Rebelia i reakcja. Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne

Wiktor Marzec

Rebelia i reakcja to studium plebejskiego doświadczenia politycznego w okresie rewolucji 1905–1907 roku w dawnym Królestwie Polskim. Praca podejmuje analizę uczestnictwa publicznego robotników i ideologicznych obrazów świata u progu „politycznej nowoczesności”. Wtedy to stare podstawy ładu społeczno-politycznego zaczęły kruszeć, nowe grupy ludności domagały się politycznego głosu i ukształtowały się języki polityczne nowoczesnych obozów ideowych. Nowe formy polityki spotkały się z silną, konserwatywną reakcją, która na długi czas ukształtowała polską sferę publiczną. Książka przedstawia praktyki publiczne robotników i związane z nimi doświadczenie polityczne. Proponuje analizę transformacji pola politycznego i zmiennych tożsamości politycznych mobilizowanej masowo ludności. Praca analizuje też nacjonalistyczną odpowiedź na rewolucję  i zmianę politycznego myślenia Narodowej Demokracji przed, po i w trakcie tych wydarzeń. Wywód kończy szersza refleksja o wpływie wspomnianych procesów na rozwój pojęcia narodu i kształt sfery publicznej w Polsce. Książka jest interwencją w obraz przeszłości, przywracając doń plebejskie doświadczenie politycznej wolności i ludowej walki o głos. Służy temu analiza bogatego materiału historycznego z pomocą strategii badawczej zorientowanej na dyskurs socjologii historycznej, a także ujęcie problemu w świetle filozofii politycznej. Wolności i upodmiotowienia politycznego nie da się realizować bez równoległej walki o postulaty równościowe i progresywne reformy społeczne. Bez tego klasy ludowe bardzo łatwo sprowadzić do roszczeniowego tłumu. Logika rebelii i reakcji działa w różnych historycznych momentach, a jej zrozumienie i w dzisiejszej sytuacji nie jest bez znaczenia. Książka znajdzie czytelników wśród historyków, socjologów, filozofów, przedstawicieli nauk politycznych i interdyscyplinarnych badaczy Polski i polskości. Zainteresuje czytelników, którym nieobojętna jest krytyczna refleksja nad historią społeczeństwa polskiego i polskiej sfery publicznej. Z recenzji prof. dr hab. Tomasza Kizwaltera:   "Rebelia i reakcja Wiktora Marca to bardzo interesująca i wartościowa analiza rewolucyjnych wydarzeń 1905 r., a zarazem ważny głos w dyskusjach o kształtowaniu się polskiej nowoczesności. Wychodząc od plebejskiego doświadczenia politycznego (...), Autor dociera do przemian politycznych wyobrażeń narodowej demokracji i źródeł ideowo-politycznych sukcesów tego ugrupowania. Praca nie tylko wzbogaca naszą wiedzę o rewolucji 1905 r., ale skłania też do namysłu nad całkiem aktualnymi zagadnieniami" Z recenzji dr hab. Jana Sowy:   "Książka Wiktora Marca w rzadko spotykany sposób łączy naukową głębię i precyzję analizy z komunikatywnością oraz społeczno-polityczną doniosłością. Wydarzenia 1905-07 i ich konsekwencje, będące bezpośrednim przedmiotem zainteresowania Autora, są potraktowane w niej jako synekdocha zjawisk o znacznie szerszym zakresie i o fundamentalnym znaczeniu dla konstytucji współczesnego świata: mechanizmów i narzędzi walki klasowej, procesów budowy państwa, konstrukcji tożsamości narodowej i – co niezwykle istotne – wzajemnych relacji między walką o materialne interesy klas podporządkowanych a kształtowaniem się formacji nacjonalistyczno-populistycznych. Pod tym ostatnim względem książka jest bardzo aktualna i stanowi ważny głos w dyskusji nad rozumieniem nie tylko dawniejszych wydarzeń z historii Polski, ale również jej współczesnej społeczno-politycznej kondycji." Wiktor Marzec (ur. 1985) – ukończył studia socjologiczne i filozoficzne na Uniwersytecie Łódzkim. Interesuje się socjologią historyczną, teorią dyskursu, historią robotniczą, historią pojęć i filozofią polityczną. Obecnie przygotowuje rozprawę doktorską na Wydziale Socjologii i Antropologii Społecznej Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego w Budapeszcie (CEU) poświęconą relacji robotników do polityki w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku. Stypendia naukowe odbywał m.in. na Uniwersytecie Michigan i na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie. Redaktor działu krytyczne nauki społeczne w czasopiśmie Praktyka Teoretyczna.  Publikował m.in. w Thesis Eleven, Journal of Historical Sociology oraz Eastern European Politics and Societies.

Przestrzenie przekładu

red. Jolanta Lubocha-Kruglik, red. Oksana Małysa

Prezentowana monografia poświęcona jest w całości zagadnieniom przekładu. Zawarte w niej prace są wyrazem refleksji naukowej nad problemami powiązań między językiem a kulturą, nad zjawiskiem transferu międzykulturowego, nad funkcjonowaniem i recepcją tekstów tłumaczonych. Zaprezentowane tu wyniki badań uwzględniają różne podejścia metodologiczne i ideowe. Tom kierowany jest zarówno do teoretyków, jak też praktyków przekładu oraz innych osób zainteresowanych tą dziedziną wiedzy.

Wszyscy jesteśmy cyborgami. Jak internet zmienił Polskę

Michał R. Wiśniewski

Wchodząc w XXI wiek Polska jak i cały świat stała się areną cyfrowej rewolucji. Komputery z fantastycznych wizji przeobraziły się w przedmioty codziennego użytku. Bezgłośny światłowód wyparł skrzeczące modemy, a pokolenie MTV, zbiorowy umysł zjednoczony przed telewizorem, ustąpiło przed pokoleniem Neo, cyborgami połączonymi z komputerami i sobą nawzajem. Miłość, polityka, kultura, media globalna sieć odmieniła wszystko. Internet stał się miejscem, w którym żyjemy, bawimy się, kochamy, walczymy i nienawidzimy. Czytamy fake newsy, tweetujemy, shareujemy kontent, lajkujemy Stanowimy konglomerat umysłów, ciał i maszyn. Wszyscy jesteśmy połączeni. Wszyscy jesteśmy cyborgami.

Należyta staranność w prawie międzynarodowym

Joanna Kulesza

Monografia stanowi pierwsze w doktrynie prawa międzynarodowego opracowanie zagadnienia należytej staranności, leżącego u podstaw odpowiedzialności międzynarodowej państw za zaniechanie ich organów. Celem dokonanej analizy jest wykazanie, iż należyta staranność zdefiniowana została w dorobku prawa międzynarodowego dostatecznie precyzyjnie, zaś jej rola jest na tyle znacząca, aby uznać ją za jedną z zasad prawa międzynarodowego. Z recenzji: „Monografia stanowi istotny i wielce znaczący wkład w rozwój prawa międzynarodowego. Po raz pierwszy poddane zostało analizie międzynarodowo-prawnej zagadnienie należytej staranności, kluczowe dla praktyki przypisywania odpowiedzialności państwom za zaniechania ich organów. W dobie walki z międzynarodowym terroryzmem oraz katastrof ekologicznych, wywołanych stosowaniem nowych technologii, to właśnie odpowiedzialność państw za zaniechania, raczej niż za działania ich organów ma dominujące znaczenie praktyczne”. dr hab. Piotr Daranowski, prof. UŁ  

Ciała Sienkiewicza. Studia o płci i przemocy

Ryszard Koziołek

Ciała Sienkiewicza to książka napisana z zachwytu i ze złości na Sienkiewicza. Zachwyt budziła i budzi Sienkiewiczowska sztuka opowiadania, swoisty popęd narracyjny, który nadaje tej prozie wspaniałe tempo i zniewalający styl. Jego czytelnicy rekrutowali się ze wszystkich grup i klas społecznych, a popularność, jaką osiągnął w Polsce i w świecie, pozostaje nieosiągalna dla polskich pisarzy. Wiedział doskonale, że przeszłość musi odzyskać ciało, by budzić zainteresowanie. Dzięki iluzji, którą stwarza literatura, historia ma u Sienkiewicza zmysłową atrakcyjność, materialną konkretność, erotyczną aurę. Złość powstaje, kiedy trzeba stać się krytykiem własnego zachwytu. Wówczas objawia nam się cena, jaką wiedza i talent pisarza muszą zapłacić za ów efekt łatwej urody. Jest Sienkiewicz pisarzem, który więcej wie, niż mówi; tłumi się, samoogranicza i cenzuruje, powstrzymując energię swojego pisarstwa, aby nie zniszczyła estetycznego i moralnego ładu, do którego tęskni jego twórczość. Dzięki tej książce zaczyna świtać nadzieja na zupełnie nową lekturę polskich klasyków: świeżą, erudycyjną, uwolnioną od licealnych schematów, które od lat upupiają najlepszych polskich pisarzy. Pojawia się szansa na nowy model interpretacyjny, który wyrwie polską literaturę z lokalnego zaścianka i odtworzy dialog z myślą europejskiej nowoczesności. Ryszardowi Koziołkowi udało się ożywić i na nowo stworzyć Sienkiewicza, postawić autora, który wydawałoby się pisał głównie ku pokrzepieniu serc, w jednym rzędzie z największymi swej epoki, Conradem i Faulknerem; pokazać, że także i on jest autorem obdarzonym subtelnym nowoczesnym węchem, szczególnie czułym na kwestię cielesności, jaką odkryła ta zafascynowana Darwinem epoka. Agata Bielik-Robson

Być w mniejszości. Być mniejszością

Tomasz Kaczmarek, Joanna Raźny

Autorzy artykułów reprezentują różne ośrodki naukowe, zróżnicowane dziedziny wiedzy, a zagadnienie mniejszości postrzegają z różnych perspektyw. Pragną zabrać głos w imieniu tych wszystkich, którzy z różnych powodów znajdują się na marginesie grup większościowych. Według Alberta Camusa rolą pisarza jest występowanie w obronie wykluczonych, którym odebrano ów oskarżycielski głos. Harold Pinter chce odkrywać „rzeczywistość przez sztukę” dla odbudowania ludzkiej godności. Działania te mają na celu, jak pisała Emma Goldman w swym eseju o wymownym tytule Mniejszości wobec większości, „rozdzielić i rozbić” to, co większościowe, bowiem „zawsze - niezależnie od epoki - mniejszości niosły sztandar wielkiej idei, wysiłku wyzwolenia. Przeciwnie działa masa, której ciężar uniemożliwia ruch”. Ta orędowniczka praw kobiet i wolności seksualnej nie pragnie bynajmniej wyrazić pogardy dla „tłumu”, lecz zwrócić uwagę na siłę sprawczą myślącej istoty ludzkiej, gotowej do zmiany zmurszałego i niesprawiedliwego systemu na rzecz prawdziwie demokratycznego społeczeństwa składającego się z wolnych ludzi: „żywe jednostki i życiowa prawda społecznego i ekonomicznego dobrobytu mogą się urzeczywistnić jedynie za sprawą gorliwości, odwagi i bezkompromisowej determinacji inteligentnych mniejszości, nie zaś dzięki masom”. Tomasz Kaczmarek

Przywry (Trematoda). Część ogólna; Część systematyczna - Aspidogastrea, Digenea: Strigeida

Katarzyna Niewiadomska

Wydawnictwo seryjne Fauna Słodkowodna Polski istnieje od 1935 roku. Dotychczas opublikowało 21 zeszytów poświęconych zarówno zwierzętom bezkręgowym (Invertebrata), jak i kręgowcom (Vertebrata). Kolejne tomy FSP zawierają bogate dane ogólne dotyczące omawianej grupy zwierzęcej oraz informacje szczegółowe o określonych gatunkach, rodzajach, rodzinach i rzędach. Integralną część każdego opracowania stanowią też klucze do oznaczania taksonów. Dzięki takiemu ujęciu monografie poszczególnych grup systematycznych stanowią kompendium najnowszej wiedzy teoretycznej i praktycznej na ich temat. Zeszyty FSP przygotowują wybitni specjaliści w zakresie znajomości fauny Polski. Tom 34A, autorstwa prof. dr hab. Katarzyny Niewiadomskiej z Instytutu Parazytologii PAN w Warszawie, poświęcony krajowym przywrom (Trematoda), omawia szczegółowo cykle rozwojowe, anatomię, biologię, ekologię i taksonomię tych zwierząt oraz dostarcza wskazówek praktycznych dotyczących metodyki badań. Zawiera również klucze do oznaczania żyjących w wodach śródlądowych Polski przywr należących do podgromady Aspidogastrea oraz do rzędu Strigeida z podgromady Digenea.  

Jądro ciemności

Joseph Conrad

Arcydzieło literatury światowej. Jądro ciemności to opowieść o podróży do kresu cywilizowanego świata i wytrzymałości własnej wyobraźni. Marlow, główny bohater powieści, tak jak sam Conrad przed laty, podróżuje rzeką, niewielkim parostatkiem, przez nieogarnioną, pełną niebezpieczeństw afrykańską dżunglę, by dotrzeć do legendarnego agenta kolonii, niejakiego Kurtza. Im bliżej celu, tym świat staje się mroczniejszy, wydarzenia coraz mnie zrozumiałe, a zło bliższe i niepokojąco wytłumaczalne.  Podróż do serca dżungli, pełna okrutnych epizodów nieodwołalnie zmienia bohatera, stając się w istocie wyprawą do najmroczniejszych zakątków własnej duszy. A spotkanie z umierającym Kurtzem wieńczy dotyk obłędu, zbliżając bohatera do tytułowego jądra ciemności.  „Mam wrażenie, że usiłuję wam opowiedzieć sen — a wysiłek mój jest daremny, ponieważ żadna relacja nie może dać pojęcia o sennych wrażeniach, o tej mieszaninie bez sensu, niespodzianki i oszołomienia wśród dreszczy walki i buntu — o tym poczuciu, że się jest we władzy niewiarygodnego — poczuciu, które stanowi prawdziwą istotę snu...”