Edyp Król

Sofokles

Z wprowadzenie tłumacza: Tragedia ta czasem powstania bliską jest niewątpliwie Antygonie (441), należy więc do najwcześniejszych wśród sztuk Sofoklesa, które nam się zachowały. Przedstawia ona szał i samobójstwo tego przedniego bohatera spod Troi. Oręż zabitego Achillesa przyznano nie Ajaxowi, lecz uczczono nim Odyseusza. Ajax popada wskutek tego w rozpacz, a wybuchy jego dumy obraziły kilkakrotnie boginię Atenę, która za karę zsyła nań obłęd. Sofokles nie tylko w tej tragedii, lecz również we Filoktecie i Trachinkach przedstawił nam i cierpienia fizyczne i szały umysłowe swych bohaterów. Patologiczne objawy wyraźnie go zajmowały, a w nowszych czasach starano się dowieść, że w opisie szału wykazał poeta zmysł spostrzegawczy wybitny i niepoślednie znajomości lekarskie.

Powstanie i rozwój pesymizmu w Indiach

Maurycy Staszewski

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu REPRINT. Książka zawiera rozdziały, w których omawia następujące zagadnienia: Obraz pierwotnego społeczeństwa indyjskiego i jego późniejszych przeobrażeń. Początki filozoficznych spekulacji w hymnach Rigwedy. Liturgiczno-teologiczne spekulacje indyjskich kapłanów. Wiara w wędrówkę duszy po śmierci. Samoistne spekulacje filozoficzne. Atman-Brahma. Transcendentalna metafizyka. Pesymizm na gruncie umysłowości bramińskiej. Budyzm jego geneza. Charakterystyka pesymizmu buddyjskiego. Zestawienie wyników: porównanie pesymizmu indyjskiego z objawami pesymizmu u innych narodów, a szczególnie u Niemców. Porównanie religii buddyjskiej z chrześcijańską. Losy jakie zgotował pesymizm społeczeństwom, które przyjęły go za podstawę życia religijnego. Co jest ziarnkiem prawdy w pesymizmie?

Sen Scypiona

Marek Tulliusz Cyceron

‘Sen Scypiona’ – opowiadanie autorstwa Marka Tulliusza Cycerona o eschatologicznej wizji sennej Scypiona Afrykańskiego Młodszego. Cyceron napisał je jako zakończenie wielkiego dzieła „O Rzeczypospolitej”, z którego przetrwały tylko fragmenty. Sen Scypiona w rękopisach średniowiecznych zachował się jako osobny utwór. (za Wikipedią). Na język polski z łacińskiego przełożył i uwagami objaśnił Henryk Sadowski.

Ze staropolskich anegdot i przypowieści

Aleksander Brückner

O niniejszym dziełku: Roku 1669 zabrał się Potocki do spisywania i tłumaczenia sentencji i przypowieści polskich i łacińskich; niebawem przerwał pracę, choć jej nigdy zupełnie nie porzucił; r. 1688 wrócił do niej i popierał ją odtąd stale i systematycznie aż do końca życia; wynikiem tej pracy był ów właśnie foliant. Stanowi on prawdziwy skarb i dla ocenienia duchowej fizjognomii poety który tu złożył, nie obawiając się niepowołanego oka, wyznania swe religijne, polityczne i literackie i dla oceny czasów i ludzi, scharakteryzowanych do najdrobniejszych szczegółów; zawiera również próby staropolskiego humoru, które nas tu zająć mają, próby rubaszne i dosadne, ale swojskie, co bywa najważniejszym, bo najrzadszym przymiotem anegdot i facecji, zwykle po całym świecie zbieranych; opowiedziane z ową werwą i zamaszystością, cechującą całe literackie wystąpienie Potockiego. Otóż z nieznanego tego rękopisu zamieszczamy niżej kilka anegdot, wybierając przeważnie takie, które by objaśniały pewne przysłowia.

Lech czy Lęch?

Szymon Matusiak

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu Znamy imię Lech (Lęch), jako imię osobowe, rozważmy je więc jako imię naszego narodu. Rusini, jak wiadomo, nazywali nas od wieków Lachami, a polskie Lęch i ruskie Lach to jedno i to samo. U Litwinów Polak zowie się Lenkas. Litewska nazwa Lenkas również zatem wywodzi się od Lęcha. U Węgrów zowiemy się od wieków Lendjel. Sama nazwa mówi za siebie. Zapytajmy się zatem: Jak daleko w przeszłość sięga ta nazwa? Nazwa Polak ustala się dopiero od czasu, jak wielkopolscy Polanie wraz z Piastami zaczynają się wysuwać na widownię dziejową, a Lęchami nazywają nas wszyscy sąsiedzi od najdawniejszych czasów. Z pisarzy jako pierwszy nazywa nas Polakami dopiero Ditmar merseburski rówieśnik Bolesława Chrobrego. Posuwając się wstecz spotykamy się tylko z Lęchami...

Mówca Brutusowi poświęcony

Marek Tuliusz Cycero

W tej nader interesującej książce autor, Marek Tulliusz Cyceron, dzieli się z czytelnikami swoimi spostrzeżeniami na temat doskonałego mówcy. Poprzez analizę słynnych mówców, od starożytnych Aten i Rzymu, aż po współczesnych Demetriusza Falerejskiego i Hortensiusza, Cyceron ukazuje zarówno wady, jak i zalety tych wybitnych mężów. Jednakże Cycero nie ogranicza się do wzorów i sławnych postaci. Zamiast tego wznosi się ponad to, szukając pierwotnej piękności i idealnych zasad w filozofii, sięgając aż do platońskich idei. Z tego wyjątkowego punktu widzenia autor maluje obraz doskonałego mówcy, niezależnego od jakiegokolwiek wzorca czy sławnego mistrza. Cycero kładzie duży nacisk na znaczenie wiedzy filozoficznej jako fundamentu rozwoju mówcy, wskazując, że prawdziwe umiejętności wymowy nie opierają się tylko na retoryce, lecz także na głębokim zrozumieniu filozofii. Zapraszamy do lektury tej naprawdę wartościowej książki.

Mocni ludzie

Antoni Ferdynand Ossendowski

Zaborca carski nie miał litości dla Polaków złaknionych wolności. Każde takie pragnienie brutalnie tłamsił, zsyłając synów naszego narodu na daleką i surową Syberię. Cierpieli tam nie tylko dlatego, że nie byli nawykli do tak ciężkich warunków, w jakich teraz musieli żyć, ale i z tęsknoty za krajem, za rodziną, za bliskimi. Dla niektórych jednak, a właściwie dla sporej liczby zesłańców, Syberia stała się drugim domem, a prości i uczciwi Sybiracy nie tylko nie postrzegali ich jako przestępców i wrogów, lecz jako dobrych, przyjaznych i wartościowych ludzi. Książka opowiada o życiu i losach jednego z zesłańców porucznika Władysława Lisa, który trafił w te odległe strony po upadku powstania listopadowego...

Maria z Magdali w Ewangelii, legendzie i sztuce

Mieczysław Skrudlik

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu. Maria z Magdali, Maria Magdalena według Biblii żyjąca w I w. n.e. kobieta pochodząca z wioski Magdala, obecnie Migdal. Należała do kręgu uczniów Jezusa. Przyłączyła się do niego po tym, gdy wypędził z niej siedem złych duchów. We wschodniej tradycji chrześcijaństwa przedstawiana jest jako niosąca olejki do grobu Chrystusa i świadek jego zmartwychwstania i jest szanowana jako równa apostołom. W tradycji łacińskiej przez wieki łączono ją z kobietą cudzołożną z Ewangelii św. Łukasza. Ukazywano ją wiernym, zwłaszcza kobietom, jako wzór nawróconej grzesznicy (za: Wikipedia). Z wprowadzenia autora: Zadaniem tej pracy jest wypełnić lukę w naszej literaturze poświęconej historii kultu świętych i ewolucji przedstawień plastycznych, z kultem tym zespolonych. Problem Marii z Magdali w sztuce należy bezsprzecznie do jednych z najtrudniejszych zagadnień. Stosunek bowiem artystów do tego problemu przez wieki całe był w zasadniczej sprzeczności z kultem. Trzeba było w tym wypadku zrzucić nawarstwienia wieków całych, aby doszukać się istotnych wzorców i źródeł, uzgodnionych z duchem kultu Uczennicy Pańskiej z Magdali, Zwiastunki Zmartwychwstania Pańskiego.