Achilleis. Sceny dramatyczne

Stanisław Wyspiański

Achilleis. Sceny dramatyczne – oparty na motywach Iliady dramat Stanisława Wyspiańskiego, powstały w 1903 roku, po raz pierwszy wystawiony na scenie w roku 1925. Fabuła koncentruje się wokół oblężenia i upadku Troi, konstrukcja jest luźna, oparta na szybkiej zmianie planów i ostro kontrastujących pod względem nastroju scen. Utwór stanowi wyraz kontynuacji młodzieńczych zainteresowań Wyspiańskiego starożytnością, a zarazem przemiany poglądów na starożytność. (za Wikipedią).

Legendy i pieśni ludu polskiego nowo odkryte

Wacław Aleksander Maciejowski

Autor o swoim dziełku pisze tak: Lud nasz bardzo mało jest znany. Niektórzy oprawiają go w ramy sielankowości, inni pogardliwie nań patrzą. A zaiste, lud ten jest taki, jak go wychowała szlachta: są w nim wady i błędy, jakie ona posiada, jest i cnota wysoka. Znam niewiasty wiejskie pełne świątobliwości, i kmieci pełnych prawości i ducha Bożego. Przed parą laty osiadłem na wsi, by śród ludu żyjąc lepiej go poznać. Zacząłem od spisywania pieśni i piosneczek. Pieśniami lud nazywa religijne, piosneczkami zaś światowe. Zebrałem i kilka modlitw. Są myśli piękne w zebranych przeze mnie pieśniach i piosneczkach, w części nieznanych, ale o wiele piękniejsze są ich melodie, bo jak lud mówi: pieśni i nuty uczą się od morskich syren ludzie nadbrzeżni, a od nich dopiero reszta na świecie. Więc nie są one układane, ale płyną spoza świata naszego. Ludzie zwyczajni nie są ich w stanie utworzyć! Samo to określenie początku pieśni, ileż ma w sobie poezji! Niestety Czytelnik melodii w tej książeczce nie znajdzie. Zachęcamy do lektury!

Biesy

Antoni Ferdynand Ossendowski

Autor w mistrzowski sposób ukazuje świat dziwny, a zarazem przerażający, społeczeństwo i osoby przełomu XIX i XX wieku, zasnutych jakby mgłą tajemnicy coraz mocniej panoszącego się zła z jednej strony udającego jakiś niewyobrażalny wręcz postęp, z drugiej zaś wciąż mocno tkwiącego w potwornym zabobonie tego, co zdawać by się mogło, powinno już dawno przeminąć. Klimat powieści oddają już pierwsze akapity Biesów: Petersburg topił się w pomroce. Żółta, zimna mgła, niby opary z dna głębokiego grobu, przelewała się poprzez granitowy parapet wybrzeża, otulała potężne szare bloki, podtrzymujące posągi dwóch sfinksów, sączyła się spoza żelaznych krat zasypanego śniegiem skweru, ze szczelin w odłupanym tynku żółtych budynków rządowych i z liści akantu, zdobiących głowice kolumn na gmachu Akademii Sztuk Pięknych. Sama ziemia nawet stwardniała, skuta mrozem, opancerzona brukiem z okrągłych kocich łbów, kurzyła się kłębami i smugami mgły, która hamowała oddech, kleiła powieki i wchłaniała bez śladu żółte plamy palących się latarń ulicznych, chociaż zegar na wieży fortecy niedawno wybił drugą po południu. Najciemniej i najzimniej jednak było w wąskich uliczkach, biegnących ku morzu. Ponad lodową jego skorupą unosiły się ciężkie, lepkie pasma oparów

Monachomachia i Antimonachomachia

Ignacy Krasicki

"Tematem utworu jest walka pomiędzy mnichami dwóch zakonów: karmelitów i dominikanów. Przedstawienie sporu mnichów w utworze naznaczone jest groteskowym humorem. Jednocześnie Monachomachia jest ostrą satyrą, krytyką ukrytą pod kostiumem zabawnych postaci. Utwór jest dynamiczny, pełen komizmu przykładem jest choćby scena batalistyczna, kiedy to idą w ruch naczynia i trepy, postać ojca Hilarego czy też fakt, że zwaśnionych godzi mocny trunek i wspólna namiętność do kielicha. Monachomachia wywołała skandal występowała przeciw zakonom, zasobnemu życiu duchownych, próżniactwu i zacofaniu. Stanowi utrzymaną w duchu oświecenia krytykę wad społecznych, obecnych również w Kościele, czego Krasicki nigdy nie ukrywał. (https://pl.wikipedia.org/wiki/Monachomachia,_czyli_Wojna_mnichów Antymonachomachia (z gr. monachos mnich, machia walka) poemat heroikomiczny autorstwa Ignacego Krasickiego wydany po raz pierwszy anonimowo w 1780 roku. Antymonachomachia powstała jako odpowiedź na liczne głosy krytyki. Autor stworzył ją jako pozorne przeciwieństwo Monachomachii, dokonując w sposób ironiczny pochwały życia zakonników. Treścią poematu jest historia klasztoru, do którego wiedźma podrzuca egzemplarz Monachomachii, która wywołuje oburzenie mnichów. Podobnie jak poprzednie dzieło, Antymonachomachia zawiera 6 pieśni podzielonych na oktawy i posługuje się jedenastozgłoskowcem. (https://pl.wikipedia.org/wiki/Antymonachomachia)"

Zamieniony wachlarz

Hermann Sudermann

Znakomite, lekko niepokojące opowiadanie o zda się dość zwyczajnej relacji pomiędzy kobietą i mężczyzną, o lekkim zabarwieniu erotycznym, ale także z wyraźną nutką tajemniczości. Opowiadanie owo pióra znakomitego autora napisane jest lekko i interesująco, ale nosi jakby pewne piętno bolesnej nerwowości i pewnego rodzaju naiwnego fatalizmu, który uchwycił tu tak samo, jak w większości swoich dzieł.

Rob-Roy

Walter Scott

Rob Roy to powieść historyczna Waltera Scotta wydana w 1818 roku. Akcja powieści toczy się na początku XVIII w. w Anglii i Szkocji. Frank Osbaldystone młodzieniec skłócony z ojcem, ponieważ nie chce zajmować się tak jak on handlem, wyjeżdża z Londynu do posiadłości swego stryja Osbaldystone Hall. Drogę przebywa z bardzo strachliwym panem Morrisem, przez którego później spotyka go wiele nieprzyjemności. W Osbaldystone Hall poznaje barona Hildebranda oraz jego synów: Thorncliffa, Dicksona, Wilfrieda, Percyego, Johna i tajemniczego Rashleigha. Dobrze wychowany i wykształcony Frank nie może znaleźć wspólnego języka z wujem i kuzynami, lubiącymi polowania i pijatyki. Jedyną osobą, z którą spędza czas jest Diana Vernon. Wkrótce Frank zostaje oskarżony przez pana Morrisa o kradzież dokumentów państwowych, które miał przy sobie w czasie podróży. Jednak przy pomocy Roberta Campbella szybko udaje się wyjaśnić sytuację i Morris wycofuje oskarżenie. Tymczasem Rashleigh wyjeżdża do Londynu do ojca Franka, by zająć się tam razem z nim handlem. Wokół miss Vernon zaczynają dziać się dziwne rzeczy pojawienie się ojca Vaughana, zaczyna spędzać z kimś dużo czasu w bibliotece... Reszty można się dowiedzieć po przeczytaniu całej książki.

Chata wuja Toma. Uncle Tom's cabin

Harriet Beecher Stowe

Książka w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej. A dual Polish-English language edition. Pełne wydanie powieści poruszającej temat czarnoskórych niewolników żyjących na południu USA. Impulsem do jej napisania było uchwalenie w 1850 roku przez Kongres Stanów Zjednoczonych ustawy przeciwko ukrywaniu zbiegłych, czarnoskórych niewolników (kompromis 1850 roku). Książka, ukazująca przemoc i bezwzględność, z jaką traktowano Afroamerykanów, stała się ważnym ideowym argumentem liberalnej Północy w walce o zniesienie niewolnictwa. (Za Wikipedią).

Spod ciemnej gwiazdy

Karol Irzykowski

Spod ciemnej gwiazdy tytuł zbioru nowel Karola Irzykowskiego. W nowelach tych Irzykowski koncentrował się na psychologicznej analizie zjawisk irracjonalnych. Znaleźć tu można wiele nowel o charakterze fantastycznym. Jedna z nich, zatytułowana Wagon astralny, stanowi pastisz opowiadań Stefana Grabińskiego, którego Irzykowski był wielkim orędownikiem. Nowelą, do której krytyk przykładał największą wagę, jest Pyriphlegeton, czyli Niepokalane poczęcie (Prolog do dramatu). Irzykowski zamieścił w niej wiele odniesień autobiograficznych dotyczących śmierci pierworodnej córki, Basi.