Dzieje lisowczyków. W czterech tomach: tom I

Maurycy Dzieduszycki, Wojciech Dębołęcki

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu Dzieje lisowczyków. W czterech tomach. Lisowczycy, lisowczyki (początkowa nazwa straceńcy, również chorągiew elearska) formacja lekkiej jazdy polskiej o charakterze utrzymującego się z łupów wojska najemnego. Oparta na wzorach ustrojowych konfederacji wojskowych, sformowana została w 1614 roku pierwotnie jako konfederacja żołnierska pod wodzą pułkownika Aleksandra Józefa Lisowskiego herbu Jeż. Zawiązki tej formacji powstały już jednak w czasie służby Lisowskiego u Dymitra II Samozwańca w latach 16071611. Dwutysięczny oddział lisowczyków brał udział w wojnie polsko-rosyjskiej 16091618. Od śmierci Lisowskiego w 1616 r. dowodzeni byli przez pułkownika Stanisława Czaplińskiego. Od 1619 r. ich dowódcą był Walenty Rogowski[2]. W czasie wypraw moskiewskich przeprowadzili szereg operacji zaczepnych na terytorium Carstwa Rosyjskiego, rozbijając w grudniu 1617 r. pod Kaługą wojska rosyjskie kniazia Dymitra Pożarskiego. Ich łupiestwo spowodowało m.in. obłożenie tej formacji klątwą, która jednak po pewnym czasie została zdjęta. Celem utworzenia oddziałów lisowczyków było odciążenie skarbu Rzeczypospolitej od obowiązku wypłacania im żołdu. Werbowano ich, zapewniając im pełną swobodę zagarniania łupów wojennych, które były ich jedynym wynagrodzeniem za służbę. Formacja była złożona z najemników różnej narodowości, głównie Polaków, Litwinów i Rusinów. Dowódców obierali sobie sami za pomocą głosowania. Podobnie jak cała jazda narodowego autoramentu, dzielili się na towarzyszy, pocztowych oraz czeladź ciurów, tworzących oddzielne chorągwie, które brały udział w manewrach, a czasami w boju (co było nowością w wojskach polskich). Pułk lisowczyków (zazwyczaj ponad 1000 ludzi) dzielił się na chorągwie, z czego dwie (czarna i czerwona) podlegały bezpośrednio dowódcy. Pułki dowodzone były przez pułkowników z pomocą oboźnego, sędziego i strażnika. Chorągwie prowadzone były przez rotmistrzów z pomocą porucznika i chorążego. Specjalizowali się w zagonach na terytorium wroga, walczyli bez taborów, zaopatrując się w terenie, na którym operowali. Poruszali się podobnie jak Tatarzy, komunikiem, tzn. nie mieli wozów, tylko po kilka koni do jazdy wierzchem, a wyposażenie i żywność przewozili na koniach jucznych. Specyficzny był sposób dosiadania przez nich koni stali w strzemionach, pochylając się nad koniem, aby maksymalnie mu ulżyć i wykorzystać jego możliwości (podobnie jeżdżą dzisiejsi dżokeje). Powodowało to również zwiększenie siły zamachu bronią sieczną lub obuchową (cios z przysiadu), ułatwiało obracanie się w celu wystrzelenia pocisku, jak również przesiadanie się na innego konia w biegu. Ich siodła były niewielkich rozmiarów. Charakteryzowali się błyskawicznym przemieszczaniem, wynikającym ze sposobu jazdy, stosowaniem podstępów i forteli wojennych, niezwykłą odwagą oraz straszliwym pustoszeniem i rabowaniem terenów, na których przebywali. Ich wyszkolenie jeździeckie i bojowe wzbudzało podziw cudzoziemców. Wyróżniali się dzielnością, ale także okrucieństwem i szczególnym zamiłowaniem do rabunku, który został na stałe przypisany do zasad działania tej formacji (np. mieli zwyczaj zabijać każdego napotkanego przechodnia, żeby nie pozostawiać świadków). Cieszyli się wielką sławą w Europie jako niezrównana w szybkości jazda (pokonywali dziennie do 150 km). Ich uzbrojenie i ubiór były niemal całkowicie dowolne i zależne od stopnia zamożności konkretnego żołnierza. Nosili pełniące funkcję miękkiej zbroi pikowane żupany, baczmagi (skórzane buty), czapki typu kołpak i charakterystyczne obcisłe spodnie. Nie używali metalowych zbroi, niektórzy nosili misiurki lub kolety, korzystali też ze zdobycznych kałkanów. Uzbrojenie zaczepne składało się z szabli (obowiązkowo), łuku refleksyjnego chowanego w sajdaku (pokrowiec na łuk z kołczanem), ewentualnie krótkich pik lub rohatyn. Zamiennie z łukami czasami używano pistoletów, rusznic, arkebuzów lub bandoletów. Oficerowie posiadali dodatkowo nadziak bądź czekan i niekiedy koncerz lub pałasz troczony przy siodle, zazwyczaj pod lewym kolanem. (za: https://pl.wikipedia.org/wiki/Lisowczycy).

Misteria eleuzyjskie i bachiczne

Thomas Taylor

Misteria eleuzyjskie i bachiczne - Thomas Taylor: Wejdź w fascynujący świat starożytnych obrzędów Grecji, gdzie duchowość i mitologia splatają się, tworząc nieśmiertelne tradycje. W swoim dziele "Misteria eleuzyjskie i bachiczne", Thomas Taylor odkrywa przed czytelnikami tajemnice rytuałów, które przez ponad dwa tysiące lat stanowiły fundament duchowego życia i odrodzenia wewnętrznego. Książka oferuje głęboką refleksję nad tym, co było uważane za święte w antycznym świecie, podkreślając, że zrozumienie tych praktyk wymaga szacunku, a nie pochopnego osądu. Taylor wnikliwie analizuje znaczenie misteriów eleuzyjskich i bachicznych, ukazując je jako drogę do zjednoczenia z boskością i zrozumienia tajemnic istnienia. Autor przypomina, że nawet najbardziej ulotne marzenia i mity mają głębokie znaczenie, niosąc w sobie elementy uniwersalnej prawdy, które przenikają przez wieki. Książka zaprasza do odkrycia ukrytego nurtu ludzkiej wiary i jej zdolności do odsłaniania najwyższych tajemnic bytu. Dla pasjonatów filozofii, historii i duchowości, "Misteria eleuzyjskie i bachiczne" to wyjątkowe dzieło, które nie tylko zgłębia antyczne tradycje, ale także inspiruje do głębokiej refleksji nad duchowymi podstawami życia.

Bałwochwalstwo słowiańskie

Joachim Lelewel

Joachim Lelewel, Bałwochwalstwo słowiańskie dziełko poświęcone opisowi starych pogańskich kultów, świątyń, kapłanów, obrzędów i obyczajów opierające się na starożytnych opisach podróżników i kronikarzy. Lelewel analizuje te relacje i porównuje wierzenia Słowian do wierzeń i obrzędów innych ludów zamieszkujących Europę, a nawet Azję.

Zbrodnia i inne opowiadania

Antoni Lange

Zbiór opowiadań opowiadających o minionym już świecie schyłku XIX i początków XX wieku, czasów wojny światowej, rewolucji, przewrotów mistrza pióra - poety, tłumacza, mistyka, dziennikarza, powieściopisarza, człowieka obdarzonego niezliczonymi talentami - Antoniego Lange.

Batmendy. Powieść perska

Jean-Pierre Claris de Florian

Jean-Pierre Claris de Florian (ur. 6 marca 1755 w Sauve, zm. 13 września 1794 w Sceaux) – francuski poeta. Szczególną sławę zdobył dzięki swoim bajkom. (Za Wikipedią) Jedną z nich jest ta oto - „Batmendy. Powieść perska”. Zachęcamy do lektury. Mimo archaicznego języka (a może właśnie dlatego?) zasługuje by się z nią zapoznać.

Ilko Szwabiuk

Abgar Sołtan

Kajetan Abgarowicz pseudonim Abgar Sołtan (1856-1909) polski dziennikarz, powieściopisarz i nowelista pochodzenia ormiańskiego, reprezentant gawędy szlacheckiej. Twórczość Abgarowicza mieściła się w nurcie popularnej beletrystyki romansowej i przygodowej. Wśród współczesnych mu czytelników cieszyła się powodzeniem. Abgarowicz interesował się życiem Rusinów i przyczynił się do popularności kultury huculskiej w Polsce. Niniejsza publikacja to piękna i zarazem smutna opowieść o życiu biedoty. Jest to obrazek z życia ludu huculskiego w Galicji.

Zwierzęce serca. Osiemnaście opowieści o zwierzętach

Antologia

Dla większości ludzi zwierzę to przedmiot o tyle tylko ważny, o ile doraźnie przydatny... To przedmiot, w którym nie dostrzega się uczuć, nie widzi się, że się boi, że cierpi, że tęskni, że... płacze... Często dręczony, głodzony, bity... Zwierzęce serca to osiemnaście opowieści ukazujących historie psów, konia, osiołka, niedźwiedzicy, kruka i lisa, mające w ludziach obudzić wrażliwość, a jednocześnie mające też stanowić rodzaj w jakimś sensie wynagrodzenia zwierzętom za zło, jakiego w życiu doznają od człowieka Autorami opowieści są: Andrzej Juliusz Sarwa, Lew Tołstoj, Zuzanna Zajączkowska, Eugne Sue, Elwira Korotyńska, Celina Gładkowska, Maria Rodziewiczówna, Franciszek Rawita-Gawroński, Adolf Dygasiński, Eugeniusz Małaczewski, Julian Ejsmond, Ferdynand Ossendowski, Zygmunt Kisielewski, Henryk Zbierzchowski.

Dobra nauczka

Abgar Sołtan

Kajetan Abgarowicz pseudonim Abgar Sołtan (1856-1909) polski dziennikarz, powieściopisarz i nowelista pochodzenia ormiańskiego, reprezentant gawędy szlacheckiej. Twórczość Abgarowicza mieściła się w nurcie popularnej beletrystyki romansowej i przygodowej. Wśród współczesnych mu czytelników cieszyła się powodzeniem. Abgarowicz interesował się życiem Rusinów i przyczynił się do popularności kultury huculskiej w Polsce. Niniejsza publikacja to piękna i zarazem pouczająca opowieść o pierwszej miłości i pierwszym rozczarowaniu. A może jednak nie tak do końca? Warto przeczytać, aby się dowiedzieć. Polecamy!