Właściwości cieplne betonowych osłon biologicznych w instalacjach jądrowych

Roman Jaskulski

Właściwości cieplne betonu są zagadnieniem z pogranicza dwóch obszarów – fizyki budowli oraz technologii materiałów budowlanych. W efekcie nie znajdują się one w centrum zainteresowania żadnego z nich. Tymczasem jest to obszar ciekawych i ważnych zjawisk, których znaczenie nie sprowadza się wyłącznie do obszaru komfortu cieplnego użytkowników budynków, ale także zagadnień trwałości czy bezpieczeństwa użytkowania budowli. Jeśli właściwości cieplne betonu są w niewielkim stopniu obecne w polskiej literaturze naukowej, to właściwości cieplne betonu osłonowego są w niej praktycznie nieobecne. Prezentowana monografia wypełnia tę lukę.   Pierwsza część książki (rozdziały 2 i 3) przybliża czytelnikowi ogólną tematykę właściwości cieplnych, zawierając definicje, opis właściwości cieplnych i ich roli związanej z opisem zjawisk transportu ciepła oraz wzajemne podstawowe zależności.   Główna część opracowania powstała na podstawie badań dotyczących betonowych masywnych konstrukcji z betonu osłonowego, wykonanych w ramach projektu badawczego związanego z planami budowy pierwszej polskiej elektrowni jądrowej. Jednym z celów badań było przygotowanie wytycznych dla konstruktorów rodzimych obiektów energetyki jądrowej i taką rolę naukowo-ekspercką spełnia niniejsza publikacja. Omówiono w niej: badania współczynnika rozszerzalności cieplnej oraz próbę predykcji jego wartości na podstawie wyników badań przeprowadzonych z wykorzystaniem betonu drobnoziarnistego; badania właściwości cieplnych dojrzałego betonu osłonowego; wyznaczanie właściwości cieplnych twardniejącego betonu osłonowego za pomocą rozwiązania zagadnienia odwrotnego jednowymiarowego przepływu ciepła oraz możliwości wpływania na rozkład temperatury w masywnym elemencie wykonanym z betonu osłonowego za pomocą domieszki opóźniającej modyfikującej przebieg hydratacji cementu.

Gospodarka wodno-ściekowa w gospodarce cyrkulacyjnej

Marek Gromiec

Książka jest 5 tomem CET - serii monografii naukowych Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej, która jest wydawana we współpracy z Instytutem Badań Stosowanych Politechniki Warszawskiej Sp. z o.o. SERIA MONOGRAFIE CIRCULAR W monografii podano ogólne założenia i zastosowania unijnej gospodarki cyrkulacyjnej i nowego paradygmatu ściekowego w gospodarce wodno-ściekowej. Przyjęto, że unijna gospodarka cyrkulacyjna może mieć zastosowanie w praktyce nie tylko w gospodarce odpadowej, ale też w gospodarce wodno-ściekowej, a szczególnie w odnowie wody ze ścieków, co jest zgodne z nowym amerykańskim paradygmatem (NEW - Nutrienty-Energia-Woda), który dotyczy również odzysku substancji biogennych, energii i wody. Przedstawiono także możliwości integracji nowego paradygmatu odzysku dla substancji biogennych, wody i energii z gospodarką cyrkulacyjną, stwarzającego nowe perspektywy ekonomiczne, co jest bodźcem do opracowania i wdrożenia rozwiązań innowacyjnych, a także może odegrać istotną rolę w zrównoważonym rozwoju miast i w ograniczeniu zmian klimatycznych, przynosząc korzyści o charakterze ekonomicznym i środowiskowym. W rozdziałach od 2 do 7 przedstawiono w pełnej skali technicznej technologie stosowane za granicą. Obejmują one zagadnienia dotyczące: odzysku wody, w tym filtrację i dezynfekcję ścieków, odzysku metali i chemikaliów oraz odzysku fosforu z odcieków z osadów, jak też usuwanie substancji biogennych, odzysku energii ze ścieków i osadów. W rozdziałach 8 i 9 zaprezentowano rozwiązania problemów środowiskowych związanych z tworzywami sztucznymi oraz z produkcją wodoru - uznanego za paliwo przyszłości, wychodzące naprzeciw gospodarce cyrkulacyjnej i zmianom klimatycznym. W ostatnim rozdziale przedstawiono wybrane przykłady technologii, związanych z gospodarką cyrkulacyjną w gospodarce wodnościekowej - zastosowane w Polsce.

Podstawy zarządzania produkcją. Ćwiczenia

Anna Kosieradzka

Podręcznik jest przeznaczony do ćwiczeń z „podstaw zarządzania produkcją”, dlatego nie przewidziano komputerowego wspomagania zajęć. W toku zajęć dopuszcza się jednak stosowanie własnych „narzędzi” obliczeniowych, np. odpowiednio przygotowanych arkuszy MS Excel. Autorzy przewidują, że wiedza zdobyta dzięki przygotowanym ćwiczeniom będzie podstawą do studiowania zarządzania produkcją na bardziej zaawansowanym poziomie, z wykorzystaniem narzędzi do modelowania procesów i systemów produkcyjnych, symulacji oraz pracy z przemysłowymi aplikacjami systemów klasy ERP.   Wybór materiału do skryptu został dokonany pod kątem przedstawienia podstawowych metod stosowanych w zarządzaniu produkcją. Ćwiczenia 1, 2, 3 i 4 dotyczą decyzji o charakterze strategicznym odnośnie do asortymentowo-ilościowego planu produkcji przedsiębiorstwa, przy czym zagadnienie to jest rozpatrywane pod względem charakterystyki rynku zbytu, wykorzystania dostępnych zasobów produkcyjnych i optymalizacji funkcji celu oraz struktury produkcyjnej dopasowanej do planu produkcji.   W ćwiczeniach 5–10 przedstawiono różne modele zarządzania produkcją na poziomie taktycznym i operacyjnym: planowanie według cyklu produkcyjnego, planowanie potrzeb materiałowych w warunkach popytu zależnego (metoda MRP), planowanie zaopatrzenia w warunkach popytu niezależnego (system min-max ze stałym okresem dostawy i stałą wielkością dostawy), zarządzanie produkcją w trybie JIT z wykorzystaniem kart kanban, zarządzanie produkcją z wykorzystaniem reguł priorytetu oraz planowanie przedsięwzięć z wykorzystaniem metod sieciowych.   Ćwiczenia 11 i 12 stanowią uzupełnienie tych zagadnień o problemy organizacji montażu. Ćwiczenie 13 zostało poświęcone budowie i wykorzystaniu wskaźnika OEE (Overall Equipment Effectiveness) do oceny i poprawy efektywności maszyn i urządzeń. Ćwiczenie 14 pokazuje dwa przeciwstawne podejścia do usprawniania procesów produkcyjnych (kaizen i re-engineering) oraz uczy identyfikować operacje tworzące wartość, operacje nietworzące wartości lecz umożliwiającej jej tworzenie oraz straty.   Każde ćwiczenie jest opracowane w identycznym układzie, który zawiera: cel ćwiczenia; wprowadzenie teoretyczne (opis problemu, definicje podstawowych pojęć, opis metody i wykaz literatury); sformułowanie zadania; zestawy danych do wykonania ćwiczenia (tak aby zróżnicować zadania wykonywane przez poszczególnych studentów); rozwiązanie przykładowego zadania z odpowiednim komentarzem.

Technologia mikrowycinania elektroerozyjnego materiałów trudnoobrabialnych

Dorota Oniszczuk-Świercz

W pracy przedstawiono zagadnienia oddziaływania energii wyładowania elektrycznego na przebieg procesu erozji i skutki jakościowe mikrowycinania elektroerozyjnego trudnoobrabialnych materiałów, czyli Inconelu 718 oraz stopu tytanu Ti6Al4V. Analiza stanu wiedzy, dotycząca badań nad obróbką elektroerozyjną, wskazuje, że ze względu na złożoność zjawisk fizycznych występujących w trakcie wyładowań elektrycznych i ich stochastyczny charakter występują trudności w identyfikacji wpływu parametrów i warunków obróbki na wskaźniki technologiczne. Badania skoncentrowane były na wyznaczeniu oddziaływania energii wyładowania elektrycznego na geometrię śladów pojedynczych wyładowań elektrycznych, cechy topografii i morfologię obrabianej powierzchni, grubość warstwy przetopionej, dyfuzję pierwiastków z elektrod roboczych i występowanie defektów mikrostruktury. Dokonano oceny wpływu energii wyładowania elektrycznego na zjawiska fizyczne determinujące proces usuwania materiału i kształtowania nowych właściwości warstwy wierzchniej. Istotną częścią badań jest wyznaczenie modeli predykcyjnych opisujących wpływ energii wyładowania elektrycznego oraz parametrów wpływających na stabilność procesu na wybrane parametry chropowatości powierzchni i wydajność powierzchniową usuwania materiału. Opracowane modele regresyjne stanowiły podstawę optymalizacji wielokryterialnej procesu mikrowyciania elektroerozyjnego Inconelu 718 oraz stopu tytanu Ti6Al4V. Przeprowadzona analiza zjawisk fizycznych zdeterminowanych przez energię wyładowania elektrycznego oraz właściwości przedmiotu obrabianego.

Zbiór zadań z mechaniki konstrukcji prętowych. Zagadnienia zginania z udziałem dużych sił osiowych, wyboczenia i dynamiki

Krzysztof Hetmański, Zofia Kozyra, Tomasz Lewiński, Marta Sitek

Skrypt obejmuje dwa zagadnienia mechaniki sprężystych konstrukcji prętowych – wpływ dużych sił osiowych na deformacje zgięciowe ram płaskich oraz dynamikę prętów i ram płaskich. W opracowaniu dołożono wszelkich starań, aby prezentowane metody obliczeń podać w jak najprostszej formie, prowadzącej do rozwiązania wybranych zadań. Mimo że nie omówiono podstaw teoretycznych użytych metod obliczeniowych, ale też nie zredukowano metodyki rozwiązań do formalnych algorytmów.

Projektowanie ergonomiczne środków transportu miejskiego

Iwona Grabarek

Monografia ma na celu przybliżenie zagadnienia ergonomicznego projektowania środków transportu miejskiego, który powinien zapewnić komfort podróżowania i mieć cechy transportu „przyjaznego” użytkownikowi. Powinno to pomóc w rozwiązaniu jednego z najistotniejszych problemów współczesnej polityki miejskiej, jakim jest konieczność zmiany przyzwyczajeń komunikacyjnych mieszkańców, prowadząca do zrównoważonej mobilności ‒ zmniejszenia popytu na podróże realizowane transportem indywidualnym na rzecz podróży odbywanych środkami transportu publicznego, rowerem i pieszo.

Obszary problemowe rolnictwa w Polsce. Wybrane aspekty realizacji scaleń gruntów

Katarzyna Sobolewska-Mikulska, Justyna Wójcil-Leń

Szansą rozwoju obszarów wiejskich jest wzrost zainteresowania nimi jako miejscem zamieszkania i odpoczynku. Rozwiązania projektu scalenia gruntów powinny stwarzać warunki dla dywersyfikacji działalności gospodarczej. Rozwój pozarolniczej działalności na obszarach wiejskich może przyspieszać korzystne przemiany strukturalne. Nowe, atrakcyjne miejsca pracy pojawiają się w rozwoju różnego rodzaju usług, gastronomii, agroturystyki itp. Projekt scalenia daje więc szansę dyspozycji gruntami w kierunku sprzyjającym tworzeniu alternatywnych źródeł dochodu dla rodzin rolniczych.   Celem monografi i jest przybliżenie mało rozpoznanej w Polsce problematyki zagospodarowania obszarów problemowych rolnictwa z perspektywy realizacji klasycznych prac scaleniowych. Opracowanie będzie stanowiło kompendium wiedzy o obszarach problemowych rolnictwa dla wszystkich zainteresowanych tym zagadnieniem, w tym także dla studentów głównie studiów II stopnia wydziałów geodezyjnych, gdzie problematyka gospodarki nieruchomościami na obszarach wiejskich jest realizowana.

Balistyka wewnętrzna klasycznych broni lufowych

Zbigniew Wrzesiński

Treści przedstawione w opracowaniu dotyczą balistyki wewnętrznej, która wykorzystuje podstawowe prawa termodynamiki i mechaniki płynów. Specyfika zjawiska strzału wymaga jednak odpowiedniego przystosowania tych praw ze względu na dynamikę strzału. Problemy te zostały przedstawione w rozdziale pierwszym omawiającym wybrane elementy teorii bilansów i drugim przedstawiającym modelowanie matematyczne zjawisk fizycznych balistyki wewnętrznej. Badaniem zjawiska strzału, czyli szybkiej konwersji energii chemicznej ładunku prochowego na energię cieplną gazowych produktów spalania, a następnie zamianę jej na energię kinetyczną pocisku w przewodzie lufy oraz innych ruchomych części układu miotającego, zajmują się dwa działy balistyki wewnętrznej – pirostatyka i pirodynamika. Jednakże metody pirostatyki wykorzystywane są przede wszystkim do określania własności fizykochemicznych i balistycznych materiałów wybuchowych miotających (prochów), co zostało przedstawione w rozdziale trzecim. W rozdziale czwartym omówiono zadania pirodynamiki, która opisuje główną fazę zjawiska strzału. Dla przyjętego balistycznego modelu lufowego układu miotającego sformułowano balistyczne równania bilansowe zasobu masy, pędu i energii łącznej mieszaniny gazowo-prochowej we współrzędnych Eulera oraz Lagrange’a. W rozdziale piątym do równań bilansowych dołączono równania fenomenologiczne balistyki wewnętrznej oraz termodynamiki, tworząc zamknięty układ piętnastu równań różniczkowych, opisujących proces zjawiska strzału w klasycznej broni lufowej. W rozdziale szóstym rozpisano równania balistyki wewnętrznej na cztery fazy zjawiska strzału występujące w klasycznej broni lufowej. Metodę rozwiązania układu równań różniczkowych balistyki wewnętrznej oraz zarys działania programu numerycznego BalWew-ZW napisanego w języku programowania obiektowego Delphi 7, całkującego układy równań różniczkowych, omówiono w rozdziale siódmym. W rozdziale ósmym przedstawiono wyniki symulacji cyfrowej rozwiązania problemu głównego balistyki wewnętrznej, czyli określenia w funkcji czasu między innymi takich wielkości, jak: ciśnienia całkowite, statyczne na dnie pocisku, średnie statyczne między dnem pocisku a dnem komory nabojowej oraz dynamiczne, temperaturę GPS, prędkość oraz drogę dna pocisku w lufie dla dwu rodzajów układów lufowych, a mianowicie armat i broni strzeleckiej. W rozdziale dziewiątym wspomniano o istnieniu metod analitycznych, syntetycznych katalogów balistycznych oraz empirycznych rozwiązania problemu głównego balistyki wewnętrznej i ich realnego znaczenia w dobie zaawansowanych elektronicznych technik obliczeniowych, umożliwiających posługiwanie się efektywnymi metodami bezpośredniego całkowania numerycznego układów równań różniczkowych. Z metod empirycznych wybrano i przedstawiono metodę Leduca rozwiązania oraz metodę Muraoure’a wyznaczania strat ciepła w bombie manometrycznej.