Tradycje i sztuka kulinarna Chin. Historia, zwyczaje, smaki

Ksawery Burski

Kuchnia chińska uznawana jest za jedną z najbogatszych i najwykwintniejszych kuchni świata. To niesamowita fuzja smaków, aromatów, barw i oryginalnych składników, jak ziarna i kłącza lotosu, kwiat jaśminu czy cała feeria warzyw, zarówno świeżych, jak i marynowanych. Trudno jednak mówić o jednej „kuchni chińskiej”, gdy ten ogromny kraj mieści w sobie tradycje kulinarne Shandongu (to trzon kuchni chińskiej), Mongołów, chińskich muzułmanów, miłośników mocnej pikanterii z Syczuanu i Hunanu oraz koneserów łagodnych, „niebiańskich” dań z ryb z Jiangsu. Obok dań mięsnych, rybnych i jarskich znajdziemy multum przekąsek, deserów i pożywnych zup oraz naturalnie wspaniałe herbaty. Niniejsza książka to opowieść o cechach, pochodzeniu i ciekawostkach związanych z kuchniami różnych regionów Chin, a także wskazówki, jak przyrządzić potrawy chińskie w domu – korzystając z ponad 140 zamieszczonych tu przepisów!

Teatr arabski. Źródła, historia, poszukiwania

Hatif Janabi

Studium o teatrze i dramacie arabskim od początków po czasy współczesne. Praca stanowi owoc wieloletnich badań autora, znanego również z wydanych u nas tomików wierszy, i uwzględnia różne aspekty problematyki, która do tej pory nie doczekała się tak wnikliwej analizy ani w Polsce, ani na Zachodzie.

Czy kapitalizm ma przyszłość?

Wallerstein Immanuel, Collins Randall, Mann Michael, Derluguian Georgi, ...

Oto w końcu przełomowa książka! Pięciu wybitnych badaczy dzieli się z nami swoją wiedzą i dyskutuje różniąc się w wielu kwestiach by zainicjować debatę na najbardziej ważki temat naszych czasów: przyszłości tego systemu gospodarczego, który zwiemy kapitalizmem. To powinna być lektura obowiązkowa każdego studenta na całym świecie nie dlatego, że podaje na tacy odpowiedzi, ale dlatego, że formułuje wszystkie najważniejsze pytania. David Harvey Czy kapitalizm ma przyszłość? to praca pięciu wybitnych myślicieli o szerokich horyzontach. Ich dogłębna analiza sprzeczności tkwiących w kapitalizmie oraz wizja możliwych kierunków jego ewolucji w przyszłości zasługują na gruntowne rozważenie. Francis Fukuyama Głęboki kryzys dał asumpt do zrewidowania wielu założeń dominującego systemu gospodarczego, jednak dopiero autorzy tej książki odważyli się postawić pytanie o samo przetrwanie tego systemu. Immanuel Wallerstein - wykładowca Uniwersytetu Yale, wcześniej pełnił funkcje przewodniczącego Międzynarodowego Towarzystwa Socjologicznego oraz dyrektora Instytutu im. F. Braudela Randall Collins - wykładowca socjologii na Uniwersytecie Pensylwanii Michael Mann - emerytowany profesor socjologii na Uniwersytecie Kalifornijskim, UCLA Georgi Derluguian wykładowca badań społecznych i polityki publicznej na NYU Abu Dhabi Craig Calhoun - dyrektor London School of Economics and Political Scienc

Kroniki sprzedawcy krwi

Yu Hua

Mieszkający w Pekinie, publikujący na Zachodzie prozaik, eseista, eksplorator stylów i narracji Yu Hua jest już nam częściowo znany za sprawą książek „Żyć” i „Chiny w dziesięciu słowach”. Tym razem opowiada nam o tym, jak się  jeszcze do niedawna w Chinach żyło. Wiemy, że biednie. A co poza tym? Bardzo różnie. Na przykład, handlowało się… własną krwią. Dziś pod względem materialnym życie się zmieniło, ale co z ludzkimi charakterami, z zasadami? Yu Hua każe nam w takowe zmiany powątpiewać, dostrzegając chińską ciągłość. I chyba warto go posłuchać, bo wiemy, że wrażliwość ma niezwykłą. Prof. Bogdan Góralczyk, sinolog i dyplomata, autor książki Wielki Renesans. Chińska transformacja i jej konsekwencje.   […] – Wujku, nie zrozumiałem jednej rzeczy, chciałbym cię o coś zapytać. – No, mów. – Czy wszyscy, którzy nie sprzedają krwi, mają coś ze zdrowiem? – Tak – odpowiedział wujek. – Słyszałeś, co mówiła jej matka? W naszych stronach chłop nie znajdzie żony, jeśli nie sprzedaje krwi... – A cóż to za zasada? – Nie wiem dokładnie, ale wszyscy zdrowi chodzą sprzedawać krew. Za jeden raz można dostać trzydzieści pięć juanów – za pół roku roboty w polu  tyle  się  nie  da zarobić. Krew tutejszych jest jak woda w studni – jeśli nie będziesz jej ciągnął, to wyschnie, ale kiedy codziennie czerpiesz, nigdy jej nie ubywa…

O potędze w XXI wieku

Buhler Pierre

Upadek dyktatur w Afryce Północnej, kryzys długów publicznych, ogólnoświatowy terroryzm, afery WikiLeaks i Snowdena, aneksja Krymu przez Rosję Te pozornie pozbawione związku wydarzenia następują po sobie w zawrotnym tempie i skłaniają do wielu pytań. Czy są zapowiedzią nowego ładu? Czy można w nich znaleźć jakiś sens? Zdarzały się w dziejach ludzkości fazy niesamowitego przyspieszenia, których fragmenty z perspektywy czasu układają się w logiczną ciągłość. Prowadzącą przez taki labirynt nicią czasem widoczną, czasem ukrytą jest potęga. To ona jest osnową dziejów, to ona wyznaczała i nadal wyznacza porządek świata. Autor książki O potędze w XXI wieku analizuje ewolucję tego pojęcia, podstawowego dla zrozumienia systemu międzynarodowego. Opierając się na najbardziej aktualnych wydarzeniach, włącznie z tymi na Ukrainie, bada determinanty potęgi, stara się uchwycić zasady, jakim jest posłuszna wiedząc, że ta właśnie gramatyka potęgi wyznaczy jej nowy rozkład w XXI wieku. Istotą problemu jest stosunek do innowacji, których zalew tak silnie wstrząsa posadami istniejącego ładu. Wiek informacji niesie ze sobą osłabienie monopolu na potęgę, jaki do tej pory miało państwo. A czy państwa będą umiały wykorzystać subtelną i zmienną gramatykę potęgi? Pierre Buhler (ur. 1954) jest zawodowym dyplomatą; absolwentem Wyższej Szkoły Handlowej (HEC), paryskiego Wydziału Nauk Politycznych (Sciences Po) i Wyższej Szkoły Administracji (ENA). Wykładał stosunki międzynarodowe na Sciences Po i jest autorem książki Polska droga do wolności 1939-1995 (Wydawnictwo Akademickie Dialog 1999). Książka odzwierciedla osobiste poglądy autora. W 2012 roku otrzymała nagrodę stowarzyszenia Anteios dla najlepszej książki o tematyce geopolitycznej.

Historia Persji Tom 2

Składanek Bogdan

Drugi tom Historii Persji obejmuje okres od najazdu Arabów, który zakończył się w połowie VII w. n. e. obaleniem dynastii Sasanidów i zniszczeniem państwa perskiego, aż do końca XV w., gdy Safawidzi, sturczony ród pochodzenia kurdyjskiego, założył nową dynastię i odbudował państwo perskie w jego dzisiejszych granicach. Utraciwszy niezależność w VII wieku, Irańczycy po kilkudziesięciu latach kalifackiej okupacji przystąpili do systematycznej odbudowy utraconej niepodległości czyniąc to metodycznie i posuwając się krok po kroku w stronę wytyczonego celu. Wyzwalając się spod obcej dominacji, utworzyli na terenie dawnej Persji niezależne od kalifatu państwa irańskie, które nie nawiązywały do dawnej, przedmuzułmańskiej tradycji, lecz godziły się z nowym, teraz muzułmańskim ładem. Proces ten, rozciągnięty w czasie, który był w swej istocie bardzo złożonym wydarzeniem w dziejach Persji, o ogromnym znaczeniu politycznym i kulturowym, jest głównym tematem prezentowanej pozycji.

Skuteczność i racja stanu. Z teki Ministra Spraw Zagranicznych RP

Bronisław Geremek

Teksty składające się na ten tom pochodzą z lat 1998–2000 i należą do spuścizny ówczesnego ministra spraw zagranicznych RP – Bronisława Geremka. Są wśród nich wystąpienia na forum Sejmu RP, przemówienia i inne teksty okolicznościowe, wywiady udzielane prasie polskiej i zagranicznej. Na nurtujące wówczas Polaków pytania o miejsce Polski w Europie i świecie, o polską rację stanu, cele polityki zagranicznej, m.in.: Jaką rolę i miejsce chcemy zapewnić Polsce w nowym, kształtującym się na naszych oczach i kształtowanym przez nas samych porządku? Jaki będzie nasz stosunek do sąsiadów – zwłaszcza tych na wschodzie? Jaką rolę wyznaczymy w naszym myśleniu i w działaniach kwestiom regionalnym? Jaką rolę chcemy odgrywać w NATO i w Unii Europejskiej? minister Bronisław Geremek odpowiadał tak: „Są to pytania, które właśnie w wyniku rozszerzenia europejskich i euroatlantyckich instytucji pojawiają się ze zdwojoną mocą. Wejście Polski do NATO i Unii Europejskiej nie jest i nie będzie bowiem ucieczką na Zachód, odwróceniem się od spraw regionu, bliższych i dalszych partnerów na wschodzie, czy na północnym i południowym wschodzie. Przeciwnie, zwracamy się ku Zachodowi i jego instytucjom, mając na uwadze osiągnięcie co najmniej czterech celów: - po pierwsze, wewnętrzne wzmocnienie samych siebie - po drugie, wprowadzenie do zachodnioeuropejskiej debaty i zachodnioeuropejskiego rozumienia Europy nowej wrażliwości i odmiennego doświadczenia historycznego - po trzecie, wzmocnienie NATO i Unii Europejskiej nie tylko poprzez dodanie do ich siły własnego potencjału, ale również poprzez ukazanie nowych perspektyw i nowych wyzwań - po czwarte, wzmocnienie i przyspieszenie procesów demokratycznej rekonstrukcji regionu i budowy nowego porządku europejskiego. To poczwórne zadanie stanowi istotę nowej geopolityki, jaką w tej części Europy zapoczątkowaliśmy przed niemal dziewięcioma laty”.

Węgierski syndrom: Trianon

Bogdan Góralczyk

Opisywane tutaj, tak bardzo różniące się między sobą węgierskie władze i reżimy w ostatnim półtora stuleciu odmiennie interpretowały interesy państwa i jego rację stanu. Najczęściej robiły to z konieczności opartej na związku z innymi, silniejszymi graczami, zmuszającymi Węgrów do podporządkowania się. Podejście do Trianon polegające na wyrażaniu protestu przeciwko dyktatowi mocarstw jest tu symboliczne. W epoce Horthyego postawiono je na samym piedestale jako najważniejszy priorytet całej polityki państwa, wręcz rację stanu. Potem natomiast, w czasach dyktatury i realnego socjalizmu, z powodów ideologicznych i pod naciskiem Wielkiego Brata z Moskwy zupełnie zdjęto to bolesne zagadnienie z porządku dnia. Dopiero wraz z Systemem Orbána wahadło wróciło do wyjściowego, przedwojennego stanu (nawet jeśli nie tak mocno i wyraziście jak poprzednio). W kwestii odpowiedzialności za Trianon ścierają się na Węgrzech i w całej węgierskiej diasporze dwie zupełnie odmienne koncepcje i szkoły myślenia. Pierwsza, popularna w epoce Horthyego, która teraz z całą mocą powróciła do oficjalnego dyskursu, mówi o dyktacie mocarstw i wynikającej stąd klęsce Węgrów, poszatkowanych i poćwiartowanych z woli obcych…. Natomiast koncepcja druga doszukuje się przyczyn tej klęski nie tyle u innych, co przede wszystkim u siebie.   Rok 1920 stanowi przełomowy moment w najnowszych dziejach państwa i narodu węgierskiego. Kto tego nie docenia, ten niewiele (by nie rzec dobitniej – nic) nie rozumie ze współczesnej historii Węgrów. Siląc się na pewne porównania: o ile dla nas rok 1918 to rok triumfu, satysfakcji oraz powolnej odbudowy „odzyskanej niepodległości”, to naszym Bratankom dwa lata później „wszystko się rozpadło”. Szczegółowa analiza Bogdana Góralczyka ukazuje wnikliwie przesłanki powstania mocarstwa węgierskiego w połowie 19 stulecia, węzłowe momenty polityki wewnętrznej oraz zagranicznej Królestwa Węgierskiego, począwszy od chwalebnych wydarzeń Wiosny Ludów, następnie konsekwencje geopolityczne porażki Austro-Węgier w Wielkiej Wojnie oraz rozgrywki dyplomatyczne między mocarstwami w Paryżu, Wersalu i Trianon. Trzeba jednakże podkreślić, iż największa część prezentowanego tomu poświęcona jest, szeroko rozumianym, konsekwencjom społecznym, politycznym, ustrojowym, gospodarczym i kulturowym tytułowego Syndromu Trianon dla narodu węgierskiego. Należy wskazać na przejrzysty i dynamiczny język, który pozwala na szybkie i świadome przyjmowanie wywodów Autora, jak też twórczo wykorzystaną szeroką literaturę przedmiotu. W przeważającej większości pochodzi ona z Węgier, co jest najlepszym dowodem oryginalności tej monografii. Prof. dr hab. Jacek Wojnicki Katedra Systemów Politycznych UW   Książki tej nie sposób uznać za lekturę uzupełniającą. Jest bowiem pozycją obowiązkową przybliżającą kontekst polityki Viktora Orbána oraz napięć pomiędzy Węgrami i resztą Europy. Po raz pierwszy ktoś tak dobitnie wyjaśnił dramat traktatu w Trianon dla Węgier. Bogdan Góralczyk pisze o tragicznych początkach nowoczesnego państwa, z werwą prowadząc czytelnika przez 150 lat historii. Rzetelnie relacjonuje czas miniony, nie wahając się przed postawieniem ważkich pytań o przyszłość. Wojciech Przybylski, redaktor naczelny Visegrad Insight, Fundacja Res Publica   Prof. Bogdan Góralczyk politolog i sinolog z wykształcenia, hungarysta z zamiłowania. Profesor i dyrektor Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego w kadencji 2016–2020. Były ambasador w państwach Azji Południowo-Wschodniej. W latach 1991–1998 przebywał na placówce na Węgrzech. Efektem tego pobytu była książka wydana po polsku i węgiersku. Jest mocno po-wiązany z Węgrami, gdzie często i regularnie jeździ, a także pojawia się na konferencjach i w tamtejszych mediach. Bardzo dużo publikuje, specjalizując się – oprócz węgierskiej – w tematyce azjatyckiej, a zwłaszcza Chin, oraz międzynarodowej i globalnej, w tym kwestiach nowego ładu światowego i wyzwań globalnych. Ostatnio w Wydawnictwie Akademickim DIALOG wydał obszerny tom Wielki Renesans. Chińska transformacja i jej konsekwencje (Warszawa 2018). Niniejsza praca powstała na stulecie podpisania, tak bolesnego dla Węgrów, traktatu z Trianon (1920).