Historia Persji Tom 3. Od Safawidów do II wojny światowej (XVI-poł. XX w.)

Składanek Bogdan

Trzeci tom Historii Persji obejmuje okres od pojawienia się na scenie politycznej w XIV w. tureckiego rodu Safawidów, przywódców szyickiego zakonu Kyzyłbaszy, później założycieli dynastii, która w XVI w. odbudowała, po kilku stuleciach państwowego i dzielnicowego rozbicia, państwo perskie w jego dzisiejszych granicach. Persja, jako nowo powstałe państwo, dzięki politycznym talentom pierwszych Safawidów w ciągu kilku dekad ugruntowała swoją pozycję i stała się, po przeprowadzeniu na przełomie XVI i XVII w. szeregu reform w administracji i przebudowie perskiego społeczeństwa, na tyle silnym państwem, że mogła stanąć w szranki z Turcją Osmańską i Rosją jako ich równorzędny partner. Oba te stulecia to złoty okres w dziejach Persji, ale na przełomie XVII i XVIII w. następuje polityczne i gospodarcze załamanie, tak że w XVIII w. państwu grozi rozbiór między Rosję, Turcję i najeźdźców z Afganistanu. I chociaż do tego nie doszło, Persja nie odzyskała już dawnej świetności. W XIX stuleciu kraj staje się obiektem infiltracji zachodniego kapitału. Głównymi konkurentami były Rosja i Wielka Brytania. Tylko rywalizacji tych potęg o wpływy Persja zawdzięcza, że jako jeden z niewielu krajów azjatyckich zachowała niepodległość. W okresie między dwoma wojnami światowymi Persja modernizowała się pod rządami Rezy Szaha. Proces ten zahamowała II wojna światowa i okupacja przez wojska alianckie i radzieckie. Tom zamykają wydarzenia z tego właśnie okresu. Bogdan Składanek jest profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Warszawskiego, wykładowcą historii Iranu na Wydziale Orientalistycznym UW, autorem wielu publikacji na temat średniowiecznej Persji.

Barwy miłości. Antologia współczesnych opowiadań koreańskich

Opracowanie zbiorowe

Zbiór niniejszy jest pierwszą w Polsce antologią utworów współczesnych pisarzy koreańskich. Sześcioro autorów - trzy kobiety i trzech mężczyzn - jednych z najbardziej poczytnych w swoim kraju i za granicą, należy do starszego pokolenia. Ich dzieciństwo i młodość przypadały na bardzo trudne dla Korei czasy: okres okupacji japońskiej (1910-1945), wyzwolenie i podział kraju oraz wojny domowej, podział ten utrwalającej. Te tragiczne wydarzenia znalazły odbicie w ich twórczości, w której poruszają jednak inne, bardziej uniwersalne problemy. Opowiadania te łączy dążenie do jak najpełniejszego ukazania złożoności natury ludzkiej. Twórcy tych dwunastu opowiadań, które oddajemy do rąk polskiego czytelnika - uważani są w Republice Korei za klasyków, są laureatami wielu nagród i cieszą się dużą popularnością i szacunkiem swoich czytelników.

Historia badań źródeł Dniestru

Janusz Gudowski, Jura Nesteruk

"Historia badań źródeł Dniestru. Od Herodota do dzisiejszych badań geografów warszawskich i lwowskich" studium Janusza Gudowskiego i Jury Nesteruka. Zlokalizowanie źródeł Dniestru stało się dla geografów prawdziwym wyzwaniem. Najwcześniejsze wzmianki na ten temat w dziełach Herodota i Jana Długosza przyczyniły się do powstania różnorodnych teorii, pierwsze zaś terenowe badania Wincentego Pola na długie lata utrwaliły błędne przekonania. Dopiero opracowanie map topograficznych oraz szczegółowe badania terenowe w drugiej połowie XIX w. pozwoliły na ustalenie właściwej lokalizacji źródeł tej rzeki, choć nie rozstrzygnęły, czy wcześniejsze wzmianki nie zawierają, jednak prawdziwych informacji. Janusz Gudowski i Jura Nesteruk, autorzy niniejszej publikacji, w latach 2000-2007 przemierzyli kilkaset kilometrów doliną Dniestru: od źródeł rzeki do dawnych krańców II Rzeczypospolitej, u zbiegu Dniestru i Zbrucza. Wynikiem ich pracy, uzupełnionej dzięki pomocy innych geografów polskich i ukraińskich, jest monografia krajobrazowa "Z biegiem Dniestru" wydana przez nasz wydawnictwo w 2007 r. Dalsze studia zwłaszcza kartograficzne i terenowe ukazują w nowym świetle historię poszukiwań źródeł tej rzeki, historię wciąż raczej niezakończoną.

Druga historia nazizmu

Wahl Alfred

Książka przedstawia historię nazizmu po nazizmie w Niemczech zachodnich po roku 1945. Opisuje najpierw przeszkody, na jakie do 1949 r., tj. w okresie okupacji, napotkała prowadzona i kontrolowana przez Aliantów denazyfikacja, a następnie politykę rządu Adenauera, która naznaczona była pobłażliwością wobec byłych nazistów, jak i ciągłością personelu. Pozwoliło to zapewnić wyjątkową długowieczność politycznym i administracyjnym kadrom zarówno w sektorze gospodarki, kultury, jak i administracji państwowej. Poprzez tę bezprecedensową analizę można zrozumieć, do jakiego stopnia obecność przeszłości po pierwsze odciska swoje piętno na codzienności najludniejszej i najbogatszej europejskiej demokracji, a po wtóre ma wciąż wpływ na kształt jej kultury politycznej, jak i świadomości zbiorowej.

Al-Gahiz and his theory of social communication

Krystyna Skarżyńska-Bocheńska

Al-Ğāhiz, an Arabic scientist of the 9th century, belongs to the thinkers whose participation in and contribution to the development of the world science has not been recognized and appreciated. The great erudite and author of numerous works in various areas formulated, among others, the theory of social communication which may be compared to the late 20th century Mikhail Bakhtin’s theory of discourse. The opinions of the Arab intellectual from Basra, living in the Middle Ages, reveal surprising accuracy and lose nothing of their topicality. Prof. Krystyna Skarżyńska-Bocheńska, the author, tries to give justice to the learned man whose ideas became forgotten or were distorted by careless copyists and have not received the appreciation they deserved. She presents the results of her research into the problem of the “art of words” in Al-Ğāhiz’s considerations, confronting them with the newest establishments of the modern Arabic scientists.

Biżuteria arabska. Amulety, talizmany i ozdoby

Jolanta Mikołajczyk

Podążając tropem ewolucji biżuterii arabskiej od czasów Beduinów, możemy zobaczyć, jak zmieniała się na przestrzeni wieków i jakie trendy miały wpływ na jej dzisiejszy kształt i znaczenie. Biżuteria to manifestacja osobowości, identyfikator kulturowy, zabezpieczenie finansowe, sposób podkreślania statusu, przekazywania wiadomości, a nawet ochrony przed złymi mocami. Filigranowe wzory, zawiłe arabeski, roślinne motywy oplatające drogocenne perły od wieków wydobywane z morza z narażeniem życia... Biżuteria arabska przykuwa uwagę i zachwyca pięknem i tajemniczością. Naszyjnik manthura, pierścień al shadad, amulet taswir czy koraliki modlitewne misbaha – te tajemniczo brzmiące nazwy to zaledwie kilka przykładów spośród ogromnego bogactwa bliskowschodniej biżuterii. Świat kosztowności to opowieść o artystach-rzemieślnikach, bogatej symbolice, kontaktach międzykulturowych, magicznej mocy kamieni, talizmanach oraz enigmatycznych przesłaniach niesionych przez dźwięczne bransolety czy kunsztowne opaski na włosy.   Jolanta Mikołajczyk ukończyła studia na kierunku Informacja Naukowa i Bibliotekoznawstwo na UW ze specjalizacją biblioterapia. W czasie pracy w warszawskich bibliotekach i czytelniach naukowych pisała artykuły do „Poradnika bibliotekarza”. Należała do polskiej sekcji IBBY. Od 17 lat mieszka w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, gdzie zajmuje się odkrywaniem tajników tradycyjnej kultury i sztuki użytkowej. Była m.in. autorką artykułów do czasopisma „Psychologia Sukcesu” i korespondentką Informacyjnej Studenckiej Agencji (ISA). Jej hobby to szeroko rozumiana kultura świata arabskiego, celtyckiego i genealogia.

Egzotyczny świat sawanny. Kultura i cywilizacja ludu Hausa

Stanisław Piłaszewicz

W kulturze afrykańskiej bajki zajmują miejsce szczególne. Są typowym przejawem ustnej tradycji literackiej przekazywanej z pokolenia na pokolenie. Stąd wynika ich autentyzm, który jest źródłem wiedzy nie tylko o twórczości literackiej, ale również o społeczeństwie. Książka składa się z dwóch części. Pierwszą stanowi obszerny wstęp, przedstawiający entogenezę i krótką historię ludu Hausa. Jest to w istocie mała rozprawa naukowa prezentująca najnowsze osiągnięcia w badaniach nad językiem, kulturą oraz literaturą ludu Hausa. Druga część zawiera tłumaczenia bajek dokonane bezpośrednio z języka hausa. Bajki, będące w dużym stopniu ilustracją omawianych we wstępie zagadnień, zgrupowane są w blokach tematycznych, zgodnie z ich strukturą, treścią i przesłaniem dydaktyczno-moralnym. Łącząc naukową rzetelność z chęcią dotarcia do szerokiego kręgu Czytelników, publikacja ta umożliwia poznanie oryginalnej twórczości afrykańskiego ludu.

Historia Zimbabwe

Zins Henryk

Opracowanie to - pierwsze w polskiej literaturze historycznej - nie tylko dostarcza rzetelnych informacji, ale stanowi poważny przyczynek do dyskusji na temat wkładu Afrykanów do dziedzictwa ludzkości i jest dobrym przykładem dialogu międzykulturowego.