Wpływ witamin z grupy B, miedzi i monofosforanu urydyny na funkcjonowanie układu nerwowego

Magdalena Rudnicka

kanka nerwowa wymaga do prawidłowego funkcjonowania wielu związków, które albo uczestniczą w metabolizmie neuronów, albo chronią je przed neurotoksycznością. Niektóre składniki odżywcze działają jednocześnie na obu płaszczyznach, a ich niedobory wymagają suplementacji. Również w przebiegu stanów patologicznych dotyczących układu nerwowego podawanie tych substancji może się okazać efektywnym i łatwym sposobem wspomagającym terapię.

Niepożądane odczyny po szczepieniu przeciw COVID-19 - jak postępować?

Adam J. Sybilski

Jak do tej pory nie mamy skutecznego leku przyczynowego na COVID-19 i dysponujemy tylko leczeniem objawowym. Najlepszym postępowaniem jest profilaktyka, która w chorobach infekcyjnych opiera się na szczepieniach. Dziesiątki lat stosowania szczepień ochronnych doprowadziły do zniknięcia lub znacznego ograniczenia występowania chorób zakaźnych. Obecnie w Polsce mamy do dyspozycji trzy szczepionki przeciw COVID-19: dwie mRNA (Comirnaty firmy Pfizer/BioNTech i Moderna COVID-19 vaccine) oraz wektorową (COVID-19 Vaccine AstraZeneca). W dużych badaniach klinicznych potwierdzono wysoką skuteczność szczepionek w ochronie przed wystąpieniem objawów COVID-19. Szczepionki mogą wywołać niepożądane odczyny poszczepienne (NOP). NOP to wszelkie zaburzenia stanu zdrowia mogące mieć związek z przyjętą szczepionką, które pojawiły się w okresie 4 tygodni po podaniu. Badania pokazują, że NOP po szczepionce przeciw COVID-19 występują u ok. 0,03-0,2% zaszczepionych. Najczęstszymi działaniami niepożądanymi były: ból w miejscu wstrzyknięcia (> 80%), zmęczenie (> 60%), ból głowy (> 50%), bóle mięśni (> 30%), dreszcze (> 30%), bóle stawów (> 20%), gorączka (> 10%) - zwykle łagodna lub umiarkowana, ustępująca w ciągu kilku dni. NOP należy leczyć objawowo, lekami przeciwbólowymi i przeciwgorączkowymi - paracetamolem i ibuprofenem. Zarówno paracetamol, jak i ibuprofen są dobrze przebadanymi preparatami, o dużym bezpieczeństwie i skuteczności. Działanie przeciwgorączkowe oraz przeciwbólowe obu leków jest podobne, jednak warunek stanowi stosowanie odpowiedniego, zalecanego ich dawkowania. Obecnie wydaje się, że paracetamol to lek pierwszego wyboru w leczeniu bólu i gorączki po szczepieniu przeciw COVID-19. Jednak wiedza na temat szczepień i szczepionek stale się pogłębia, a zalecenia zmieniają. Musimy śledzić aktualne informacje i dostosowywać nasze działania do zmieniającej się wiedzy medycznej.

Okulistyka dziecięca

Marek Prost, Ewa Leszczyńska

Pojawiająca się na rynku wydawniczym pozycja o charakterze monografii poświęconej w całości praktycznym aspektom budowy i czynności narządu wzroku u dzieci wypełnia istniejącą niszę w naszej rodzimej literaturze. Na podstawie dostępnej wiedzy, ale - i przede wszystkim - bardzo bogatego doświadczenia klinicznego autorów omówiono specyfikę budowy i rozwoju narządu wzroku u dzieci oraz zwrócono uwagę na praktyczne aspekty badania okulistycznego. W części klinicznej w przejrzysty, usystematyzowany sposób przedstawiono pełny zakres zmian chorobowych wieku dziecięcego i wzbogacono je imponującą dokumentacją fotograficzną. Oprócz problemów diagnostycznych autorzy prezentują najnowsze możliwości leczenia farmakologicznego oraz chirurgicznego. Szczególnej uwadze polecamy rozdział poświęcony rozpoznaniu i leczeniu zeza wieku dziecięcego. Monografia ta powinna znaleźć się w biblioteczce każdego lekarza zajmującego się problemami okulistyki, nie tylko wieku dziecięcego. Przystępny sposób omówienia poszczególnych zagadnień ułatwi także wykorzystanie jej przez lekarzy innych specjalności.

Leczenie otyłości w świetle aktualnych wytycznych dotyczących prewencji chorób sercowo-naczyniowych

Klaudia Knapik, Jerzy Tyszkiewicz, Jacek Lewandowski

Otyłość jest coraz powszechniejszym schorzeniem prowadzącym do pogorszenia jakości życia oraz predysponuje do rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, cukrzycy, chorób wątroby i wcześniejszego zgonu. Podstawą w terapii otyłości jest modyfikacja stylu życia: stosowanie diety z dziennym deficytem energetycznym oraz systematyczne ćwiczenia fizyczne. Dodatkową opcją terapeutyczną jest chirurgiczne leczenie bariatryczne prowadzące do zmniejszenia ilości przyjmowanego pokarmu lub intencjonalnego upośledzenia jego wchłaniania. W tej części artykułu omówimy zalecenia wynikające z aktualnych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczących masy ciała, zaś w drugiej, przypominając patofizjologię otyłości, omówimy szerzej dostępne metody wspomagające i farmakologiczne leczenia otyłości.

Preparat zawierający niezmydlające się frakcje oleju awokado i oleju sojowego w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów

Eugeniusz Józef Kucharz

Preparat niezmydlających się frakcji oleju awokado i oleju sojowego jest mieszaniną uzyskiwaną według ściśle określonej procedury. Stosuje się go od dawna w leczeniu pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów; wykazuje on działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i chondroprotekcyjne. Należy do wolno działających objawowych leków stosowanych w chorobie zwyrodnieniowej stawów. Działanie tej mieszaniny udokumentowano w badaniach in vitro, badaniach na modelach zwierzęcych oraz badaniach klinicznych. Wykazano, że zmniejsza ona ból spoczynkowy i występujący podczas ruchu, zmniejsza zapotrzebowanie na niesteroidowe leki przeciwzapalne i inne leki przeciwbólowe, a także poprawia stan czynnościowy narządu ruchu chorych. Preparat ten jest bardzo dobrze tolerowany i nie wykazuje interakcji z innymi lekami.

Całodobowy automatyczny pomiar ciśnienia tętniczego

Jacek Lewandowski, Mariusz Łapiński

  Monografia porusza wszystkie kluczowe kwestie związane z całodobowym automatycznym pomiarem ciśnienia tętniczego, rozwiewa wątpliwości i daje jasne wskazówki dotyczące użycia tego niezwykle ważnego nowoczesnego narzędzia diagnostycznego. To pozycja przygotowana przez liderów opinii w tym zakresie, nie tylko świetnych dydaktyków i naukowców, ale także praktykujących lekarzy. Dodatkową wartość opracowania stanowią konkretne przykłady kliniczne.

Praktyczne aspekty zastosowania lakozamidu u pacjentów z padaczką

Marcin Kopka

Lakozamid to lek przeciwpadaczkowy III generacji zaaprobowany do leczenia napadów ogniskowych z wtórnym uogólnieniem lub bez niego jako monoterapia i terapia dodana. Ogólnie jest dobrze tolerowany i ma niski potencjał interakcji lekowych, w tym z lekami antykoncepcyjnymi. Lakozamid jest wartościową opcją terapeutyczną u chorych z nowo zdiagnozowaną padaczką.

Zastosowanie pregabaliny u chorej z bólem neuropatycznym w przebiegu neuropatii obwodowej indukowanej chemioterapią - opis przypadku

Magdalena Kocot-Kępska

Neuropatia indukowana chemioterapią (CIPN, chemotherapy-induced peripheral neuropathy) to częste jatrogenne powikłanie i następstwo przyczynowego leczenia choroby nowotworowej. Ryzyko rozwoju CIPN zależy od rodzaju chemioterapii, całkowitej dawki, a także od czynników leżących po stronie pacjenta. Nie ma obecnie potwierdzonej metody, która mogłaby zapobiegać wystąpieniu CIPN. Ból neuropatyczny może występować u 40% chorych z CIPN, znacznie pogarsza jakość życia pacjenta i może być leczony jedynie objawowo, zarówno w formie farmakoterapii, jak i metodami niefarmakologicznymi. Rekomendowane są leki przeciwpadaczkowe, przeciwdepresyjne, analgetyki opioidowe oraz leki topikalne. Leki te udowodniły swoją skuteczność w populacji chorych z bólem neuropatycznym niezwiązanym z leczeniem nowotworu, ale nadal brak jest dobrych jakościowo badań oceniających ich skuteczność u pacjentów z CIPN. Dostępne w literaturze badania prowadzone w małych grupach chorych potwierdzają skuteczność leków przeciwpadaczkowych i przeciwdepresyjnych w tej grupie pacjentów, co obserwujemy również w praktyce klinicznej. W artykule przedstawiono przypadek chorej z silnym bólem neuropatycznym w przebiegu CIPN, skutecznie leczonej pregabaliną w połączeniu z duloksetyną.