EkoMiasto#Środowisko. Zrównoważony, inteligentny i partycypacyjny rozwój miast

Agnieszka Rzeńca

Miasta narażone są na nadmierną konsumpcję zasobów, nadprodukcję odpadów oraz koncentrację negatywnych efektów działalności człowieka. Książka EkoMiasto#Środowisko stara się odpowiedzieć na powyższe, jakże aktualne i ważne problemy gospodarowania środowiskiem w mieście. Jej ideą przewodnią jest określenie roli środowiska i jego jakości w kontekście świadczonych usług ekosystemowych, działań adaptacyjnych i mitygacyjnych oraz zapewnienia trwałości rozwoju miast. W książce miasto traktowane jest jako specyficzny, złożony i kompleksowy ekosystem, którego istotą są ścisłe relacje i zależności między sferami: przyrodniczą, społeczną, gospodarczą oraz instytucjonalną. W tym kontekście wskazano założenia zrównoważonego rozwoju miasta oraz współczesne wyzwania i cele. Ważnym aspektem podejmowanych rozważań jest kwestia wartości środowiska oraz metod wyceny zasobów środowiska. W dalszej części publikacji skoncentrowano się na problematyce współodpowiedzialnego, zasobooszczędnego i innowacyjnego gospodarowania środowiskiem. Dokonano identyfikacji uwarunkowań oraz przeglądu rozwiązań konkretnych problemów, takich jak: zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego, adaptacja terenów zurbanizowanych do zmian klimatu czy rozwój gospodarki niskoemisyjnej. Ostatnie rozdziały poświęcono nowoczesnym narzędziom zarządzania środowiskiem oraz monitorowania i prognozowania zmian środowiskowych na terenach zurbanizowanych.  

EkoMiasto#Społeczeństwo. Zrównoważony, inteligentny i partycypacyjny rozwój miast

Aleksandra Nowakowska, Zbigniew Przygodzki, Agnieszka Rzeńca

Autorzy książki EkoMiasto#Społeczeństwo koncentrują się na wymiarze społecznym zrównoważonego rozwoju przestrzeni zurbanizowanych. Miasto interpretowane jest tutaj przez pryzmat relacji międzyludzkich, jakości życia, dziedzictwa kulturowego oraz aktywności społeczności miejskich. Ideą przewodnią monografii jest teza wskazująca, że współpraca, konsensus i współtworzenie miasta przez jego użytkowników są kluczowym warunkiem i wyzwaniem determinującym rozwój społeczno-gospodarczy. W pierwszych rozdziałach publikacji autorzy skupiają uwagę na wyzwaniach dotyczących warunków i jakości życia w mieście oraz możliwościach rozwiązywania problemów społecznych. Kontekstem zachowań społecznych i jednocześnie potencjałem rozwojowym jest spuścizna i dziedzictwo kulturowe. W tej części pracy uwaga czytelnika zwrócona zostaje na rolę społeczności miejskich w tworzeniu tożsamości miasta i materialnych wartości kulturowych oraz ich wykorzystaniu i ochronie. Kolejne rozdziały dotyczą znaczenia i warunków kształtowania aktywnego zaangażowania mieszkańców w procesy rozwoju, odnosząc się do takich zagadnień, jak: współtworzenie społeczeństwa obywatelskiego poprzez organizacje pozarządowe i ruchy miejskie, komunikacja i partycypacja społeczna, kapitał społeczny, konflikty społeczne i negocjacje. Ostatnie rozdziały traktują o wyzwaniach i potencjale w zakresie budowania społeczeństwa informacyjnego w mieście oraz istocie zdrowia środowiskowego.  

Partycypacyjna adaptacja miast do zmian klimatu. Przewodnik skutecznego współdziałania władz samorządowych i mieszkańców miast

Agnieszka Rzeńca

Niniejszy Przewodnik ma pomóc organizować adaptację miast do zmian klimatu. Postuluje się w nim, aby w tym procesie wykorzystywać nowoczesne mechanizmy partycypacyjne, bo to pozwoli obywatelom i władzom samorządowym wspólnie podejmować potrzebne decyzje. Zdaniem autorów tytułowa "partycypacyjna adaptacja" stanowić może odpowiedź na wyzwania kryzysu klimatycznego. [...] Ponadto w Przewodniku przedstawiono perspektywę wybranych miast z Europy Środkowo-Wschodniej i ich doświadczenia w procesach partycypacyjnej adaptacji do zmian klimatu oraz podjęto próbę oceny panelu obywatelskiego jako instrumentu partycypacyjnego - narzędzia współpracy i współdziałania z mieszkańcami miast na rzecz adaptacji do zmian klimatu. Autorzy

Społeczny udział w tworzeniu miejskiej polityki klimatycznej. Przykład Łodzi

Kamil Brzeziński, Tomasz Jurczak, Agnieszka Rzeńca

Czy katastrofa klimatyczna, która obecnie ma miejsce, jest realnym zagrożeniem dla ludzkości? Jak powinniśmy postępować i jakie podejmować decyzje, by mieć rzeczywisty wpływ na odwrócenie tych negatywnych trendów? Prezentowana książka jest wyrazem poszukiwań odpowiedzi na te pytania. Prowadzone badania naukowe oraz współpraca z samorządami lokalnymi pozwoliły nakreślić obraz miasta i jego mieszkańców w warunkach kryzysu klimatycznego, dostrzeganych zagrożeń oraz pogarszającej się jakości życia mieszkańców. Wskazano, że miasta są polem wdrażania wielu innowacyjnych rozwiązań i strategii, a mieszkańcy mogą odgrywać aktywną rolę w budowaniu neutralności klimatycznej obszarów zurbanizowanych poprzez swoje codzienne wybory, zachowania, edukację, zaangażowanie społeczne i wpływ na procesy polityczne. Publikacja ta, będąca efektem współpracy naukowców i praktyków z różnych dyscyplin, ośrodków naukowych i miast oraz przedstawicieli administracji samorządowej, adresowana jest do wszystkich zainteresowanych miastem i problematyką adaptacji do zmian klimatu. Praca dotyczy problematyki potencjału inicjatyw społecznych dla zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich. [...] stanowi wkład zarówno do rozważań teoretycznych w tym zakresie, a więc może być interesująca dla społeczności akademickiej, ale przede wszystkim jest ważna dla praktyki. Z recenzji dr. hab. Dariusza Pieńkowskiego, prof. Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu Na podkreślenie zasługuje pogłębiony charakter publikacji. Relatywnie rzadko się zdarza, żeby treść monografii była w tak adekwatnym do potrzeb zakresie oparta na (międzynarodowej i polskiej) literaturze, ale jednocześnie żeby zachowywała w większości treści mocne za-akcentowanie poglądów własnych Autorów. [...] wywód jest niezwykle ciekawy i wartościowy naukowo. Z recenzji dr. hab. Macieja Nowaka, prof. Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie

Współczesne wyzwania miast i regionów

Aleksandra Jewtuchowicz, Agnieszka Rzeńca

 Głównym wyzwaniem, przed jakim obecnie stoją wszystkie gospodarki, bez względu na ich wielkość i zaawansowanie w rozwoju lub w transformacji jest globalizacja i ściśle z nią związana regionalizacja. Z jednej strony obserwujemy zjawisko coraz większego umiędzynarodowienia produkcji, co powoduje rozbicie przestrzeni lokalnej. Z drugiej, w miarę pogłębiania się tego procesu wzrasta znaczenie poziomu lokalnego i regionalnego w rozwoju ekonomicznym. Globalizacja jest procesem dynamicznym, którego rezultaty są jeszcze trudne do określenia, ponieważ jej przebieg warunkują zjawiska z pozoru przeciwstawne, przeplatające się wzajemnie i pojawiające się równocześnie w skali świata oraz wewnątrz mniejszych obszarów, takich jak kraje, miasta i regiony. Jest ona jednym z głównych problemów, przed którymi staje współczesny człowiek, i oznacza jakościowe zmiany i pojawienie się nowego paradygmatu, określającego nowe ramy odniesienia dla gospodarek i społeczeństw. Problemy te są przedmiotem rozważań i myślą przewodnią prezentowanej monografii. Poruszane w opracowaniu zagadnienia były i są przedmiotem ożywionej dyskusji w środowisku zarówno teoretyków, jak i praktyków zajmujących się rozwojem miast i regionów. Autorzy mają nadzieję, że książka zainteresuje osoby zajmujące się zagadnieniami rozwoju regionalnego w sposób profesjonalny, a także wszystkich tych, którzy chcą wiedzieć więcej o otaczającej ich rzeczywistości.

Zrównoważony rozwój - naturalny wybór

Małgorzata Burchard-Dziubińska, Agnieszka Rzeńca, Dominik Drzazga

Koncepcja zrównoważonego rozwoju wydaje się najlepszym osiągalnym sposobem urządzenia współczesnego świata, dającym szansę trwałego i sprawiedliwego rozwoju ludzkiej społeczności zarówno w skali globalnej, jak i lokalnej. Jest podejściem holistycznym, integrującym materialne i niematerialne elementy ludzkiego życia i gospodarowania. Choć, jak zaznaczono w tytule książki, zrównoważony rozwój powinien być naturalnym wyborem każdego z nas, autorzy mają świadomość, że złożoność współczesnego świata wymaga podjęcia wysiłku poznawczego, aby lepiej rozumieć aspekty społeczne, przyrodnicze i ekonomiczne, które determinują rozwój oraz służące mu procesy decyzyjne. Książka adresowana jest do szerokiego kręgu czytelników reprezentujących zwłaszcza środowisko akademickie i różne szczeble władzy. Może być także wykorzystywana jako literatura pomocna w zdobywaniu wiedzy o tym, jak podejmować działania w sferze planowania przestrzennego i rozwoju społeczno-gospodarczego zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju. Jest to tym istotniejsze, że pojęcie zrównoważonego rozwoju stało się niemal wszechobecne w ustawodawstwie Unii Europejskiej, skąd przenika do prawa krajowego i praktyki gospodarczej. Prawidłowe rozumienie kategorii zrównoważonego rozwoju jest zatem kluczowe także z uwagi na jego pragmatyczne znaczenie. Wątkiem przewodnim pracy są zagadnienia związane z wykorzystywaniem i ochroną środowiska przyrodniczego.