OSAMU DAZAI Literatura japońska. 2 książki: Uczennica i Zmierzch

Osamu Dazai

1) UCZENNICA „Poranki są takie, jak by to powiedzieć, bezczelne. Nie mogę znieść tego mnóstwa smutnych spraw, które mnie wtedy przytłaczają. Nie mogę! Nie mogę! Rano jestem najbrzydsza. Nogi mam ciężkie ze zmęczenia i już nic nie chce mi się robić. To pewnie dlatego, że nie śpię głęboko. „Kto rano wstaje...” – bzdura. Rano jest szaro. Zawsze, zawsze tak samo. Pustka. Kiedy rano leżę pod kołdrą, dopadają mnie czarne myśli. Nic mi się nie podoba. Same przeróżne, nieznośne rozczarowania, wszystkie na raz, wlewają się we mnie, doprowadzają do agonii. Ranki są podłe”. fragment utworu   „Uczennica” została napisana na samym początku literackiej kariery Osamu Dazai. Szybko jednak zyskała rozgłos – przede wszystkim dzięki mistrzowskiemu użyciu języka. Był to styl, który z powodzeniem mógłby znaleźć się w dzienniku nastoletniej dziewczyny, a jednocześnie – bardzo malowniczy i sugestywny. Dziś widzimy w tej opowieści ironiczny opis społeczeństwa i walkę jednostki o wolność. To tematy, które Dazai eksplorował nie tylko w swojej twórczości, ale które były też wiodącymi wątkami w jego krótkiej i burzliwej biografii. Osamu Dazai (właśc. Shūji Tsushima; 1909–1948) to jedna z najważniejszych postaci w literaturze japońskiej. W czasie swojego burzliwego – bo naznaczonego uzależnieniami i licznymi próbami samobójczymi – życia zasłynął jako mistrz nowego stylu, świetnie władający językiem, potrafiący głośno wyrazić stany uczuciowe kolejnych pokoleń młodych Japończyków. Młoda narratorka „Uczennicy” nadal jest na etapie odkrywania siebie, a stworzona przez Dazai kronika jej emocjonalnych przemian jest arcydziełem. Thomas Rimer, University of Pittsburgh Chociaż przedstawione w konkretnym czasie, miejscu i kulturze, przesłanie i przestroga od Dazai mają wydźwięk uniwersalny. David Stahl, Binghamton University SUNY   2) ZMIERZCH Autor powieści „Zmierzch” (Shayo, 1947), Dazai Osamu, jest legendą literatury japońskiej XX wieku. Od swej samobójczej śmierci w 1948 roku stał się obiektem kultu jako idealizowany buntownik i libertyn, występujący przeciw konformizmowi i dogmatom. Również wielu bohaterów jego opowiadań i powieści budzi empatię u czytelników, odczuwających brak pozytywnego celu w życiu. Zmierzch jest opowieścią o córce Kazuko opiekującej się umierającą matką, ostatnią damą w Japonii, symbolizującą dekadencję rodów arystokratycznych i ziemiańskich po wojnie światowej. Jest to jednocześnie pieśń o kobiecie, która mimo niesprzyjających okoliczności i utraty bliskich zdecydowała się obrać drogę aktywnej egzystencji w świecie, gdzie wszystko będzie musiała budować od nowa. Odrzuciła tradycyjna moralność, postanowiła żyć samodzielnie i samotnie wychowywać dziecko ukochanego mężczyzny...

NAJNOWSZE DZIEJE AFRYKI I BLISKIEGO WSCHODU - 2 książki

Martin Meredith, Jerzy Zdanowski

1) Historia Najnowsza Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej Dwieście lat historii Bliskiego Wschodu to okres obfitujący w wydarzenia – często burzliwe. Przez region przetoczyły się dwie wojny światowe. Po I wojnie światowej został on rozczłonkowany przez wielkie mocarstwa na nowe jednostki polityczne. Po II wojnie mocarstwa wciągnęły Bliski Wschód do zimnej wojny. Nie ominęły go także kolejne fale globalizacji. Jednocześnie większością państw regionu wstrząsnęły wydarzenia związane z wewnętrzną dynamiką rozwoju. Zamachy, przewroty, rewolucje i modernizacja to codzienność Bliskiego Wschodu w XX wieku. Który z tych procesów pozostawił najtrwalszy ślad w historii politycznej regionu? Poszukiwanie odpowiedzi na to pytanie jest jednym z celów tej książki. Jerzy Zdanowski, profesor nauk humanistycznych (2003), historyk i arabista, w latach 1978–2016 pracownik naukowy w Zakładzie Krajów Pozaeuropejskich oraz Instytucie Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Od 2003 r. wykładowca w Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, autor licznych publikacji o Bliskim Wschodzie.   2) Historia współczesnej Afryki Martin Meredith jest znany jako doskonały reportażysta, biograf, a także historyk (z akademickim epizodem w życiorysie), który od wielu lat poznaje Afrykę od środka. Ta książka stanowi największe jego wyzwanie. Zawiera barwnie zarysowaną panoramę krajów – od Kairu po Kapsztad i od Dakaru po Dżibuti, a także osób – od Nkrumaha po Mugabe i od Burgiby po Mandelę i wydarzeń – od pełnych nadziei i euforii chwil towarzyszących podniesieniu czerwono-zielono-złotej flagi Ghany oraz przejęcia władzy przez Nasera po przepełniające rozpaczą ludobójstwa w Rwandzie i doprowadzające do ruiny spichlerza Afryki ekscesy Mugabe. Trzeźwe, pozbawione ideologicznej otoczki spojrzenie Mereditha na Afrykę i jej współczesne problemy różni się od tak popularnego wśród profesjonalnych historyków ujęcia, zdominowanego przez nawoływanie do wyznawania europejskich grzechów. Autor ukazuje zarówno tragiczne dziedzictwo kolonializmu, jak i fatalną jakość i zgubną dla Afryki rolę rodzimych elit. Prof. Ryszard Vorbrich Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu   Historia współczesnej Afryki to książka obszerna, ale stanowi bardzo lekką lekturę – napisana jest bowiem tak niemodnym już prostym językiem. Martin Meredith stworzył opowieść o najnowszej historii Afryki, pozbawioną pseudointelektualnych ozdobników, dyskursu opartego na gender czy postkolonialnego gniewu. Bierze na warsztat każdy z większych krajów afrykańskich i opowiada, co się tam wydarzyło po uzyskaniu niepodległości. […] Afrykańscy przywódcy znienawidzą tę książkę! […] Wall Street Journal

Atlas radykalnego Islamu

Raufer Xavier

W książce opisano między innymi takie zagadnienia, jak: - historia powstania i rozwój odłamów islamu, ich twórcy i ideolodzy - pojawienie się muzułmańskich organizacji i grup radykalnych, ich przywódcy i zaplecze polityczne, społeczne, ekonomiczne - organizacja komórek zbrojnych, globalna sieć powiązań, rekrutacja, finansowanie, szkolenie - ośrodki dowodzenia, zamachy, porwania, ataki samobójcze i ich wykonawcy.

Język turecki

Tadeusz Majda

Język turecki, dawniej zwany również osmańskim, należy do grupy oguzyjskiej rodziny języków tureckich. Posługuje się nim ponad 80 milionów ludzi mieszkających w Republice Tureckiej i na emigracji. W ostatnich dziesięcioleciach język turecki zmienił się w stopniu porównywalnym jedynie ze zmianami, jakie zaszły we współczesnym języku hebrajskim. Dzięki systematycznej akcji "oczyszczania" języka z zapożyczeń arabskich i perskich na rzecz słów rdzennie tureckich zmieniło się zasadniczo słownictwo i języka literackiego, i mówionego. Tadeusz Majda jest turkologiem, profesorem w Zakładzie Turkologii i Ludów Azji Środkowej Uniwersytetu Warszawskiego. Wykłada język, literaturę, kulturę i sztukę turecką; zajmuje się także sztuką islamu. Wśród licznych publikacji w jego dorobku naukowym można wymienić "Katalog rękopisów tureckich i perskich ze zbiorów polskich", "Tureckie stroje i sceny rodzajowe: z kolekcji króla Stanisława Augusta: katalog rysunków", "Rozwój języka tureckiego w XVII wieku" oraz współtłumaczenie dzieła Arifa Alego "Daniszmendname. Księga czynów Melika Daniszmenda".