Przedsiębiorczość, strategie i metody zarządzania przedsiębiorstwem

Natasza Duraj, Aleksandra Pieloch-Babiarz

Monografia dotyczy kluczowych problemów związanych zarówno z rozwojem przedsiębiorczości, jak również strategiami i metodami wykorzystywanymi w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Zawarto w niej wyniki badań autorów z różnych ośrodków naukowych, które odnoszą się do analizy wielu czynników wpływających na kreowanie przedsiębiorczości, a także diagnozy strategii i metod stosowanych w zarządzaniu współczesnymi przedsiębiorstwami, funkcjonującymi w warunkach zmiennego i niestabilnego otoczenia. Wskazano przyczyny i konsekwencje podejmowania decyzji o znaczeniu strategicznym dla współczesnych przedsiębiorstw. W sposób interdyscyplinarny ujęto ustanawianie zastawu na papierach wartościowych w polskich realiach gospodarczych w powiązaniu z bezpieczeństwem finansowym przedsiębiorstwa. Przedstawiono zarówno główne motywy podejmowania działań przedsiębiorczych w Europie, jak i znaczącą dywersyfikację działalności przedsiębiorstw sektora TSL, która ma miejsce szczególnie poza sekcją „Transport i gospodarka magazynowa”. Opisano też m.in. szeroko rozumiane problemy efektywności relacji w sieci, będące źródłem wartości współczesnych przedsiębiorstw działających w sieciach różnorodnych powiązań. Analiza ta odnosi się przede wszystkim do diagnozy efektów płynących ze współpracy organizacji w ramach sieci partnerskich oraz komponentów zdolności sieciowych oraz warunków niezbędnych dla wzrostu skuteczności kooperacji między organizacjami. 

Przedsiębiorczość technologiczna w procesie kreowania przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstw wysokich technologii

Zbigniew Chyba

Przygotowana monografia jest pierwszą na polskim rynku wydawniczym publikacją zwartą, która łączy koncepcję i uwarunkowania przedsiębiorczości technologicznej z procesem tworzenia przewagi konkurencyjnej przez przedsiębiorstwa wysokich technologii. Dotychczasowe tego rodzaju publikacje dotyczyły samej istoty przedsiębiorczości technologicznej oraz jej uwarunkowań w odniesieniu do małych i średnich przedsiębiorstw. Celem monografii jest ocena związków między kształtowaniem przedsiębiorczości technologicznej a tworzeniem przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstw wysokich technologii. Cel główny pracy przekładał się na cele i zadania szczegółowe: ● ocena wpływu opcji pozyskiwania technologii na kształtowanie przedsiębiorczości technologicznej; ● ocena wpływu ośrodków innowacji i przedsiębiorczości na kształtowanie przedsiębiorczości technologicznej w firmach sektora high-tech; ● ocena wpływu koncepcji "sustainable eneterprise" na kształtowanie przedsiębiorczości technologicznej; ● ocena wpływu myślenia projektowego "design thinking" na proces kształtowania przedsiębiorczości technologicznej w firmach high-technology; ● określenie kluczowych czynników decydujących o przewadze konkurencyjnej przedsiębiorstw high-technology; ● ocena kluczowych barier utrudniających rozwój przedsiębiorczości technologicznej w firmach high-tech; ● określenie wpływu uczestnictwa w klastrach przemysłowych na kształtowanie przedsiębiorczości technologicznej firm high-tech; ● określenie kluczowych determinant przedsiębiorczości technologicznej firm high-tech; ● określenie kluczowych determinant przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstw zaawansowanych technologii; ● ocena wpływu przedsiębiorczości technologicznej na proces tworzenia przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstw sektora high-technology.

Przedsiębiorczość zorganizowana. Startupy, inwestorzy, pieniądze

Arkadiusz Skuza

Dlaczego Twój genialny startup nie zarabia, nie działa globalnie? Do czego inwestorzy są Ci potrzebni? A może wcale nie są? Czy KFK, PARP, NCBiR mogą Ci pomóc? Młodzi Polacy są bardzo zdolni. Nasi programiści rokrocznie wygrywają konkursy o światowym zasięgu. Niemal codziennie słyszymy o kolejnym polskim wynalazku. Jak grzyby po deszczu wyrastają niewielkie, dynamiczne firmy, prowadzone przez dwudziesto- i trzydziestolatków, którzy w kilkuosobowych zespołach pracują nad udoskonaleniem wymyślonej przez siebie idei biznesu online. Tworzą startupy i całe serce, czas oraz pieniądze wkładają w ich rozwój. Jednak zwykle niestety zapominają o tym, że nie wystarczy dobry pomysł — trzeba go jeszcze dobrze sprzedać! Dookoła wciąż słyszymy, że pieniądze unijne psują rynek, a inwestorzy są chciwi i zabierają zbyt dużo udziałów. Przedsiębiorcy obawiają się iść tą drogą. Czy mają jakąś alternatywę? Autor tej książki wie, czym różni się genialny pomysł na biznes od zyskownego. Wielokrotnie pozyskiwał kapitał dla swoich firm w procesach inwestycyjnych. Jest także ekspertem od startupów i pomaga przedsiębiorcom działać na rynkach międzynarodowych. Zna rynek firm prowadzonych przez młodych przedsiębiorców w Polsce i USA. Teraz swoją wiedzą dzieli się z Tobą, młody właścicielu obiecującej firmy. Dowiesz się stąd m.in., co powoduje, że polskiemu przedsiębiorcy trudno przebić się na rynkach zagranicznych, gdzie leżą źródła kapitału inwestycyjnego oraz czy możliwe jest prowadzenie firmy opartej tylko na technologii, z pominięciem sprzedaży i marketingu.

Przedsiębiorstwa krajowe i zagraniczne w Polsce. Warunki i efekty działania

Magdalena Jasiniak

Po latach rozwoju gospodarki krajowej, transformacji ustrojowej i towarzyszącym im nieustającym procesom globalizacji naturalnym zjawiskiem stało się funkcjonowanie przedsiębiorstw krajowych i przedsiębiorstw zagranicznych w ramach tego samego rynku. Przedsiębiorstwa te działają zatem wśród niemalże takich samych uwarunkowań składających się na zewnętrzne bliższe i dalsze otoczenie przedsiębiorstwa. Posiadają jednak różne możliwości pozyskiwania różnych zasobów, umiejętności zarządzania nimi oraz różne motywy postępowania, co wpływa na możliwość osiągania przez przedsiębiorstwa krajowe i zagraniczne rożnych efektów działalności.

Przedsiębiorstwa rodzinne w otoczeniu globalnym. Analiza porównawcza ekspansji międzynarodowej firm rodzinnych i nierodzinnych z rynku NewConnect

Wojciech Popczyk

Monografia dotyczy ważnego z perspektywy naukowej i aplikacyjnej problemu zachowań przedsiębiorstw na rynkach międzynarodowych. Problem jest poznawczo ważny, gdyż dominujące przekonanie o lokalnej skali działania rzadko jest konfrontowane z rozpoznaniem rzeczywistych strategii przedsiębiorstw rodzinnych . Jest to widoczne zwłaszcza na gruncie polskim. Autor analizuje tendencje w rozwoju współczesnego otoczenia biznesu i konfrontuje je z zachowaniami strategicznymi przedsiębiorstw rodzinnych. Z punktu widzenia aplikacyjnego praca jest formą wspierania przedsiębiorstw rodzinnych w ich wysiłkach funkcjonowania na rynkach zagranicznych - poznanie uwarunkowań tych zachowań pozwoli na zastosowanie skutecznych instrumentów przez właścicieli, instytucje wspierania biznesu, ośrodki akademickie i działania rządu. Tradycyjne spojrzenie na zachowania przedsiębiorstw rodzinnych przez inwestorów i instytucje finansowe stawia je w pozycji „upośledzonej” w stosunku do konkurentów nierodzinnych . Jak wynika z badań zamieszczonych w pracy, są to skojarzenia nie tylko niesprawiedliwe, lecz nieprawdziwe.

Przedsiębiorstwa rodzinne w Polsce. Znaczenie ekonomiczne oraz strategiczne problemy rozwoju

Jan Jeżak

W książce określono skalę ekonomicznego znaczenia przedsiębiorczości rodzinnej dla gospodarki polskiej. Przedstawiono też rolę i znaczenie przedsiębiorczości rodzinnej na świecie oraz cechy specyficzne, decydujące o potrzebie odrębnego traktowania tej kategorii przedsiębiorstw. Na podstawie wyników próby 1501 polskich przedsiębiorstw, zidentyfikowano liczebność firm rodzinnych, ich znaczenie ekonomiczne (mierzone m.in. uzyskiwanymi przychodami ze sprzedaży i wielkością zatrudnienia) oraz uzyskano opinie na temat zalet i wad firm rodzinnych w ocenie ich właścicieli. Uzasadniono potrzebę myślenia strategicznego, role wspólnej wizji przyszłości rodziny i firmy oraz najważniejsze rodzaje strategii oparte na klasycznym podziale na strategie ekspansji oraz dywersyfikacji. Opisano innowacyjność traktowaną jako źródło ich konkurencyjności, procesy internacjonalizacji działalności firm rodzinnych, źródła ich finansowania, w tym klasyczne oraz nowoczesne formy pozyskiwania kapitału finansowego, przydatne przy obsłudze bieżących potrzeb firmy oraz finansowaniu procesów rozwoju, zarządzanie kapitałem ludzkim, specyficzne relacje pomiędzy pracownikami – członkami rodziny a pracownikami „z zewnątrz”. Ukazano wpływ właściwie zorganizowanego procesu zarządzania ludźmi na konkurencyjność firmy rodzinnej oraz jej efektywność rynkową i finansową, a także bardzo specyficzny problem, jakim jest sukcesja, czyli międzypokoleniowy transfer władzy i własności w firmach rodzinnych. 

Przedsiębiorstwa w obliczu wyzwań XXI wieku

Małgorzata Porada-Rochoń, Małgorzata Brojak-Trzaskowska, Dominika Kordela, Monika Tomczyk

Wielowątkowe studium funkcjonowania przedsiębiorstwa w warunkach współczesnej gospodarki. Publikacja podejmuje ważny temat, szczególnie w kontekście wyzwań, przed którymi stoją kierujący przedsiębiorstwami w XXI wieku. Autorki dokonały rozpoznania problemów i wyzwań pojawiających się przed przedsiębiorcami obecnie i w przyszłości. Ważnym zagadnieniem przedstawionym w monografii jest próba połączenia problematyki modeli biznesowych, finansowania i innowacji oraz zebrania tych szerokich i niełatwych zagadnień w powiązane ze sobą treści.

Przedsiębiorstwo i rynek

Wiesław Janik, Artur Paździor (red.)

Niniejsza monografia poświęcona jest powyższym zagadnieniom. Zawiera ona 10 artykułów. Ich autorzy koncentrują się na problemach tworzenia informacji sprawozdawczej, czynnikach kształtujących ceny rynkowe akcji, optymalizacji struktury kapitałowej, roli kapitału społecznego w przedsiębiorstwach oraz problemach związanych z pozyskiwaniem klientów.

PRZEDSIĘBIORSTWO W KLASTRZE - WYZWANIE DLA ZARZĄDZANIA CZY KAPRYS RYNKU

Jolanta Staszewska

W niniejszej książce uwzględniono różnorodne aspekty zarządzania w klastrach przedsiębiorstw. Przeanalizowano teoretyczne podstawy klastrów, strategie zarządzania, komunikację i współpracę, elastyczność przedsiębiorstwa wobec kaprysów rynku, zarządzanie zasobami ludzkimi oraz aspekty prawne i regulacyjne. Poprzez studia przypadków, przykłady udanych klastrów oraz narzędzia ewaluacyjne można zrozumieć, jak przedsiębiorstwa mogą skutecznie zarządzać w klastrze, wykorzystując zarówno możliwości, jak i wyzwania płynące z działania w takim środowisku. Autorka dąży do zaprezentowania kompleksowego obrazu klastrów przedsiębiorstw, z uwzględnieniem zarówno teoretycznych podstaw, jak i praktycznych aspektów zarządzania w tym kontekście. Podjęto próbę dostarczenia czytelnikowi narzędzi i wskazówek dotyczących skutecznego zarządzania w klastrze oraz kierunków działania, które mogą być stosowane w celu osiągnięcia sukcesu w takim środowisku.

Przedsiębiorstwo w nowej rzeczywistości gospodarczej. Relacje - zmiany - strategie

Piotr Tomski, Katarzyna Olejniczak-Szuster (red.)

Dynamika i złożoność zmian związanych z rozprzestrzenianiem się koronawirusa SARS-CoV-2 i wywoływanej przez niego choroby COVID-19 przyczyniły się do zmiany perspektyw poznawczych i priorytetów na całym świecie. Pandemia nie tylko stała się zagrożeniem dla zdrowia publicznego, ale też silnie zakłóciła funkcjonowanie całych gospodarek, wpływając na rynek pracy, sposoby zarządzania przedsiębiorstwami czy globalne łańcuchy dostaw. Pomimo wprowadzenia różnego rodzaju ograniczeń i obostrzeń rzeczywistość pandemiczna przyczyniła się do zupełnie nowego sposobu podejścia do prowadzenia biznesu. Wielu przedsiębiorców znalazło się nagle w sytuacji bezprecedensowej, a tym samym zostało zmuszonych do szukania nowych rozwiązań w wielu obszarach swojej działalności oraz do opracowania strategii działania dostosowanej do otaczającej rzeczywistości. Treść niniejszej monografii to efekt nałożenia się na siebie permanentnych zmian w otoczeniu przedsiębiorstw, które zostały wręcz uznane za stały element krajobrazu ich gospodarowania. Podjęte  przez Autorów kwestie stanowią odniesienie do tych zmian i prezentują szereg działań mających na celu przeciwdziałanie skutkom pandemii COVID-19.   Niniejsza publikacja  w znaczący sposób poszerza wiedzę z zakresu działań zarządzania przedsiębiorstwem w nowej rzeczywistości gospodarczej, stwarzając impuls do dyskusji na temat wpływu COVID-19 na funkcjonowanie współczesnych przedsiębiorstw. W książce omówiono: czynniki wpływające na pozytywne wyniki podmiotów gospodarczych w podsektorze wyrobów z gumy oraz deweloperskim ze szczególnym uwzględnieniem kwestii kapitału relacyjnego i zorientowania na interesariuszy; ocenę stabilności finansowej przedsiębiorstw wybranych sekcji zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD) w dwóch wybranych okresach kryzysu gospodarczego;  wyselekcjonowane rozwiązania w zakresie ujęcia w księgach rachunkowych form pomocy z tytułu tzw. tarczy antykryzysowej, ukierunkowanych na zwalczanie kryzysu spowodowanego pandemią COVID-19; istotę sukcesji oraz jej znaczenie w aspekcie rozwoju przedsiębiorstwa rodzinnego; wpływ SCRM na budowanie marki firmy poprzez wykorzystanie zaangażowania klientów, dzięki ich aktywności w social mediach; teorię grafów i sieci w obszarze rekomendacji, w szczególności modeli matematycznych stanowiących podstawę do konstruowanych na ich bazie algorytmów i systemów rekomendacji; opinie konsumentów odnoszące się do zarządzania relacją pomiędzy nimi a przedsiębiorstwem produkcyjnym; znaczenie zastosowania czterobrygadowego systemu pracy w rodzinnym przedsiębiorstwie produkcyjnym; problematykę zmiany postaw pracodawców, wywołanej pandemią COVID-19, w aspekcie pracy zdalnej; koncepcję narzędzia, jakim jest aktualna luka strategiczna, oraz określono jego zastosowanie podczas realizacji strategii.  

Przedsiębiorstwo w poczwórnej helisie

Anna Tomaszuk, Anna Wasiluk

Celem głównym pracy jest próba usystematyzowania dotychczasowego dorobku naukowo-badawczego dotyczącego współpracy przedsiębiorstw z podmiotami poszczególnych sektorów poczwórnej helisy oraz opracowanie implikacji dla teorii i praktyki. Publikacja skierowana jest do szerokiego grona odbiorców, zarówno do osób działających w sferze naukowej współczesnej rzeczywistości, zajmujących się poruszanymi zagadnieniami, jak i praktyków oraz decydentów kreujących obecną rzeczywistość gospodarczą. Nie ulega wątpliwości, że z racji bogatej warstwy teoretycznej książka ta może się stać również interesującą pozycją dla studentów zgłębiających zagadnienia współpracy i zaufania międzyorganizacyjnego.

Przedsiębiorstwo w upadłości. Uwarunkowania prawne - wycena - model sprawozdania finansowego

Sławomir Jędrzejewski

 Publikacja poświęcona jest kluczowym zagadnieniom rachunkowości i sprawozdawczości finansowej spółek kapitałowych, wobec których przyjęcie założenia kontynuacji działalności nie jest zasadne. W opracowaniu skoncentrowano się na spółkach kapitałowych najczęściej występujących w Polsce, czyli spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, jednak zaproponowane rozwiązania mogą być stosowane we wszystkich podmiotach. Ponadto przedstawiono propozycje zmian wybranych elementarnych zasad rachunkowości i regulacji w prawie upadłościowym. Jedną z zasadniczych zmian w tym obszarze jest propozycja utworzenia instytucji tzw. poczekalni upadłości. Inne rozwiązania opisywane przez autora dotyczą szczegółowych zasad wyceny masy upadłościowej. Propozycje modyfikacji zarówno prawa bilansowego, jak i prawa upadłościowego zostały uzupełnione o praktyczny przykład sposobu sporządzania sprawozdania finansowego spółki w upadłości. Prezentowana publikacja wychodzi naprzeciw potrzebom praktyki gospodarczej i dostarcza wyczerpujących informacji o zasadach rachunkowości jednostek znajdujących się w upadłości. Będzie ona zatem przydatna w pracy szerokiemu gronu odbiorców: członkom zarządów przedsiębiorstw, wobec których została ogłoszona upadłość, wierzycielom, syndykom masy upadłościowej, likwidatorom, sędziom sądów gospodarczych, właścicielom firm sensu largo, a także studentom studiów ekonomicznych i menedżerskich drugiego stopnia oraz studiów podyplomowych.

Przedsiębiorstwo w warunkach współczesnej gospodarki rynkowej. Finansowanie, pomiar, efektywność

Agnieszka Janus, Rafał Jóźwicki, Dorota Kobus-Ostrowska, Mariusz Nyk

Celem monografii jest stworzenie kompendium wiedzy o charakterze teoretyczno-empiryczno-aplikacyjnym, obejmujące podstawy teorii finansów, ze szczególnym uwzględnieniem problemów finansowania współczesnych przedsiębiorstw, metodologię pomiaru ich dokonań (analiza ex post) i zamierzeń rozwojowych (analiza ex ante). Unikatowy charakter monografii odzwierciedla kompozycja jej zawartości, która uwidacznia się zarówno w strukturze, jak i prezentowanych treściach. Wszystko to poparte licznymi przykładami empirycznymi. Monografia składa się z sześciu rozdziałów. Pierwszy rozdział zawiera teoretyczne zagadnienia odnoszące się do definicji najważniejszych pojęć związanych z finansami przedsiębiorstw. Dwa kolejne rozdziały przedstawiają najczęściej wykorzystywane przez współczesnych przedsiębiorców źródła finansowania. Z kolei czwarty rozdział został poświęcony wstępnej analizie i ocenie gospodarki finansowej przedsiębiorstwa oraz wzbogacony o studium empiryczne. W rozdziale piątym autorzy przedstawiają stosowane w praktyce gospodarczej metody, które umożliwiają oszacowanie wartości przedsiębiorstwa wraz ze studium przypadku. W rozdziale szóstym autorzy wyjaśniają fundamentalne zagadnienia związane z pojęciem „efektywności” i omawiają kluczowe metody oceny projektów inwestycyjnych, posiłkując się przy tym licznymi przykładami liczbowymi. Dlatego też, uwzględnienie w jednej pozycji literaturowej najważniejszych problemów teorii, analizy i oceny, a także empirii finansów przedsiębiorstw, za szczególnym uwzględnieniem aspektu ich finansowania, to największy jej walor.

Przedszkolaki

Mander

Gdy za siebie czasem spojrzysz, Albo patrzysz w dal bezkresną, To się tylko trochę dziwisz, Że tak dzieci szybko rosną.   Różne w życiu są etapy, Różnie jest na życia szlakach, Tomik, który masz przed sobą, Traktuje o przedszkolakach.   Warto czasem się zatrzymać, Pośród zdarzeń prozaicznych, Historyjki tu spisane, Są na faktach autentycznych.   I choć czasem milusińscy, Mogą być przyczyną złości, Naszą chlubą są i dumą, I powodem do radości.

(Przed)szkolne spotkania z lekturą

Małgorzata Wójcik-Dudek

Publikacja jest pokłosiem kolejnego spotkania badaczy literatury dla dzieci i młodzieży z ośrodków uniwersyteckich z całej Polski, jak również z zagranicy, którzy dyskutowali nad problemem atrakcyjności pierwszych spotkań dziecka z książką dobraną tak, by uwzględniała ona potrzeby młodych odbiorców. Zawartość księgozbioru niedorosłego czytelnika, gromadzonego dzięki zgodzie rodziców, opiekunów czy nauczycieli, stanowi bowiem najlepszy sprawdzian z demokracji czytania: w jakim stopniu młody człowiek decyduje o tytułach w swojej biblioteczce czy o książkach wypożyczanych z biblioteki, a w jakim ten wybór jest podyktowany sentymentem, gustem czy w końcu przyzwyczajeniami dorosłych. Zagadnienia te doczekały się szerszego ujęcia w niniejszej publikacji. Autorzy tekstów, znawcy literatury dla dzieci i młodzieży, krytycy literaccy, dydaktycy, pedagodzy, bibliotekoznawcy i nauczyciele, podjęli próbę rozpisania na głosy pojemnego hasła ‒ (Przed)szkolne spotkania z lekturą. Tak powstał polifoniczny charakter tomu: rezultat rozmaitych odczytań frazy zaproponowanej przez redaktorki. I tak, przedrostek „przed” sprowokował do przyjęcia perspektywy pedagogicznej, związanej z wychowaniem przedszkolnym i wczesnoszkolnym, często również pogłębionej refleksją terapeutyczną. Wokół kolejnego elementu tytułu  ‒ „szkolne” ‒ oscylowały przede wszystkim wypowiedzi dydaktyków, zarówno te proponujące rozwiązania metodyczne, dotyczące konkretnych tekstów literackich, jak i te, mające ambicje stworzenia szkicu historii recepcji lektury obecnej lub już nieobecnej w obowiązującym kanonie szkolnym. Ostatni człon hasła: „spotkania” – skłonił badaczy do metodologicznego namysłu wspierającego interpretacje „tradycyjnych” i „ponowoczesnych” tekstów pisanych z myślą o młodych odbiorcach oraz do interdyscyplinarnej refleksji sytuującej czytanie na pograniczu epistemologii, ontologii i aksjologii. Tak zarysowana problematyka publikacji, będącej pokłosiem kolejnego spotkania badaczy literatury dla dzieci i młodzieży z ośrodków uniwersyteckich z całej Polski, jak również z zagranicy, z pewnością stanie się interesującą lekturą dla szerokiego grona odbiorców: teoretyków literatury, pedagogów, bibliotekarzy, nauczycieli, a także rodziców.

Przedświt

Klara Nowakowska

Klara Nowakowska Niska rozdzielczość Przedświt *Gekon na ścianie łazienki nie jest żadnym buddą!* Jednak od niego zaczyna się wymazywanie obrazu, który z nas wyrasta, przerasta, rozprasza się z każdą unicestwianą minutą, i pozostawia jak... Klara Nowakowska ur.1978 Najważniejsze dzieła: Zrosty (1999), Ulica Słowiańska (2012), Niska rozdzielczość (2013) Poetka. Mieszka we Wrocławiu, co znalazło odzwierciedlenie w pełnym lokalnego kolorytu tomiku Ulica Słowiańska. Jeden z jej wierszy zapisano zresztą na wspomnianej ulicy na płycie chodnikowej. Laureatka Nagrody Głównej IV Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Jacka Bierezina 1998 za projekt tomu Zrosty, nominowana do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius 2014 w kategorii książka roku za tom Niska rozdzielczość. Większość jej wierszy hołduje poetyce minimalizmu. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Przedświt

Józef Czechowicz

przedświt pół globu wypływa spod nocnych gwiezdności  śpiący już ręce unoszą a zasiani są gęsto jak sieć  przedświt schodzi łagodnie ma moc uspokoić uprościć  lecz zginie gdy się w niebo wleje płonąca miedź  północ sączyła udrękę cóż z tego zabłysła woda  można choć konno uciec uciec wzdłuż niskich wierzb  tu koń tu na wprost drogą pachnie jesienna uroda  zaranna rosa liże po rękach liże jak zwierz    jest wybawienie kupcy cieśle prorocy złodzieje  patrzeć młodo  widnokrąg ugnie się niby rzemień  zanim rozdnieje strzemię    powietrze rwiesz to pęd to pęd u czoła wiatr i wiatr  u pięt promienie wierzb unosi wiatr i wiatrem koń  w czerwony pęd w niebieski pęd w zielony pęd  ha w wodospadach pagórków tętent lotnej pogoni  najbliżsi nienawistni na koniach smolistych i rydzych  chcesz czy nie chcesz zaliczonyś do nich  widzisz    w świtaniu pałającym przewala się tłum jeźdźców  a oddalając się rosną  o klęsko  dno    zawrzały jednocześnie noc północ świt i wieczór  droga strumień wierzbiny burzą się wirują grzmią  a konie jak urastają gniotąc ogromem jesień  w potwornych obłoków leju znikasz i ty i oni i wszystko    i nie wiadomo gdzie się  ozwała trąbka żołnierska  grając opadłym z wierzb listkom    [...]Józef CzechowiczUr. 15 marca 1903 r. w Lublinie Zm. 9 września 1939 r. w Lublinie Najważniejsze dzieła: ballada z tamtej strony, żal, nic więcej, nuta człowiecza, tomy wierszy: Kamień (1927), Dzień jak co dzień (1930), Ballada z tamtej strony (1932), W błyskawicy (1934), Nic więcej (1936), Nuta człowiecza (1939). Polski poeta dwudziestolecia międzywojennego, w latach trzydziestych związany z grupą literacką Kwadryga, przedstawiciel tzw. drugiej Awangardy, której twórczość cechował katastrofizm. Jako ochotnik jeszcze przed zdaniem matury wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r. Z wykształcenia, zamiłowania i zawodu nauczyciel (ukończył też studia w zakresie pedagogiki specjalnej). Redaktor m. in. czasopism dla dzieci "Płomyk" i "Płomyczek". Współpracował z wieloma pismami: "Reflektorem" (tu debiutował jako poeta w 1923 r.), Zet, Głosem Nauczycielskim, Pionem i Kameną, w Polskim Radiu pracował w dziale literackim, pisał słuchowiska radiowe. Zginął tuż po wybuchu II wojny światowej, podczas bombardowania. Charakterystyczną cechą wierszy Czechowicza jest niestosowanie wielkich liter i znaków interpunkcyjnych, co decyduje o poetyckiej wieloznaczności tekstów. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Przedświt

Hugo von Hofmannsthal

Przedświt Spoczywa oto na sinej krawędzi  Niebiosów burza i drga nawałnica,  Skulona w sobie. Oto chory duma:  «Dzień, teraz będę spać!» Gorące zwiera  Powieki. Oto jałówka w oborze  Wysuwa nozdrza ku woni poranku  Chłodnej. Włóczęga oto w niemym lesie,  Niemyty, dźwiga się z posłania liści,  Które szeleszczą, i zuchwałą dłonią  Ciska głaz pierwszy lepszy, by ugodzić  Turkawkę, ze snu ociężałym lotem  Przelatującą, i w grozie zamiera,  Gdy kamień głucho uderza i ciężko  O ziemię. [...]Hugo von HofmannsthalUr. 1 lutego 1874 w Wiedniu Zm. 15 lipca 1929 w Rodaun koło Wiednia Najważniejsze dzieła: Der Tod des Tizian (Śmierć Tycjana), Erlebnis des Marschalls von Bassompierre (Przygoda marszałka von Bassompierre), Die Frau ohne Schatten (Kobieta bez cienia), Jedermann (Everyman) Austriacki pisarz, poeta i dramaturg. Pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej o częściowo żydowskich korzeniach. Pierwsze wiersze opublikował w wieku 16 lat. Od 1892 r. studiował prawo, a następnie języki romańskie na uniwersytecie w Wiedniu. W tym czasie wydał dramat Śmierć Tycjana, potem Szaleniec i śmierć. Napisał rozprawę na temat pisarstwa Victora Hugo, ale nie obronił jej, ponieważ postanowił poświęcić się własnej twórczości. Przeżył fascynację psychoanalizą Freuda i ideami Nietzschego. Od 1909 r. współpracował z Richardem Straussem, pisząc libretta do jego oper. W 1920 r. wraz z Maksem Reinhardtem wznowił tradycję festiwalu muzyki i teatru w Salzburgu. Zmarł w swoim domu pod Wiedniem w dniu pogrzebu swojego młodszego syna, Franza, który zginął śmiercią samobójczą kilka dni wcześniej.Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Przedwieczerz

Bolesław Leśmian

Bolesław Leśmian Napój cienisty Przedwieczerz To nie wieczór, choć oczy zawczasu się żalą, Że co było pobliżem wnet będzie oddalą. I nie szepty, lecz cisze mijają się wzajem, W ich mijanki cień patrzy z parowu za gajem. Ogród nawrzał zielenią już inną, już nie tą, Zamrugany na przemian słońcem i sztachetą. O, teraz stwierdź co prędzej nietutejszość kwiatów, Gdy trawniki coś mają z obc... Bolesław Leśmian Ur. 22 stycznia 1878 r. w Warszawie Zm. 7 listopada 1937 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: zbiory wierszy: Sad rozstajny (1912), Łąka (1920), Napój cienisty (1936), Dziejba leśna (1938); zbiory baśni prozą: Klechdy sezamowe (1913), Przygody Sindbada Żeglarza (1913) i Klechdy polskie Wybitny polski poeta, eseista, prozaik i tłumacz tworzący w Młodej Polsce i dwudziestoleciu międzywojennym. Pochodził ze spolszczonej inteligenckiej rodziny Lesmanów. Spokrewniony z A. Langem i J. Brzechwą. Ukończył studia prawnicze w Kijowie. Współtworzył Chimerę i Teatr Artystyczny w Warszawie. Jego poezję cechował symbolizm, sensualizm, mistycyzm, spirytyzm, zainteresowanie paranormalnością, postulowanie powrotu do natury (poeta jako człowiek pierwotny), poszukiwanie miejsca Boga w świecie, ale i egzystencjalne spory ze stwórcą. Nawiązywał do ludowości (tworząc neologizmy oraz własne mity i postaci), stylistycznie do baroku i romantyzmu, ideowo do filozofii Nietzschego i Bergsona. Mistrz wiersza sylabotonicznego. W 1933 r. został członkiem Polskiej Akademii Literatury. autor: Alicja Szulkowska Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Przedwiośnie

Stefan Żeromski

Przedwiośnie Panu Konradowi Czarnockiemu  w przyjaznym upominku ofiarowuje ten utwór    autor     RODOWÓD Nie chodzi tutaj — u kaduka! — o herb ani o szeregi przodków podgolonych, z sarmackimi wąsami i przy karabelach — ani wydekoltowane prababki w fiokach. Ojciec i matka — otóż i cały rodowód, jak to jest u nas, w dziejach nowoczesnych ludzi bez wczoraj. Z konieczności wzmianka o jednym dziadku, z musu notatka o jednym jedynym pradziadku. Chcemy uszanować nasyconą do pełna duchem i upodobaniem semickim awersję ludzi nowoczesnych do obciążania sobie pamięci wiadomościami, w którym kościele czy na jakim cmentarzu dany dziadek spoczywa. [...]Stefan ŻeromskiUr. 14 października 1864 r. w Strawczynie (Kieleckie) Zm. 20 listopada 1925 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: nowele: Rozdziobią nas kruki, wrony, Siłaczka, Doktor Piotr (1895); powieści: Syzyfowe prace (1897); Ludzie bezdomni (1899); Popioły (1904), Wierna rzeka (1912), Przedwiośnie (1924); dramaty: Róża (1909), Uciekła mi przepióreczka (1924) Prozaik, publicysta i dramatopisarz okresu Młodej Polski. Pseudonimy: Maurycy Zych, Józef Katerla. Zaznał biedy, pochodził ze zubożałej szlachty, wcześnie stracił rodziców, pracował jako korepetytor i guwerner oraz bibliotekarz. W latach 1892-1896 w Zurychu zetknął się z polską radykalną emigracją. Idee socjalizmu i syndykalizmu były mu równie bliskie jak polskie racje narodowe i państwowe. Zabierał głos we wszystkich sprawach istotnych dla polskiej kultury, w dwudziestoleciu międzywojennym nazywany ?sumieniem narodu?. Twórca powieści modernistycznej (Ludzie bezdomni), stworzył ważne kreacje społeczników. W 1924 kandydował do Nagrody Nobla, ale jej nie otrzymał, głównie z powodu kampanii niemieckiej po opublikowaniu tomu Wiatr od morza (1922). autor: Michał Lubaś Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Przedwiośnie

Stefan Żeromski

‘Przedwiośnie’ – powieść polityczna Stefana Żeromskiego wydana w 1924 (datowana 1925) w Warszawie w wydawnictwie Jakuba Mortkowicza. Utwór podzielony na trzy części („Szklane domy”, „Nawłoć”, „Wiatr od wschodu”), opowiada o życiu Cezarego Baryki – przedstawiciela młodego pokolenia, urodzonego i wychowanego w carskiej Rosji (Baku), który przybywa do „Polski marzeń”, odrodzonej po I wojnie światowej. ‘Przedwiośnie’ jest powieścią ukazującą konkretne ówczesne opcje polityczne. Tytuł ma charakter wybitnie metaforyczny. W dosłownym rozumieniu „przedwiośnie” jest okresem pośrednim pomiędzy zimą a wiosną, kiedy mimo niskich temperatur i wciąż zalegającego śniegu pojawiają się pierwsze oznaki powrotu przyrody do życia. Znaczenie przenośne można rozumieć jako czas, w którym kształtowało się państwo polskie po okresie zaborów, a w kraju panował niepodległościowy entuzjazm. Okolicznością nie bez znaczenia jest, że symbolika oraz ideowa wymowa tytułu pośrednio nawiązuje do powieści E. Zoli ‘Germinal’, który w oparciu o podobną ideologię, we francuskim kalendarzu rewolucyjnym również oznaczał miesiąc przedwiośnia. (Za Wikipedią).

Przedwiośnie

Stefan Żeromski

Wychowany w Rosji Cezary Baryka, po śmierci rodziców, jako młody chłopak przyjeżdża do Polski, ziemi przodków. Przed dorastającym młodzieńcem pojawia się wiele decyzji, które musi podjąć. To nie tylko wybór studiów, ale przede wszystkim wybór życiowej drogi i zajęcie politycznego stanowiska. Polska opisywana przez ojca Baryki jako kraj niemal utopijny, okazuje się pogrążona w chaosie i biedzie. Żeromski oddaje realia panujące w Polsce po odzyskaniu niepodległości. Ścierające się głosy polityczne, wprowadzają nowe ideologie. Przyciągają młodych ludzi spragnionych odmienić swój los.

Przedwiośnie

Władysław Syrokomla

Władysław Syrokomla Rymy ulotne Przedwiośnie Na dworze niby lato, niby jeszcze zima, Jeszcze świat, jeszcze serce jak gdyby pod pleśnią Jeszcze się pierś wiośnianém uczuciem nie wzdyma, Ptak się jeszcze swobodną nie rozhulał pieśnią. Pora wiośnie i dawno! a skądże to dziwo, Że tak źle się rozwija i pączek, i trawa? Leniwo biją pulsa, pieśń płynie leniwo, Jest wiosna, ale czegoś wiośnie nie dostawa. I rzekł mi siwy starzec: O, wiosna już bliska, Znam to, bo kopę wios... Władysław Syrokomla Ur. 29 września 1823 w Smolhowie na Białorusi Zm. 15 września 1862 w Wilnie Najważniejsze dzieła: Margier, Urodzony Jan Dęboróg, Kasper Kaliński (Obrona Olsztyna), Janko Cmentarnik, Wielki Czwartek, Żywot poczciwego człowieka, Nagrobek obywatelowi; Chatka w lesie; Melodie z domu obłąkanych (zbiór poezji); Wycieczki po Litwie w promieniach od Wilna; Podróż swojaka po swojszczyźnie. Właśc. Ludwik Władysław Kondratowicz, pseudonim artystyczny utworzył z drugiego imienia i nazwy herbu rodzinnego. Poeta, pisarz i tłumacz doby romantyzmu. Był piewcą swojskości (przeciwny emigracji), idei demokratycznych (lecz nie rewolucyjnych), ludowości i rdzennej kultury litewskiej. Nazywał siebie ,,lirnikiem wioskowym" (tytuł jednego z wierszy), piszącym dla ,,braci w siermiędze i braci w kapocie". Jego styl cechuje programowa prostota języka, humor, niekiedy ironia (np. w nawiązaniach do sielankowych opisów życia na wsi). Solidaryzował się z egzystencją chłopów i drobnej szlachty, krytykował egoizm ziemiaństwa. Jego poglądy na współczesne mu tematy społeczne wyrażają m.in. wiersze Hulaj dusza! i Wyzwolenie włościan. Ważnym dokonaniem Syrokomli są przekłady łacińskojęzycznej literatury staropolskiej, m.in. Jana Kochanowskiego, Klemensa Janickiego, Sebastiana Klonowicza czy Macieja Kazimierza Sarbiewskiego - w pracy tej celem było przybliżenie rodakom spuścizny kultury polskiej. Ponadto tłumaczył również współczesną poezję rosyjską i ukraińską (Rylejewa, Lermontowa, Niekrasowa, Szewczenki), a nawet wielkich romantyków niemieckich (Króla Olch Goethego, liryki Heinego), te jednak przekłady nie są wierne i służyły raczej Syrokomli dla wyrażenia cudzym słowem tego, czego sam, w warunkach rosyjskiej cenzury, nie mógł pisać. Cieszył się popularnością w całym kraju, nie tylko na rodzinnej Litwie i Białorusi, ale również w Warszawie, Krakowie i w Wielkopolsce, gdzie w latach 50. przyjmowano go bardzo uroczyście. Ostatnie lata niedługiego życia Syrokomli naznaczył cień zbliżającego się powstania styczniowego. W 1861 r. wracając do Wilna z Warszawy, gdzie brał udział w manifestacjach patriotycznych (po części jako współpracownik ,,Kuriera Wileńskiego"), został aresztowany i uwięziony, a następnie osadzony przymusowo w Borejkowszczyźnie. Tam stworzył niezwykle dojrzałe liryki zebrane później w zbiorze Poezja ostatniej godziny (wyd. 1862, obejmują m.in. Melodie z domu obłąkanych). Dzięki usilnym staraniom przyjaciół zezwolono na jego powrót do Wilna na kilka miesięcy przed śmiercią. Został tam pochowany na cmentarzu na Rossie, a jego pogrzeb zgromadził tłumy i sam stał się demonstracją patriotyczną doby przedpowstaniowej. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Przedwiośnie

Stefan Żeromski

"Przedwiośnie" to wybitna powieść Stefana Żeromskiego. Składa się z trzech części: „Szklane domy”, „Nawłoć”, „Wiatr od wschodu”. Opowiada o życiu Cezarego Baryki, który wraca do ojczyzny, która odradza się po pierwszej wojnie światowej.