Jadwiga z Andegawenów Jagiełłowa. Album rodzinny

Janina Lesiak

Wydawałoby się, że o Jadwidze Andegaweńskiej wszystko wiadomo... Król-królowa, zmarła młodo, uznana za świętą, jej marmurowy sarkofag zna każdy, choćby z ilustracji albo fotografii. Ale ciekawe, jak ją widzieli najbliżsi: matka, siostra, poślubiony w dzieciństwie Wilhelm Habsburg, litewski mąż Władysław Jagiełło, a nawet postulator procesu kanonizacyjnego Stanisław ze Skarbimierza. W tej książce Jadwiga pojawia się tylko w ich opowieściach i wspomnieniach. Każdy ją widzi inaczej... A jaka była naprawdę? Na to pytanie może odpowie sobie czytelnik, bo prawda o Jadwidze, tak jak prawda o każdym z nas jest wielobarwna, złożona, tajemnicza i własna. Możemy tylko próbować się do niej zbliżyć. Mamy nadzieję, że ta książka będzie taką skromną ścieżką do Jadwigi z Andegawenów Jagiełłowej.

Wiosna

Karl Ove Knausgard

Po jesiennej nostalgii i zimowym oczekiwaniu w życiu Karla Ovego Knausgrda rozkwita szczęście. Oto jego czwarte dziecko, córka, z myślą o której stworzył cykl Cztery pory roku, ma już trzy miesiące. Czterdziestosześcioletni ojciec odczuwa jednak ulotność tych chwil i by ocalić je od zapomnienia   wykorzystuje swój talent Nie wiem, jak potoczy się Twoje życie, nie wiem, co będzie z nami, ale wiem, jak teraz wygląda Twoje życie i jak nam się obecnie wiedzie, a ponieważ nic z tego nie zapamiętasz, żadnego, nawet najmniejszego szczegółu, opowiem Ci o pierwszej wiośnie, którą spędziliśmy ra­zem. Trzecia część jest wyjątkową powieścią, zdecydowanie wyróżniająca się na tle cyklu. Wiosna to jeden dzień z życia ojca i córki podczas którego, pomiędzy wschodem a zachodem słońca, Karl Ove w typowy dla siebie i nieoczywisty sposób daje upust swojej miłości do dziecka i świata.

Kicz w języku i komunikacji

Barbara Kudra, Katarzyna Szkudlarek-Śmiechowicz

Kicz to zjawisko trudne do zdefiniowania, nieostre i przede wszystkim – monosubiektywne. Jest więc czysto intuicyjną normą estetyczną (efektem estetyzacji) czy szerzej − aksjologiczną. Jeszcze w XIX w. pojęcie to dotyczyło malarstwa, obecnie zostało rozszerzone na wszelkie sfery życia. Kicz nabrał charakteru zjawiska ponadstylowego. Co więcej – stał się jednym z kanałów komunikowania, ukierunkowuje indywidualne i zbiorowe aksjologie, emocje, postawy, zachowania. Transformacja zjawiska w różnych dziedzinach ludzkiej działalności spowodowała, że dzisiaj istotą kiczu stała się nie tylko dewaluacja, ale przede wszystkim dezintegracja i dehieratyzacja wartości estetycznych, etycznych, poznawczych. Kicz to nie tylko „piękny efekt”, przesada, tandeta, „proste przeżycia duchowe”, by nie powiedzieć prymitywne, to nie tylko popkultura, stereotypowość, szablonowość, seryjność, sentymentalizm itp., lecz kicz to także „terapia kompleksów” – indywidualnych i zbiorowych. Terapia potrzebna, a niekiedy wręcz konieczna dla emocjonalnego zdrowia, samopoczucia, także znalezienia równowagi w zrelatywizowanej rzeczywistości (nie realności!). Rzeczywistości zazwyczaj brzydkiej i złej. Kicz to realizacja tęsknoty za rzeczywistością taką, jaką chcielibyśmy, by była. 

Technologie informacyjne i komunikacyjne a produktywność w Polsce i krajach Europy Środkowo-Wschodniej

Elżbieta Kryńska

Technologie informacyjne i komunikacyjne (TIK) odgrywają kluczową rolę w budowaniu gospodarki opartej na wiedzy, innowacyjności, a także dobrobytu. Wraz z rozwojem i rosnącym wykorzystaniem tych technologii coraz bardziej istotnym zagadnieniem staje się to, na ile wspierają one wzrost gospodarczy i poprawiają efektywność gospodarowania. Ta problematyka była przedmiotem badań w projekcie „Wpływ technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych na produktywność - analiza makro i mikroekonomiczna”, który został zrealizowany w Katedrze Polityki Ekonomicznej Uniwersytetu łódzkiego w latach 2014-2015 ze środków Narodowego Centrum Nauki. Monografia przedstawia wyniki przeprowadzonych analiz. Opisuje zależności pomiędzy technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi a produktywnością w kontekście paradoksu Solowa. Identyfikuje czynniki komplementarne wobec TIK, które warunkują produktywne wdrożenie i wykorzystanie tych technologii - w skali makroekonomicznej dla krajów Europy Środkowo­Wschodniej oraz w skali mikroekonomicznej dla Polski. W ramach badań dowiedziono, że technologie informacyjne i komunikacyjne podnoszą wydajność pracy pod warunkiem powiązania ich z czynnikami komplementarnymi - kapitałem ludzkim, zmianą organizacyjną, innowacyjnością. W rezultacie położenie większego nacisku na wdrażanie czynników komplementarnych wobec TIK w Polsce i krajach Europy środkowo-Wschodniej powinno skutkować poprawą wydajności pracy, nawet jeśli wzrost nakładów na inwestycje w te technologie w najbliższych latach nie będzie tak dynamiczny jak w przeszłości.  

Moje wspomnienia 1892-1919

Jan Gawroński

Jan Gawroński był znanym przedwojennym dyplomatą, pracował w ambasadach II Rzeczypospolitej w Szwajcarii, Niemczech, Holandii, Turcji i Austrii. Niepublikowane dotychczas pamiętniki obejmują lata dzieciństwa na Litwie, młodość spędzoną w szkole klasztornej w Anglii, studia i podróże. Historia Polski i Europy widziana poprzez dzieje rodziny autora (i wielu innych polskich rodów) staje się bliska dzięki autentyczności i indywidualności opowieści. Talent narracyjny autora idzie w parze z prostotą, skromnością i mądrą refleksją o życiu, a zdjęcia z archiwum rodzinnego są znakomitym uzupełnieniem tych pogodnych wspomnień z nieistniejącego już świata.

"Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego". T. 22

Maksymilian Pazdan

Tom dwudziesty drugi Problemów Prawa Prywatnego Międzynarodowego obejmuje artykuły opublikowane w języku angielskim. Otwiera go opracowanie dotyczące jurysdykcji i prawa właściwego dla zobowiązań pozaumownych wynikających z ograniczenia konkurencji na przykładzie sektora farmaceutycznego. Poza nim w bieżącym tomie czasopisma czytelnik znajdzie dwa artykuły poświęcone kolizyjnej problematyce małżeństwa, w tym zagadnieniom małżeńskich ustrojów majątkowych. Godne polecenia są także opracowania dotyczące arbitrażu, poruszające kwestie zdolności arbitrażowej w sprawach związanych z dobrami osobistymi oraz alternatywnych metod rozwiązywania sporów z zakresu sztuki. Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego są czasopismem publikującym opracowania dotyczące problematyki szeroko rozumianego prywatnoprawnego obrotu transgranicznego, tj. z obszarów prawa prywatnego międzynarodowego (prawa kolizyjnego), prawa jednolitego, międzynarodowego postępowania cywilnego, międzynarodowego arbitrażu handlowego i inwestycyjnego, prawa porównawczego w dziedzinie prawa prywatnego, prawa Unii Europejskiej i prawa międzynarodowego publicznego w zakresie, w jakim dotyczą one obrotu prywatnoprawnego. Opracowania publikowane na łamach Problemów Prawa Prywatnego Międzynarodowego kierowane są zarówno do praktyków – sędziów, adwokatów i radców prawnych, jak i teoretyków prawa.

Polish and English diminutives in literary translation: Pragmatic and cross-cultural perspectives

Paulina Biały

Książka dotyczy tłumaczenia zdrobnień z języka polskiego i angielskiego na, odpowiednio, angielski i polski. Autorka rozważa kontekst pragmatyczny, kulturowy i socjolingwistyczny używania zdrobnień w obu językach, a także omawia językowe możliwości tworzenia zdrobnień poprzez mechanizmy analityczne i syntetyczne. Dotychczasowy stan badań wskazuje na potrzebę przeprowadzenia przekrojowej analizy zagadnień związanych ze zdrobnieniami, zwłaszcza dotyczących wpływu kultury na obecność tych elementów w języku. Podczas gdy wielu autorów omawiało procesy morfologiczne służące tworzeniu zdrobnień, mniej uwagi poświęcano problemom ekwiwalencji tłumaczeniowej zdrobnień, czy aspektom pragmatycznym ich zastosowania w konwersacji. Książka adresowana jest do językoznawców, teoretyków i praktyków translacji, badaczy styków kultury i języka oraz socjolingwistów.

Dzieje polskiej placówki dyplomatycznej w Bukareszcie (1919-1940)

Andrzej Dubicki

 Po upadku Austro-Węgier Rumunia stała się potencjalnym sprzymierzeńcem Polski w kontekście polityki wschodniej. W tym czasie stosunek obu krajów do Rosji mógł stanowić wspólny mianownik ewentualnego porozumienia. Rumuni obawiali się o przyszłość Besarabii, Polska mogła się z kolei obawiać kontestowania przez Rosję ambicji do objęcia w posiadanie dużej części kresów wschodnich. W związku z tym poszukiwanie wzajemnego porozumienia było zjawiskiem naturalnym. Dodatkowym elementem wzmacniającym współpracę był brak wzajemnych pretensji terytorialnych, co było pewnego rodzaju ewenementem w odniesieniu do innych sąsiadów odradzającej się Rzeczypospolitej. W 1938 r. Poselstwo w Bukareszcie zostało podniesione do rangi ambasady. Zasadnicze ramy czasowe książki zamykają się w latach 1918–1940, czyli od pierwszych prób utworzenia placówki do momentu likwidacji Ambasady pod naciskiem rumuńskim w listopadzie 1940 r. Rozprawa w dużej mierze opiera się na materiale źródłowym: archiwaliach oraz źródłach drukowanych. Przede wszystkim zostały uwzględnione materiały znajdujące się w Archiwum Akt Nowych oraz w jego rumuńskim odpowiedniku, czyli Arhive Istorice Centrale Bucureşti. Zgromadzone tam materiały pozwoliły na odtworzenie działalności polskich dyplomatów w Bukareszcie. Odtworzenie dziejów politycznych było możliwe dzięki wykorzystaniu mikrofilmów znajdujących się w posiadaniu strony rumuńskiej, a będących syntezą materiałów znajdujących się w polskich archiwach.