Głażewski

W hasłach tej swoistej „Encyklopedii Bronisława Geremka” można odnaleźć nie tylko spostrzeżenia autora dotyczące życia uczonego, aktywnego działacza politycznego, patrioty, ciężko doświadczanego czasami, w których przyszło mu żyć, lecz również bogaty materiał skłaniający do refleksji i dalszych rozważań nad własnym życiem. Ten zbiór przemyśleń, obserwacji, sądów stanowi potwierdzenie formuły zawartej w tytule Alfabetu: „Profesor to nie obelga". W przypadku Bronisława Geremka „profesor” to synonim najlepszego wzoru człowieczeństwa.   Henryk Samsonowicz, fragment Słowa wstępnego  

Maria Kuncewiczowa, Sándor Márai. Późny wiek - późna twórczość. Interakcje. Materiały do studiów nad psychologią starości

Anna Maria Manek

Publikacja składa się z dwóch części. Część I to teoretyczne wprowadzenie do analizy psychologicznej treści, opublikowanych w okresie starości, prac Marii Kuncewiczowej i Sandora Maraia. Mieści w sobie odkrycie i teoretyczne uzasadnienie wartości badania wzajemnej zależności między procesami rozwojowymi w podeszłym wieku autorów a zmianami w zakresie formy i treści twórczości w tym okresie życia. W części II przedstawiono procedurę jakościowej analizy psychologicznej treści dzieł powstałych w starości, pozwalającej na określanie zmian w zakresie: podstawowych tendencji życiowych i wewnętrznego modelu doświadczenia (Charlotta B"Uhler) oraz " strategii radzenia sobie ze śmiercią i umieraniem (Arnold Toynbee). W wyniku analizy dało się zaobserwować proces zmiany gatunkowej twórczości Marii Kuncewiczowej i Sandora Maraia - od fikcji do intimistyki, a także rezygnację z funkcji kreatywnych na rzecz bezpośredniego, osobistego przekazywania nagromadzonego doświadczenia i zwrócenie się w stronę budowania wewnętrznej integracji, wewnętrznej spójności w obronie przed entropią. Anna Maria Manek - absolwentka psychologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, doktor nauk humanistycznych w zakresie teorii literatury (Instytut Teorii Literatury Teatru i Filmu, Uniwersytet Łódzki), doktor habilitowany w zakresie psychologii (KUL). Była wykładowczyni psychologii, przede wszystkim na Wydziale Zarządzania Politechniki Lubelskiej (od asystenta do profesora nadzwyczajnego). Po przejściu na wczesną emeryturę opiekunka osób starszych w rodzinie. Następnie wykładowczyni psychologii w uczelniach prywatnych. W pracy badawczej najbardziej zainteresowana okresami przejściowymi w rozwoju osób dorosłych. Publikacje książkowe z tego zakresu: Uwarunkowania reakcji na utratę pracy. Badania mężczyzn w średnim wieku (1993), Wartościowanie własnej sytuacji życiowej przez bezrobotnych (1998), Start zawodowy jako wyzwanie rozwojowe (2010). Zalicza do nich także prezentowane w tej książce opracowanie.