Łódzka statystyka akademicka

Czesław Domański, Alina Jędrzejczak

Początki statystyki w Łodzi sięgają końca lat dziewięćdziesiątych XIX wieku, kiedy w 1898 roku utworzona została Giełda Papierów Wartościowych, w ramach której powołano Komisję Statystyczną badającą procesy głównie gospodarcze, ale także i społeczne. W latach międzywojennych powstały pierwsze prywatne uczelnie wyższe, m.in. Wyższa Szkoła Nauk Społecznych i Ekonomicznych oraz Wolna Wszechnica Polska (WWP). W obu tych uczelniach były wykładane przedmioty statystyczne. W 1935 roku utworzona została Katedra Ekonomii i Statystyki w Od dziale Łódzkim WWP, w której wykładowcami byli m.in. Stefan Dziewulski, Edward Szturm de Sztrem, Edward Rosset. Przedstawione osiągnięcia naukowe i dydaktyczne łódzkich statystyków gromadzone przez ponad sto lat przyczyniły się do wszechstronnego rozwoju statystyki, demografii i ekonometrii Uniwersytetu Łódzkiego, a także miały istotny wpływ na powstanie szkół naukowych znanych w kraju, jak również na arenie międzynarodowej. * Opracowanie, chociaż ma warsztat i charakter naukowy, przez lata pełnić będzie funkcję popularyzatorską i upowszechniającą wiedzę o roli i miejscu łódzkiej statystyki miejskiej i akademickiej w ciągu ostatnich ponad stu lat. Poprawność i logika wywodu, podobnie jak poszczególne kroki badawcze prowadzące do ostatecznego celu, jakim było dla Autorów, w moim rozumieniu, rozpoznanie osiągnięć i głównych postaci łódzkiej statystyki oraz jej miejsca i roli w rozwoju nauki w skali miasta i kraju - są przekonujące. Badanie, którego efektem jest recenzowana monografia, nie należy do podstawowych, a jego innowacyjność i zasadność podjęcia wynika z tego, że pozwala wskazać miejsce jednej tylko dyscypliny naukowej, którą w rozpatrywanym przypadku jest statystyka, w długotrwałym, sekularnym rozwoju nauki i wiedzy praktycznej. Z opinii recenzenta prof. Jerzego T. Kowaleskiego

Rozwój statystyki łódzkiej

Czesław Domański, Alina Jędrzejczak

 Oddając tę książkę do rąk czytelników, autorzy mają nadzieję, że zainteresuje ona środowisko statystyków, a także ożywi pamięć i pragnienie utrwalania wiedzy o ludziach i instytucjach tworzących łódzką myśl statystyczną. Publikacja jako pierwsza obejmuje charakterystykę działalności różnych organizacji i instytucji, a przede wszystkim statystyków, którzy działali w Łodzi na przestrzeni blisko 200 lat.

Statystyka i demografia w Uniwersytecie Łódzkim. Brylantowy jubileusz

Czesław Domański, Alina Jędrzejczak

Książka przekazana do rąk Czytelników obejmuje dorobek naukowy, dydaktyczny i organizacyjny statystyków i demografów Uniwersytetu Łódzkiego. Można ją traktować jako kontynuację monografii pt. Łódzka statystyka akademicka, wydanej w 2020 roku. Celem tej monografii jest przedstawienie dorobku statystyków i demografów Uniwersytetu Łódzkiego, w tym prekursorów, którzy wnieśli znaczący wkład w rozwój statystyki i demografii jako dyscyplin naukowych i ich szerokich zastosowań w wielu dziedzinach wiedzy. Okazją do wydania książki była 77 rocznica pierwszych wykładów ze statystyki, prowadzonych przez nauczycieli akademickich w Uniwersytecie Łódzkim i w Łódzkim Oddziale Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Przedstawiona twórczość naukowa obejmuje okres ponad stu lat i przyczyniła się ona do dynamicznego rozwoju statystyki i demografii w łódzkich uczelniach wyższych, w tym głównie w Uniwersytecie Łódzkim. Środowisko łódzkie wspierało także inne wyższe uczelnie w Polsce poprzez promocję doktorów i doktorów habilitowanych, kierowanie projektami naukowymi a także organizację międzynarodowych konferencji naukowych, w tym m.in. konferencji Wielowymiarowa Analiza Statystyczna, która w 2022 roku będzie miała 40 edycję. Książka ma charakter naukowy i popularno-naukowy. Wzbogaca ona informacje o dorobku naukowym i dydaktycznym statystyków i demografów Uniwersytetu Łódzkiego na tle statystyki i demografii polskiej, a częściowo również światowej, w dotychczasowym procesie  historycznego rozwoju. Na podstawie dokumentów i danych źródłowych pokazano osiągnięcia naukowe statystyków i demografów łódzkich, a także ich wkład do dydaktyki. Osiągnięcia te pokazano na tle dorobku polskiej myśli statystycznej i demograficznej, a także dorobku światowego, poprzez informacje o udziałach w międzynarodowych kongresach statystycznych.

Testy statystyczne w procesie podejmowania decyzji

Czesław Domański, Dorota Pekasiewicz, Aleksandra Baszczyńska, Anna Witaszczyk

Wiedza statystyczna jest cenna dla przedstawicieli wszystkich zawodów, ponieważ przed podjęciem działań należy najpierw stawiać pytania, a następnie uzyskiwać właściwe informacje. W dzisiejszym świecie istnieje potrzeba myślenia statystycznego. Jesteśmy otoczeni wyzwaniami różnorodnych banków danych, które wymagają coraz lepszych metod statystycznych, algorytmów, modeli systemów przetwarzania. Statystyka zajmuje się kolekcjonowaniem informacji liczbowych oraz ich analizą i interpretacją. Zawarte w książce metody pozwalają odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób te informacje liczbowe (dane), opisują nam populacje i zjawiska, których dotyczą. Odpowiedź zależy nie tylko od samych informacji, tzn. od obserwacji, ale również od wiedzy a priori. Ta wiedza jest formalizowana za pomocą założeń przy konstrukcji metod. Najczęściej rozróżniane są trzy podejścia oparte na różnych zasadach. Należą do nich: analiza danych, klasyczne wnioskowanie i teoria decyzji, analiza bayesowska. Autorzy opisują różne klasy testów statystycznych umożliwiające aplikację metod wnioskowania statystycznego w przypadkach, w których klasyczne procedury są niemożliwe do zastosowania lub wykorzystanie ich wiąże się z ryzykiem podjęcia błędnych decyzji. Procedury weryfikacji hipotez statystycznych uwzględniane w procesach podejmowania decyzji mogą zainteresować zarówno badaczy zjawisk ekonomicznych, socjologicznych i przyrodniczych, jak studentów kierunków społecznych, rolniczych, medycznych i technicznych.