Stosunki narodowościowe na Wileńszczyźnie w latach 1920-1939. Wyd. 2

Joanna Januszewska-Jurkiewicz

Wilno i ziemia wileńska – to teren niezwykle ważny dla polskiej kultury i historii. Istotny i interesujący również z uwagi na swoją wielokulturowość, na wieloetniczność i zróżnicowanie wyznaniowe zamieszkujących tu niegdyś społeczności. Na tle wielkich wydarzeń dziejowych Autorka maluje barwny obraz życia codziennego lokalnej społeczności oraz relacji między narodami zamieszkującymi ziemię wileńską w dwudziestoleciu poprzedzającym kataklizm II wojny światowej. Książka jest efektem wieloletnich badań Autorki, przede wszystkim w zasobie Centralnego Archiwum Państwowego Litwy w Wilnie, które pozwoliły zrekonstruować meandry relacji polsko-litewskich, polsko-białoruskich, polsko-żydowskich. Przywołanie źródeł nieznanych, a kapitalnych dla poruszanego tematu to atut pracy korygującej dotychczasowe i wnoszącej nowe ustalenia do stanu badań historycznych. Czytelnik znajdzie tu m.in. opis intrygujących planów wspólnych, polsko-białoruskich działań powstańczych przeciw władzy sowieckiej, poufne oceny polskich władz administracyjnych dotyczące struktury narodowościowej województwa wileńskiego, losy projektu wprowadzenia żydowskiej autonomii kulturalno-narodowej na Litwie, dzieje konfliktów, a także prób porozumienia.   Nagroda Honorowa Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział w Krakowie oraz Wydziału Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego im. Wacława Felczaka i Henryka Wereszyckiego w 11. edycji Konkursu, 13 grudzień 2011 r.:   "Nagroda Honorowa za szczególne zasługi na polu naukowym i popularyzatorskim przyznana została: dr hab. Joannie Januszewskiej-Jurkiewicz Książka dr  hab. Joanny Januszewskiej-Jurkiewicz, STOSUNKI NARODOWOŚCIOWE NA WILEŃSZCZYŹNIE W LATACH 1920-1939 to efekt wieloletnich badań autorki, w których ukazuje ona różne aspekty relacji: polsko-litewskich, polsko-białoruskich oraz polsko-żydowskich. Praca nie tylko uzupełnia i poszerza badania nad problematyką stosunków narodowościowych na Wileńszczyźnie, ale również koryguje wiele dotychczasowych ustaleń. Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego."  Recenzja wyd. 1. ukazała się w „Białoruskich Zeszytach Historycznych” nr 34, 2011 r. (dostępna pod adresem: www.kamunikat.org)

Wstęp do wiedzy o grach tradycyjnych

Remigiusz Kopoczek

Książka stanowi kompendium wiedzy na temat historii gier tradycyjnych, ich funkcji i znaczenia w dziejach rozwoju społeczeństw. Zbiera wiadomości dotyczące poszczególnych grup gier oraz szczegółowo prezentuje ich zasady. W pięciu rozdziałach zostały omówione zagadnienia związane z samymi pojęciami „gra” i „zabawa”, gry planszowe, karciane, hazardowe oraz domino i układanki. Niewątpliwym atutem książki jest bogaty materiał ilustracyjny.

O pożytkach z badań z dziedziny socjologii i antropologii polityki. Próby refleksji

red. Jacek Wódz

Przedmiot zainteresowania autorów tekstów, które złożyły się na prezentowany tom, nie mieści się w jednej, konkretnej dyscyplinie naukowej. Nie jest to ani klasyczna socjologia, ani klasyczna antropologia kultury, ani klasyczna politologia, ani wreszcie nie są to typowo prawnicze rozważania. W grupie autorów znaleźć można socjologów, politologów, badaczy kultury... W pracy znalazły się teksty dotyczące polityki w wymiarze regionalnym oraz lokalnym, państwowym. Analizie poddano także pojęcie państwa, władzy oraz zagadnienie mitu – w kontekście władzy oraz w odniesieniu do konkretnych osób zajmujących eksponowane stanowiska w państwie, odgrywające decydującą rolę w życiu Polski, Maroka, Włoch. [21.11.2012]

Miejskość i duch innowacyjności

red. Krzysztof Bierwiaczonek, red. Marek S. Szczepański, red. Karolina Wojtasik

Książka Miejskość i duch innowacyjności zawiera autorskie artykuły analizujące współczesne zjawiska społeczne, kulturowe i gospodarcze związane z miastem i szeroko rozumianą innowacyjnością. Pojęcie to funkcjonuje w książce w wielu kontekstach związanych między innymi z zaangażowaniem obywatelskim, funkcjonowaniem miejskich przestrzeni publicznych, tworzeniem przemysłu kreatywnego, kampanii promocyjnych, procesem transferu technologii, a także nowej formy upamiętniania bliskich, jakimi są wirtualne cmentarze. Powiązanie tematyki miejskiej z refleksją nad innowacyjnością pozwala w nowej perspektywie spojrzeć na toczącą się aktualnie debatę próbującą odpowiedzieć na pytanie: jakie ma być współczesne miasto, jak ma funkcjonować, w jaki sposób może wykorzystywać potencjał mieszkańców, instytucji i firm, które działają na jego obszarze? Książka adresowana jest zatem do wszystkich, którzy interesują się współczesnymi problemami miasta i jego rozwoju. W sposób szczególny publikacja powinna zainteresować socjologów, ekonomistów, urbanistów, geografów społecznych oraz studentów kierunków społecznych, ekonomicznych i urbanistycznych.

Przystropowa strefa gazonośna w utworach karbonu południowej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego - występowanie, parametry zbiornikowe węgla oraz możliwości pozyskania metanu

Sławomir Kędzior

Praca omawia zagadnienie występowania gazów (metanu pokładów węgla) w górnej partii węglonośnych utworów górnego karbonu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Ukazuje powiązania procesów akumulacyjnych metanu z elementami budowy geologicznej południowej części zagłębia. Przedstawia również problematykę właściwości zbiornikowych pokładów węgla dla gazów (porowatość, przepuszczalność oraz zdolności sorpcyjne węgli dla metanu), a także zawiera dyskusję na temat ewentualnych możliwości wydobycia otworowego metanu z pokładów węgla w kontekście dotychczasowych niepowodzeń w tej dziedzinie w Polsce. Adresatem publikacji mogą być osoby oraz instytucje zajmujące się zagadnieniami dotyczącymi metanu pokładów węgla z punktu widzenia występowania, wydobycia oraz parametrów zbiornikowych węgla. W szczególności mogą to być placówki naukowe, przemysłowe (np. kopalnie węgla kamiennego, zakłady odmetanowania kopalń, firmy zajmujące się poszukiwaniem i eksploatacją gazu ziemnego, głównie metanu z pokładów węgla na terenie zagłębia górnośląskiego), ośrodki badawczo-rozwojowe czy firmy konsultingowe. Praca adresowana jest także do pracowników naukowo-dydaktycznych uczelni oraz studentów pragnących poszerzyć wiedzę na temat występowania i możliwości wydobycia metanu z pokładów węgla – znaczącego surowca z grupy niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego. [10.08.2012]

Oblężenie. Strategia pisarska - postrzeganie świata - motyw literacki

Małgorzata Krakowiak

Książka traktuje tytułową figurę oblężenia jako uniwersalny wzór postrzegania świata i indywidualnych zachowań. Autorzy, zainspirowani pomysłem Jerzego Kwiatkowskiego o polskim archetypie oblężenia, rozpatrują ten problem, analizując twórczość Zygmunta Haupta, Józefa Wittlina, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Jerzego Stempowskiego, Wiesława Myśliwskiego. Niekiedy poczucie pozostawania w oblężeniu związane bywa z sytuacją zewnętrzną (wojna, zdrada), innym razem - ma wymiar indywidualny i wewnętrzny, czasem wręcz psychotyczny.

Naukowcy. Osobowość, rola, profesjonalizm

red. Małgorzata Kitlińska-Król, Alicja Żywczok

Obszerną pracę zbiorową dotyczącą grupy zawodowej naukowców współtworzą przedstawiciele nauk społecznych, humanistycznych, medycznych i technicznych, co gwarantuje odpowiednią jakość dyskursu merytorycznego zaprezentowanego w formie odpowiednio sproblematyzowanych tekstów, w których opisano wyniki badań empirycznych i refleksje teoretyczne. Reprezentanci wielu dyscyplin naukowych podjęli badania, koncentrując się na problemach dotyczących sytuacji zawodowej naukowców, między innymi przezwyciężania barier indywidualnych i społecznych oraz uzyskiwania poczucia sensu twórczej pracy naukowej. W tym celu przeanalizowali takie kategorie porządkujące wyniki badań odnośnie do ludzi nauki, jak „osobowość”, „rola”, „profesjonalizm”.   Zasadniczą tezą pracy zbiorowej jest twierdzenie, że nauka nie rozwija się samoczynnie, ale za sprawą ludzi jej oddanych. Naukę tworzą ludzie-naukowcy, więc i w tej profesji obowiązują zasady wspierania człowieka – pracownika naukowego bądź naukowo-dydaktycznego. Realia ich codziennego życia i zmagań (choćby pokonywania ograniczeń biopsychicznych: zmęczenia, znużenia, wypalenia zawodowego) w znacznym stopniu wyznaczają dynamizm pracy naukowej. Twierdzenie to zyskuje na znaczeniu w sytuacji uprzedmiotowiającego traktowania reprezentantów tej grupy zawodowej (raz to – jako wydajnej taniej siły roboczej zasilającej przemysł i gospodarkę, innym razem – jako antidotum na wszelkie epidemie, plagi, kataklizmy, kryzysy, katastrofy, jakie trapią ludzkość). Stan zdrowia, kondycja psychofizyczna czy warunki, w jakich żyją i pracują naukowcy rzadko budzą zainteresowanie bądź troskę społeczną. Główną motywację do zbudowania pracy zbiorowej stanowiła obawa o los tej grupy profesjonalistów oraz skłonienie społeczeństwa do refleksji nad niepokojącymi procesami i mechanizmami sprowadzającymi działalność naukową choćby do produkcji elit intelektualnych. Zacieranie znaczenia działalności naukowej jako idei sprawczej pozytywnej przemiany świata i jako humanizującego programu badawczego może tworzyć zagrożenie dla regionalnej i globalnej inkluzji społecznej. Dotychczasowe publikacje z zakresu naukoznawstwa poruszały zazwyczaj problematykę: nauki jako dziedziny życia społecznego; dydaktyki bądź pedagogiki szkoły wyższej; idei uniwersytetu i etosu uniwersyteckiego; kultury akademickiej; relacji między różnymi podmiotami obecnymi na uczelni: pracownikami a studentami czy doktorantami; polityki w rodzimym szkolnictwie wyższym. Natomiast bardzo rzadko dotyczyły naukowców, a przecież badania nad uczonymi są niewątpliwie podstawowym i niezbędnym aspektem badania nauki. Praca, którą przedkładamy czytelnikom jest adresowana do uczonych reprezentujących wszystkie nauki i subdyscypliny. Polecamy ją również doktorantom i studentom oraz podmiotom współpracującym z uniwersytetem, choćby zawodowo stosującym wyniki badań, zwłaszcza odkrycia, wynalazki, racjonalizacje w określonych dziedzinach praktycznych. Sądzimy, że może okazać się interesująca również dla członków rodzin przedstawicieli tej grupy zawodowej, by lepiej poznali i zrozumieli specyfikę ich trudu badawczego. Do zapoznania się z jej treścią zachęcamy także praktykujących psychologów, pedagogów, nauczycieli, wychowawców, opiekunów i animatorów młodzieży, gdyż diagnozują oraz kształtują zainteresowania poznawcze swych uczniów, by tym lepiej przygotowali ich do przyszłego studiowania i ewentualnego zatrudnienia na uniwersytecie.

Czytaj po polsku. T. 6: Natasza Goerke: "Paralele", Ryszard Kapuściński: "Wewnątrz góry lodowej". Materiały pomocnicze do nauki języka polskiego jako obcego. Wyd. 3

oprac. Maria Czempka, Małgorzata Smereczniak

Edycja dla zaawansowanych (poziom C1). Prezentowane publikacje zapoczątkowują w popularnej wśród czytelników serii „Czytaj po polsku” nowy etap – książek przeznaczonych dla osób znających język polski na poziomie zaawansowanym, pragnących sprawdzić oraz doskonalić dotychczasową wiedzę. Zawierają nie, jak dotąd, tylko streszczenie utworu, ale pełną, autorską jego wersję wraz z przypisami objaśniającymi trudniejsze wyrazy – neologizmy stworzone przez autora, słowa rzadko używane, czy archaizmy. Za pomocą obszernego zestawu ćwiczeń czytelnik utrwala nowo poznane słownictwo, poznaje kontekst kulturowy i poszerza swą wiedzę językoznawczą. Podział ćwiczeń na grupy tematyczne pozwala skupić się na odpowiednich zagadnieniach: sprawdzeniu stopnia zrozumienia przeczytanego tekstu, gramatyce, ćwiczeniach w mówieniu i pisaniu. Nowością wydanych pozycji dla osób znających język polski na poziomie zaawansowanym jest także możliwość zapoznania się z twórczością autorów współczesnych (A. Sapkowski, R. Kapuściński, N. Goerke) oraz zetknięcia się z różnymi gatunkami literackimi (opowiadanie fantasy, reportaż).