Amok

Stefan Zweig

Głównym jego przedmiotem zainteresowania Stefana Zweiga jako pisarza była psychologia człowieka. Znajdował się on pod znacznym wpływem pracy Zygmunta Freuda. Ocenia się, że był dobrym znawcą ludzkiej psychiki, co znalazło odzwierciedlenie w jego twórczości. Wyraźne ślady jego pasji życiowej noszą m.in. liczne opowiadania w tym i niniejsze - Amok. Amok to szał, stan niekontrolowanej emocji połączonej z żądzą mordu. Określenie to pochodzi od malajskiego/indonezyjskiego/filipińskiego słowa amuk, oznaczającego oszalałego z gniewu. (Za Wikipedią). Opowiadanie Zweiga zaczyna się bardzo intrygująco: W marcu roku 1912 w porcie neapolitańskim, przy wyładowywaniu towarów z okrętu powracającego z Indii zdarzył się dziwny wypadek, o którym gazety przyniosły długie i bardzo fantastycznie zredagowane sprawozdania. Pomimo że znajdowałem się jako pasażer na Oceanii, nie mogłem tak samo, jak i inni być świadkiem tego osobliwego wypadku, bo stało się to nocą, podczas wyładowywania węgla, kiedy wszyscy wysiedliśmy na ląd, celem uniknięcia tego przykrego hałasu, i zabawialiśmy się tam w kawiarniach lub w teatrach. W każdym razie ja osobiście myślę, że niektóre przypuszczenia, których wtedy nie wyjawiłem publicznie, mogłyby rzucić promyk światła na tę dziwaczną scenę, a czas, który odtąd upłynął, pozwala mi zużytkować pewną rozmowę, która bezpośrednio miała miejsce przed wzwyż wspomnianym epizodem.

Placówka postępu. An Outpost of Progress

Joseph Conrad

W "Placówce postępu" (An Outpost of Progress) Joseph Conrad kreśli mroczną opowieść o izolacji, moralnym upadku i tragicznych konsekwencjach ludzkiej chciwości. Dostępna w edycji dwujęzycznej polsko-angielskiej, historia śledzi losy dwóch Europejczyków, Kayertsa i Carliera, którzy zostają oddelegowani do zarządzania placówką handlową w sercu afrykańskiej dżungli. Początkowo obaj mężczyźni widzą w swojej misji szansę na zdobycie bogactwa i sukcesu, jednak bezsensowność ich codziennych zadań oraz rosnąca izolacja stopniowo ich przytłaczają. Gdy miejscowy księgowy, Makola, proponuje wymianę niewolników na kość słoniową, początkowe oburzenie Kayertsa i Carliera ustępuje miejsca chciwości. Decyzja o zaangażowaniu się w handel ludźmi staje się punktem zwrotnym, który ostatecznie prowadzi do ich moralnego i fizycznego upadku. Z czasem, odizolowani i osłabieni przez choroby, Kayerts i Carlier stają się ofiarami własnych demonów. Błaha kłótnia o cukier przeradza się w gwałtowny konflikt, który kończy się śmiertelnym strzałem. Zdesperowany i złamany Kayerts, w obliczu zbliżającego się parowca firmy, decyduje się na desperacki krok, który przypieczętowuje tragiczny finał tej opowieści. Conrad w mistrzowski sposób ukazuje, jak kruchość ludzkiej psychiki, potęgowana przez izolację i moralne kompromisy, może prowadzić do nieuchronnej katastrofy. "Placówka postępu" to wyjątkowe studium upadku człowieka, które w edycji dwujęzycznej pozwala jeszcze głębiej zanurzyć się w literackim geniuszu autora.

Powieści Józefa Ignacego Kraszewskiego. Tom 27

Józef Ignacy Kraszewski

Powieści Józefa Ignacego Kraszewskiego. Tom 27 to kolejny zbiór znakomitych utworów jednego z najbardziej płodnych pisarzy w historii literatury polskiej. Józef Ignacy Kraszewski (1812-1887), autor setek powieści, zasłynął z mistrzowskiego realizmu i umiejętności przenikania w psychologię swoich postaci. Jego twórczość w wyjątkowy sposób oddaje obraz życia w Polsce na przestrzeni wieków, łącząc wciągające fabuły z historycznym tłem. W Tomie 27 znajdziemy pięć wyjątkowych powieści: Wielki nieznajomy. Obrazy naszych czasów W pocie czoła. Z dziennika dorobkowicza W starym piecu. Studyum psychograficzne Warszawa w 1794 r. Powieść historyczna Wielki świat małego miasteczka. Powiastka To idealna lektura dla miłośników klasyki, którzy cenią zarówno literaturę realistyczną, jak i powieści z elementami fantazji i historii.

Zmartwychwstanie

Lew Tołstoj

W 1887 Lew Tołstoj w rozmowie z sędzią Anatolem Koni usłyszał historię, którą wykorzystał następnie jako inspirację dla przyszłej powieści: młody arystokrata, pełniący w sądzie funkcję ławnika, zobaczył na ławie oskarżonych dziewczynę, którą wcześniej uwiódł i porzucił. Dowiedziawszy się, że trafiła ona do domu publicznego, zaproponował jej małżeństwo, jako odkupienie wcześniejszych win. Dwa lata później pisarz przystąpił do pracy nad utworem, która trwała dziesięć lat. Akcja utworu rozgrywa się w latach 90. XIX w. Młody arystokrata Dymitr Iwanowicz Niechludow prowadzi spokojne, dostatnie życie, które polega głównie na zabawie i walce z nudą. Pewnego dnia, uczestniczy jako przysięgły, w procesie o zabójstwo. Wśród oskarżonych rozpoznaje Katarzynę Masłową (Katiuszę), dziewczynę, którą parę lat wcześniej wykorzystał i porzucił. Znał ją jako ciepłą, pogodną i dobrą osobę. Teraz dowiaduje się, że jest ona prostytutką, na dodatek podejrzaną o współudział w zabójstwie kupca Smielkowa. Uzmysławia sobie równocześnie, że to jego czyn doprowadził ją na dno moralnego upadku. Zmartwychwstanie było ogromnym sukcesem wydawniczym, jeszcze w roku pierwszego wydania zostało przetłumaczone na języki angielski, francuski i niemiecki. W 1900 we Francji ukazało się 15 wznowień powieści. W latach 1899-1900 opublikowano również 12 edycji niemieckich, zaś w 1900 powstały trzy przekłady utworu na język polski. Bolesław Prus poświęcił dziełu kronikę tygodniową w Kurierze Codziennym. Zmartwychwstanie stało się bezpośrednią przyczyną obłożenia Tołstoja ekskomuniką przez Rosyjski Kościół Prawosławny; decyzję tę ogłoszono w 1901. (Za Wikipedią).

Ludwik Kondratowicz

Franciszek Rawita Gawroński

Opowieść o życiu i dziełach Ludwika Kondratowicza, czyli Władysława Syrokomli. (ur. 29 września 1823 w Smolhowie, zm. 15 września 1862 w Wilnie) polskiego poety i tłumacza epoki romantyzmu. Nazywanego często lirnikiem wioskowym, autora ironicznych wierszy stylizowanych na XVIII-wieczną sielankę oraz przyśpiewek ludowych. (za Wikipedią).

Horla

Guy de Maupassant

Opowieść mistrza francuskiej nowelistyki (850 1893), jednego z najbardziej znanych przedstawicieli realizmu. Tym razem pisarz daje wyraz swojej fascynacji zjawiskami nadnaturalnymi, m.in. hipnozą, tworząc historię młodego człowieka zamieszkującego stary dom nad Sekwaną. Pisze on dziennik, w którym opisuje, jak jego szczęśliwe życie z niewyjaśnionych przyczyn zamienia się w koszmar. Ktoś (coś?) wypija nocą wodę z karafki i sprawia, że z domu znikają przedmioty. Bohater postanawia rozwikłać zagadkę istoty, która wydaje się wysysać z niego życie. Niezwykłość historii opowiedzianej po mistrzowsku przez Maupassanta sprawia, że napięcie rośnie aż do zaskakującego finału.

Jama

Aleksandr Kuprin

Znakomita, choć niełatwa do zaakceptowania przez wszystkich czytelników, ze względu na tematykę powieść społeczno-obyczajowa Jama powstawała w latach 19019-1915. Autor opowiada w niej o życiu prostytutek w burdelach. Historia została potępiona za nadmierny naturalizm. Wydawnictwo Nurawkina, które wydało Jamę w przekładzie na niemiecki, zostało postawione przed sądem przez prokuraturę za dystrybucję publikacji pornograficznych.

Targowisko próżności

William Makepeace Thackeray

Targowisko próżności: powieść bez bohatera (ang. Vanity Fair: A Novel without a Hero) powieść Williama Makepeace Thackeraya, wydana w 1847. Powieść jest satyrą angielskiego społeczeństwa początku XIX wieku. Była wielokrotnie ekranizowana. Pierwszym wydaniom towarzyszyły ilustracje autora. Oryginalny tytuł Vanity Fair autor zaczerpnął z alegorycznej opowieści Johna Bunyana Wędrówka Pielgrzyma z 1678 roku. Sam Thackeray w swojej powieści napisał: Atoli weźmy pod uwagę, że nasza powieść nosi tytuł Targowisko próżności, a targowisko próżności to bardzo podejrzany rynek, pełen fałszu, obłudy, kłamstwa i szacunku dla pozorów. Moralista, który widnieje na okładce (wierna podobizna twojego uniżonego sługi, szanowny czytelniku), nie nosi kapłańskiej togi, lecz strój właściwy osobom swojego stanu. Atoli człowiek powinien mówić prawdę taką, jaka jest mu wiadoma, bez względu na fakt, czy głowę mu okrywa czapka z dzwoneczkami, czy szerokoskrzydły pastorski kapelusz, a takie przedsięwzięcie stwarza konieczność niepomijania wielu spraw przykrych. (Za Wikipedią).