Zespół jelita nadwrażliwego - wspólny problem, indywidualne podejście

Barbara Skrzydło-Radomańska, Bartosz J. Sapilak

Zespół jelita nadwrażliwego charakteryzuje się nawracającym bólem brzucha występującym co najmniej raz w tygodniu przez ostatnie 3 miesiące, przy wystąpieniu objawów co najmniej 6 miesięcy wcześniej, związanych z co najmniej dwiema cechami: wypróżnieniem, zmianą częstości wypróżnień, zmianą wyglądu stolca. Według Kryteriów rzymskich IV chorobę stwierdza się na podstawie objawów klinicznych. Nie dotyczy to osób po 50. r.ż. (a w przypadku krewnych pierwszego stopnia pacjentów z rakiem jelita grubego po 45. r.ż.) oraz z objawami alarmowymi. Ze względu na brak jednego czynnika etiologicznego leczenie zespołu jelita nadwrażliwego polega na zmniejszeniu nasilenia symptomów i poprawie jakości życia chorego. Postępowanie niefarmakologiczne obejmuje dietę bogatą w błonnik i modyfikację mikrobioty. W ramach farmakoterapii najskuteczniejsze są leki rozkurczowe stosowane bezpośrednio na mięśniówkę gładką, hamujące napływ wapnia, takie jak: drotaweryna, mebeweryna i alweryna. Wykazano również skuteczność leków przeciwdepresyjnych, co potwierdza, że zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego są manifestacją dysfunkcji osi mózg-jelito-mikrobiota.

Arteterapia jako wsparcie procesu leczenia schizofrenii paranoidalnej - studium przypadku

Zuzanna Dylewska, Ondrasz Kąkol, Radosława Kompowska-Marek, Aleksandra Chmielnicka-Plasota

Szacuje się, że na schizofrenię zapada 0,55–1,6% populacji ogólnej w społeczeństwach cywilizowanych [1]. Rozpoznanie schizofrenii niesie ze sobą konsekwencje personalne, medyczne, prawne i społeczne, a sama choroba jest postrzegana jako poważna, przewlekła i trudna do leczenia. Emocje i uczucia chorego stają się mgliste lub mniej jasne i mogą być opisywane jako „spłycone”. Może też wystąpić spadek inicjatywy czy energii. Schizofrenia od dawna opisywana jest jako choroba niejednorodna, o zmiennym obrazie klinicznym, zróżnicowanym przebiegu, stosunkowo często wymykająca się jednoznacznej ocenie [5]. Wciąż poszukuje się dodatkowych, pozafarmakologicznych metod wsparcia i aktywizacji chorych na schizofrenię. Jedną z nich jest arteterapia, czyli sposób oddziaływania terapeutycznego za pomocą kreacji artystycznej.

Maślan sodu - drogowskazy terapeutyczne

Paulina Panufnik, Tomasz Banasiewicz, Grażyna Rydzewska

Maślan sodu jest solą sodową kwasu masłowego, krótkołańcuchowego kwasu tłuszczowego, który ma m.in. silne działanie troficzne na nabłonek jelitowy. Wpływ suplementacji maślanem sodu budzi zainteresowanie wielu dziedzin medycyny: gastroenterologii, diabetologii czy onkologii. Najszerzej opisano korzystne działanie tej substancji w łagodzeniu objawów zespołu jelita nadwrażliwego, ale w literaturze opisywany jest również jej wpływ na gospodarkę węglowodanową czy leczenie nieswoistych chorób zapalnych jelit.

Czym są leki uspokajające i jakie mają wskazania w Psychiatrii?

Bartosz Łoza, Olga Łoza

Termin leki uspokajające, mimo że jest często stosowany, nie ma odniesienia do pojedynczej klasy środków psychofarmakologicznych. Leki te są wyróżnione raczej poprzez cel ich stosowania, tj. interwencyjne podawanie, aby szybciej zredukować lęk, napięcie czy zaburzenia myślenia powodujące dezorganizację zachowania. Spotyka się szerokie czy skrajne definicje tych leków – od takich, które praktycznie łączą je ze środkami nasennymi, do leków działających wybiórczo, usuwających tylko dezorganizację i napięcie, a równocześnie usprawniających w myśleniu i działaniu. W tego typu interwencyjnych działaniach są wykorzystywane takie środki, jak: neuroleptyki (np. promazyna, haloperydol), leki przeciwhistaminowe (np. hydroksyzyna) czy środki GABA-ergiczne (np. benzodiazepiny). Chociaż leki te są stosowane z reguły w bardzo trudnych klinicznie okolicznościach, wykazują się wysoką skutecznością i bezpieczeństwem przy doraźnym czy krótkotrwałym podawaniu.

Kiedy wybieram mebewerynę?

Dorota Waśko-Czopnik

Zespół jelita drażliwego (IBS, irritable bowel syndrome) jest jednym z najczęstszych zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego stanowiącym wciąż problem diagnostyczny i terapeutyczny. Aktualne dane naukowe w odniesieniu do farmakoterapii sugerują wysoką skuteczność leczenia rozkurczowego np. mebeweryną w połączeniu z innymi lekami prokinetycznymi i rozkurczowymi stosowanymi doraźnie oraz anksjolitykami w razie potrzeby, nie zapominając o indywidualnej diecie i modyfikacji stylu życia. IBS nadal stanowi wyzwanie diagnostyczne ze względu na dynamicznie zmieniający się obraz kliniczny i interdyscyplinarność choroby, jest rozpoznaniem z wykluczenia, w którym leczenie dostosowujemy do objawów aktualnie dominujących.

Kiedy wybieram lizynopryl? Punkt widzenia kardiologa i farmakologa klinicznego

Jacek Lewandowski, Jakub Strzelczyk

Leczenie pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i chorobami współistniejącymi stanowi duże wyzwanie wymagające zindywidualizowanej farmakoterapii. Inhibitory enzymu konwertazy angiotensyny odgrywają niezwykle ważną rolę w terapii chorób układu sercowo-naczyniowego. Ich skuteczność wiąże się nie tylko z działaniem hipotensyjnym, ale także z protekcyjnym wpływem na inne ważne dla funkcjonowania organizmu narządy. Artykuł omawia praktyczne wskazania do stosowania jednego z ich przedstawicieli - lizynoprylu. Liczne badania jednoznacznie wykazały korzyść z jego stosowania w nadciśnieniu tętniczym, niewydolności serca, we wczesnej fazie zawału serca oraz u pacjentów z cukrzycą i ze współistniejącymi powikłaniami ze strony nerek.

Leczenie chorego z zespołem objawów, a nie diagnoz - możliwości citalopramu

Anna Gładka, Joanna Rymaszewska

Citalopram to lek przeciwdepresyjny z grupy SSRI, który jest szeroko stosowany w depresji, zaburzeniach lękowych i problemach ze snem. Jego wysoka skuteczność w połączeniu z korzystnym profilem tolerancji sprawia, że może być stosowany u pacjentów starszych. W takich sytuacjach należy jednak pamiętać o dostosowaniu dawki do stanu pacjenta i unikaniu interakcji z innymi lekami często stosowanymi w tej grupie chorych. W pracy przedstawiono dwa opisy przypadków zastosowania citalopramu u chorych w trudnych sytuacjach diagnostycznych.

Kompendium nowoczesnych metod korekcji wad wzroku

Joanna Wierzbowska

Kompendium nowoczesnych metod korekcji wad wzroku to monografia, w której autorka pochyliła się nad niezwykle aktualnym tematem. W książce opisano obecnie stosowane techniki, jak również metody niedalekiej przysżłości. Autorka przeprowadziła bardzo rzetelny przegląd piśmiennictwa, uwzględniający metaanalizy w szeroko pojętym zakresie. Omawia ważne aspekty kwalifikacji pacjenta do laserowej i soczewkowej korekcji wad refrakcji. Poruszając temat skuteczności i bezpieczeństwa laserowej chirurgii refrakcyjnej, omawia również problem starczowzroczności i nowe metody jej korekcji. Ta monografia to pozycja cenna i pomocna w codziennej praktyce lekarza okulisty, nie tylko zajmującego się chirurgią refrakcyjną.