Uciekałem przed zimą. Podróż na rosyjski Daleki Wschód

Gras Cedric

Myśl o opisaniu rosyjskiego Dalekiego Wschodu wygnała autora z ciszy moskiewskiej Biblioteki im. Lenina na najdalsze krańce Ziemi. Żmudne przedzieranie się przez raporty i dane, które początkowo miało stać się doktoratem z geografii, zmieniło się w nostalgiczną podróż. Podróż, której towarzyszyła metafora jesieni, która jest „hymnem na cześć smutku, ale nie rozpaczy”. Owocem tej wyprawy stała się fascynująca książka spod znaku „geografii narracyjnej” – bardzo szczególnego rodzaju pisarstwa, w którym uczone odkrycia splatają się z opowieściami o rozmaitych, czasem najdziwniejszych, perypetiach. Jak pisze Cédric Gras we Wstępie: „Chciałem nasycić moje oczy tym Dalekim Wschodem, przybliżyć go, spisać ciekawe miejsca, opowiedzieć ich historię i współczesność, przepowiedzieć przyszłość. Rosji nad Pacyfikiem nie da się wyjaśnić. Można tylko o niej opowiadać”.

Opieka nad dziećmi w Łodzi w latach I wojny światowej

Joanna Sosnowska

Autorka podejmuje historyczno-pedagogiczną próbę rozpoznania i rekonstrukcji różnych elementów opieki organizowanej dla dzieci w okresie I wojny światowej w dużym ośrodku miejskim (Łódź) na terenie okupacji niemieckiej. Opieką nad dziećmi zajmowały się wówczas liczne środowiska: władze miejskie, instytucje samopomocy społecznej, organizacje filantropijne, wspólnoty chrześcijańskie, społeczność żydowska. Badania zostały usytuowane w obrębie społecznej koncepcji historii wychowania i historii edukacji. Wyeksponowano w nich znaczenie związków między przebiegiem procesów wychowania a warunkami życia społecznego w określonej rzeczywistości historycznej. Problematyka monografii mieści się także w kręgu historycznych badań regionalnych.

Jaki to ptak? Atlas dla dzieci

Dominik Marchowski

Jaki to ptak? Atlas dla dzieci” przedstawia ponad 60 najbardziej znanych w Polsce gatunków ptaków. Oprócz informacji o występowaniu danego gatunku, jego cechach i trybie życia znajdziesz tu również ciekawostki oraz mnóstwo zdjęć. Dzięki atlasowi rozpoznasz m.in. cyraneczkę, jemiołuszkę, bielika czy puszczyka uralskiego.

Jod leczy

Lynne Farrow

LYNNE FARROW wykładowca akademicki i dziennikarka. Przez długie lata zmagała się z licznymi dolegliwościami, takimi jak chroniczne zmęczenie, senność, ból głowy, brak koncentracji, torbiele piersi, otyłość. Pomimo wielu badań, lekarze nie mogli odnaleźć przyczyny jej schorzeń. Wreszcie usłyszała diagnozę rak piersi. Wtedy postanowiła dotrzeć do bibliotek i archiwów w poszukiwaniu zapomnianych, a może celowo porzuconych metod leczenia. Jej zdumienie z każdym dniem rosło: Światowa Organizacja Zdrowia uznaje niedobór jodu za najłatwiejszą do wyeliminowania przyczynę upośledzeń umysłowych. Spożycie jodu od lat 70-tych XX wieku spadło o 50%. W tym czasie wzrosła ilość zachorowań na choroby piersi, prostaty i tarczycy, wynikających z niedoboru jodu. W latach 1975-2005 liczba przypadków raka tarczycy wzrosła o 182 %. Od lat 70-tych  XX wieku występowanie raka piersi wzrosło trzykrotnie: z jednego przypadka na 23 kobiety do jednego przypadka na 78 kobiet. Wskaźnik niedoboru jodu jest coraz wyższy, co potwierdzają kolejne pomiary prowadzone przez agencje rządowe. Lynne Farrow w książce Jod leczy przedstawia wieloletnią tradycję stosowania tego zapomnianego pierwiastka w medycynie oraz opisuje historie ludzi, dla których suplementacja jodem stała się początkiem nowego, zdrowszego życia.      

Zawisza Czarny. Pierwszy żaglowiec harcerzy

Jacek Sieński

W 1934 roku Związek Harcerstwa Polskiego zakupił ze składek społecznych trzymasztowy szwedzki szkuner Petrea, któremu nadano imię Zawisza Czarny. Harcerze i studenci wyremontowali go i przerobili na statek szkolny. I tak zaczęła się historia największego na świecie żaglowca należącego do organizacji skautowskiej. Autor, dzięki osobistym kontaktom z „zawiszakami”: kapitanami jachtowymi i harcmistrzami, opisał początki i rozwój żeglugi harcerskiej. To opowieść o przedwojennych rejsach pod dowództwem pierwszego kpt. gen. Mariusza Zaruskiego, historii zniszczenia żaglowca przez niemieckiego agresora, a także o budowie Zawiszy Czarnego II.

Jadwiga z Andegawenów Jagiełłowa. Album rodzinny

Janina Lesiak

Wydawałoby się, że o Jadwidze Andegaweńskiej wszystko wiadomo... Król-królowa, zmarła młodo, uznana za świętą, jej marmurowy sarkofag zna każdy, choćby z ilustracji albo fotografii. Ale ciekawe, jak ją widzieli najbliżsi: matka, siostra, poślubiony w dzieciństwie Wilhelm Habsburg, litewski mąż Władysław Jagiełło, a nawet postulator procesu kanonizacyjnego Stanisław ze Skarbimierza. W tej książce Jadwiga pojawia się tylko w ich opowieściach i wspomnieniach. Każdy ją widzi inaczej... A jaka była naprawdę? Na to pytanie może odpowie sobie czytelnik, bo prawda o Jadwidze, tak jak prawda o każdym z nas jest wielobarwna, złożona, tajemnicza i własna. Możemy tylko próbować się do niej zbliżyć. Mamy nadzieję, że ta książka będzie taką skromną ścieżką do Jadwigi z Andegawenów Jagiełłowej.

Lud. Z grenlandzkiej wyspy

Ilona Wiśniewska

U północno-zachodnich wybrzeży największej wyspy świata leży skalista wysepka o powierzchni dwunastu kilometrów kwadratowych, zamieszkana przez tysiąc trzysta osób. To tutaj znajduje się najstarszy w Grenlandii dom dziecka, w którym Ilona Wiśniewska pracowała jako wolontariuszka przez trzy miesiące wiosną 2017 roku. Pisząc kolejny reportaż z Północy, chciała na coś się przydać tym, których historii przyjechała wysłuchać. Grenlandczycy opowiadali jej o swoim kraju podczas łowienia ryb spod lodu, w trakcie kursowania taksówką z jednej wyspy na drugą po zamarzniętym morzu, w czasie mycia podłóg i gotowania obiadów dla kilkudziesięciorga stołowników. Nigdy wcześniej nie spotkała ludzi tak dumnych ze swojego pochodzenia, ale w sposób nieodbierający dumy innym. Nigdy wcześniej też nikt tak często się z niej nie śmiał, a też ona nigdy wcześniej tak często nie śmiała się z samej siebie. Uummat to po grenlandzku serce. Uummannaq tam, gdzie leży serce. Lud to książka o sercu Grenlandii, które najmocniej bije w Uummannaq.

Kicz w języku i komunikacji

Barbara Kudra, Katarzyna Szkudlarek-Śmiechowicz

Kicz to zjawisko trudne do zdefiniowania, nieostre i przede wszystkim – monosubiektywne. Jest więc czysto intuicyjną normą estetyczną (efektem estetyzacji) czy szerzej − aksjologiczną. Jeszcze w XIX w. pojęcie to dotyczyło malarstwa, obecnie zostało rozszerzone na wszelkie sfery życia. Kicz nabrał charakteru zjawiska ponadstylowego. Co więcej – stał się jednym z kanałów komunikowania, ukierunkowuje indywidualne i zbiorowe aksjologie, emocje, postawy, zachowania. Transformacja zjawiska w różnych dziedzinach ludzkiej działalności spowodowała, że dzisiaj istotą kiczu stała się nie tylko dewaluacja, ale przede wszystkim dezintegracja i dehieratyzacja wartości estetycznych, etycznych, poznawczych. Kicz to nie tylko „piękny efekt”, przesada, tandeta, „proste przeżycia duchowe”, by nie powiedzieć prymitywne, to nie tylko popkultura, stereotypowość, szablonowość, seryjność, sentymentalizm itp., lecz kicz to także „terapia kompleksów” – indywidualnych i zbiorowych. Terapia potrzebna, a niekiedy wręcz konieczna dla emocjonalnego zdrowia, samopoczucia, także znalezienia równowagi w zrelatywizowanej rzeczywistości (nie realności!). Rzeczywistości zazwyczaj brzydkiej i złej. Kicz to realizacja tęsknoty za rzeczywistością taką, jaką chcielibyśmy, by była.