E-book details

Wędrówka, podróż, migracja w języku i kulturze

Wędrówka, podróż, migracja w języku i kulturze

red. Ewa Biłas-Pleszak, Joanna Przyklenk, Artur Rejter, Katarzyna Sujkowska-Sobisz

Ebook

Nomadyczność współczesnej (i nie tylko!) kultury stanowi trudny do podważenia fakt. Ludzie wędrują przez życie, ale i przemieszczają się w rozmaitych innych formach. Podróże w sensie geograficznym, mentalnym, metaforycznym… wyznaczają kształt naszej egzystencji, nieodmiennie związanej z różnymi formami ruchu. Złożoność tej problematyki, jej wielowątkowość oraz nieoczywistość potwierdzają autorki i autorzy niniejszej monografii, którzy za przedmiot opisu i interpretacji wybrali różne odsłony wędrówki, podróży, migracji. Nierzadko, co warto podkreślić — odsłony  to oryginalne, odkrywcze i niebanalne. Takie podejście do tematu tomu należy uznać z pewnością za jego wartość.

Zgromadzone teksty pogrupowano w siedmiu ogniwach tematycznych. Pierwsze (Mapy i granice) obejmuje opracowania podejmujące z różnych perspektyw kwestie mapowania świata, ale też wytyczania granic — pojmowanych tu bardzo różnorodnie. Część druga (Oblicza wędrówki) gromadzi teksty odnoszące się do wędrówki i wędrowania, tak w sensie dosłownym, jak i metaforycznym czy umownym. Ważnym z punktu widzenia problemów współczesności jest zagadnienie (e)migracji, nad którym  także pochyliły się nasze autorki. Tej tematyki dotyczy ogniwo trzecie nazwane (E)migrant i (e)migracja. Tytułowe pojęcia tomu stały się przedmiotem namysłu naukowego jako konceptualizowane w systemie polszczyzny oraz jej realizacjach tekstowych — odzwierciedlają to studia pomieszczone w części czwartej (Konceptualizacja wędrówki, podróży, migracji w języku i tekście). Najobszerniej reprezentowane są opracowania  poświęcone podróży jako tematu podejmowanego w różnych epokach, dyskursach i obszarach komunikacji. Znalazły się one w ogniwie piątym (Pisanie (o) podróży). Przedstawianie innych kultur, lądów i języków, ale także stanów wewnętrznych autorów to zagadnienie ważne i równie często podejmowane w niniejszym tomie, o czym świadczy część szósta zatytułowana Rozmowa nieobecnych — podróż w dialogu. Tom zamyka ogniwo, w którym znalazły się studia poświęcone ważnej z punktu widzenia współczesnej humanistyki wędrówki form generycznych oraz tej odbywającej się w ich obrębie (Wędrówka gatunków, wędrówka w gatunku).

Książka adresowana jest do polonistów, slawistów i humanistów w ogóle oraz wszystkich zainteresowanych podróżami, wędrówkami i migracją.

Spis treści

 

Wprowadzenie (Ewa Biłas-Pleszak, Joanna Przyklenk, Artur Rejter, Katarzyna Sujkowska-Sobisz) / 9

 

Mapy i granice

 

Bożena Witosz: Centrum – prowincja, peryferie, marginesy. Wędrówka pojęć w świecie dyskursów, znaczeń i aksjologii / 13

 

Bogdan Walczak: Migracje a dzieje języków i językowa mapa świata / 25

 

Ewa Sławkowa: Wędrówki słów. Kilka zdań na temat pracy Émile’a Benveniste’a Le vocabulaire des institutions indo-européennes / 37

 

Małgorzata Karwatowska, Adam Siwiec: O mapie jako elemencie językowej i geopoetyckiej konstrukcji dyskursu eseistycznego (na podstawie lektury Mapy Andrzeja Niewiadomskiego) / 47

 

Oblicza wędrówki

 

Marta Wójcicka: Wędrówki (w) pamięci zbiorowej (na przykładzie motywu Kopciuszka) / 69

 

Artur Rejter: Wędrówka „ręka w łapę”. Intymistyczny wymiar dyskursu posthumanizmu / 81

 

Magdalena Graf: Interdyskursywność (jako wędrówka nazw, idei i pojęć) w polskiej powieści uniwersyteckiej / 95

 

Urszula Sokólska: Wokół nazw osób, które z domu na wędrówkę wyruszyły – kilka uwag leksykalno-semantycznych / 109

 

(E)migrant i (e)migracja

 

Małgorzata Gębka-Wolak: Trudne powroty do polszczyzny. Uwagi o przyczynach problemów językowych dzieci z polskich rodzin reemigranckich / 123

 

Marta Smykała: Obraz kryzysu migracyjnego i migranta w prasie niemieckiej na podstawie tygodnika „Die Zeit” / 139

 

Bernadetta Ciesek: Strategie kształtowania postaw wobec uchodźcy we współczesnym polskim dyskursie katolickim / 163

 

Konceptualizacja wędrówki, podróży, migracji w języku i tekście

 

Iwona Burkacka: Słowotwórczy obraz podróży i wędrówki / 181

 

Karolina Lisczyk: Najeździł się, ale czy się wyjeździł? O ekwiwalentach (?) semantycznych w grupie czasowników saturatywnych / 197

 

Izabela Domaciuk-Czarny: Onimiczne realizacje motywu quest w tekstach fantasy / 207

 

Wioletta Wilczek: Podróż w głąb ziemi. Wizerunek górnika dawniej i dziś / 219

 

Pisanie (o) podróży

 

Jolanta Klimek-Grądzka: Ku pożytecznej a bogatej może w treść [rodaków] zabawie – wielojęzyczność w Dziesięcioletniej podróży po Wschodzie Ignacego Pietraszewskiego / 237

 

Joanna Przyklenk: Podróż w poszukiwaniu tożsamości – geografia i mit we Wschodzie Andrzeja Stasiuka / 251

 

Wiesław Setlak: Żywioł nomadyczny w twórczości Edwarda Stachury (z perspektywy geopoetyki) / 267

 

Ewa Ficek: Podróż (i podróżowanie) oczyma blogerów. Refleksje nie tylko lingwistyczne / 283

 

Beata Duda: Budowanie wspólnoty podróży na przykładzie zjawiska carpoolingu – analiza komunikatów na stronach internetowych i forach dyskusyjnych poświęconych tematyce współdzielenia przejazdów / 297

 

Beata Grochala: O podróżowaniu i kibicowaniu przed telewizorem, czyli kolarska podróż przez Europę / 311

 

Rozmowa nieobecnych – podróż w dialogu

 

Danuta Kowalska: Czego możemy się dowiedzieć o języku mieszkańców Czarnego Lądu na podstawie Listów z Afryki Henryka Sienkiewicza? / 325

 

Magdalena Pietrzak: Językowe sposoby opisywania (przybliżania) obcej rzeczywistości w Listach z podróży do Ameryki Henryka Sienkiewicza / 345

 

Leonarda Mariak: Deskrypcje egzotyki krajów Wschodu w korespondencji prywatnej Sienkiewicza / 361

 

Barbara Kudra: Życie podróżą jest… – o wędrówce idei (na podstawie nieznanych, prywatnych, oryginalnych listów Jerzego Szaniawskiego z lat 1965–1970) / 377

 

Irmina Kotlarska: Wpływ sytuacji komunikacyjnej na kształt dialogu w Rozmowach podręcznych dla podróżujących do Londynu Polaków nieumiejących zupełnie języka angielskiego (1857) Franciszka Kuszla / 391

 

Wędrówka gatunków, wędrówka w gatunku

 

Magdalena Hawrysz: Konwencjonalne i niestandardowe elementy przewodnika Warszawa kobiet Sylwii Chutnik – perspektywa genologiczna / 407

 

Ewa Szkudlarek-Śmiechowicz: Podróżowanie na małym ekranie: od telewizyjnego magazynu podróżniczego do reality show / 423

 

Paweł Graf: Teoria i praktyka dyskursu turystycznego (na przykładzie Słowacji i Rzymu wpisanych w przewodniki) / 433

 

Alicja Bronder: Pande(me)mia – o strategiach migracyjnych memu internetowego w ujęciu genologicznym / 449

  • Title: Wędrówka, podróż, migracja w języku i kulturze
  • Author: red. Ewa Biłas-Pleszak, Joanna Przyklenk, Artur Rejter, Katarzyna Sujkowska-Sobisz
  • ISBN: 978-83-226-3369-4, 9788322633694
  • Date of issue: 2018-12-03
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_0zoj
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego