E-book details

Myślenie pytajne. Teoria i kształcenie

Myślenie pytajne. Teoria i kształcenie

Krzysztof J. Szmidt, Elżbieta Płóciennik

Ebook

Publikacja dla nauczycieli różnych przedmiotów, pedagogów różnych specjalności, trenerów twórczości, psychologów szkolnych i trenerów grupowych, animatorów kultury – dla wszystkich tych, którym bliskie jest odkrywanie świata wraz z wychowankami. Zawiera oryginalną i pierwszą tak rozwiniętą w polskiej pedagogice teoretyczną koncepcję myślenia pytajnego jako twórczej kompetencji poznawczej, którą warto rozwijać u uczniów we wszystkich kategoriach wieku.

W części metodycznej czytelnik znajdzie modele lekcji twórczego myślenia pytajnego oraz Dydaktyczny Kodeks Nauczyciela Stymulującego Myślenie Pytajne Uczniów, będący rejestrem zasad pomocy uczniom w rozwoju myślenia pytajnego, nie tylko w klasie szkolnej. Zamieszczono tu także czterdzieści wybranych ćwiczeń (dla wszystkich poziomów kształcenia) wraz ze zwięzłymi zasadami prowadzenia tego typu zajęć. Na końcu autorzy proponują Inwentarz Klasy Przyjaznej Myśleniu Pytajnemu Uczniów.

*

Rozwijanie myślenia w szkole jest zaniedbane. Publikacja pozwoli zbudować fundament dla modelu edukacji konstruktywistycznej, prorozwojowej, w której język (w szczególności pytania stawiane przez uczniów i nauczycieli) pełni funkcję pośrednika pomiędzy uczeniem się a rozwojem. Dostarcza ona teoretycznego wsparcia nauczycielom i pedagogom zainteresowanym problemem, a także pokazuje drogowskazy, możliwości rozwiązań poprzez prezentację m.in. treningu myślenia pytajnego. Otwiera nauczycielom przestrzeń dla podejmowania innowacyjnych rozwiązań, dostarczając im narzędzi.

Z recenzji prof. dr hab. Ewy Filipiak

 

W serii ukazały się:

E. Płóciennik, Rozwijanie mądrości dziecka. Koncepcja i wskazówki metodyczne

E. Płóciennik, Rozwijanie mądrości w praktyce edukacyjnej. Scenariusze zajęć w przedszkolu i szkole podstawowej

E. Płóciennik, Rozwijanie mądrości w praktyce edukacyjnej. Scenariusze zajęć dla młodzieży

E. Płóciennik, Mądrość dziecka. Predyspozycje – przejawy – perspektywy wspierania

J. Sternberg, L. Jarvin, E. L. Grigorenko, Mądrość, inteligencja i twórczość w nauczaniu. Jak zapewnić uczniom sukces

A. Pobojewska, Edukacja do samodzielności. Warsztaty z dociekań filozoficznych. Teoria i metodyka

I. Czaja-Chudyba, Myślenie krytyczne w edukacji. Metodyka kształcenia w szkole podstawowej

Wprowadzenie – Dlaczego myślenie pytajne?                7

 

Część pierwsza. Podstawy teoretyczne myślenia pytajnego     15

1. Pojęcie myślenia pytajnego  17

2. Myślenie pytajne a twórczość              25

3. Myślenie pytajne a mądrość 37

4. Pytanie – istota, teorie, typologie      57

4.1. Co to jest pytanie? 57

4.2. Filozoficzne teorie pytań     59

4.3. Struktura pytania    69

4.4. Rodzaje pytań          73

4.5. Pytania dydaktyczne             85

4.6. Pytania twórcze      87

4.7. Źródła pytań             92

5. Pytanie jako „rusztowanie dla poznania”, czyli o znaczeniu pytań w rozwoju poznawczym    105

6. Rozwój myślenia pytajnego w życiu człowieka             115

6.1. Pytania dzieci i warunki ich rozwoju               116

6.2. Zmiany w myśleniu pytajnym w okresie adolescencji i dorosłości   122

6.3. Inhibitory rozwoju myślenia pytajnego        129

7. Zdolności i poziomy myślenia pytajnego         141

 

Część druga. Kształcenie twórczego myślenia pytajnego            147

8. Szkoła jako przestrzeń dla pytań nauczycieli i uczniów             149

8.1. Pytania nauczycieli 150

8.2. Pytania uczniów      164

8.3. Lekcja myślenia pytajnego – modele i procedury    174

8.3.1. Model lekcji myślenia pytajnego Alane Jordan Starko       175

8.3.2. Model lekcji myślenia pytajnego Roberta Fishera               185

8.3.3. Inne strategie rozwijania myślenia pytajnego       193

8.3.4. Zasady rozwijania myślenia pytajnego      200

 

Część trzecia. Trening twórczego myślenia pytajnego  203

Założenia, cele i struktura ćwiczeń          205

1. Naprawdę?! Zdolność dziwienia się i dostrzegania oraz odkrywania problemów        211

2. Co jest czym czego? Zdolność formułowania i redefiniowania pytań i problemów      227

3. A gdyby tak…? Ćwiczenia stymulujące zdolność twórczego spekulowania i hipotetyzowania               239

4. Zasady prowadzenia treningu              249

 

Zamiast zakończenia – Inwentarz Klasy Przyjaznej Myśleniu Pytajnemu Uczniów           253

 

Bibliografia         255

 

Aneks. Lista pytań twórczych    271

 

Indeks osobowy              275

 

Indeks rzeczowy             281

 

O Autorach        287

  • Title: Myślenie pytajne. Teoria i kształcenie
  • Author: Krzysztof J. Szmidt, Elżbieta Płóciennik
  • ISBN: 978-83-822-0098-0, 9788382200980
  • Date of issue: 2020-11-17
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1vb2
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego