Details zum E-Book

Izby rolnicze w modelu społecznej gospodarki rynkowej

Izby rolnicze w modelu społecznej gospodarki rynkowej

Beata Jeżyńska, Monika A. Król

E-book

Zrzeszenie w ramach izb rolniczych wszystkich producentów rolnych, bez względu na wielkość i formę organizacyjną gospodarstwa rolnego, profil i rozmiar produkcji, powiązanie z rynkiem towarowym czy organizację procesu produkcyjnego, skutkowało tym, że 25 lat temu powstała organizacja samorządu gospodarczego skupiająca niemal 1/4 całego społeczeństwa kraju.

Masowa i obowiązkowa przynależność do izby rolniczej decyduje o jej potencjale integracyjnym, społeczno-gospodarczym i możliwościach decyzyjnych, administracyjnych, organizacyjnych i funkcjonalnych, istotnych dla polskiego rolnictwa. Izby mogą i powinny reprezentować producentów rolnych oraz tworzyć jedyne w swoim rodzaju forum współpracy umożliwiające inicjowanie zasadniczych procesów zmian wyrażanych w strategiach polityki rolnej we wszystkich jej obszarach.

Nowe wyzwania dla izb niosą również procesy globalizacyjne, zwłaszcza zmiany klimatyczne i biologiczne. Zjawiska te wywierają nieodwracalne skutki, które w pierwszej kolejności dotykają rolnictwo, a zwłaszcza produkcję żywności. Ich konsekwencją będzie konieczność wdrożenia odmiennych zasad funkcjonowania rolnictwa, dostosowanie wielkości i profilu produkcji do możliwości biologicznych oraz zdolności reagowania na mogące pojawiać się kryzysy ekosystemowe. Dlatego społeczna odpowiedzialność agrobiznesu musi zostać uformowana i dostosowana do współczesnych i przyszłych zagrożeń. Konieczne są działania edukacyjne, innowacyjne, promowanie prośrodowiskowych zmian i wypracowanie mechanizmów osłonowych.

Czy przepisy obowiązującej ustawy o izbach rolniczych tworzą ramy adekwatne dla realizacji tak określonych współczesnych zadań samorządu gospodarczego rolników? Po upływie 25 lat od obowiązywania ustawy o izbach rolniczych należy podjąć próbę oceny ich statusu prawnego, miejsca w strukturach administracji rolnej, znaczenia gospodarczego, społecznego i reprezentatywnego dla rolników, a także zakreślić dalszą perspektywę, która uwzględnić musi nowe okoliczności, w jakich funkcjonować będzie polskie rolnictwo.

Monografia zawiera analizę obowiązujących przepisów ustrojowych i szczególnych, uwagi prawno-porównawcze oraz propozycje zmian. Skierowana jest do praktyków - członków izb rolniczych i ich organizacji krajowej, zarządów, instytucji uczestniczących w procesach legislacyjnych i założeń polityki rolnej - krajowej i europejskiej. Stanowi także opracowanie z zakresu dogmatyki prawniczej.

Rozdział I. Założenia analityczne    11

 

Rozdział II. Samorząd w koncepcji społeczeństwa obywatelskiego       15

  1. Uwagi wprowadzające               15
  2. Koncepcja społeczeństwa obywatelskiego            16
  3. Podstawy partycypacji społecznej w Polsce          18

 

Rozdział III. Korporacyjne formy partycypacji społecznej         23

  1. Rys historyczny korporacji        23
  2. Prawne pojęcie korporacji       24
  3. Podstawowa typologia korporacji           25
    1. Korporacje prywatnoprawne           26
    2. Korporacje publicznoprawne          27

 

Rozdział IV. Samorząd jako korporacja publicznoprawna         33

  1. Pojęcie samorządu     33
  2. Elementy konstrukcyjne samorządu       35

2.1. Decentralizacja i samodzielność       36

2.2. Cechy samorządu 38

2.3. Rodzaje samorządu              40

  1. Samorząd specjalny    41
  2. Samorząd gospodarczy              44
    1. Koncepcja samorządu gospodarczego           45
    2. Funkcje samorządu gospodarczego                47
    3. Cele samorządu gospodarczego      50
  3. Samorząd rolniczy w strukturze samorządu specjalnego   51
  4. Konkluzje      53

 

Rozdział V. Koncepcja samorządu rolniczego w II Rzeczypospolitej       55

  1. Uwarunkowania historyczne samorządów specjalnych      55
  2. Izby rolnicze w ustroju społeczno-gospodarczym II Rzeczypospolitej             57
  3. Administrowanie rolnictwem w kompetencjach izb           61
  4. Kompetencje legislacyjne izb rolniczych               63
  5. Koncepcja izb eksportu rolniczego         64
  6. Koncepcja izb rolniczych z Memorandum z 1932 r.            67
  7. Konkluzje      69

 

Rozdział VI. Ustrojowy status izb rolniczych               71

  1. Uwagi  wprowadzające              71
  2. Samorząd gospodarczy rolników w aktach prawa międzynarodowego           73
  3. Samorząd rolników w traktatach europejskich     75
  4. Izby rolnicze w ustroju gospodarczym Rzeczypospolitej    77
    1. Czynniki kształtujące ustrój gospodarczy       78
    2. Ustrój rolny w społecznej gospodarce rynkowej         80
    3. Izby rolnicze w świetle postanowień Konstytucji RP   82
  5. Konkluzje      87

 

Rozdział VII. Kompetencje izb rolniczych     89

  1. Uwagi  wprowadzające              89
  2. Kompetencje izb w świetle ustawy o izbach rolniczych      89
  3. Kompetencje izb w świetle ustaw szczególnych   92
    1. Gospodarka nieruchomościami rolnymi        92
    2. Kompetencje izb na rynkach rolnych i na rynku pracy              97
    3. Kompetencje izb w sprawach finansowych  99
    4. Kompetencje doradcze izb rolniczych           102
  4. Konkluzje      107

 

Rozdział VIII. Geneza samorządu rolniczego w Europie            111

  1. Uwagi  wprowadzające              111
  2. Francja          112
  3. Niemcy          114
  4. Austria           118
  5. Państwa włoskie          120
  6. Hiszpania       121
  7. Inne kraje     122

 

Rozdział IX. Modele samorządu rolniczego w państwach europejskich               125

  1. Uwagi  wprowadzające              125
  2. Model kontynentalny 126
    1. Submodel francuski           127
    2. Submodel niemiecki          130
    3. Submodel austriacki           132
    4. Submodel włoski 135
  3. Model anglosaski        138
    1. Submodel brytyjski             139
    2. Submodel czeski 140
    3. Inne państwa       142
  4. Model mieszany          143

4.1. Hiszpania                144

4.2. Rumunia 146

4.3. Chorwacja              147

4.4. Litwa       148

4.5. Słowacja 149

4.6. Turcja      150

  1. Model administracyjny węgierski            151
  2. Konkluzje      153

 

Rozdział X. Konkluzje końcowe      155

  1. Podsumowanie  rozważań         155
  2. Ocena bieżącej sytuacji             158
  3. Wnioski de lege ferenda            163

3.1. Delimitacja  kompetencji    164

3.2. Kompetencje  władcze        167

  1. Ad extremum verbum                 174

 

Bibliografia         177

Wykaz literatury               177

Wykaz aktów prawnych   187

Prawo  międzynarodowe          187

Prawo europejskie     188

Prawo polskie              188

Prawo obce  191

Wykaz orzecznictwa         192

Wykaz źródeł internetowych         193

  • Titel: Izby rolnicze w modelu społecznej gospodarki rynkowej
  • Autor: Beata Jeżyńska, Monika A. Król
  • ISBN: 978-83-8220-621-0, 9788382206210
  • Veröffentlichungsdatum: 2021-10-15
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_26fo
  • Verleger: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego