Polska Partia Robotnicza. Droga Do Władzy 1941-1944

Piotr Gontarczyk

Po 1989 r. nie podjęto poważniejszych badań nad dziejami ruchu komunistycznego. Ogrom prac z tej dziedziny napisanych w czasach PRL wydawała się wskazywać, że są to tematy być może trochę zniekształcone, ale na ogół znane i dokładnie już zbadane. Niniejsza praca udowadnia, że poczyniono w ten sposób elementarny błąd założeń. Jaka była geneza Polskiej Partii Robotniczej? Jaki program partia ta realizowała? Kim byli jej członkowie? Jakimi drogami PPR zmierzała do władzy i co ostatecznie zadecydowało o tym, że ją zdobyła? Rozdziały I i II niniejszej książki dotyczą zagadnień związanych z kształtem ruchu komunistycznego przed wojną, jego działalnością w II Rzeczypospolitej, zawierają też omówienie losów i postaw komunistów w latach 19391941. Rozdział III omawia sytuację strategiczną Związku Sowieckiego po wybuchu wojny z Niemcami oraz przyczyny, które skłoniły Moskwę do stworzenia PPR. W tym rozdziale znajduje się również opis przygotowań tak zwanej grupy inicjatywnej PPR do działalności w kraju. Rozdział IV omawia przerzut grupy sowieckich aktywistów do Polski oraz opisuje struktury, jakie utworzyli oni w kraju. Porusza też problem wzajemnego przenikania się wpływów sowieckiego wywiadu wojskowego, NKWD i PPR. Inne wątki rozdziału dotyczą stosunków panujących w centrali komunistycznej konspiracji, metod jej działania, a także dorobku pierwszych miesięcy pracy PPR. Rozdział V dotyczy oficjalnej polityki tej partii (czyli tzw. platformy politycznej PPR) oraz rezonansu, z jakim owa polityka spotkała się w polskim podziemiu. Rozdział VI analizuje poważne kłopoty organizacyjne, które stały się udziałem komunistycznej konspiracji na przełomie lat 1942/1943. Została w nim poruszona kwestia aresztowań, które stały się źródłem poważnego kryzysu partii jesienią 1942 r., sprawa zabójstwa dwóch pierwszych sekretarzy PPR: Marcelego Nowotki i Bolesława Mołojca. Rozdział VIII został poświęcony kwestii rozmów prowadzonych wiosną 1943 r. pomiędzy PPR a przedstawicielami Delegatury Rządu na Kraj. Tu poruszono też sprawę wpadki drukarni przy ul. Grzybowskiej, która ukazuje mechanizmy stosowanej przez kierownictwo PPR procedury niszczenia polskiego podziemia niepodległościowego przy pomocy donosów do Gestapo. Rozdział IX rozpoczyna sprawa poważnych kontrowersji na linii PPRMoskwa związanych z tzw. deklaracją marcową PPR. Dalszy tekst dotyczy postawy tej partii wobec ujawnionej w 1943 r. zbrodni w Katyniu i konsekwencji całej sprawy dla stosunków pomiędzy PPR a polskim podziemiem. Rozdział XII pracy omawia zwrot polityczny, jakiego dokonała PPR jesienią 1943 r. Omówiono w nim deklarację listopadową PPR oraz okoliczności powołania KRN. Rozdział XIV jest poświęcony ostatnim działaniom PPR pod okupacją niemiecką. Rozdział XV omawia okoliczności, które spowodowały, iż pomimo wyraźnej, głębokiej nieufności, w początkach 1944 r. Moskwa ostatecznie zadecydowała o wykorzystaniu dorobku konspiracyjnej PPR do budowy nowego systemu władzy w Polsce. Tu też zostały omówione pierwsze kroki legalnej Polskiej Partii Robotniczej. Niejako odrębną część pracy stanowią rozdziały VII, X i XIII. Dotyczą one komunistycznej partyzantki. Ta książka powinna być, w moim przekonaniu, obowiązkową lekturą wszystkich tych wydziałów uniwersyteckich, na których wykładana jest najnowsza historia Polski. Prof. dr hab. Marek Kazimierz Kamiński, PAN Materiał oparty m.in. o cenne zbiory dostępnych depesz radiowych przesyłanych w latach 19421944 pomiędzy kierownictwem PPR a centralą w Moskwie.

Kobiety wywiadu

Przemysław Słowiński, Krzysztof K. Słowiński

MATHILDE CARRÉ. Drapieżna kotka, zdradziła Niemcom siatkę francuskiego Resistance. Skazana na gilotynę w wieku lat 40. Dożyła jednak prawie stu lat, wydając po drodze pamiętnik. GABRIELLE BONHEUR (COCO) CHANEL. Interesowna kobieta sukcesu. W czasie niemieckiej okupacji Coco związała się z niemieckim wywiadem. Francuski ruch oporu wydał na nią wyrok śmierci, ale po wojnie uniknęła kary za kolaborację. ANNA CHAPMAN. Agentka 00Sex. Wyszkolona na uniwersytecie uwodzicieli koło Kazania. Powróciła do rosyjskiej ojczyzny w glorii superszpiega. Jej podobizna znalazła się ostatnio nawet na znaczkach pocztowych. IZABELLA HORODECKA. Teresa od wyroków. Zwiedziła kilkadziesiąt państw na sześciu kontynentach. James Bond w spódnicy. Przenikliwa, niezwykle spostrzegawcza, mająca świetny refleks, podczas okupacji wzięła udział w 23 poważnych akcjach likwidacyjnych. CHRISTINE KEELER. Seks, kłamstwa i samobójstwo. Piękna dziewczyna, lekarz erotoman, łysiejący brytyjski minister i przystojny rosyjski szpieg. Nawet w swingującym Londynie lat sześćdziesiątych taka mikstura po prostu musiała eksplodować. KAROLINA RZEWUSKA (SOBAŃSKA). Szpieg w krynolinie. Używając prowokacji i szantażu, bez wahania niszczyła polskich patriotów, nawet tych z kręgu najbliższych przyjaciół i rodziny. KRYSTYNA SKARBEK. Agentka brytyjskiego SOE, używająca pseudonimu Christine Granville. Ulubiony szpieg Churchilla. Za swoje brawurowe misje otrzymała najwyższe odznaczenia francuskie i angielskie. Nie potrafiła się odnaleźć w powojennej rzeczywistości. Zginęła najprawdopodobniej z ręki zazdrosnego kochanka. ELŻBIETA ZAWACKA. Najdzielniejsza z dzielnych. Cichociemnych było tylko 316 wśród nich jedna kobieta. Przekradała się przez ośnieżone przełęcze Pirenejów i skakała w nocy ze spadochronem. Wzorzec odwagi i patriotyzmu. MARGARETHA ZELLE (MATA HARI). Oko Bóstwa. Na hasło: kobieta szpieg każdy niemal odpowiada: Mata Hari, chociaż biedna Greta Zelle nie była ani dobrą tancerką, ani nie oddała aż tak wielkich usług szpiegowskich jak inni niemieccy agenci. Sprawdź, dla kogo gasisz światło. Twoje tajemnice są w niebezpieczeństwie.

Widma nocy. Dokumentacja zbrodni

Stanisław Srokowski

Jeśli nie umiemy się upomnieć o tych, którzy ginęli w okrutny sposób, tylko dlatego, że byli Polakami, nie zasługujemy na miano wspólnoty. Najbardziej osobista książka Stanisława Srokowskiego, pisarza od lat upominającego się o sprawiedliwość i szacunek dla ofiar rzezi kresowej. To antologia i chronologia zbrodni ukraińskiego ludobójstwa na Kresach, która pozwoli czytelnikowi uporządkować swoją wiedzę na ten ciągle zakłamywany temat. WSPOMNIENIA Z WRZEŚNIA 1939 r. RELACJA OJCA I OPOWIEŚĆ MATKI RĄBALI NAS JAK KURY NA KLOCU ZACHOWANIE SOWIETÓW, BIAŁORUSINÓW I ŻYDÓW TERROR OUN WOBEC RODAKÓW ZACHOWANIE KOŚCIOŁA UNICKIEGO UKRAIŃSKIE GWAŁTY NA POLKACH 362 SPOSOBY MORDOWANIA POLAKÓW Każdy badacz historii po przeczytaniu tej książki będzie już wiedział na pewno, że początki masowych ukraińskich mordów sięgają września 1939 roku, a kończą się dopiero w 1947 roku, ogarniając swoim zasięgiem aż siedem województw. W prezentowanych świadectwach i innych dokumentach zachowaliśmy ich pierwotny, oryginalny kształt, nawet wtedy, kiedy wydawał się nam niezgrabny lub niezgodny z normami gramatycznymi. Krew niewinnych ofiar nadal woła o sprawiedliwość.

Bohaterowie Auschwitz

Przemysław Słowiński, Teresa Kowalik

Opowieść o ludziach, którzy potrafili stawić opór piekłu. Oporem mogło być wszystko, bo wszystko było zabronione. Oporem stawała się każda działalność, która stwarzała wrażenie, że więźniowi pozostało coś z dawnej osobowości i indywidualności. KL Auschwitz to bezmiar ludzkiego cierpienia, poniżenie, rozpad osobowości i heroiczne próby ocalenia własnej tożsamości. Świat odwróconego Dekalogu. Świat odwróconych ludzkich wartości. Świat bez nadziei, bez litości dla innych, świat bez Boga. Przykazaniami tego świata było: zabijaj, kradnij albo też mów fałszywe świadectwo. Trzeba było niezwykłego męstwa, charakteru i opanowania, żeby być po prostu człowiekiem, kiedy przychodził głód, praca ponad siły, groźby i szantaże. Próba przeżycia w warunkach panujących w KL Auschwitz bez zeszmacenia się, już była bohaterstwem. Opowiemy o ludziach, którzy będąc tylko ziarnkami piasku rzuconymi w tryby wielkiej machiny terroru, potrafili skutecznie dobro przeciwstawić złu i tą drogą ocalić miłość, wiarę i nadzieję tam, gdzie inni zatracili nawet swoje człowieczeństwo. "Ochotnik do piekła" Witold Pilecki "Bohater heroicznego czynu" Maksymilian Kolbe "Zapomniany troskliwy lekarz" Józef Bellert "Anioł z Auschwitz" Stanisława Leszczyńska "Pielęgniarka z misją" Irena Wiśniewska "Krokusy" Bronisław Czech "Bokser, śmierć i szczęście" Tadeusz Teddy Pietrzykowski "Obozowa podpora duchowa" Sabina Nawara

Historia Objawień Maryjnych Tom 1

Wincenty Łaszewski

Pierwszy tom nowej trzytomowej edycji zweryfikowanej przez Autora i uzupełnionej po latach bazującej na bestsellerowej książce Świat Maryjnych Objawień. Pierwszy tom otwiera objawienie Matki Bożej del Pilar z Saragossy z roku 40, a zamyka opowieść o Pani ze Zwierciadła objawienie Najświętszej Maryi Panny, Wychowawczyni z Vallecorsy 1821 roku. W tym tomie czytelnik znajdzie ponad 30 najsłynniejszych objawień, m. in. Matkę Boża Śnieżną (Rzym 352 rok), Matkę Bożą Szkaplerzną z Cambridge (1251 rok), Objawienia z Guadalupe (1531 r.) oraz maryjną cudowną interwencję w czasie bitwy pod Lepanto (1571 roku). W nowej edycji specjalnej Autor przedstawił także nieujęte we wcześniejszych wydaniach dodatkowe objawienia: * Madonna z kluczami, Poitiers, 1202. Objawienie z czasów okupacji Francji przez Anglików, w którym Maryja schowała klucze do bram miejskich Poitiers, aby zdrajca nie mógł wydać ich wrogom * Wokół misji Królestwa Maryi, Neapol, 1608, Objawienia Maryjne jezuity o. Giulia Mancinellego i wiele objawień pełnych światła, które miałymiejsce w XVII wieku w Polsce. Widzenia wyraźnie wskazywały, że Matka Boża pomaga narodowi polskiemu w podjęciu ważnej misji. * Matka Boża Zastępująca nas przed Synem, Leżajsk, 1560. Tajemnicze i mało znane objawienia na skraju dawnej Puszczy Sandomierskiej, po których w Leżajsku wystawiono kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny. * Pani ze Zwierciadła, 1821. Maria de Mattias, przeglądając się w lustrze, zobaczyła w nim Maryję, która kazała jej pójść za sobą i Ją naśladować. Pod wpływem tego przeżycia Maria zakłada zgromadzenie Adoratorek Krwi Chrystusa, apostołujące do dziś na wszystkich kontynentach. Prywatne objawienia mogą mieć charakter proroczy i być cenną pomocą w lepszym zrozumieniu i życiu Ewangelią w określonym czasie.- Benedykt XVI Verbum Domini (2010)

Kresy północy. Wyprawa do polskich Inflant

Sławomir Koper, Tomasz Stańczyk

Polacy wiedzą mniej o Inflantach niż o Sumatrze i Borneo stwierdził już półtora wieku temu Gustaw Manteuffel. Za dawne Kresy Rzeczypospolitej uważa się dziś wyłącznie tereny Ukrainy, Białorusi i Litwy. Mało kto pamięta, że ziemie dzisiejszej Łotwy dzieliły przez ponad dwa stulecia losy naszego kraju, a wielu jego mieszkańców dobrze zasłużyło się dla polskiej historii i kultury. Wiedza o naszych rodakach w Łatgalii, jak obecnie nazywane są dawne Inflanty polskie, wciąż jest znikoma nad Wisłą. Wyprawa do polskich Inflant nie jest kontynuacją naszego cyklu kresowego, a raczej jego uzupełnieniem. Od serii kresowej różni ją przede wszystkim narracja - to zapis naszych współczesnych podróży, wywiadów i rozmów. Zestawia polskie losy Inflant z dzisiejszą rzeczywistością. Opowiadamy o historii Łatgalii, ale pamiętamy, że do Rzeczypospolitej należała także reszta inflanckich krain. Kurlandia stanowiła lenne księstwo naszego kraju i na jej terenie toczyło się nawet powstanie kościuszkowskie. W Dorpacie (obecnie estońskie Tartu) przez ponad stulecie działał znakomity uniwersytet, który ukończyło wielu wybitnych Polaków. Do burzliwej historii polskich Inflant solennie obiecujemy powrócić w jednym z kolejnych tomów serii kresowej. Z dziejów rodziny Platerów Twierdza nad Dźwiną Zakon Kawalerów Mieczowych Śledź z owocami i kwas chlebowy Stefan Batory w Rydze Katarzyna von Kobro Śladami triumfów husarii Requiem dla polskiej Kurlandii Sprawa seminarium duchownego w Rydze Uniwersytet w Dorpacie Estońskie kulinaria Inflanckie nekropolie

Szpieg olimpijski. Jerzy Pawłowski

Wiktor Bołba

Przez lata wizerunek Jerzego Pawłowskiego był oparty na legendzie o wielkim sportowcu szermierzu wszech czasów. PRL-owska propaganda zrobiła z niego romantyka wychowanego w kulcie Wołodyjowskiego . Liczba medali olimpijskich, udział w wielu mistrzostwach świata i Europy uczyniły go postacią, do której należało odnosić się z szacunkiem. Biografia ukazuje historię upadku jednego z największych autorytetów polskiego sportu. Kto mógł się spodziewać, że oficer WP, kawaler najwyższych odznaczeń państwowych zdecyduje się na współpracę z obcym wywiadem. I kto mógł się spodziewać - co wyszło po latach - że współpraca Pawłowskiego z tajnymi służbami, tym razem komunistycznymi, ma znacznie dłuższe korzenie, że przyszły amerykański szpieg rozpoczynał karierę od raportów dla SB, nawet na swoich bliskich? Czy godząc się na współpracę z wywiadem USA, dążył do upadku ustroju komunistycznego? Czy wynikało to z politycznych przekonań, czy z cynicznego wyrachowania? Kiedy nachylimy się nad jego powikłaną biografią, ukaże się nam nietuzinkowy gracz używający całej swojej zręczności do pokonania znienawidzonego ustroju komunistycznego. Ale czy aby tylko jako Wallenroda powinniśmy go zapamiętać?

Święty Paweł. Biografia. Na rozdrożach synagogi i Kościoła

ks. prof. Waldemar Chrostowski

Znakomita biografia św. Pawła, autorstwa jednego z najwybitniejszych polskich biblistów. To nie tylko szczegółowy opis życia Apostoła Narodów na tle realiów epoki, w której żył, lecz także duchowy fresk ukazujący jego osobowość oraz misję i dzieło, które pozostawił. Poczynając od dzieciństwa w Tarsie, poprzez młodość w Jerozolimie, przemianę pod Damaszkiem i wytężoną działalność misyjną, książka pomaga zrozumieć Czytelnikowi wybory, których św. Paweł niestrudzenie dokonywał, zwłaszcza gdy stał się apostołem Jezusa Chrystusa i mężnie głosił Dobrą Nowinę. Ukazując narastające napięcia i konflikty, przedstawia jego wrogów oraz fałszywe oskarżenia i donosy, a także pełne niebezpieczeństw podróże, uwięzienie w Jerozolimie i Cezarei Nadmorskiej, dramatyczną podróż do Rzymu i męczeńską śmierć w Rzymie. W Drugim Liście do Tymoteusza, przeczuwając bliską śmierć, św. Paweł napisał: W dobrych zawodach wystąpiłem, bieg ukończyłem, wiary ustrzegłem. Dzięki książce ks. prof. W. Chrostowskiego uzyskujemy pewność, że św. Paweł jeszcze nie ukończył biegu, bo jego dzieło cały czas promieniuje z wielką mocą.