BNN2. Rymowane opowieści o zabawnej czasem treści

Mander

Gdy ktoś w lotka trafi szóstkę, to od razu do łba wali, A tymczasem w starym piecu diabeł sobie ogień pali. Bo gdy jesteś na wyjeździe, gdzieś daleko, czy gdzieś blisko, Zawsze przecież ktoś powinien, o domowe dbać ognisko. Bo niestety, bardzo często, nie wystarczą dobre chęci, Choćby nie wiem jak się starał, z gówna bicza nie ukręci. Lecz nie taki straszny diabeł, kiedy cel przyświeca słodki, On też może zostać świętym, przecież cel uświęca środki… I nieważne jakie myśli, będą chodzić ci po głowie, Diabeł zawsze jest w pobliżu i dobranoc do snu powie… A ja dodam ze swej strony, że brak w wierszach myśli wzniosłych, I uwagę mam ostatnią, że to wiersze dla dorosłych.

Baśń o Jasiu i Francesce

Łukasz Zygmunt Knyziak

Czy zastanawialiście się kiedyś nad tym jak potoczyły się dalsze losy Jasia i Małgosi? Czy udało im się wrócić do normalnego życia po tym czego doświadczyli w tak młodym wieku? Nie dość, że ojciec wraz z macochą chcieli się ich pozbyć z domu, to na domiar złego porzuceni w lesie wpadli w zasadzkę zastawioną przez babę Jagę. Cudem udało im się uciec, a podstępny plan Jagody odwrócił się przeciwko niej samej. Skończyła tak jak nikt na świecie nie chciałby skończyć. Jaś i Małgosia wrócili do domu. Ojciec niby cieszył się z ich powrotu, niby pogodził się z tym, że macocha odeszła. Mimo wszystko pozostała w jego sercu i to z wzajemnością. Ich rozstanie nie trwało zbyt długo. Otóż wyprowadził się do swojej ukochanej, jak tylko przekonał się, że jego dzieci świetnie potrafią zadbać same o siebie. Smutna to prawda, fakt. Jednak Jaś i Małgosia nie żywili do niego urazy. Pragnęli tylko jednego, żeby ich ojciec pozostał szczęśliwy. Na skutek przeżyć i sytuacji w jakiej się znajdowali, stawali się dorośli znacznie szybciej od swoich rówieśników. Byli na tyle samodzielni i pracowici, że od czasu, kiedy wrócili po pamiętnych wydarzeniach, w ich rodzinnym domu nigdy już nie zabrakło jedzenia. Przez najbliższych dziesięć lat wszystko w ich dotychczasowym życiu przebiegało nadzwyczaj spokojnie. Do czasu, aż w pobliskim lesie zaczęło dziać się coś bardzo niepokojącego.   Baśń o Jasiu i Francesce to wspaniała przygoda, która mówi o tym, jak wielką siłą jest miłość i to nie tylko ta do siostry czy brata. Jak wielką mocą jest przyjaźń. I jak zgubne potrafią być nieszczere intencje. Opowiada również o tym, że wiedźmy, mimo iż potrafią być przebiegłe i niebezpieczne, jak każdy z nas mają w sobie ukryte ogromne pokłady dobra. Są wobec siebie lojalne i przyjacielskie. Po prostu mają ku temu własne powody, żeby być takie jakie je zwykle widzimy. Jeśli chcecie dowiedzieć się jak potoczyły się dalsze losy Jasia i Małgosi, nie pozostaje wam nic innego jak zebrać najbliższych wokół i wziąć do swoich rąk Baśń o Jasiu i Francesce. Życzę przyjemnej lektury i pozdrawiam, Łukasz Zygmunt Knyziak.

Pani Nikt. Pamiętnik

Dominika Budzińska

Chwila potrafi zmienić wszystko, wyznaczyć granice, stać się źródłem pięknego prologu, bądź smutnego końca. Czy przewrotny los naprawdę za nas decyduje? Czy życie samo pisze scenariusze? Agacie wystarczył rok, by się o tym przekonać. Rok opisany w pamiętniku. Czas smaku goryczy, poczucia porażki, bezsilności, poszukiwania sensu, zaskakujących spostrzeżeń. Czas, w którym bolesny upadek staje się początkiem nowej drogi i wewnętrznej przemiany. „Pani Nikt” to powieść z przymrużeniem oka i dużą dawką humoru, pełna refleksji, ludzkich rozterek, śmiechu, łez i wiary w poszukiwanie szczęścia.

Jak Dziad Borowy ze zbójami urządzał popas. Zmagania z Dusiołem

Piotr Gulak

Baśń jest osadzona w słowiańskim świecie. Składa się z 2 części.Część 1 - Akcja koncentruje się na wojach germańskich, którzy podążają przez bór by pojmać słowiańskiego kapłana, który jest odpowiedzialny za to iż nie mogą oni zdobyć małej słowiańskiej wioski gdzieś na pograniczu. Po drodze spotykają przeróżne istoty. A sam las daje im nauczkę. Część 2 - Koncentruje się na walce z tytułowym dusiołem. Walczy mały chłopiec, druga walkę stacza czarownica. Są też wątki poboczne jak spotkanie barda z wampirem.W baśni wkraczamy w prastary świat. Specjalne miejsce w opowiadaniu pierwszym zajmuje bór, który zdumiewa różnorodnością form. W drugim akcja przenosi się do słowiańskiej wioski. Wszystko tu żyje i odczuwa. Zarówno drzewa, krzaki jak również zwierzęta i postacie ze świata dawnych słowiańskich wierzeń. Wszystko współgra, przeplata się ze sobą. Znajdujemy tu istoty widzialne i niewidzialne. Próbowałem ożywić ten dawno zapomniany świat naszych przodków.Moim głównym celem jest stworzenie słowiańskiej baśni. Posiadam materiał na około trzy tomy. Zainteresowałem się tą tematyką już w trakcie studiów. Podczas pisania pracy licencjackiej i magisterskiej poszukiwałem materiałów z tej dziedziny. Natrafiłem głównie na pisma historyczne, opracowania archeologiczne, literaturę popularnonaukową. Jednak najbardziej interesowały mnie mity, podania i legendy. Niestety na próżno szukałem ich w naszej literaturze, ponieważ nie istniały.Moim śmiałym marzeniem jest popularyzacja właśnie takiej literatury, budowanie jej na tych znikomych źródłach jakie nam jeszcze pozostały. Wydaje mi się, że warto postawić na budowę naszej rodzimej fantastyki opartej na legendach słowiańskich. Przekazać ją następnym pokoleniom, które przyjdą po nas, by dorobek nasz był dla nich łatwiejszym polem do działania niż to czym my dzisiaj dysponujemy.Mam nadzieję, że lektura będzie przyjemna.PozdrawiamPiotr Gulak

Monique Stalens et son Théâtre. Witkiewicz, Gombrowicz, Schulz

Paweł Zapendowski

ebook w języku francuskim i polskim Jest to pierwsza obszerna publikacja, jaka ukazuje się w języku francuskim i polskim o teatrze Monique Stalens, reżyserki teatralnej i aktorki polsko-francuskiego pochodzenia. Kilka rozmów, jakie Paweł Zapendowski z nią przeprowadził, zawiera opis i refleksję dotyczącą głównie paru ostatnich lat z twórczości reżyserki i działalności jej Atelier-Théâtre. Spośród autorów sztuk jej ponad stu inscenizacji we Francji i w Polsce w centrum zainteresowania znalazło się trzech Polaków: Stanisław I. Witkiewicz, Witold Gombrowicz i Bruno Schulz oraz Rosjanin żydowskiego pochodzenia Ilja Erenburg. Monique Stalens w fascynującej opowieści o teatrze nawiązuje do osobistości, jakie wywarły największy na nią wpływ: Jeana Vilara, Petera Brooka – z fenomenem pustej sceny, Jerzego Grotowskiego. Do publikacji trafiły wspomnienia z obfitujących w dramatyczne chwile lat po wojnie, refleksje o konfrontacji losów i kultur Wschodniej i Zachodniej Europy, o jej upartym dążeniu do poznania języka rodzinnego kraju, który jako małe dziecko musiała opuścić. Specjalnością Monique Stalens jest teatr młody, tworzony z aktorami młodymi, bezkompromisowy, podejmujący ryzyko, szukający rozwiązań jakie rodzi chwila. Jest to teatr bez zbędnych dekoracji, skupiony na słowie, cielesności, odkrywaniu indywidualności aktora i autora. W roku 2010 Monique Stalens za osiągnięcia w propagowania polskiej kultury teatralnej na świecie otrzymała Nagrodę im. Stanisława Ignacego Witkiewicza. Reżyserka mieszka w Paryżu, jest matką aktorki Juliette Binoche i reżyserki dokumentalistki Marion Stalens. E-book zawiera pełną listę ról teatralnych i inscenizacji Monique Stalens oraz liczne fotografie. Mówi Monique Stalens: Przeczytałam rozmowy, jakie przeprowadził ze mną Paweł Zapendowski i które trafiły do e-booka „Monique Stalens i jej teatr”. Powtarza się w nich pewien stały temat: odrzucenie zarówno „zawodowstwa” jak i „amatorstwa”. Jak pisze Gombrowicz – „jesteśmy wiecznymi kandydatami na artystów i pragniemy dojrzałości”. Ten ideał przeciwstawia się systemowi legalizacji osób pracujących w teatrze, jaki istnieje w Polsce, gdzie aktor nie może pracować w teatrze zawodowym, jeśli nie ma oficjalnego dyplomu. W teatrze tradycyjnym, na przykład w Japonii, można jedynie urodzić się aktorem, jest to pewien rodzaj spadku rodzinnego. Osobiście miałam obsesję na punkcie braku mojego zalegalizowanego wykształcenia. W wieku pięćdziesięciu lat ciągle byłam stażystką u Yosi Oida... Młodzi artyści, których spotykam i którzy decydują się na przygodę teatralną ze mną, są w większości w trudnej sytuacji materialnej, podobnej do tej, w jakiej ja byłam na początku mojej drogi. Na początku czegoś, co nigdy nie okazało się karierą. Ponadto, od przeszło dziesięciu lat moje grupy teatralne są dwujęzyczne, dwunarodowe – Polacy i Francuzi. Moja rodzina została wygnana z Polski, tak jak inne rodziny z powodu uwarunkowań historycznych i sojuszu pomiędzy dwoma totalitaryzmami: brunatnym i czerwonym, które postanowiły podzielić Polskę  między siebie. Znaczna część moich aktorów reprezentuje pokolenie, które przeżyło koniec komunizmu i weszło w nową epokę w Polsce, wraz z jej progresywnym podbojem europejskiej „normalności”. Przypuszczam, że dla moich aktorów, tak jak dla mnie, tworzenie teatru jest zarazem fizycznym i chemicznym zjawiskiem regenerującym, kołem ratunkowym, zdobyciem języka kiedyś utraconego i ponownie odnalezionego. Wspólne cele połączyły osoby, które lubią podobne rzeczy: mierzyć się z niepewnymi okolicznościami biednego teatru. Jak znaleźć lub ukraść czas? Jak zagnieździć się w jakimś miejscu? Gdzie dokładnie znaleźć zrozumienie w tym lub innym kraju? Doprowadzienie projektu do końca jest ryzykowną podróżą. Musimy mieć zatem w nas samych coś więcej: cząstkę irracjonalności, wierność i motywację. Możemy się do tego zbliżyć przez naszą grę, gdyż niedojrzałość, która daje nam witalność, jest niezbędna. Wtedy stajemy się  zwierzęciem interesującym: Europejczykiem wielokulturowym i – mam nadzieję – kreatywnym artystą. ebook en français et en polonais C'est la premiere et la plus importante publication en français et en polonais concernant le théâtre de Monique Stalens, metteur en scene et actrice d'origine franco-polonaise. On peut y découvrir plusieurs conversations que Pawel Zapendowski a menées avec elle. Le sujet principal porte sur trois Polonais: Stanislaw I. Witkiewicz, Witold Gombrowicz et Bruno Schulz ainsi que le Juif russe Ilya Ehrenbourg. Dans un récit fascinant, Monique Stalens se réfere aux maîtres du théâtre qui l'ont influencée: Jean Vilar, Peter Brook et son espace vide, et Jerzy Grotowski. On découvre ses nombreux souvenirs sur des moments dramatiques de l'apres-guerre, des réflexions sur la rencontre de différents destins et de différentes cultures de l'Est et de l'Ouest en Europe, et sa volonté obstinée de reconquérir sa langue maternelle dont, enfant, on avait voulu la priver. Le choix théâtral de Monique Stalens est un théâtre jeune, avec un groupe d'acteurs dont la plupart ont moins de trente-cinq ans, prets a tout, n'ayant peur de rien, cherchant sans cesse des solutions a tous les problemes. Pas de décors inutiles, un jeu tres physique (quand l'espace vide le permet), a la découverte des talents individuels et des oeuvres choisies. En 2010, Monique Stalens a obtenu le prix Witkacy pour son travail au service du rayonnement de la culture polonaise en France et en Pologne. L'e-book présente la liste complete des mises en scene et des rôles interprétés par Monique Stalens ainsi que de nombreuses photos. Monique Stalens : J’ai relu les conversations que Pawel Zapendowski a menées avec moi, contenues dans l’ebook « Monique Stalens et son théâtre ». Il y a des constantes : le rejet aussi bien du « professionnalisme » que de l’ « amateurisme ». Comme dit Witold Gombrowicz, nous sommes éternellement des « candidats-artistes et nous désirons la « maturité ». Cet idéal s’oppose au systeme de certification des gens de théâtre tel qu’il existe en Pologne ou un comédien ne veut ni ne peut travailler dans un théâtre professionnel s’il n’a pas un diplôme officiel en poche. Dans le théâtre traditionnel, par exemple au Japon, on ne peut que naître comédien par héritage familial… Moi, j’ai été obsédée par mon absence de formation légale.  A plus de cinquante ans j’étais encore stagiaire avec Yoshi Oida… Les jeunes artistes que je rencontre et qui acceptent l’aventure du théâtre avec moi sont pour la plupart aussi démunis que je l’étais au début de ce qui ne fut jamais une « carriere ». En plus, depuis une dizaine d’années, mes groupes sont bilingues, ou bi-nationaux… Polonais et Français. Ma famille fut explulsée par l’histoire et l’alliance des totalitarismes rouge et brun qui s’étaient mis d’accord pour se partager la Pologne. Mes acteurs eux, sont principalement issus du post-communisme avec la conquete progressive d’une « normalité » européenne. Je suppose que pour eux, comme pour moi, la pratique du théâtre est a la fois, un phénomene physique et chimique de régénération, une bouée de sauvetage, et la conquete d’une langue perdue ou retrouvée. Des phénomenes d’attraction ont réuni des gens qui aiment les meme choses; qui affrontent ensemble les conditions précaires du théâtre pauvre. Comment trouver ou voler du temps ? Comment squater un lieu. Ou trouver des complicités dans un pays ou l’autre ? Conduire un projet jusqu’au bout est un voyage risqué. Il faut un supplément non rationnel, de fidélité, de volonté. L’approche se fait par des jeux car l’immaturité, condition de  notre vitalité est aussi nécessaire. On devient cet animal intéressant : un européen multiculturel, peut-etre un artiste créatif. 1. Je devine les acteurs – conversation avec Monique Stalens 2. L’inassouvissement – Witkiewicz– a propos du spectacle «Les Cordonniers» 3. Ferdydurke et Bakakai– a propos des spectacles «Bakakai»,plusieurs contes de Witold Gombrowicz 4. Ou est mon Gomel? – a propos du spectacle «Lazik» d’apres «Lazik le Tumultueux» d’Ilya Ehrenbourg 5. Virus – conversation avec Monique Stalens a propos du communisme 6. Monique Stalens a Cracovie – une répétition (reportage) 7. Gombrowicz – conversation avec Monique Stalens< 8. Bruno Schulz – a propos du spectacle «Le Messie Inachevé» 9. L’Atelier-Théâtre Monique Stalens 10. Monique Stalens 1. Czuję aktora – rozmowa z Monique Stalens 2. Nienasycenie – Stanisław Ignacy Witkiewicz – o spektaklu „Szewcy” 3. Tango z Gombrowiczem – o spektaklach „Ferdydurke” i „Bakakaj” 4. Gdzie jest mój Homel – o spektaklu „Lejzorek” wg „Burzliwego życia Lejzorka Rojtszwańca” Ilji Erenburga 5. Wirus – rozmowa z Monique Stalens o komuniźmie 6. Monique Stalens w Krakowie – reportaż z prób 7. Dialog „East-West” – o wspomnieniach z Polski, Gombrowiczu, Erenburgu i tai-chi 8. Bruno Schulz – o spektaklu „Mesjasz Nieskończony” 9. Atelier-Théâtre Monique Stalens 10. Monique Stalens

Życie to nie karnwawał. Opowiadania i felietony

Anna Strzelec, Tomasz Ryczaj-Głogowski

Anna Strzelec, pisarka, poetka - powieści: Tylko nie życz mi spełnienia marzeń, Druga pora życia... Wiza do Nowego Jorku, Okno z widokiem na Prowansję, tomiki wierszy: Miłość niejedno ma imię, Cóż wiemy o miłości...  prezentuje  swoje pierwsze kryminalne opowiadanie "Bal maskowy" i trzy felietony, bo... Życie to nie karnawał. W zbiorze znalazło się także opowiadanie debiutanta - Tomasza Ryczaja-Głogowskiego: Młoda rodzina, jak wiele innych zwyczajnych rodzin, żyje w swoim wymarzonym zakątku świata. Ich dom wypełnia miłość, radość i szczęśliwe dzieci. Nie wszystko jednak trwa wiecznie. Niespodziewana wizyta i tajemnica, która ożywa na naszych oczach, stają się początkiem zmian doprowadzających do tragicznego finału. Debiutanckie opowiadanie „Pogorzelisko” sugestywnie ukazuje, jak jedno wydarzenie w życiu człowieka może wywrócić jego dalsze losy. Sądzę, że pomimo iż opowiadanie może wywoływać skrajne emocje, przypadnie wam ono do gustu.

Projekt Orli Dom

Andrzej-Ludwik Włoszczyński

tworząc "projekt Orli Dom"? Właściwie cały czas o to samo, by było normalnie, nie prowizo­rycznie. A jak wiadomo prowizorki są najtrwalsze. Kiedyś pisa­łem, jak inni, że nie tak, że brakuje, że można by. W pewnym momencie stwierdziłem, że to wszystko są bzdety, lanie wody przy kolejnej okazji, bo tak naprawdę wszystkie te dyskusje i utyskiwania obracały się w obszarze gdybań. Więc postanowi­łem pokazać wizualnie, o co chodzi.   O co walczę tworząc "projekt Orli Dom"? Właściwie cały czas o to samo, by było normalnie, nie prowizo­rycznie. A jak wiadomo prowizorki są najtrwalsze. Kiedyś pisa­łem, jak inni, że nie tak, że brakuje, że można by. W pewnym momencie stwierdziłem, że to wszystko są bzdety, lanie wody przy kolejnej okazji, bo tak naprawdę wszystkie te dyskusje i utyskiwania obracały się w obszarze gdybań. Więc postanowi­łem pokazać wizualnie, o co chodzi. Opisanie czegoś słownie to pole do indywidualnego zobrazo­wania sobie w głowie, dla każdego innego zobrazowania. No i drobiazg trzeba jeszcze mieć tą wyobraźnię na tyle wyszko­loną, by obrazować, a wielu ludzi nie ma, słucha i nic nie jest w stanie sobie wyobrazić, ale już ilustrację łapią i to dużo ła­twiejsza forma dotarcia. Tak powstała pierwsza wersja projektu Orli Dom - herb mały. Bo problem jest niby drobny, ale uwierający wszystkich, którym przychodzi z herbem czy godłem pracować - mamy tylko fotografię ręcznie namalowanego przez Andrze­ja Heidricha herbu Rzeczypospolitej w załączniku do Ustawy o godle. Tylko, bo nigdy oficjalnie nie wykonano digitalizacji, nie przygotowano odpowiednich formatów plików. I stajemy przed problemem permanentnego odtwarzania herbu lub godła, to , co się dziwić, że te herby i godła wyglądają jak wy­glądają, czyli różnorako i na ogół marnie, bo to odtwarzanie wymaga niezłej sprawności manualnej. A, więc nie mamy pod­stawowych rzeczy, które dawno już na świecie opracowano i udostępniono, dla ułatwienia, ale i dla zachowania właściwe­go wyglądu. Ja postanowiłem pójść dalej: 1) zrobić rysunek orła przyjaź­niejszym dla różnych technologii np. wycinanie laserowe, a przy okazji opracować wersje do różnych celów, dokładnie na tej samej zasadzie jak buduję księgi nowo projektowanych znaków. Jest, więc i pole ochronne i skalowanie i pełna spe­cyfikacja barw od Pantone przez HKS, CMYK, RAL, tekstylia itp.. Potem powstawały kolejne części Godło Wojewody, Godło Ministra, Księga Tablic Urzędowych. Wszystkie trzy wchodziły już w materię równie pustynną, czyli stosowania godła i jed­nocześnie ujednolicania poprzez to godło innych elementów składających się na wizerunek rządu (bo na razie tyle zrobiłem). To już jest materiał, który pozwala na dyskutowanie tematu w oparciu o konkrety. Opisujący stan zastany i proponujący rozwiązania, nad którymi warto się pochylić i dyskutować.

Bez spiny, czyli nie ma czego się bać

Andrzej Graca

Nie schowałem tego tekstu w metalowej skrzyni i nie zakopałem pod dębem. Nie wrzuciłem go zakorkowanego w butelce do skrytki na strychu. Nie ukryłem go między kartami jakiejś księgi. Nie muszę czynić takich zabiegów, bo jest internet. Tutaj ten tekst będzie bezpieczniejszy niż w sejfie. Nie naruszy go zła pogoda, nie wyblaknie od starości, nie zjedzą go myszy. Co to za tak cenny tekst chcę przechować?   Gdy miał mi się urodzić syn, to zastanawiałem się już wtedy, co chciałbym mu przekazać o świecie i o ludziach. I tak narodził się pomysł, by napisać tego ebooka. On czeka na niego… Tylko jest mały szkopuł. Młody nie zna jeszcze alfabetu. Sam rozumiesz, trochę upłynie czasu, zanim się nauczy i cokolwiek zrozumie. Przy okazji możesz Ty go przeczytać. A oto, czego dowiesz się z niego: - dlaczego dobry kłamca ma lżej w życiu - co w życiu jest najważniejsze - czy posiadanie pieniędzy wpływa na niezależność poglądów - czy marzenia się spełniają - i wreszcie: jak oraz dlaczego trzeba walczyć z własnymi lękami   Ciekawe, jak dorośnie, to co o tym powie…