"Chowanna" 2014. T. 1 (42): Jakość życia młodego pokolenia w perspektywie psychopedagogicznej i społecznej

red. Ewa Syrek, Ewa Wysocka

Red. naczelny Ewa Syrek, red. części monograficznej Ewa Wysocka Prezentowany Czytelnikowi tom jest w jego części monograficznej próbą przedstawienia sposobu doświadczania życia i oceny jego jakości w sposób wielowymiarowy (holistyczny), interdyscyplinarny (ujęcie psychopedagogiczne i społeczne), a także uwzględniający wyznaczniki opisujące (wymiary i poziom) oraz czynniki determinujące (kulturowe, psychologiczne, społeczne) kształt świata i życia dostępnego młodemu pokoleniu. Młode pokolenie, współcześnie epatowane ideologią sukcesu, wzmacnianą ideologią egalitaryzmu i uprawomocnianą ideą indywidualizmu, a przy tym traktowane jako kategoria kulturowo i społecznie najbardziej znacząca (terror młodości, nadzieja świata) ma prawo żywić przekonanie, że żyje w świecie wielkich możliwości, które nie są niczym ograniczane. Dowodzą tego stwierdzane przez socjologów cechy funkcjonowania tego pokolenia, a głównie: wzrost aspiracji edukacyjnych i statusowych, wzrost oczekiwań związanych z jakością życia (poziom życia), pragmatyzm i „pierwotny” optymizm, aktywne postawy zawodowe i życiowe. Część monograficzną niniejszego tomu „Chowanny” stanowią opracowania zróżnicowane, w różny sposób funkcjonalnie powiązane z jakością życia: opracowania teoretyczne, analizy empiryczne, doniesienia z badań i próby konstruowania warsztatu pomiaru jakości życia młodego pokolenia, przygotowane przez osoby z różnych ośrodków naukowych i o różnym doświadczeniu badawczym (głównie młode, ze względu na przedmiot zainteresowań, jakim jest młode pokolenie). Na część tekstów rozproszonych tomu składają się artykuły, których autorzy rozważają między innymi postawy wobec osób jąkających się, uwarunkowania rozwoju ludzkiej potencjalności, ekshibicjonizm społeczny w przestrzeni wirtualnej, jakość życia osób z niepełnosprawnością intelektualną.

Aspects of Royal Power in Medieval Scandinavia

red. Rafał Borysławski, Jakub Morawiec

Książka jest zbiorem artykułów autorstwa międzynarodowego grona badaczy zajmujących się historią, kulturą i literaturą średniowiecznej Skandynawii. Tematem książki jest władza królewska, jej definiowanie i egzekwowanie przez władców w średniowiecznej Skandynawii. Atutem pracy jest bez wątpienia ujęcie tego zagadnienia z punktu widzenia różnych dyscyplin (historia, literaturoznawstwo, historia prawa) i wskazanie nowych możliwości interpretacyjnych w tym zakresie.

Myśleć Kafką. Teksty i konteksty

Mariusz Jochemczyk, Józef Olejniczak, Miłosz Piotrowiak

Seria: Oikos. Komparatystyka Literacka i Kulturowa (5), ISSN 2720-1104 Kafki i jego dzieła nie da się interpretować w jednoznaczny sposób, nie da się jego tekstów przyporządkować do któregokolwiek z nurtów literatury (czy szerzej - sztuki) nowoczesnej. Taka jednoznaczna interpretacja oraz ścisłe przyporządkowanie byłyby unieruchomieniem potencji i dynamiki ciągle w tym dziele tkwiących. Stałby się Kafka wtedy jeszcze jednym zasuszonym motylem na szpilce w szklanej gablocie kolekcjonera motylich trupów. Zafascynowanego, to prawda, światem natury i biegającego po łąkach z siatką... Tego chcieliśmy w szkicach zebranych w niniejszej książce uniknąć. Czy się udało? Esej jest przybliżaniem się, "krążeniem wokół", jest świadectwem podejmowania prób przybliżania się, także prób oswajania. Ruch myśli odbywa się tu zasadniczo w ramach dwóch odrębnych obiegów intelektualnych. Tom stanowi bowiem całość dwudzielną - łączącą szczegółowy ogląd wybranych utworów Franza Kafki (ujęcie interpretacyjne) z szerokim przeglądem tematów kontekstowych (doświadczenie somatyczne, pacyfizm i stosunek do wojny, transformacje, przepływy-wpływy, metamorfozy, aporie, paradoksy współczesnej wiedzy itd.).

Cieszyńskie Naukowe Forum Studenckie. T. 3: Nauczyciel - wychowawca - opiekun

red. Beata Oelszlaeger-Kosturek

Nauczyciel – Wychowawca – Opiekun, przygotowany pod redakcją naukową dr hab. Beaty Oelszlaeger-Kosturek, stwarza pole do namysłu nad wielością ról i zadań nauczyciela.  Funkcje i zadania nauczyciela istnieją w powiązaniu z podstawowymi funkcjami szkoły kształcąca, wychowawczą, opiekuńczą. Nauczyciel to osoba wcielająca się w różne role, posiadająca kompetencje opiekuna-wychowawcy, które warunkują prawidłowe relacje z wychowankiem. Jest podstawowym ogniwem procesu i systemu oświaty, siłą sprawczą. Od efektów jego pracy zależy przyszłość i jakość życia poszczególnych jednostek, kształt ładu społecznego i natura procesów makro, mezo i mikrospołecznych”.  Niniejszy tom czasopisma jest adresowany głównie do studentów pedagogiki – przyszłych nauczycieli, wychowawców, opiekunów.    (Z „Przedmowy” do tomu 3 „Cieszyńskiego Naukowego Forum Studenckiego” autorstwa A. Szczurek-Boruty)   Beata Oelszlaeger-Kosturek, doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Instytucie Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, zastępca dyrektora ds. kształcenia, ekspert MEN. Zainteresowania badawcze autorki są ściśle związane z wcześniejszą, trzynastoletnią pracą w charakterze nauczyciela nauczania początkowego, kiedy wdrażała do praktyki edukacyjnej innowacje pedagogiczne (koncepcję Celestyna Freineta oraz nauczanie języka obcego – francuskiego w klasach I-III). Dotyczą takich kwestii, jak: cechy samokontroli i samooceny jako działań podmiotowych uczniów klas młodszych; uwarunkowania kształcenia nauczycieli; aspekty podmiotowości w kształceniu nauczycieli i uczniów klas I–III; uczenie się uczniów klas młodszych; integracja procesów nauczania, uczenia się i wychowania; nauczyciel i uczniowie jako uczestnicy szkoły jutra; działania nauczycieli; programy i podręczniki w kształceniu zintegrowanym i edukacji wczesnoszkolnej; innowacje pedagogiczne; nauczanie języka obcego nowożytnego w przedszkolu i klasach I–III. [21.03.2013]

Innowacyjność w praktyce pedagogicznej. Tom. 3: Współdziałanie rodziców - dziecka - nauczyciela

red. Renata Raszka, red. Urszula Szuścik, red. Anna Trzcionka-Wieczorek

Przedstawiona monografia pt. „Innowacyjność w praktyce pedagogicznej w kontekście współdziałania rodziców – dziecka – nauczyciela” to kolejny, trzeci tom, który poprzedziły dwa tomy pt.:  „Innowacyjność w praktyce pedagogicznej. Teoria i praktyka”. T. 1 oraz „Innowacyjność w praktyce pedagogicznej. Refleksje pedagogiczne w teorii i praktyce”, T. 2, pod redakcją Urszuli Szuścik i Renaty Raszki. Monografia stanowi kontynuację wątków podejmowanych w dwóch pierwszych tomach. Należy ją traktować jako zaproszenie Czytelników do refleksji nad nieustająco aktualnym, ważnym zagadnieniem innowacyjności pedagogicznej. Różnorodną i bogatą tematykę tekstów, zawartych w tomie trzecim, przenika przekonanie ich Autorów o niezbywalnej wartości jaką stanowi bliska współpraca rodziców, dzieci i nauczycieli (trójpodmiotowość) w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, jak również otwartość tych podmiotów na współpracę ze środowiskiem lokalnym. Teksty, zamieszczone w monografii, zostały pogrupowane tematycznie w trzech częściach zatytułowanych następująco: 1. Alternatywne, innowacyjne działania w procesie nauczania-uczenia się, 2. Podmioty innowacyjnych działań edukacyjnych, 3. Innowacyjność w środowisku szkolnym – przykłady dobrych praktyk. Publikacja adresowana jest do nauczycieli akademickich – teoretyków i praktyków odpowiedzialnych za proces kształcenia pedagogów, nauczycieli – wychowawców w różnych instytucjach i placówkach oświatowych (przede wszystkim na niższych szczeblach edukacji), studentów pedagogiki, a także rodziców coraz liczniej organizujących nauczanie domowe swych dzieci.   Renata Raszka jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym UŚ na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji. Jej obszar zainteresowań naukowych obejmuje wychowanie i edukację dzieci wczesnoszkolnych, i przedszkolnych, a przede wszystkim edukację matematyczną oraz ekonomiczną, a także stosowanie technologii informacyjno-komunikacyjnych we wspomaganiu procesu kształcenia najmłodszych uczniów oraz edukację medialną.   Urszula Szuścik, dr hab. prof. UŚ jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym w Instytucie Nauk o Edukacji, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie, Uniwersytet Śląski. Jej zainteresowania naukowo-badawcze związane są z problematyką nauczania i wychowania, edukacją wczesnoszkolną i przedszkolną, z zagadnieniami edukacji przez sztukę, szczególnie plastyką i psychologią twórczości, arteterapią. [09.2017]   Anna Trzcionka-Wieczorek jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jej zainteresowania naukowo-badawcze związane są z edukacją dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, edukacją muzyczną w przedszkolu i kształceniu zintegrowanym oraz rolą nauczyciela w edukacji muzycznej wychowanków. [08.11.2019]

Lektury pokoleniowe i ponadpokoleniowe. Z zagadnień recepcji

współudz. Agnieszka Łakomy, red. Irena Socha

Tom zatytułowany Lektury pokoleniowe i ponadpokoleniowe. Z zagadnień recepcji jest pokłosiem konferencji naukowej „Pożytki i szkody płynące z lektury” zorganizo­wanej w kwietniu 2010 roku w Instytucie Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uni­wersytetu Śląskiego. Publikacja zawierająca bogaty materiał, dokumentowany zwłaszcza źródłami wydawniczymi i prasowymi lat powojennych, okresu PRL-u aż po czas stanu wojennego i współczesność, zaprasza do refleksji nad trwałością oraz przemianami upodobań i zachowań lekturowych, warunkowanych procesami historycznymi, społecznymi i kulturowymi. Zebrane teksty ukazują zmiany wartościowania książki. W większości są to studia materiałowe obrazujące popularność wybranych fenomenów literackich czy prasowych. Uszeregowane w porządku diachronicznym dają możliwość dostrzeżenia prawidłowości sterujących procesami społecznych zachowań lekturowych zarówno w przeszłości, jak i współcześnie.

Socio-Cultural and Linguistic Aspects of Roma Education

Hristo Kyuchukov

Książka jest pierwszą od 20 lat w Europie próbą przekazania wiedzy na temat kwestii edukacji romskiej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Składa się z trzech części: historii edukacji romskiej, psycholingwistyki romskiej i edukacji o Holokauście Romów.  Pierwsza część książki poświęcona jest zagadnieniom edukacyjnym Romów i ich rozwojowi w ciągu ostatnich 20 lat w Europie. Autor przedstawia w niej niektóre spostrzeżenia i poglądy dotyczące edukacji romskiej, rozwój funkcji romskich mediatorów szkolnych oraz przegląd procesu wprowadzania edukacji języka romskiego w Bułgarii. W drugiej części omówiono przede wszystkim kwestie edukacji językowej dzieci romskich - przyswajanie języka romskiego oraz problemy związane z nauką drugiego języka przez dzieci romskie. W trzeciej części przedstawiono kwestie edukacji o holokauście Romów jako części edukacji historycznej romskich dzieci. Kwestie społeczno-kulturowe i językowe są ważne dla edukacji dzieci romskich, a dzięki nowym koncepcjom książka może być bardzo pomocna dla studentów w zakresie edukacji międzykulturowej, psychologii edukacyjnej i działalności społecznej.

The biology and ecology of "Betula pendula" Roth on post-industrial waste dumping grounds: the variability range of life history traits

Izabella Franiel

Celem pracy była ocena właściwości populacji B. pendula rosnącej w warunkach zróżnicowanej antropopresji z uwagi na: wybrane cechy life history (np.: parametry wielkości, biomasy osobników, ocena płodności osobników), określenie kondycji osobników brzozy, ocenę czynników abiotycznych i biotycznych odpowiedzialnych za rozmieszczenie siewek w przestrzeni. Do badań wybrano brzozę brodawkowatą gatunek siedliskotwórczy o szerokiej skali ekologicznej, odporny na zanieczyszczenia środowiska. Badania prowadzono w latach 2005–2008 oraz 2009–2010 na 4 powierzchniach badawczych różniących się stopniem antropopresji.   Wyniki prezentowanej pracy mogą stanowić nowe źródło wiedzy na temat sposobu kształtowania się pokrywy roślinnej, która zasiedla zdegradowane tereny nieużytków poprzemysłowych. Tylko rezultaty długoterminowych badań nad procesami zasiedlania przez poszczególne gatunki zwałów poprzemysłowych mogą ułatwić prace planistyczne związane z rekultywacją i zagospodarowaniem takich obiektów.