"Sprawczość na cenzurowanym. Materializm a racjonalność nauki "

Angus Menuge

Zgodnie z materializmem naukowym ślady projektu w świecie przyrody są jedynie iluzją, na którą jesteśmy podatni w wyniku rozwoju ewolucyjnego. Materializm naukowy wyklucza wszelką celową sprawczość i intencjonalność nie tylko w przyrodzie, ale także w przypadku ludzi, redukując nas do nieposiadających celów ani dążeń podmiotów, których zachowania determinuje biologia. Jak pogodzić to z ideą przedsięwzięcia naukowego, które z założenia opiera się na planowaniu eksperymentów i racjonalnym dążeniu naukowców do wyjaśniania zjawisk i procesów? Angus Menuge staje w obronie ugruntowanego pojęcia sprawczości odrzucanego przez eliminatywizm i naturalizm, odsłaniając powiązania między filozofią umysłu, teleologią i teorią inteligentnego projektu. Autor pokazuje, że istnienie nieredukowalnej złożoności w przyrodzie stanowi wyzwanie dla redukcjonizmu nie tylko w biologii, lecz także w psychologii, i udowadnia, że psychologia darwinowska, taka jak ją proponują Dawkins, Dennett i Pinker, nie potrafi wyjaśnić ani uzasadnić racjonalności myśli i działań ludzkich. Jako filozof i informatyk Menuge daje odpór materializmowi naukowemu, pokazując, że próby pozbycia się z nauki wymiaru teleologicznego zawsze kończą się jej niespójnością.

Kontrowersyjny podpis. Odpowiedź na krytykę książki Podpis w komórce

David Klinghoffer

Wydana w 2009 roku książka Stephena C. Meyera "Podpis w komórce. DNA i świadectwa inteligentnego projektu" stanowi jeden z najbardziej solidnych filarów argumentacji na rzecz teorii inteligentnego projektu. Z tą obszerną i niezwykle oryginalną pracą powinna zapoznać się każda wnikliwa osoba zastanawiająca się nad zasadniczą kwestią, skąd pochodzi życie. Teoria Karola Darwina nie zawierała odpowiedzi na tę zagadkę, zaś neodarwiniści proponują wiele czysto materialistycznych wyjaśnień pochodzenia informacji biologicznej zakodowanej w DNA. Meyer w mistrzowski sposób rozprawia się ze wszystkimi tego rodzaju domysłami i jasno pokazuje, że najlepszym naukowym wyjaśnieniem pochodzenia życia jest inteligentna przyczyna. Jednak nie mniej interesująca od książki Meyera była krytyczna reakcja na nią i to właśnie tego dotyczy "Kontrowersyjny podpis" pod redakcją Davida Klinghoffera. Ten zbiór esejów to odpowiedź na krytyczne głosy naukowców, którzy odnosili się do "Podpisu w komórce" w artykułach wydawanych drukiem i w internecie. Jak się okazuje, niektóre z najbardziej zajadłych ataków pochodziły od naukowców, którzy nie przeczytali książki, ale i tak czuli się uprawnieni do jej komentowania. Zaś spośród tych krytyków, którzy zapoznali się z publikacją Meyera, niewielu naprawdę uchwyciło istotę jego argumentacji. "Kontrowersyjny podpis" to zbiór najlepszych wystąpień w obronie "Podpisu w komórce" - takich autorów, jak: Douglas Axe, David Berlinski, David Klinghoffer, Casey Luskin, Stephen C. Meyer, Paul Nelson, Jay Richards i Richard Sternberg - w jednym poręcznym, prowokacyjnym woluminie. David Klinghoffer Amerykański literaturoznawca, religioznawca, pisarz, eseista. Absolwent studiów z dziedziny literatury porównawczej i religioznawstwa z Brown University w stanie Rhode Island. Pracował jako reporter oraz krytyk telewizyjny i filmowy dla "The Washington Times". Wielokrotnie wyrażał pogląd, że nauka może wspierać teorię inteligentnego projektu jako podstawową koncepcję tłumaczącą rozwój istot żywych i Wszechświata. Obecnie jest starszym pracownikiem w Center for Science and Culture przy Discovery Institute w Seattle i redaktorem "Evolution News and Science Today", gdzie publikowane są materiały na temat teorii inteligentnego projektu, teorii ewolucji oraz relacji nauki i kultury. Mieszka w pobliżu Seattle w stanie Waszyngton z żoną i dziećmi. Seria Inteligentny Projekt to pierwsza tak ambitna i bogata propozycja na polskim rynku wydawniczym, w ramach której ukazują się książki dotyczące teorii inteligentnego projektu - Intelligent Design (ID). Autorzy zastanawiają się: czy różnorodność życia na Ziemi może być wyjaśniona wyłącznie przez procesy czysto przyrodnicze? Czy złożone struktury biologiczne mogły powstać drogą przypadku i konieczności, bez udziału inteligencji? Czy Ziemia jest tylko jedną z wielu niczym niewyróżniających się planet? Teoria inteligentnego projektu jest ogólną teorią rozpoznawania projektu. Rozpoznawanie projektu ma szerokie zastosowanie w takich dziedzinach nauki, jak kryminalistyka, historia, kryptografia, astronomia i inżynieria. Seria Inteligentny Projekt pokazuje, że koncepcja ID powinna być stosowana również w zagadnieniach pochodzenia i rozwoju różnych form życia, a także w próbie zrozumienia nas samych.

Dzieci światła.O niezwykłych własnościach światła słonecznego, dzięki którym istniejemy

Michael Denton 

Michael Denton Dzieci światła O niezwykłych własnościach światła słonecznego, dzięki którym istniejemy Światło dla większości z nas jest tym samym, co olśniewające promienie słońca, dzięki którym możemy zobaczyć otaczający świat. W rzeczywistości siatkówka naszego oka odbiera jedynie niewielką część promieniowania elektromagnetycznego, czyli zaledwie ułamek całego widma elektromagnetycznego rozciągającego się niewyobrażalnie daleko. Michael Denton skupia się właśnie na tym maleńkim paśmie światła widzialnego i starannie dokumentuje niezwykłą zgodność jego zasadniczych właściwości, która pozwoliła, aby na Ziemi rozwinęło się inteligentne życie. Dzieci światła zabierają czytelnika w podróż za światłem, które spływa ze Słońca przez ochronną warstwę atmosfery aż do Ziemi, uruchamiając fotosyntezę i uwalniając tlen niezbędny do naszego istnienia. Autor opisuje też inne niezwykłe przystosowanie światła, które istotom takim jak my umożliwia widzenie o dużej ostrości, byśmy mogli stworzyć naszą cywilizację i technikę. Światło - po ogniu i wodzie - jest kolejnym tematem epickiej opowieści Dentona o naszym precyzyjnie dostrojonym, antropocentrycznym Wszechświecie.

Niesamowita komórka. O drobince materii, która nie ma sobie równych

Michael Denton

Michael Denton Niesamowita komórka O drobince materii, która nie ma sobie równych Komórki to niezwykłe drobinki uporządkowanej materii, z których składa się każdy wielokomórkowy organizm na Ziemi, w tym ciało człowieka. Komórki budują ludzki mózg, wytwarzając miliony połączeń nerwowych na minutę przez dziewięć miesięcy ciąży. To z komórek były zbudowane dinozaury oraz wszystkie dawne formy życia i dzięki komórkom na naszej plancie zachodziły zmiany, które sprawiły, że dzisiaj mamy tlen. Książka Niesamowita komórka autorstwa biochemika Michaela Dentona zawiera analizę świadectw tego, że na długo przed powstaniem życia na naszej planecie w porządek natury wpisany był "pierwotny plan" pojawienia się na niej komórki opartej na atomach węgla, wodoru, tlenu i azotu. Co więcej, najnowsze odkrycia naukowe potwierdzają, że właściwości tych atomów są precyzyjnie dostrojone do pełnienia bardzo specyficznych, a zarazem nieodzownych funkcji w tej drobince materii, która stanowi podstawę życia na Ziemi.

Projekt życia. Odkrywanie oznak inteligencji w układach biologicznych

William A. Dembski, Jonathan Wells 

Projekt życia William Dembski, Jonathan Wells Czy powszechne i oczywiste wrażenie celowości i planu w świecie organizmów rzeczywiście jest tylko mylnym wrażeniem, jak uważają zwolennicy darwinowskiej teorii ewolucji? Od lat 90. XX wieku teoria inteligentnego projektu z marginalnego przejawu protestu przeciwko darwinowskiej teorii ewolucji przerodziła się w program badawczy, mający na celu nadanie biologii nowej formy. Według tego ujęcia podstawową zasadą organizującą przyrodę nie są ślepe siły materialne, lecz wytworzona przez inteligencję informacja. William Dembski i Jonathan Wells przedstawiają przekonującą argumentację naukową na rzecz poglądu, że projekt w świecie organizmów żywych nie jest jedynie złudzeniem, jak sądzą darwiniści, lecz istnieje rzeczywiście i ma podstawy empiryczne. Ich rzetelna analiza to najpełniejszy i najmocniejszy dowód na rzecz inteligentnego zaprojektowania życia. Czytelnicy znajdą tu wiele zagadnień do dyskusji, a liczne przejrzyste ilustracje pomogą zrozumieć i przyswoić podaną wiedzę. Książka Projekt życia nie tylko przedstawia wszystkim stronom w debacie o pochodzenie organizmów żywych twarde świadectwa naukowe, które trzeba znać, by móc ocenić rzeczywisty stan teorii Darwina i teorii inteligentnego projektu, ale także oferuje coś o wiele bardziej wartościowego: zachęca do dociekania, co jest nieodzowne nie tylko do rozwoju nauki, ale też do uniknięcia sytuacji, w której nauka staje się narzędziem zaspokajania interesów określonych grup. - dr William S. Harris, Kierownik Badań Zaburzeń Odżywania i Chorób Metabolicznych w Sanford Research przy Uniwersytecie Dakoty Południowej Przeprowadzona przez Dembskiego analiza idei losowości jest najbardziej wyrafinowana w literaturze, a jego omówienia zapewniają ważny wkład do teorii wyjaśniania, jak również tak potrzebną dzisiaj analizę zaniedbanego i nadspodziewanie istotnego zagadnienia. - William Wimsatt, Uniwersytet Chicagowski - o twórczości Williama Dembskiego Wells jest jedną z czołowych postaci w rodzącym się ruchu, który podejmuje próbę przeprowadzenia naukowej analizy świadectw na rzecz inteligentnego projektu w obrębie nauk fizycznych i biologicznych. - Arthur Jones (konsultant ds. programów nauczania, Wielka Brytania), w: "The Third Way" 2001, Vol. 24, s. 28-29

Teoria inteligentnego projektu oczami ateisty

Bradley Monton

Teoria inteligentnego projektu jest często przedmiotem zaciekłego sporu. Bradley Monton, filozof nauki i ateista, stawia sobie za cel jak najdokładniejszą ocenę argumentów obu stron. Czy tę debatę można sprowadzić jedynie do sporu między nauką i religią? Czy teoria inteligentnego projektu to tylko wyrafinowana próba wprowadzenia teizmu do metodologii naukowej? Chociaż autor nie uznaje teorii inteligentnego projektu za ostatecznie przekonującą, odpowiada przecząco na oba te pytania, odrzucając retorykę motywowaną emocjonalnie czy religijnie. Pokazuje, że argumentacja zwolenników teorii inteligentnego projektu zasługuje na poważne traktowanie na gruncie naukowym, nawet gdyby sama teoria miała okazać się fałszywa. Bowiem mimo jej braków i niedociągnięć, zdaniem Montona może ona wnieść wiele korzyści do środowiska naukowego i społeczeństwa.

Alfred Russel Wallace. Zapomniana historia współtwórcy teorii doboru naturalnego

Michael A. Flannery

Michael A. Flannery Alfred Russel Wallace Zapomniana historia współtwórcy teorii doboru naturalnego Kim był Alfred Russel Wallace? Jak to się stało, że w tym samym czasie co Karol Darwin doszedł do podobnych wniosków? Dlaczego jego nazwisko jest często pomijane w kontekście teorii ewolucji? Alfred Russel Wallace. Zapomniana historia współtwórcy teorii doboru naturalnego to nowa biografia jednego z najbardziej frapujących naukowców XIX wieku, który przez wiele lat był rzadko wspominany przy omawianiu teorii ewolucji Karola Darwina. Prowokacyjna teza tej biografii głosi, że Wallace, rozwijając swoją unikatową wersję teorii, zapoczątkował współczesną teorię inteligentnego projektu. Wallace całe życie poświęcił badaniu przyrody i prawidłowości rządzących światem naturalnym, co doprowadziło go do dostrzeżenia autentycznego projektu w świecie ożywionym. Była to jedyna w swoim rodzaju herezja, która odsłoniła metafizyczne fundamenty triumfującego paradygmatu darwinowskiego. Książka Flannery'ego zwięźle i elokwentnie przedstawia geniusz Wallace'a i jego odrzucenie ukrytego materializmu i ateizmu Darwina. Różnice między poglądami tych uczonych są obecne również w naszej współczesnej debacie na temat pochodzenia, a poglądy Wallace'a można nadal rozwijać. Ta znakomita książka zapewnia czytelnikowi bezcenny wgląd w najwcześniejsze kontrowersje wokół teorii Darwina i teorii inteligentnego projektu. Michael Egnor, profesor neurochirurgii i prodziekan Wydziału Chirurgii Neurologicznej Stony Brook University Medical Center Michael Flannery zna się na rzeczy. Jego książka została napisana z pasją i przedstawia obronę zaproponowanej przez Alfreda R. Wallace'a teorii inteligentnego projektu, wraz z jej wszystkimi moralnymi i etycznymi następstwami, będącą w opozycji do materialistycznego światopoglądu, który stał się znany jako darwinizm. John S. Haller, profesor emeritus historii i humanistyki medycznej; Southern Illinois University, Carbondale. Michael A. Flannery - amerykański historyk nauki. Studiował bibliotekoznawstwo na University of Kentucky w Lexington, a także historię na California State University i Dominguez Hills w Carson w stanie Kalifornia. Karierę uniwersytecką związał głównie z University of Alabama w Birmingham. Jest autorem kilkunastu książek i kilkudziesięciu artykułów, w których głównie zajmował się historią medycyny i dziejami ewolucjonizmu. Najwięcej uwagi poświęcił postaci Alfreda Russela Wallace'a, brytyjskiego przyrodnika uznawanego powszechnie za niezależnego współtwórcę teorii ewolucji drogą doboru naturalnego.

Pułapka na Darwina. Michael J. Behe odpowiada krytykom

Michael J. Behe

W 1996 roku Czarna skrzynka Darwina sprawiła, że wszyscy uczeni zajmujący się problematyką pochodzenia i rozwoju życia na Ziemi komentowali poglądy amerykańskiego biochemika Michaela Behego. Jego kolejne książki - Granica ewolucja i Dewolucja - zawierały ostrą krytykę darwinizmu i również wzbudziły gorące dyskusje. W większości były to opinie, na które Behe regularnie odpowiadał, między innymi w "New York Timesie", na blogach naukowych czy w czasopiśmie "Science". Te odpowiedzi, jak również kilka zupełnie nowych tekstów, zebrano w Pułapce na Darwina. Autor argumentuje, że najnowsze dane empiryczne - uzyskane na przykład w ramach badań ewolucji drobnoustrojów lub mutacji występujących u psów i niedźwiedzi polarnych - wskazują, że proces ewolucji napędzany losowymi mutacjami nie może wytworzyć złożonej maszynerii molekularnej niezbędnej do życia. Co więc kryje się za złożonością struktur biologicznych? Behe jest przekonany, że odpowiedzi dostarcza teoria inteligentnego projektu. Na stronach najnowszej książki pokazuje, że większość stawianych mu zarzutów nie ma charakteru merytorycznego. Zdumiewa to tym bardziej, że autorami tych zarzutów są światowej sławy naukowcy. Książka Behego dowodzi, że teoria inteligentnego projektu może śmiało rywalizować z dominującym podejściem, o ile rywalizacja ta będzie przebiegała na gruncie nauki.