Dokumentacja ODO nr specjalny 37

Praca zbiorowa

Wydanie specjalne publikacji skupia się na wdrożeniu Aktu o Sztucznej Inteligencji. Zostały omówione m.in. obowiązki ADO w związku z wdrożeniem Aktu, kalendarz wdrażania Aktu o AI w latach 2026-2027 czy wykaz zakazanych praktyk AI

Dydaktyka kultury polskiej w kształceniu językowym cudzoziemców. Podejście porównawcze

Przemysław E. Gębal

Seria METODYKA NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO JAKO OBCEGO. Tom 9   Propozycja dla studentów, nauczycieli i lektorów języka polskiego jako obcego zainteresowanych rolą oraz miejscem realiów i kultury w kształceniu językowym. Opracowana w formie podręcznika metodycznego publikacja prezentuje ewolucję polskiej i europejskiej myśli dydaktycznej w zakresie rozwijania kompetencji kulturowych uczących się. Omawia założenia teoretyczne poszczególnych podejść i metod oraz ukazuje ich realizację w praktyce. Zawiera szereg ćwiczeń i zadań do wykorzystania na zajęciach warsztatowych i seminaryjnych. Uwzględnia założenia Europejskiego profilu kształcenia nauczycieli języków.   Jest to pierwsza znana mi monografia, która tak szeroko ujmuje zagadnienia kultury i języka. Autor wyszedł naprzeciw potrzebom zarówno nauczycieli języka polskiego jako obcego pragnących po-głębić wiedzę o kulturze oraz wyrównać braki w swojej kompetencji, jak i dopiero początkującym lektorom i nabywającym kwalifikacje zawodowe studentom. (Z recenzji prof. Urszuli Żydek-Bednarczuk) Uważam, że książka P. Gębala jest jednocześnie monografią, a więc szczegółowym, naukowym opracowaniem ważnego zagadnienia, jakim jest nauczanie kultury w kształceniu polonistycznym cudzoziemców, oraz podręcznikiem, który akcentuje, które z zagadnień są ważne i dlaczego. Za świetnie opracowaną uważam, znajdującą się w każdym rozdziale pracy, część ZASTANÓW SIĘ! SPRÓBUJ, w której namawia się czytelników poszczególnych fragmentów pracy do refleksji nad omówionymi zagadnieniami oraz stawia się im pytania i problemy do rozwiązania. Kolejnym ciekawym pomysłem są – POWIĄZANIA – fragmenty rozdziałów, w których autor odsyła do teorii wiążących się z przedstawionymi wcześniej przez niego wątkami głównymi. (Z recenzji prof. Grażyny Zarzyckiej)  

Orędzie Tajemnica Przyszłości

Robert Preys

Saga science fiction, thriller - geopolitics. Gdzieś w niedalekiej przyszłości, jeszcze za naszego życia, odbieramy sygnały telewizyjne sprzed dwóch lat. Okazuje się, że jest w nich zaszyfrowany przekaz od obcej cywilizacji Onijanów. Otrzymujemy wiele danych konstrukcyjnych i technologicznych, które wprowadzają ludzkość na wyższy stopień rozwoju. Dochodzi do pierwszej oficjalnej wizyty obcych. Następuje pomiędzy mocarstwami wyścig o względy i wyłączną współpracę z obcymi do tego stopnia, że ludzkość popada w obłęd geopolityczny. Obcy próbują zaradzić wydarzeniom, ale odnoszą straty. Podejmują działania ofensywne dla dobra ludzkości. Wygłaszają ogólnoświatowe orędzie i wprowadzają nowe zasady władzy. Dopiero teraz ludzkość uświadamia sobie jaką intrygą Onijanie zawładnęli Ziemią. Pozycja nie jest prostą fabułą, a wielowątkowość akcji uświadamia czytelnikowi (słuchaczowi) bardzo szerokie spojrzenie na wydarzenia. Mamy tutaj zagadnienia nawiązania stosunków dyplomatycznych z obcą cywilizacją Onijanów. Ich przebiegłość wplata się w naszą ziemską naturę dominacji, wojny i wpływów. Sami doprowadzamy do konfliktu wojny światowej, której przyglądają się obcy. W końcu wykorzystując nasze słabości i wyczerpanie zasobów surowcowych, obcy wprowadzają nowy ład. Ład pod zwierzchnictwem i panowaniem obcych. Czy nowy ład pozwoli ludzkości przetrwać? Jaki stosunek do obcych będzie miała dotychczasowa religia? Czy grupa specjalnych agentów przy ONZ, będzie wstanie ujawnić prawdziwe zamiary Onijanów? .

Rysopis kapłana

pod red.Łukasza Janickiego

Książka Rysopis kapłana. Wizerunek księdza w kulturze polskiej w XXI wieku to dwanaście tekstów, które są odpowiedzią na ankietę przygotowaną przez redaktorów czasopisma "Akcent". Pomysłodawcy zaprosili do współpracy księży zajmujących się literaturą, sztuką oraz pracą naukową. Wśród respondentów znaleźli się m.in.: o. Tomasz Dostatni OP, ks. Alfred Wierzbicki, ks. Jerzy Szymik, o. Wacław Oszajca SJ, ks. Andrzej Luter. Pytania postawione księżom - poetom, profesorom, publicystom, duszpasterzom - dotyczyły ważkich spraw i skłoniły do wielu ciekawych przemyśleń. Teksty wcześniej publikowane przez "Akcent" mają wyjątkową wartość - są zapisem głosu konkretnych osób, osobistymi - czasem wręcz intymnymi - refleksjami na tematy tak trudne, jak kwestia powołania, wierności własnym przekonaniom, stosunku do hierarchii Kościoła czy relacji z Bogiem.

Wartościowanie a edukacja polonistyczna

Anna Janus-Sitarz

Podjęte w kolejnym tomie z serii "Edukacja nauczycielska polonisty" zagadnienia wpisują się w nurt refleksji na temat odpowiedzialności nauczyciela przygotowującego młodych ludzi do wyboru wartości. Zamieszczone w książce teksty metodyków, psychologów i znawców literatury są dowodem poszukiwań odpowiedzi na pytania, w jakim kierunku zmienia się kanon lekturowy; w jakim stopniu edukacja polonistyczna na wpływ na kształtowane świata wartości uczniów  i jak przywrócić wiarę poloniście, że wychowywanie młodych ludzi przez literaturę i dla literatury wciąż na sens. Problematyka tomu obejmuje etykę odbioru dzieła, poszukiwanie prawdy tekstu, kształcenie umiejętności wartościowania, aspekty aksjologiczne kształcenia językowego i wartościowanie pracy nauczyciela.   

Czas zbliżeń. Szkice i wspomnienia

Bogdan Rogatko

Książka Bogdana Rogatki, redaktora, krytyka i publicysty związanego z Krakowem. Zbliżenia to wybór ponad 30 tekstów eseistycznych i krytycznoliterackich o literaturze XX i XXI wieku, jej twórcach i książkach między innymi Julii Hartwig, Olgi Tokarczuk i Anny Janko. Na ostatnią z trzech części książki składają się pełne ciepła i szczególnego uroku portrety wspomnienia poświęcone Wisławie Szymborskiej, prof. Henrykowi Markiewiczowi i innym. Sztuka w ogóle, a literatura w szczególności, jest czasem zbliżeń, w metaforycznym i wieloznacznym tego słowa sensie. Tak rozumiem rolę literatury, tak też rozumiem, za Karolem Irzykowskim i Kazimierzem Wyką, któremu jako autorowi wiele zawdzięczam, uważając go za jednego z najwybitniejszych humanistów w powojennej kulturze, rolę krytyki literackiej jako krytyki towarzyszącej twórczości, dziełu, autorowi.                                    Bogdan Rogatko

Kilka dni lata

Małgorzata Sobieszczańska

Trzy kobiety i jedno mieszkanie. Trzy pokolenia i jedna historia. Wciągająca saga z Polską ostatnich dekad w tle. Czy decyzje, które podejmujemy, są naszymi własnymi decyzjami, czy też nieświadomie powielamy wzorzec przekazany nam w genach? Na ile rzeczywiście kontrolujemy swoje życie, a na ile ulegamy mechanizmom silniejszym od nas? W najnowszej powieści Małgorzaty Sobieszczańskiej trzy kobiety: babcię, matkę i córkę łączy nie tylko więź krwi, ale coś jeszcze doświadczenie jednej nocy, które zadecyduje o całym  życiu. Tak jakby los potrafił uprzeć się przy swoim i zdecydował, że nasza historia okaże się powieloną historią naszych matek, babek i prababek. Amelię od śmierci dzieli kilka chwil. Ma ostatnią szansę, by opowiedzieć o swojej przeszłości. Na powiernika wybiera prawnuka, który niewiele z jej historii rozumie. Prawda odejdzie razem z nią, bez szansy, by kiedykolwiek została odkryta. W odchodzeniu towarzyszą jej córka i wnuczka. Janina zrezygnowała z pracy w biurze i całe dnie spędza w warszawskim mieszkaniu, opiekując się matką. Maja z kolei nie potrafi pozbierać się po rozwodzie. Niegasnąca miłość do byłego męża pcha ją do szalonych czynów, po których wszystkim robi się jeszcze bardziej niezręcznie. Amelia, Janina i Maja żyją w jednym mieszkaniu, ale niewiele o sobie wiedzą. Razem z nimi mieszka mąż Janiny, Kostek, którego historia splata się z losami kobiet. Zmianę przyniesie wspólny wyjazd matki i córki do rodzinnego Gdańska, gdzie letni poranek okaże się kluczem do skomplikowanej i przemilczanej przeszłości. Kilka dni lata, nowa książka scenarzystki i dziennikarki Małgorzaty Sobieszczańskiej, to skomponowana z wdziękiem opowieść o skryptach rodzinnych i próbach ich przełamania.

Krótsze ramię trójkąta. Tom 2: Dominik

Ada Johnson

Wraz ze śmiercią mamy świat Elki Walewskiej stracił jeden z filarów, na których się opierał. Kobieta ma czasem wrażenie, że uszkodzona konstrukcja niebezpiecznie się chwieje i zaraz runie. Przypomina sobie wtedy, że wie, jak ją ustabilizować: musi po prostu żyć. Rozpacza więc, niecierpliwi się i złości, by za chwilę się śmiać, wzruszać i zachwycać wiosną. Dominik wspiera ją we wszystkim. Jest nie tylko mężem, ale i najlepszym przyjacielem. Razem mogą przetrwać każdą katastrofę. Oboje są o tym przekonani. Właśnie wtedy przekorny los stawia na ich ścieżce "tę trzecią"...