Po męstwie

Wojciech Śmieja

Polacy, stańcie się znowu mężami, jak byliście nimi za czasów świetności waszej, ale nie jedynie na polu bitwy! pisał filozof Bronisław Ferdynand Trentowski. Marszałek Piłsudski? Inżynier Karwowski? Lech Wałęsa? A może Adaś Miauczyński? Jaki był wzorcowy polski mężczyzna ubiegłego wieku? I czy w ogóle istniał? Wojciech Śmieja prowadzi nas przez kolejne dekady XX wieku, krok po kroku nakreślając historię polskiej męskości, jej archetypów i atrybutów: od honorowych ułanów przez awansujących robotników aż po transformacyjnych biznesmenów. Zapuszcza się również na peryferia, pisząc o tych, którzy nie mieścili się w dominującej narracji. Łącząc narzędzia antropologiczne z rozległą wiedzą literacką i kulturową, błyskotliwie obala mity i rozbraja stereotypy narosłe wokół polskich ikon męskości ubiegłego stulecia. Jednocześnie zachęca nas do refleksji nad tym, jak na nowo opowiedzieć historię Polski przez pryzmat przemian modeli bycia mężczyzną.

Order

Anton Czechow

Order Nauczyciel progimnazjum wojskowego registrator kolegialny, Lew Pustiakow, sąsiadował ze swoim przyjacielem Ledieńcowem. Do niego też skierował swe kroki rano w dzień Nowego Roku. — Uważaj, Grisza, o co chodzi — powiedział po zwykłych życzeniach noworocznych. — Nie byłbym cię trudnił, gdyby nie konieczna potrzeba. Pożycz mi, mój drogi, na dzisiejszy dzień twego „Stanisława”. Jestem dziś zaproszony na obiad do kupca Spieczkina. A znasz przecież tego durnia Spieczkina, okropnie kocha się w orderach i niemal za łotrów uważa tych, u których nie dynda coś na szyi albo na piersi... A prócz tego, ma dwie córki... wiesz, Nastia i Zina... Zwracam się do ciebie, jako do przyjaciela... Rozumiesz mnie. Pożycz mi, z łaski swojej, twego orderu. Wszystko to wypowiedział Pustiakow, jąkając się, rumieniąc i trwożnie spoglądając na drzwi. Ledieńcow zaklął, ale się zgodził. O godzinie drugiej po południu Pustiakow jechał w dorożce do Spieczkina i odchyliwszy trochę futra, spoglądał na swoją pierś. A na piersi świecił pozłotą i połyskiwał emalią cudzy „Stanisław”. ...Więcej jakoś szacunku nabiera się do siebie — rozmyślał nauczyciel — mała rzecz, kosztuje nie więcej, jak pięć rubli, a jaką sprawia furorę. [...]Anton CzechowUr. 29 stycznia 1860 r. w Taganrogu (Rosja) Zm. 15 lipca 1904 r. w Badenweiler (Niemcy) Najważniejsze dzieła: Śmierć urzędnika (1883), Nieciekawa historia (1889), Sala nr 6 (1892), Wyprawa na Sachalin (1895); Mewa (1896), Wujaszek Wania (1900), Trzy siostry (1901), Wiśniowy sad (1904) Urodzony w rodzinie kupieckiej, lekarz z wykształcenia. Swoje pierwsze utwory publikował w drugorzędnych pismach humorystycznych pod pseudonimami: ?Antosz Czechonte?, ?Człowiek bez żółci?, ?Brat swojego brata?. W początkowej fazie twórczości pisał wiele drobnych utworów, felietonów, humoresek, anegdot. Krytykował bezczynność rosyjskiego społeczeństwa wobec wszechobecnego zła. W 1890 roku odbył podróż na wyspę Sachalin, miejsca zesłania i katorg. Owocem podróży była praca literacko-naukowa. Jako dramaturg zyskał sławę dzięki współpracy z Konstantym Stanisławskim, wybitnym reżyserem i teoretykiem teatru. W 1901 roku poślubił jedną z wybitnych aktorek teatru Stanisławskiego MChaT, Olgę Knipper; była ona odtwórczynią większości pierwszoplanowych ról w jego sztukach. Zasłynął również jako mistrz krótkiej formy ? autor nowel i opowiadań. Zmarł na skutek wyniszczenia gruźlicą. autor: Danuta SzafranKupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Władcy wiatrów. Prawdziwe życie na morzu

Kpt. Adam Jakubczak, Kpt. Edyta Kos-Jakubczak

Czy rodzina, która zamieniła wygodne życie na lądzie i przeprowadziła się na jacht, może być szczęśliwa? Edyta Kos-Jakubczak i Adam Jakubczak mieli za sobą kilkuletnie doświadczenia z pracy w korporacjach na lądzie. Przenieśli się na morze, kiedy córka Kalinka miała dwa lata. Dorastała na pokładzie. Teraz uczy się online, za pośrednictwem Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą. Napisała własną książkę Kalinka na fali, ma też audycję w Polskim Radiu dla Dzieci pod nazwą Kapitanka Kalinka na morzu. Jej rodzice w rzadkich przerwach, kiedy nie pływają dla przyjemności, zajmują się czarterem jachtów i prowadzeniem rejsów komercyjnych. Są korespondentami niezliczonej liczby mediów tradycyjnych i elektronicznych. Władcy wiatrów to suma doświadczeń z nieprzerwanej rodzinnej żeglugi oraz morski dziennik czasu pandemii. Przygoda, odwaga i dystans do tego, co zostawili na lądzie. Czy z życia na morzu można utrzymać rodzinę? Jak wygląda pracowity dzień na jachcie? Jak wytrzymać z nastolatką w zamkniętej przestrzeni statku? Czy można pisać klasówkę na środku oceanu? Buszowanie po otwartych wodach i brzegach gorącej Afryki. Jak przeżyć chorobę, gdy najbliższy lekarz przyjmuje na lądzie? Podróżnicy i COVID. Pandemia na morzu. Mroźne morskie klimaty. Bałtyk zimą dla twardzieli. Delfiny przewodnicy. W czasie rejsu pomagają nie tylko złote rybki. Czy szczur lądowy może się stać wilkiem morskim? Czy można zostać kapitanem, pływając z rodzinką Jakubczaków? Ścieżka skippera. Najprzyjemniejsza strona wakacyjnych rejsów. Lazurowa woda i tysiące urokliwych wysepek. Rejs Jugo. Dołącz do załogi jachtu Sistrum. Nie uciekamy na morze przed życiem, tylko pływamy żeby życie nam nie uciekło.

Lato, gdy mama miała zielone oczy

Tatiana Țîbuleac

Aleksy, kipiący gniewem nastolatek, po ukończeniu szkoły zamierza pojechać z kolegami do Amsterdamu, zamiast tego jednak udaje się z matką na wieś do Francji. Mają spędzić razem lato. Ich trudna relacja powoli się odmienia, aż w końcu – na krótko – przechodzi w autentyczną bliskość. Po latach, już jako uznany artysta, Aleksy powraca pamięcią do dni spędzonych z mamą i w swoim wściekło-lirycznym monologu stopniowo – w serii retrospekcji i narkotycznych malarskich wizji – dociera do istoty tego, co wówczas przeżywał i czuł. „Tatiana Țîbuleac w swojej debiutanckiej powieści, świetnie przełożonej z języka rumuńskiego, opowiada o tej najpierwszej i najważniejszej więzi, jaką jest więź z matką. Opowiada w sposób zmysłowy, pełen melodii, nienawiści i czułości. Opowiada genialnie – jak nikt dotąd”. Maciej Topolski „Ból i piękno zawarte w tej książce dławią i zapierają dech. Jakby setki drobnych igieł wbijały się w ciało, przedostawały do żył i płynęły do serca. Aleksy snuje swoją cierpką balladę o kręgach traumy, wyśpiewuje gorzki lament, który zamienia się w poemat o nieubłaganym przemijaniu. Cierpienie zaklęte w głowach słoneczników, w polu ułamanych łodyg, w osieroconych sukienkach. Co pozostanie? Wspomnienia jak lśniące perły, tęsknota za zielonymi oczami matki, tkanka pamięci pokryta bliznami, a dla nas, czytelników – wszechpotężna moc literatury, która wysyca sensem pustkę losu”. Małgorzata Rejmer

Pieniądze w umyśle. Jak myślenie wpływa na motywacje

Wiesław Baryła

Dlaczego pieniądze są dla ludzi ważne i cenne? Dlaczego ludzie chcą mieć pieniądze, dlaczego dążą do ich posiadania? Książka ta dowodzi, że samo pomyślenie o dużej sumie pieniędzy nasila bieżącą motywację. Przy czym to pomyślenie może mieć zupełnie zdawkowy charakter, nie musi być myślą o tym, by zarobić duże pieniądze. Takie zdawkowe myślenie wzmaga chęć posiadania dóbr, chęć pomagania innym, odwzajemnienia pozdrowienia, ale także chęć agresywnej prowokacji czy chęć seksualną lub chęć tego, by dobrze wypaść na egzaminie. Książka pokazuje chorobliwą miłość człowieka do pieniędzy, które są w stanie przejąć kontrolę nad jego życiem. Znane mi teorie psychologiczne dotyczące znaczenia pieniędzy są mniej lub bardziej udane. Autorska propozycja Wiesława Baryły przedstawiona w książce Pieniądze w umyśle należy zdecydowanie do tej drugiej kategorii. Autor przedstawia nadzwyczaj zajmującą i oryginalną koncepcję motywacyjnych konsekwencji aktywizacji idei pieniądza oraz imponującą serię badań, które testują jej założenia. Wszystko to poprzedza przeglądem koncepcji i badań dotyczących stosunku człowieka do pieniędzy. Docenić należy, że wyraźnie wykracza poza perspektywę samej psychologii (czy nawet nauk społecznych), w interesujący sposób pokazuje historię pieniądza, jego znaczenie w poszczególnych okresach dziejów, jego magiczną moc. Z recenzji Dariusza Dolińskiego dla miesięcznika Charaktery Książka Wiesława Baryły to nowy smak w literaturze psychologicznej. Autor prezentuje niezwykłą erudycję nie tylko w dziedzinie, której książka jest poświęcona, lecz także w sferze ekonomii (świetny rozdział o pieniądzu), fizjologii czy biologii (idea transferu pobudzenia przez wizerunek pieniędzy). Hanna Brycz, autorka książki Instrukcja obsługi człowieka

Poznanie chorego

Antoni Kępiński

Jedna z pierwszych większych prac Antoniego Kępińskiego, będąca pokłosiem jego praktyki lekarskiej, wprowadza w problematykę szczególnej roli lekarza-psychiatry i pokazuje odrębność metody badania psychiatrycznego. Podobnie jednak jak inne książki tego autora (Lęk, Schizofrenia, Melancholia) zakresem ujęcia tematu wykracza daleko poza ściśle medyczne zagadnienia. Kępińskiego interesuje bowiem poznawanie psychiki człowieka. Opisując specyficzny kontakt chorego z lekarzem podkreśla konieczność głęboko humanistycznego stosunku do pacjenta, rozumienia go i wczuwania się w jego cierpienie dla prawidłowo przeprowadzonego procesu diagnostyczno-terapeutycznego. Proces ten jest zresztą w książce pokazany po prostu jako spotkanie z człowiekiem. Książka przekazuje treści, które zachowały aktualność dla obu stron tego swoistego dialogu. Pozostaje więc nadal pasjonującą lekturą dla lekarza i dla pacjenta oraz dla tych, którzy nie będąc pacjentami interesują się psychiką człowieka i jego stosunkiem do innych ludzi.

Elektronika. Leksykon kieszonkowy

Witold Wrotek

Elektronika jest wszędzie. Zrozum ją! Jakie zjawiska fizyczne umożliwiają działanie urządzeń elektronicznych? Jak rozwiązywać obwody prądu stałego i zmiennego? W jaki sposób projektować układy elektroniczne? Elektronika jest wszędzie — dzięki niej każdego dnia robimy zakupy, bawimy się, komunikujemy i przemieszczamy. Mniej lub bardziej zaawansowane technicznie urządzenia elektroniczne otaczają nas ze wszystkich stron. Wkraczają również w te dziedziny życia, w których jeszcze niedawno nawet nie umieliśmy sobie ich wyobrazić. Telefony komórkowe, komputery, telewizory, sprzęt AGD, terminale płatnicze, bankomaty — wszystko to są urządzenia elektroniczne, a sterowane elektronicznie są już nawet tak proste z pozoru przedmioty codziennego użytku, jak żelazka, odkurzacze czy piekarniki. Tej wszechobecności elektroniki nie towarzyszy jednak nawet podstawowa znajomość zasad jej działania wśród użytkowników, ponieważ większości osób wiedza ta wydaje się zbędna, nudna i zbyt trudna do opanowania. Mit ten pomaga obalić książka „Elektronika. Leksykon kieszonkowy”, która prostym i zrozumiałym językiem prezentuje najważniejsze wielkości i jednostki elektryczne, wprowadza w świat zjawisk fizycznych leżących u podstaw działania rozmaitych urządzeń oraz przedstawia zasady funkcjonowania układów elektrycznych i elektronicznych. Lektura leksykonu pomoże Ci zrozumieć sposób działania obwodów prądu stałego i zmiennego oraz przybliży metody wyznaczania parametrów ich pracy. Książka prezentuje zarówno podstawy techniki analogowej, jak i cyfrowej — stanowi zwarty i skrótowy, lecz zadziwiająco kompletny przegląd osiągnięć ludzkiej pomysłowości na tym polu. Całość uzupełniają wiadomości na temat narzędzi matematycznych niezbędnych do właściwego zrozumienia przedstawionego materiału oraz projektowania i analizowania układów elektronicznych. Wielkości fizyczne i jednostki używane w elektronice Zjawiska związane z przepływem prądu elektrycznego Prawa fizyczne rządzące działaniem obwodów Analiza obwodów prądu stałego i zmiennego Zasada działania tranzystorów i prostych wzmacniaczy Budowa i działanie analogowych układów elektronicznych Kombinacyjne i sekwencyjne układy cyfrowe Elektronika? Z leksykonem kieszonkowym to nic trudnego!

Polskie zmory. Psychoanaliza w międzywojniu. Wybór tekstów

Bartłomiej Dobroczyński

Książka jest kontynuacją oraz dopełnieniem antologii Od Jekelsa do Witkacego. Psychoanaliza na ziemiach polskich pod zaborami 1900‒1918 i realizuje dwa odmienne, choć uzupełniające się wzajemnie cele. Po pierwsze więc, pokazuje, że wbrew pokutującym nie tylko wśród laików opiniom psychoanaliza stanowiła w Polsce okresu międzywojnia realną siłę. Wywołała w rodzimych kręgach intelektualnych spory oddźwięk oraz zyskała grono oddanych zwolenników i zwolenniczek. Upewniają o tym fascynujące teksty zawarte w tej antologii. Wśród ich autorek i autorów znaleźć można zarówno postaci znaczące i szanowane w swoich środowiskach profesjonalnych (jak choćby Tadeusz Bilikiewicz, Stefan Borowiecki, Maurycy Bornsztajn, Gustaw Bychowski czy Natalia Zylberlast-Zandowa), jak i osoby mniej znane, stanowiące jednak „sól” naszej freudowskiej „ziemi”. Po drugie jednak, Polskie zmory prowokują do pytań, które dotyczą nie tylko przeszłości „polskiej psychoanalizy”, lecz również naszej trudnej współczesności. Czy bogata obecność psychoanalizy w piśmiennictwie i debatach intelektualnych międzywojnia „przeorała” świadomość Polaków i dokonała jej trwałej transformacji? Czy doprowadziła w Polsce do zmiany stosunku do takich kwestii jak podmiotowość i wolna wola, świadomość i nieświadomość, erotyka i seksualność, przemoc i rywalizacja? Lektura pozwala samodzielnie odpowiedzieć na te pytania i stwarza okazję do pogłębionej refleksji na temat naszej „narodowej” tożsamości oraz zastanowienia się nad tym, kim jesteśmy teraz i kim pragnęlibyśmy być w przyszłości. Objaśniając w błyskotliwym wprowadzeniu do tego tomu, dlaczego „psychoanaliza nam się nie udała”, Bartłomiej Dobroczyński rzuca mocne światło na rdzeń kultury polskiej. Nie inaczej jest w samej antologii: także za pośrednictwem symfonii głosów cudzych antologiście udaje się mówić o naszym kraju. Po pierwsze dlatego, że dzięki tym głosom otrzymujemy nieoczywisty wgląd w międzywojenną Polskę. Po drugie dlatego, że możemy tu obcować z siłami, które starały się wzbogacić naszą katolicko-szlachecko-chłopską kulturę o perspektywę psychoanalityczną, oraz tymi, które owym próbom się przeciwstawiały i które okazały się potężniejsze. Stąd też ta sumienna antologia jest po prostu arcyważną książką o Polsce. Adam Lipszyc Bartłomiej Dobroczyński (ur. 1958) – psycholog, dr hab., profesor nadzwyczajny w Instytucie Psychologii UJ. Zajmuje się historią psychologii, psychopatologii i psychoanalizy, irracjonalizmem, a także sztuką i alternatywnymi ruchami kulturowymi. Autor m.in. książek: New Age. Il pensiero di una ‘nuova era’ (1997), Idea nieświadomości w polskiej myśli psychologicznej przed Freudem (2005), Niezabliźniona rana Narcyza. Dyptyk o nieświadomości i początkach polskiej psychoanalizy (2018, z Mirą Marcinów) oraz Historia polskiej myśli psychologicznej. Wydanie nowe (2019, z Teresą Rzepą).