Państwo wobec grup dominujących w gospodarce - perspektywa instytucjonalnej ekonomii politycznej

Anna Ząbkowicz

Jak w myśleniu o gospodarowaniu (nie tylko w ekonomii) uwzględnia się działalność grup dominujących i jaka rola w tym obszarze przypada państwu? Na ile teoria objaśnia m.in. sposoby koordynacji aktywności gospodarczej i fenomen korporacji, działania zbiorowe, konflikty interesów i walkę u podział dochodu? Autorka prezentowanej publikacji sięga do intelektualnych zasobów myślenia o gospodarce, które osadzają zjawiska ekonomiczne w znacznie szerszym niż gospodarka rynkowa kontekście społecznym, politycznym i historycznym. Na tym tle prezentowani są wybitni kontynuatorzy tego sposobu myślenia o gospodarowaniu, publikujący w XXI wieku. W kapitalizmie funkcjonują instytucje, które sprzyjają osiąganiu pozycji dominującej przez wielopodmiotowe organizacje gospodarujące. Skłonność do koncentracji siły ekonomicznej jest nieustannym wyzwaniem dla władzy państwa. Szansą na wzmocnienie przez państwo własnej pozycji przetargowej jest wejście w nowy strategiczny sojusz z grupami społecznymi. Celem książki jest zwrócenie uwagi na nieortodoksyjne (przynajmniej w ekonomii) kierunki myślenia i poglądy na ten temat * Oryginalność i znaczenie naukowe tej publikacji polega na uzupełnieniu i wzbogaceniu wiedzy z zakresu różnych nurtów ekonomii […]. Do nich należy znaczenie wielkich korporacji i tzw. grup dominujących w funkcjonowaniu współczesnego rynku i ogólnie systemu kapitalistycznego. Autorka słusznie uznała, że dorobek instytucjonalizmu i ekonomii politycznej jest dobrą podstawą teoretyczną do analizy i opisu, jaki jest współczesny kapitalizm, czyje interesy są najsilniej i najskuteczniej reprezentowane oraz jaką rolę odgrywa państwo będące bardzo ważnym regulatorem gospodarki i życia społecznego. Z recenzji prof. dra hab. Jerzego Wilkina Po raz pierwszy tak szeroko – przynajmniej w literaturze polskojęzycznej – zastosowano do analizy zjawisk determinujących kształt współczesnej gospodarki podejście tradycyjnego instytucjonalizmu, odrzucając jednocześnie neoliberalną perspektywę oglądu procesów gospodarowania. [...] Przywoływane za literaturą stanowiska służą do budowania własnego, oryginalnego [...] wywodu. Zaczerpnięte z literatury koncepcje są tu twórczo rozwijane. Przykładem może być myśl H. J. Changa o zdolności kanalizowania indywidualnej energii w kolektywnej przedsiębiorczości jako źródle sukcesu gospodarczego. Z recenzji prof. dra hab. Macieja Miszewskiego

Miasto

Bruno Jasieński

Bruno Jasieński But w butonierce Miasto Syntezja 1. Noc zimna. Zła. Przejmująca. Czarniawa. Chłodnista. Nie widać ani źdźbła. Deszcz leje, jak z cebra. Na rogu policjant-statysta Pod połę karabin podebrał, Otulił się ceratowym płaszczem Chodzi wolno, błyszczący, jak widmo, Deszcz mu spływa z kaptura na oczy. Po twarzy go chlaszcze. Moczy. Bębni po ceracie woda. Raz raz pach-pach-pach raz Woda Eh, czas!! Psa wygonić szkoda! Bieda nadałaż! Bębni, bębni po ceracie w... Bruno Jasieński Ur. 17 lipca 1901 r. w Klimontowie pod Sandomierzem Zm. 17 września 1938 r. w Moskwie Najważniejsze dzieła: But w butonierce (zbiór wierszy 1921), Pieśń o głodzie (poemat 1922), Ziemia na lewo (zbiór wierszy 1924), Słowo o Jakubie Szeli (1926), Nogi Izoldy Morgan (1923), Palę Paryż (1929), Zmowa obojętnych (1937) Właśc. Wiktor Bruno Zysman, awangardowy poeta, prozaik i dramaturg. Był synem lekarza. W latach 1914-18 mieszkał z rodziną w Moskwie; tam ukończył polskie gimnazjum, tam też zetknął się z rewolucyjnym, zarówno formalnie jak ideowo, nowoczesnym nurtem literackim. Studiował w Krakowie na UJ na różnych wydziałach. Jako jeden z ojców założycieli polskiego futuryzmu był autorem głównych manifestów w ,,Jednodńiuwce futurystuw z 1921 r. (Do narodu polskiego manifest w sprawie natychmiastowej futuryzacji życia, Manifest w sprawie poezji futurystycznej) oraz współtwórcą głośnej jednodniówki Nuż w bżuhu. Styl Jasieńskiego cechuje zręczne wykorzystanie tradycyjnej formy literackiej połączone z zastosowaniem śmiałej, ekscentrycznej metaforyki, brutalnych dysonansów, fantastycznych hiperboli. Adaptował też dla poezji nowoczesne formy wypowiedzi słownej (jak notatka reporterska, zapis telegraficzny), zaś obrazowanie w wierszu Marsz jest interpretowane jako oparte o technikę montażu filmowego. Stał się jedną z ofiar wielkiej czystki stalinowskiej w 1937 r., został aresztowany, skazany początkowo na zesłanie, a następnie na śmierć i rozstrzelany w więzieniu w Moskwie. Przez długi czas okoliczności i data jego śmierci były nieznane. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Learning pandas. Get to grips with pandas - a versatile and high-performance Python library for data manipulation, analysis, and discovery

Michael Heydt

Notatnik Literacki 1(6)/2025 NAGRODY

Praca zbiorowa

Najnowszy numer "Notatnika" niemal w całości poświęciliśmy tematowi nagród literackich. O nagrodach rozmawiamy (między innymi z Krzysztofem Siwczykiem), o nagrodach piszą dla nas pisarki i pisarze (między innymi Joanna Mueller i Jul Łyskawa), wreszcie nagrodom się przyglądamy i je liczymy - ile ich mamy, kto i ile na nie wykłada, kim są osoby decydujące o ich przyznawaniu. Czy gremia jurorskie zdominowane przez mężczyzn także mężczyzn nagradzały? I jaka zmiana nastąpiła (jeśli w ogóle nastąpiła), gdy w kapitułach zaczęły liczniej zasiadać kobiety? Mamy podejrzenie graniczące z pewnością, że podobnej analizy pola literackiego w Polsce dotąd nie było. To wszystko może brzmieć dość poważnie, ale też sama sprawa do błahych nie należy. W grze są pieniądze, do tego całkiem duże (trochę ponad 3,5 mln zł), w ogromnej większości publiczne, które na końcu trafiają do całkiem wąskiej grupy osób. I to w wyniku, bardzo często, decyzji ich kolegów i koleżanek po fachu. Brzmi to przecież jak przepis na problem. Jeszcze innym wątkiem tej nagrodowej opowieści są same nominacje, które - gdy wczytać się w część naszych tekstów - uznać można za perwersyjny rodzaj tortur, jaki ktoś dla osób piszących wymyślił. Ktoś bardzo źle im życzący. Ale znajdziecie w tym numerze też sporo rzeczy, które najzwyczajniej w świecie poprawią wam humor, zapewniając czystą frajdę z obcowania ze słowem pisanym. Niech przemówią nazwiska: Bielicki, Górniak, Herman, Janiak, Jarniewicz, Kapusta, Kotas, Murata, Pasewicz, Sołtys, Zano i inne. Miłej lektury!

Procesy biznesowe w praktyce. Projektowanie, testowanie i optymalizacja

Marek Piotrowski

Notacje Zasady projektowania i najczęściej popełniane błędy Optymalizacja i testowanie procesów Procesy biznesowe w polskich warunkach   Biznes procesowo uporządkowany W tej książce, napisanej przez specjalistę informatyka od piętnastu lat zajmującego się procesami biznesowymi, poznasz zagadnienia dotyczące tych procesów z perspektywy praktycznej. Może ona okazać się tym cenniejsza, że autor opisuje, jak to wszystko działa w polskich warunkach, a ponadto omawia zagadnienia dotyczące zarówno przedsiębiorstw komercyjnych, jak i urzędów publicznych. Dlatego właśnie należy spodziewać się raczej porad praktycznych niż wykładu o charakterze akademickim. Miejsce naukowych definicji zajmuje praktyka zdobyta dzięki latom doświadczeń i… popełnionym przez autora błędom, na których teraz możesz się uczyć. Marek Piotrowski skupia się na czterech blokach zagadnień. Rozdziały od 2. do 5. traktują o formalnych aspektach projektowania procesów, o procesie w ogóle, o używanych notacjach i rodzajach obiegów. Następna część zawiera omówienie praktycznych zagadnień związanych z procesami biznesowymi, najczęściej popełnianymi błędami, rozwiązaniami typowych problemów spotykanych w warunkach polskich przedsiębiorstw i optymalizacją. Część trzecia mówi o testowaniu i pomiarach procesów. Ostatni, 12. rozdział mówi o tym, jakie zmiany w organizacji implikuje wprowadzenie struktury zorientowanej na procesy.

Parowóz

Władysław Syrokomla

Władysław Syrokomla Wybryki dobrego humoru Parowóz Ej zimne ludziska, Germany, Brytany, Sklecili parowóz z żelaza kowany, Popchnęli go siłą ukropu i węgli, I myślą, że wielkiéj mądrości dosięgli. I jeszcze się jakieś Niemczysko mozoli, I jeszcze złorzeczy, że jedzie powoli. Nas tutaj na Litwie odległość nie nuży, Odkryliśmy sposób pośpiesznej podróży Bez pary, jesienią, przez drogi popsute, Przelecieć trzy mile za jedną minutę, Nie ważneż odkrycie? O zimni wy ludzi... Władysław Syrokomla Ur. 29 września 1823 w Smolhowie na Białorusi Zm. 15 września 1862 w Wilnie Najważniejsze dzieła: Margier, Urodzony Jan Dęboróg, Kasper Kaliński (Obrona Olsztyna), Janko Cmentarnik, Wielki Czwartek, Żywot poczciwego człowieka, Nagrobek obywatelowi; Chatka w lesie; Melodie z domu obłąkanych (zbiór poezji); Wycieczki po Litwie w promieniach od Wilna; Podróż swojaka po swojszczyźnie. Właśc. Ludwik Władysław Kondratowicz, pseudonim artystyczny utworzył z drugiego imienia i nazwy herbu rodzinnego. Poeta, pisarz i tłumacz doby romantyzmu. Był piewcą swojskości (przeciwny emigracji), idei demokratycznych (lecz nie rewolucyjnych), ludowości i rdzennej kultury litewskiej. Nazywał siebie ,,lirnikiem wioskowym" (tytuł jednego z wierszy), piszącym dla ,,braci w siermiędze i braci w kapocie". Jego styl cechuje programowa prostota języka, humor, niekiedy ironia (np. w nawiązaniach do sielankowych opisów życia na wsi). Solidaryzował się z egzystencją chłopów i drobnej szlachty, krytykował egoizm ziemiaństwa. Jego poglądy na współczesne mu tematy społeczne wyrażają m.in. wiersze Hulaj dusza! i Wyzwolenie włościan. Ważnym dokonaniem Syrokomli są przekłady łacińskojęzycznej literatury staropolskiej, m.in. Jana Kochanowskiego, Klemensa Janickiego, Sebastiana Klonowicza czy Macieja Kazimierza Sarbiewskiego - w pracy tej celem było przybliżenie rodakom spuścizny kultury polskiej. Ponadto tłumaczył również współczesną poezję rosyjską i ukraińską (Rylejewa, Lermontowa, Niekrasowa, Szewczenki), a nawet wielkich romantyków niemieckich (Króla Olch Goethego, liryki Heinego), te jednak przekłady nie są wierne i służyły raczej Syrokomli dla wyrażenia cudzym słowem tego, czego sam, w warunkach rosyjskiej cenzury, nie mógł pisać. Cieszył się popularnością w całym kraju, nie tylko na rodzinnej Litwie i Białorusi, ale również w Warszawie, Krakowie i w Wielkopolsce, gdzie w latach 50. przyjmowano go bardzo uroczyście. Ostatnie lata niedługiego życia Syrokomli naznaczył cień zbliżającego się powstania styczniowego. W 1861 r. wracając do Wilna z Warszawy, gdzie brał udział w manifestacjach patriotycznych (po części jako współpracownik ,,Kuriera Wileńskiego"), został aresztowany i uwięziony, a następnie osadzony przymusowo w Borejkowszczyźnie. Tam stworzył niezwykle dojrzałe liryki zebrane później w zbiorze Poezja ostatniej godziny (wyd. 1862, obejmują m.in. Melodie z domu obłąkanych). Dzięki usilnym staraniom przyjaciół zezwolono na jego powrót do Wilna na kilka miesięcy przed śmiercią. Został tam pochowany na cmentarzu na Rossie, a jego pogrzeb zgromadził tłumy i sam stał się demonstracją patriotyczną doby przedpowstaniowej. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Informatyka w biznesie 2022 [DEBIUTY STUDENCKI]

Helena Dudycz

Niniejszy zeszyt stanowi pierwszy zbiór tekstów przygotowanych przez studentów Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, którego tematem przewodnim jest informatyka w biznesie. Artykuły mają wysoki poziom merytoryczny. Zawierają one, co należy podkreślić, dobrze metodycznie opisane badania empiryczne. Na uwagę zasługuje aktualność podejmowanych przez studentów różnych wątków i zagadnień badawczych, interesujących z punktu widzenia zarówno teoretycznego, jak i praktycznego. Dotyczą one różnorodnych obszarów związanych z zastosowaniem metod, technologii i rozwiązań z szeroko rozumianej informatyki w biznesie.

Wysokie okno

Raymond Chandler

Słabi nie mają szans. Ubodzy, z prowincji, trafiają do wielkiego miasta, gdzie łatwo padają ofiarą ludzi bogatych, możnych, pozbawionych uczuć. A zaczyna się od skradzionej monety. Philip Marlowe ma ją odzyskać. Dzięki temu wchodzi w świat przesycony niewypowiedzianymi groźbami, znużeniem, słabością i siłą. I robi co może, żeby ocalić niewinną osobę. Chandler to mistrz nastroju i języka. Nikt, tak jak on, nie potrafi w jednym zdaniu opisać istoty rzeczy. Od chropawych zawołań mieszkańców przemysłowych przedmieść po mdło gładkie słówka bogatych próżniaków - wszystkie tony i rejestry brzmią prawdziwie. Po raz pierwszy możemy je docenić dzięki nowemu tłumaczeniu Bartosza Czartoryskiego!