E-book details

Zmiany jakościowe i ich miara w traktacie O sześciu niedorzecznościach

Zmiany jakościowe i ich miara w traktacie O sześciu niedorzecznościach

Joanna Papiernik

Ebook

Do rąk czytelnika trafia druga książka z serii tłumaczeń tekstów autorstwa Oksfordzkich Kalkulatorów - czternastowiecznych filozofów przyrody działających na Uniwersytecie Oksfordzkim. Pierwsze dzieło przetłumaczone na język polski to Kwestie o ruchu Ryszarda Kilvingtona, będące częścią jego komentarza do Fizyki Arystotelesa (Elżbieta Jung, Arystoteles na nowo odczytany. Ryszarda Kilvingtona "Kwestie o ruchu", Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2014).

Obecny tom zawiera tłumaczenie, poprzedzone obszernym wstępem monograficznym, dwu kwestii wchodzących w skład anonimowego czternastowiecznego traktatu zatytułowanego O sześciu niedorzecznościach (tytuł oryginału: De sex inconvenientibus). Autor tego dzieła bez wątpienia należał do szkoły Oksfordzkich Kalkulatorów, o czym świadczy zarówno fakt, iż znał i cytował dzieła swoich poprzedników, jak i fakt, że jego tekst był cytowany przez kolejne pokolenie Kalkulatorów. Dzieło to, napisane w połowie czternastego wieku, między rokiem 1335 a 1344, jest poświęcone problemom zmian, a właściwie możliwości wyznaczania ich szybkości. Jego autor zajmuje się kolejno podstawowymi zmianami, jakie zachodzą w przyrodzie w postaci powstawania i ginięcia, a także procesami przekształceń jakościowych, ilościowych oraz dotyczących zmiany miejsca. Ponieważ dyskutowane w tym traktacie problemy związane z ruchem są analizowane zgodnie z teorią proporcji, tym samym jest on najlepszym świadectwem recepcji teorii twórców szkoły Kalkulatorów Oksfordzkich.

Przedmowa    5

ROZDZIAŁ I            11

Powstanie i struktura dzieła

O sześciu niedorzecznościach    11

Struktura Traktatu  18

O powstawaniu (De generatione)  18

O ruchu zmiany (De motu alterationis)     19

O ruchu wzrostu (De motu augmentationis)          19

O ruchu lokalnym (De motu locali)          20

ROZDZIAŁ II           31

Zagadnienie szybkości powstawania form elementarnych            39

Artykuł pierwszy            48

Artykuł drugi      55

Artykuł trzeci     59

Podsumowanie   63

ROZDZIAŁ III         67

Zagadnienie szybkości zmian jakościowych          67

Artykuł pierwszy            76

Artykuł drugi      80

Artykuł trzeci     83

Podsumowanie   86

 

O sześciu niedorzecznościach            89

Kwestia I      91

Artykuł pierwszy          109

Artykuł drugi    125

Artykuł trzeci   140

Stanowisko autora wobec kwestii        154

Kwestia II    159

Artykuł pierwszy         179

Artykuł drugi   192

Artykuł trzeci  204

Stanowisko autora wobec kwestii       213

 

Bibliografia           217

Indeks osób       227

Indeks pojęć      229

Summary           233

  • Title: Zmiany jakościowe i ich miara w traktacie O sześciu niedorzecznościach
  • Author: Joanna Papiernik
  • ISBN: 978-83-814-2799-9, 9788381427999
  • Date of issue: 2020-01-21
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1f41
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego