Leksykon wiedzy o Chinach współczesnych

Praca zbiorowa

Książka zawiera artykuły-hasła dotyczące problematyki społecznej, kulturalnej, zagadnień politycznych, obyczajów, religii, miejsca tradycji, zagadnień ekonomicznych współczesnych Chin i chińskiej diaspory. Artykułów tych zamieszczono 300. Są one powiązane odsyłaczami z innymi podobnymi w treści hasłami. W ten sposób czytelnik zapoznaje się z problemem z różnych punktów widzenia. Ponadto, w książce zamieszczono szczegółowy indeks tematyczny, zawierający wyjaśnienie haseł niemających własnych omówień oraz liczne mapy. Autorami haseł są wysokiej klasy specjaliści, naukowcy pracujący w najbardziej renomowanych uczelniach we Francji, Szwajcarii, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Chinach. Wprowadzenie do Leksykonu stanowi omówienie sytuacji społeczno-politycznej i gospodarczej współczesnych Chin.

Perfumy, attar i bahkur. Przewodnik po świecie arabskich wonności

Jolanta Mikołajczyk

Czym jest dla nas zapach? To wspomnienie przywołujące obrazy z dzieciństwa, podróży, przypominające osoby, sytuacje. To osobiste odczucie owiane tajemniczością, które tak trudno opisać. Ma moc wyzwalania emocji, choć nie możemy go zobaczyć, dotknąć, a jedynie poczuć. To niematerialne dziedzictwo każdego zakątka świata, które oprowadza podróżnych po miejscach kultu, restauracjach, ogrodach. […] Najmocniej działają na nas zapachy, którymi nie oddychamy na co dzień. Zapach to jednocześnie najtrudniejsze do opisania w książce wrażenie zmysłowe. Mimo to „Perfumy, attar i bakhur” to książka przepełniona zapachami. Zabierze Czytelnika w zapachową podróż w czasie i przestrzeni, przybliży historię perfum i kadzideł, składniki wykorzystywane w perfumerii, zwyczaje „zapachowe” funkcjonujące na Półwyspie Arabskim, a wreszcie przekaże podstawy wiedzy, jak stworzyć własną kompozycję zapachową oraz jak wybierać perfumy i nie dać się oszołomić feerią aromatów.

Kto rządzi w Korei Północnej?

Levi Nicolas

Praca Nicolasa Leviego: Kto rządzi w Korei Północnej? jest dziełem pionierskim w polskiej literaturze, mamy tu bowiem do czynienia z pierwszą próbą analizy klasy rządzącej w KRLD oraz procesu podejmowania decyzji w północnokoreańskim establishmencie. Badanie najnowszych dziejów Korei Północnej, w tym jej wewnętrznego systemu politycznego, jest zadaniem niezwykle trudnym, złożonym i wymagającym od badacza wielkiej rozwagi i ostrożności zarówno w opisie wydarzeń, jak i ocenie historycznych faktów. Te same słowa, gesty i symbole mogą mieć zupełnie inne znaczenie w zależności od adresata przesłania, kontekstu, momentu historycznego. Należy pamiętać, że badanie Korei Północnej, jednego z najbardziej zamkniętych reżimów świata, wciąż przypomina badanie góry lodowej: skala informacji, do których mamy dostęp, jest bardzo ograniczona, a oficjalne enuncjacje - wyjątkowo mało wiarygodne. Samo podjęcie tego tematu przez autora jest zatem wyzwaniem zasługującym na uznanie. Z zadania Nicolas Levi wywiązał się w sposób wzorowy. Źródła wykorzystane w pracy są imponujące, zarówno pod względem liczby, jak i ciężaru gatunkowego. Mamy tu zatem nie tylko monografie, pamiętniki dzieł twórców systemu, ale też relacje północnokoreańskich uciekinierów, z którymi autor osobiście rozmawiał podczas pobytu w Korei Południowej, oraz sporo informacji niejawnych, pochodzących od osób, utrzymujących oficjalne kontakty z północnokoreańskimi dyplomatami, politykami i dziennikarzami. W rezultacie powstała książka, która ujawnia nieznane polskiemu czytelnikowi wydarzenia, fakty, procesy i mechanizmy rządzące ostatnim na ziemi państwem totalitarnym. Prof. Waldemar Jan Dziak

Chińska kultura symboliczna

Kasarełło Lidia

Jest to pierwsza próba przybliżenia i wyjaśnienia symbolicznych treści i języka, jakim posługują się współcześni artyści chińscy. Książka pokazuje metamorfozę chińskiej kultury symbolicznej na przykładzie wybranych dzieł. Pośród analizowanych tekstów kultury są powieści i opowiadania Gao Xingjiana, Mo Yana i Su Tonga, a także obrazy Hu Yongkaia oraz najwybitniejszych przedstawicieli chińskiej awangardy końca XX i początków XXI wieku. Twórczość teatralną reprezentuje monumentalna opera o buddyzmie chan Śnieg w sierpniu (Bayue xue) napisana i wyreżyserowana przez Gao Xingjiana. Poszukiwaniom symboli, metafor i aluzji towarzyszy refleksja na temat roli tradycji, chroniącej podstawowe struktury znaczeniowe, pojęcia, znaki i obrazy. Chodzi tu o proces kształtowania symboli głębokich, zakorzenionych m.in. w korelatywnej kosmologii chińskiej i uniwersyzmie, a także o kulturę dobrowróżbną, przechowującą model myślenia symbolicznego. Współczesny twórca chiński czerpie z tradycji kulturowej i doświadczenia społecznego, w których pamięć wspólnoty splata się z indywidualną pamięcią i wyobraźnią artystyczną. Jego wypowiedzi, nasycone symbolami, aluzjami i alegoriami nie tylko pozostają w dialogu ze współczesną kulturą i sztuką na świecie, ale przede wszystkim odgrywają ważną rolę w poszukiwaniu własnej tożsamości kulturowej.

Cóż wam pozostało? Losy Palestyńczyków na podstawie prozy Gassana Kanafaniego

Małgorzata Al-Khatib

Książka jest prezentacją rzeczywistości palestyńskiej do lat 70-tych XX wieku, ujętą na podstawie twórczości najwybitniejszego prozaika palestyńskiego Ğassāna Kanafāniego. Autorka prezentuje twórczość tego pisarza na tle historii Palestyńczyków. Szczególne ważny jest tu obraz stosunków żydowsko-palestyńskich i izraelsko-palestyńskich, oddający wiernie konflikty, do jakich dochodzi między obiema społecznościami. Niniejsza pozycja – oparta na oryginalnych źródłach arabskich – stanowi istotny wkład do przedstawienia polskiemu odbiorcy obiektywnego obrazu tego konfliktu.

Zatopiona arka

Aleksiej Warłamow

Co łączy zagubioną w syberyjskiej tajdze osadę z dzisiejszym Sankt Petersburgiem? Odwróconych od świata wyznawców starej wiary i bezwzględną współczesną sektę? Zakochanych i – samotnych? Świętych i – grzesznych? W tej powieści to tylko barwna kanwa, nad którą unosi się duch odwiecznej Tajemnicy: sensu ludzkiego istnienia. Z książki wyłania się zaskakujący, polskiemu czytelnikowi nieznany, obraz współczesnej Rosji... Aleksiej Nikołajewicz Warłamow (ur. 1963), absolwent Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Moskiewskiego, członek Związku Pisarzy Rosyjskich, autor opowiadań, powieści i esejów krytycznych, publikuje od 1987 roku, m.in. w pismach „Nowyj Mir”, „Znamia”, „Moskwa”, „Roman-gazieta” (w tej ostatniej jest członkiem kolegium redakcyjnego). W 2002 roku jego trzy powieści: Rożdienije, Łoch i właśnie Zatonuwszij kowczieg (Zatopiona arka) ukazały się w jednym tomie nakładem cenionego przez czytelników i pisarzy wydawnictwa Mołodaja Gwardia, w nowej serii „Proza wieku” (obok Bunina, Astafiewa i Bułhakowa). Warłamow jest laureatem nagrody Anti-buker za powieść Rożdienije. W 1995 roku otrzymał nagrodę Klubu Lipskiego za najlepsze opowiadanie rosyjskie. Autor jest też laureatem Nagrody Literackiej Sołżenicyna za rok 2006. Zaliczany do najzdolniejszych prozaików średniego pokolenia, zdaniem niektórych krytyków jest bliski tzw. apokaliptycznemu nurtowi współczesnej prozy rosyjskiej. Jego utwory przetłumaczono na język angielski, niemiecki, serbski, chiński i japoński. We wstępie do rosyjskiego wydania ceniony moskiewski krytyk literacki, Walentin Kurbatow, pisze o Zatopionej arce, że „spośród tłumu zdolnych rówieśników Warłamowa wyróżnia silna wiara w możliwość ludzkiego przeciwstawienia się najtrudniejszym okolicznościom i uwarunkowaniom”. Kurbatow podkreśla też „żywą narrację i zaskakującą fabułę, która zaintryguje zarówno przeciętnego czytelnika, jak wybrednego intelektualistę”.

Kaukaz i Azja Środkowa - pakiet 2 książek - Bawełna, samowary i Sartowie / Najpiękniejszy klejnot w carskiej koronie

Jerzy Rohoziński

1) Bawełna, samowary i Sartowie. Muzułmańskie okrainy carskiej Rosji 1795-1916   „Dni imperiów i sfer wpływów dobiegły końca” mówił w Warszawie Barack Obama, mając – oczywiście – na myśli Rosję i – zapewne – słynne stwierdzenie Putina o „największej tragedii geopolitycznej końca XX w.” Początki owego myślenia geopolitycznego sięgają korzeniami XIX stulecia, kiedy to Rosji carskiej udało się podbić słabe chanaty muzułmańskie na Zakaukaziu i w Azji Środkowej. Te ostatnie, nota bene, wtedy, kiedy państwo rosyjskie miało się reformować wewnętrznie. I tak się „wewnętrznie reformowało”, że doszło aż nad Araks i Amu-darię. Jakoś tak wyszło. W Londynie z nerwów obgryzano paznokcie. Wejdą do Indii, czy nie wejdą? Nie weszli. Wtedy to właśnie ukształtował się świat pojęć, wyobrażeń, a nawet pewnej specyficznej mentalności Wielkiej Gry, która odżyła w nieco zmienionej formie podczas zimnej wojny, a i dziś ma się całkiem dobrze. Okrucieństwo podbojów i strach podbitych miały zapewnić spokój, stabilizację i pozwolić na realizację „misji cywilizacyjnej”. Co z niej wyszło? Szkoda mówić. Wpadka goniła wpadkę. Tak, carscy wysłannicy nie wszystko zdążyli popsuć. To też trzeba umieć. A czego nie zdołali zniszczyć, za to już bardziej metodycznie wezmą się bolszewicy. Uderzające jest jednak, jak wiele z tego kolonialnego eksperymentu carskiej, ale tej petersbursko-oświeconej, Rosji zostało w Związku Sowieckim... A jeśli cokolwiek przydarzyło się dobrego, to głównie za sprawą wszelkiej maści podejrzanych i odmieńców: sekciarzy, obcych kolonistów, dysydentów religijnych, Tatarów, Ormian, Żydów, Polaków, rodzimej inteligencji... O tym wszystkim jest właśnie ta książka. “Nikt nie zrozumie dobrze Rosji w Europie, dopóki nie zobaczy jej w Azji” – jak stwierdził jeden z angielskich obserwatorów rosyjskiego pochodu ku wrotom Indii.     2) Najpiękniejszy klejnot w carskiej koronie. Gruzja pod panowaniem rosyjskim 1801-1917     Gruzińska historia pełna jest – z jednej strony – okrutnych wojen rozmaitego rodzaju, nacechowanych skrajnym wytężeniem sił fizycznych i moralnych, głębokim dramatyzmem, a z drugiej – zanotowała znaczne sukcesy, w określonych okresach kraj się jednoczył politycznie i terytorialnie, rozwijały się miasta i życie miejskie, nauka, kultura i szkolnictwo” – pisał wybitny gruziński historyk prof. Roin Metreweli. Narodziny, rozwój, wzloty i upadki państwa gruzińskiego pozostawały zawsze w ścisłym związku z sytuacją międzynarodową. Gruzini mieli pełne prawo pomstować na jakże zgubne nieraz przekleństwo geopolityki – położenie w strefie rywalizacji dwóch wielkich mocarstw. Z jednej strony Rzym, potem Bizancjum, wreszcie Turcy osmańscy, z drugiej – Persja, Arabowie i znów Persja, tyle że muzułmańska. Raz jedni górą, raz drudzy, nieustanne zwarcie, mordercze zapasy, ale walki nigdy nikt zdecydowanie nie wygra. Byleby tylko kraj całkowicie nie wpadł w ręce przeciwnika.   Ale oto już w X w. na Kaukazie pojawia się ten trzeci: najeźdźcy z północy. Rusowie. Ponoć nim się wycofali, pogrzebali żywcem swoje żony i niewolników swoich zmarłych towarzyszy. Wtedy to był tylko epizod, awanturnicza wyprawa, o której milczą ruskie kroniki. Ale za osiem i pół stulecia powrócili. Może wiedzeni jakimiś tajemnymi jękami duchów pogrzebanych kobiet. I powrócili tym razem na dobre. Przyszli jako wybawcy, pomocnicy, przyjaciele, bracia w wierze. Przyszli wyrwać biedną chrześcijańską Gruzję z turecko-perskich kleszczy, „pozbierać ziemie gruzińskie. I może właśnie to „zbieranie” stanowić będzie największy bonus panowania rosyjskiego. Możliwość swobodnego rozwoju narodowego... Nie, zaraz, jakiego „swobodnego”? Krępowanego przecież co chwila na przeróżne sposoby, ale być może właśnie dlatego tak dynamicznego, momentami nerwowego i niespokojnego, czasem wręcz histerycznego, a niekiedy na odwrót: pełnego godności i dostojeństwa, co stanowiło jaskrawy kontrast wobec nieudolnych często, chytrych i pełnych pogardy działań administracji rosyjskiej.   O tym jest ta książka, przeznaczona nie tylko dla jakże licznego grona zakochanych w Gruzji. Niech przeczytają ją także zakochani w Polsce. Bowiem w dziejach XIX-wiecznej Gruzji znajdujemy niemało wątków polskich. Natrafiamy na nie w najmniej spodziewanych momentach, w miejscach zupełnie egzotycznych.   Jerzy Rohoziński (ur. 1971), historyk, antropolog kultury. Autor książek Święci, biczownicy i czerwoni chanowie. Przemiany religijności muzułmańskiej w radzieckim i poradzieckim Azerbejdżanie (nagroda krajowa „Przeglądu Wschodniego” w 2005 r.), Bawełna, samowary i Sartowie. Muzułmańskie okrainy carskiej Rosji 1795–1916 (nominacja do nagrody „Identitas 2015”, wyróżnienie „Academia 2015”), Gruzja. Początki państw (wyróżnienie w plebiscycie czytelników projektu „Literacki Jedwabny Szlak”), Narodziny globalnego dżihadu (nominacja jury i internautów do tytułu najlepszej książki historycznej II półrocza 2017 r. w plebiscycie „Historia zebrana” – kategoria „historia niebanalna”). Gruzję poznał, koordynując programy współpracy rozwojowej, naukowej i kulturalnej realizowane przez Ambasadę RP w Tbilisi.  

Studia z dziejów i kultury ludów tureckich

Opracowanie zbiorowe

Publikowane w niniejszym tomie referaty były prezentowane podczas obrad I Krajowej Konferencji Turkologicznej w Poznaniu w 2007 roku i II Krajowej Konferencji Turkologicznej w Warszawie w 2008 roku. Różnorodność tematów przedstawionych w czasie obu konferencji świadczy o bardzo szerokich zainteresowaniach naukowych polskich turkologów, zajmujących się nie tylko problematyką Republiki Tureckiej czy Imperium Osmańskiego, ale również różnymi zagadnieniami języka, literatury i kultury ludów tureckich zamieszkujących obszary Wschodniej Europy, Bałkanów, Kaukazu, Azji Środkowej i Wschodniej. Jednym z celów publikowania materiałów konferencyjnych jest udostępnienie wiedzy i materiałów źródłowych badaczom innych specjalności, historykom, etnografom, polonistom, które będą pomocne w ich pracach badawczych.