Kontrasty w humanistyce: literatura, język, kultura / Les contrastes dans les humanités : littérature, langue, culture

Eliza Sasin, Anita Staroń

Kontrast leży u źródła postrzegania świata przez człowieka – próbując opisać otaczającą nas rzeczywistość, przedstawiamy dane zjawisko w opozycji do innego, zupełnie odmiennego. „Prawda potrzebuje kłamstwa – bo jakże ją zdefiniować bez kontrastu?” – pisał Paul Valéry, zauważając tę zależność. Według tej reguły można stwierdzić, że dobro i zło, światło i mrok, piękno i brzydota oraz wszystkie inne przeciwieństwa istnieją nierozerwalnie, w harmonii i równowadze, wzajemnie się definiują, a nawet uzupełniają, tworząc w ten sposób wszechświat, tak jak w koncepcji yin-yang. Zgromadzone w tomie analizy stanowią próbę uchwycenia wielowymiarowej istoty kontrastu w literaturze, języku i kulturze. * Le contraste est aux sources de la perception humaine du monde : en essayant de décrire la réalité qui nous entoure, nous présentons un phénomène donné en opposition à un autre, complètement différent. « La vćritć a besoin d'un mensonge -car comment la dćfinir sans contraste ? » – a écrit Paul Valéry, constatant cetle dépendance. Selon cette règle, on peut dire que le bien et le mal, la lumière et l’obscurité, la beauté et la laideur, et tous les autres opposés existent inséparablement, en harmonie et en équilibre, se définissant mutuellement et même se complétant, créant ainsi un univers, comme dans le concept du yin-yang. Les analyses rassemblées dans ce volume tentent de saisir la nature multidimensionnelle du contraste dans la littérature, la langue et la culture.

Jurysprudencja 18/2022. Brak zagrożenia dla dobra prawnego a przestępstwa abstrakcyjnego narażenia dóbr prawnych na niebezpieczeństwo

Mateusz Filipczak

To nowatorskie opracowanie z zakresu teorii i dogmatyki prawa karnego, obejmujące kompleksowe przedstawienie autorskiego modelu teoretycznego zasad odpowiedzialności karnej za przestępstwa abstrakcyjnego narażenia w kontekście zagrożenia dóbr prawnych i znaczenia jego braku. Adresowane jest przede wszystkim do teoretyków i dogmatyków prawa karnego, ale wnioski praktyczne wynikające z przedstawionego modelu teoretycznego mogą być również przydatne dla adwokatów, radców prawnych, prokuratorów i sędziów, którzy na co dzień mogą się spotkać z koniecznością oceny prawnokarnej zachowań, co do których intuicja podpowiada, że nie powinny rodzić odpowiedzialności karnej, a przynajmniej winna być ona złagodzona. * Celem serii wydawniczej "Jurysprudencja" jest publikowanie monografii z zakresu teorii i filozofii prawa, a także dyscyplin prawniczych podejmujących problematykę teoretyczno- i filozoficzno-prawną w ramach własnych badań przedmiotowych. Inicjatywa powołania tego rodzaju serii wydawniczej spotkała się z dużym zainteresowaniem wszystkich ośrodków naukowych zajmujących się wskazaną problematyką, a także znanych naukowców z ośrodków zagranicznych. Redaktorzy serii Marek Zirk-Sadowski, Bartosz Wojciechowski

Słownik kultury literackiej Łodzi do 1939 r

Katarzyna Badowska, Tomasz Cieślak, Dariusz Dekiert, Karolina Kołodziej, ...

Słownik ma w dużym stopniu charakter rewelatorski, gdyż uwzględnia nie tylko postaci, instytucje, zjawiska powszechnie znane, odnotowane w literaturze przedmiotu, lecz także takie, które sytuują się na marginesie kultury literackiej Łodzi i nie zaistniały dotąd w powszechnej świadomości. Autorom udało się odkryć i przedstawić sylwetki twórców prawie całkiem zapoznanych oraz dotrzeć do niepublikowanych tekstów. Hasła składają się na bogaty [...] obraz kultury literackiej Łodzi, ukazując z jednej strony jej wielojęzyczny i wielokulturowy charakter, z drugiej - różne wymiary [...] życia literackiego. Dzięki słownikowej konfiguracji haseł, a także wyeksponowaniu tego, co lokalne, odsłania się nowa perspektywa poznawcza, która pozwala m.in. spojrzeć na utwory literackie pod kątem ich związków z miejscem czy w nowym świetle ukazać sylwetki znanych pisarzy, którzy - nawet jeśli nie podejmowali w swojej twórczości łódzkiego tematu [...] - odcisnęli swój ślad w przestrzeni miasta. Z recenzji prof. dr hab. Małgorzaty Mikołajczak Słownik [...] dowodzi zróżnicowania kulturowego Łodzi i niewątpliwie pogłębia -ze względu na bogactwo faktograficzne i wykorzystanie nieznanych wcześniej źródeł - stan wiedzy o środowiskach twórczych i życiu literackim tego miasta. Na uznanie zasługuje również koncepcja poszerzenia pola literackiego o zjawiska mniej doceniane i często marginalizowane - literaturę popularną, komiks, kabarety. Pozwala to uchwycić prawidłowości i tendencje (czasem o charakterze efemerycznym) nowoczesnego etapu kształtowania się kultury literackiej, niejednokrotnie w jej odmianie wernakularnej. Publikacja może być cenną inspiracją dla innych wydawnictw nastawionych na badanie miejskich kultur. W interesujący sposób - jako całość - pokazu je relacje pomiędzy aspiracjami środowisk lokalnych a potrzebą odnalezienia się w szerszych ramach kultur ponadlokalnych, przekraczających granice państwowe. Umiejscawia wreszcie Łódź na mapie literackiej, uwzględniając odrębność (wynikającą z wielojęzyczności) i ciągle odnawianą dynamikę kulturotwórczą przemysłowego miasta. Z recenzji prof. dr hab. Elżbiety Rybickiej

Językowe, literackie i kulturowe refleksje na temat jedności w różnorodności

Justyna Braszka, Aleksandra Janowska, Tomasz Ososiński

Publikacja Językowe, literackie i kulturowe refleksje na temat jedności w różnorodności zawiera przemyślenia młodych naukowców i naukowczyń dotyczące aktualnie podejmowanych przez nich badań. Jej szczególny charakter objawia się w niezwykle szerokim zakresie tematycznym, który został w niej przedstawiony. Zamieszczone w książce artykuły można podzielić na trzy kategorie, obejmujące językoznawstwo, literaturoznawstwo oraz kulturoznawstwo. Ich wielowymiarowość i różnorodność sprawiają, że czytelnicy i czytelniczki mogą poznać nieodkryte dotąd meandry nauki. Mamy nadzieję, że monografia spotka się z zainteresowaniem odbiorców i odbiorczyń oraz będzie inspirować kolejnych młodych badaczy i badaczki do prezentowania swoich przemyśleń szerszemu gronu.

Zagadnienia prawa konstytucyjnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Krzysztofowi Skotnickiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Tom 1

Aldona Domańska

Profesor Krzysztof Skotnicki jest cenionym i uznanym znawcą prawa konstytucyjnego, autorem licznych publikacji, nauczycielem akademickim, wychowawcą wielu pokoleń prawników. W roku 2023 mieliśmy zaszczyt i przyjemność świętować rocznicę siedemdziesięciolecia urodzin Pana Profesora. Święto to stało się okazją do uhonorowania Pana Profesora, czego wyrazem jest niniejsza publikacja. Księga dedykowana Panu Profesorowi, przygotowana została przez przyjaciół i współpracowników z polskich i zagranicznych ośrodków badawczych. Składa się z dwóch tomów, a ich struktura podyktowana została różnorodnością tematyczną tekstów nadesłanych przez ponad stu autorów. Artykuły poświęcone zostały podstawowym instytucjom ustrojowym i ich organom, demokracji, wolności, prawom człowieka i obywatela, prawu wyborczemu oraz sądownictwu. Odrębny rozdział stanowią teksty zagranicznych przyjaciół Pana Profesora opublikowane, w znacznej części, w ojczystym języku autorów. Życzymy Panu Profesorowi dalszych sukcesów!

Anateizm. Powrót do Boga po Bogu

Richard Kearney

Seria W POSZUKIWANIU IDEI XXI WIEKU prezentuje najnowsze publikacje z dziedziny filozofii, nauk społecznych, etyki i neurobiologii, które nie są znane polskiemu czytelnikowi. Stanowią one odbicie najaktualniejszych tendencji intelektualnych we współczesnej humanistyce, naukach przyrodniczych oraz studiach interdyscyplinarnych. W ramach serii dotychczas ukazały się: Michael Ruse, Ateizm. Co każdy powinien wiedzieć Martin L. Kringelbach, Ośrodek przyjemności. Zaufaj swoim instynktom Chad Meister, Wprowadzenie do filozofii religii Henry Jenkins, Sam Ford, Joshua Green, Rozprzestrzenialne media. Jak powstają wartości i znaczenia w usieciowionej kulturze Victor J. Stenger, Bóg. Błędna hipoteza. Jak nauka wykazuje, że Bóg nie istnieje Thomas Metzinger, Tunel Ego. Naukowe badanie umysłu i mit świadomego ja John Hick, Nowe pogranicze religii i nauki. Doświadczenie religijne, neuronauka i Transcendentne John L. Schellenberg, Religia ewolucyjna John Harris, Poprawianie ewolucji. Argumenty etyczne za tworzeniem lepszych ludzi Richard Swinburne, Umysł, mózg i wolna wola Jennifer Huberman, Transhumanizm. Od przodków do awatarów Wkrótce ukaże się: Thomas Metzinger, Bewusstseinskultur: Spiritualitat, intellektuelle Redlichkeit und die planetare Krise Jaka jest rola sacrum we współczesnym świecie? Czy anateizm jest przeciwny ateizmowi? Na czym polega zakład anateistyczny? Co właściwie mamy na myśli, gdy mówimy dziś o Bogu? Czy możliwy jest powrót do sacrum po doświadczeniach wojen i totalizmów? Czy o wierze rozmawiać musimy jedynie z perspektywy ateistycznej lub teistycznej? W tej książce Richard Kearney zaprasza nas do uczestniczenia w intelektualnych i duchowych peregrynacjach. To podróż zarówno przez księgi biblijne, interpretacje symboli religijnych, jak i filozofię hermeneutyczną czy modernistyczne powieści. Kearney zachęca nas do przyjęcia postawy otwartej i gościnnej, która - być może - okaże się szansą na ponowne spotkanie z Bogiem? * Moment anateistyczny jest dostępny dla każdego, kto doświadcza chwil głębokiej dezorientacji, wątpliwości lub lęku, kiedy nie jesteśmy już pewni, kim jesteśmy ani dokąd zmierzamy. Takie chwile mogą nawiedzać nas w środku nocy, w pustce nudy lub melancholii, w bólu straty lub depresji. Lub po prostu w "świętej niepewności" radykalnej otwartości na to, co obce. Żaden człowiek nie może mieć absolutnej pewności co do absolutów. I całe szczęście. Mędrcy i święci wielokrotnie poświadczają o napotkaniu boskości w chmurach niewiedzy lub jaskiniach ciemności. Wierzący zazwyczaj modlą się do Boga, "aby zaradził ich niedowiarstwu" (Mk 9, 24). I nawet Chrystus zadał pytanie swemu Ojcu na krzyżu - "Dlaczego mnie opuściłeś?" - zanim mógł powrócić do odnowionej wiary w życie. Nikt nie jest odporny na momenty niewiedzy. Anateizm zakłada ten ateistyczny moment jako antidotum na dogmatyczny teizm. Prawdziwa wiara, jak ujął to Dostojewski, "wyrywa się z tygla wątpliwości". Fragment książki Anateizm. Powrót do Boga po Bogu

Nazwa - styl - tekst. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Elżbiecie Umińskiej-Tytoń

Anetta Gajda, Anita Pawłowska-Kościelniak, Rafał Zarębski

Tom jubileuszowy dedykowany Pani Profesor Elżbiecie Umińskiej-Tytoń odzwierciedla w pełni rozległość zainteresowań naukowych Jubilatki, zawsze żywo zainteresowanej różnymi problemami językoznawczymi, niezwykle skrupulatnej w naukowych dociekaniach, nade wszystko bardzo pracowitej, a co więcej, swą pracowitością często nas zawstydzającej. Prezentowane teksty, których autorami są przyjaciele Pani Profesor spoza i z Uniwersytetu Łódzkiego, oscylują wokół najważniejszych dominant Jej naukowej twórczości – onomastyka, stylistyka, tekstologia, co podkreślili recenzenci tomu: dr hab. Urszula Wójcik, prof. UJD w Częstochowie oraz prof. dr hab. Marek Cybulski, profesor emeritus Uniwersytetu Łódzkiego. Ze Słowa od Redakcji

Społeczne uwarunkowania działań inwestorów indywidualnych

Łukasz Pyfel

Dlaczego inwestorzy chcą być kojarzeni z przedsiębiorcami, sportowcami czy buntownikami? Jakie strategie wykorzystują, żeby nie określono ich jako hazardzistów i leszczy? Czy amatorskie inwestowanie to dodatkowa praca zarobkowa, a może raczej hobby lub nawet pasja? Jak inwestorzy kategoryzują inwestowane przez siebie pieniądze? Autor książki odpowiada na te i podobne pytania na podstawie własnych badań jakościowych nad inwestorami indywidualnymi. Prezentuje koncepcję inwestora jako osoby silnie zakorzenionej w świecie społecznym, na której działania wywierają wpływ takie kategorie, jak tożsamość, budowane społecznie oczekiwania i relacje z innymi ludźmi. Publikacja jest skierowana nie tylko do badaczy zjawisk społecznych oraz ekonomicznych, lecz także do osób amatorsko czy zawodowo związanych z inwestowaniem. * Książkę świetnie się czyta ze względu na klarowną strukturę wywodów, przystępny język, bogaty zbiór wypowiedzi z wywiadów oraz podsumowania w postaci schematów. Jeśli dodamy do tego odwołania do koncepcji teoretycznych oraz odpowiedniej literatury przedmiotu, to całość stanowi bardzo atrakcyjną pozycję wydawniczą. [...] Autor publikacji nie tylko przekazuje wiedzę o bardzo istotnym wycinku naszego życia społeczno-ekonomicznego, lecz także poprzez swoją profesjonalną analizę i przystępną narrację buduje kulturę prezentacji dogłębnych badań socjologicznych na wysokim metodologicznym i teoretycznym poziomie. Z recenzji dr hab. Marii Nawojczyk, prof. AGH w Krakowie