Details zum E-Book

DZIENNIK(AI)RSTWO. Jak sztuczna inteligencja zmienia najciekawszą profesję na świecie

DZIENNIK(AI)RSTWO. Jak sztuczna inteligencja zmienia najciekawszą profesję na świecie

Jan Kreft

E-book

Za banałem rewolucji sztucznej inteligencji (AI) kryją się obietnice, lęki i marzenia o nirwanie końca ułomności dziennikarstwa i bogactwie możliwości. Dziennikarstwo algorytmiczne, dziennikarstwo danych, burzy fundamenty modeli biznesowych i zarządzania mediami, tożsamości i ról zawodowych oraz dziennikarskiej ideologii. Obiecuje wiele, destabilizuje wszystko. Zapowiada egalitaryzm, oferuje niespotykaną historycznie dominację. To opowieść o tym, co nauka ma do powiedzenia o maszynach "płynnych bzdur" i chatbotach nie tylko w roli "służalczych kretynów". O schyłku hegemonii dziennikarstwa, o kreatywności i wiarygodności sztucznej inteligencji w dziennikarstwie, stereotypach na temat dezinformacji i powszechnym zastępowaniu i uzupełnianiu dziennikarza w jego zadaniach. O autorytecie algorytmicznym oraz szkoleniu sztucznej inteligencji i treściach nie do odróżnienia od dzieł dziennikarzy. O inwazji "obcych" na jedną z najbardziej pasjonujących profesji, pożytkach teorii ludowych i teorii spiskowych. Także o tym, czym jest prawda sztucznej inteligencji. Wreszcie o przyszłości, oporze algorytmicznym i sensie wykonywania zawodu dziennikarza na świecie i w Polsce.

Książka prof. Jana Krefta DZIENNIK(AI)RSTWO. Jak sztuczna inteligencja zmienia najciekawszą profesję na świecie jest niewątpliwie skazana na sukces, podejmując problematykę tzw. sztucznej inteligencji, która stała się obecnie tematem o pierwszoplanowym charakterze i jest rozpatrywana w różnych kontekstach: prawnym, ekonomicznym, społecznym. Entuzjazm i jednocześnie niepokój, jakie wywołuje, można porównać do podobnej gorączki, która towarzyszyła rozwojowi Internetu pod koniec lat 90. Książka, która podejmuje ten temat, wpisuje się natychmiast w gorącą atmosferę oczekiwań i lęków, co z pewnością przełoży się na jej popularność, a także [...] będzie wyznaczać przyszłe tory refleksji, definiować podstawowe pole analizy czy podsuwać główne pojęcia z tą refleksją związane.
Z recenzji prof. Rafała Maciąga, Uniwersytet Jagielloński

Prof. dr hab. Jan Kreft - wieloletni dziennikarz i korespondent zagraniczny, menedżer zarządzający firmami mediów i nowych technologii. Szef Zakładu Zarządzania Algorytmicznego (Politechnika Gdańska). Autor kilkunastu książek, między innymi: Władza algorytmów, Władza platform, Za fasadą społeczności, Koniec dziennikarstwa, jakie znamy oraz Władza misjonarzy. Zmierzch i świt świeckiej religii w Dolinie Krzemowej.

Wstęp. Sztuczna inteligencja i świt nowego dziennikarstwa
Chatboty, czyli służalczy kretyni (z pozoru)
Stary, wspaniały świat dziennikarstwa i nowy (także wspaniały)
„Na kolanach”, czyli niewygodna pozycja wydawców tradycyjnych mediów
Najbliższa przyszłość sztucznej inteligencji w dziennikarstwie
Co i dlaczego zastąpi dziennikarzy?
Gdy maszyny komunikują
Schyłek paradygmatu człowieka jako jedynego twórcy treści w mediach
Rozdział 1. Między hype’em a nauką
Sztuczna inteligencja jako performatywny konstrukt retoryczny
Hermeneutyka algorytmów i sztucznej inteligencji
„To nie technologia, głupcze” – nie tylko algorytmy są winne
Gdy sztuczna inteligencja opowiada sama o sobie
Autoreferencyjne uniwersum sztucznej inteligencji
Potrzeba „wyjaśnialnej” sztucznej inteligencji
Jeszcze o wyjaśnialnej sztucznej inteligencji, czyli strategia otwartego kodu
Gdy przejrzystość systemów prowadzi na manowce
Poznanie sztucznej inteligencji nigdy się nie zakończy
Rozdział 2. Dziennikarstwo algorytmiczne
Zadania sztucznej inteligencji w mediach
Problem kreatywności sztucznej inteligencji a dziennikarstwo
Problem (tolerowania) niskiej jakości automatycznego dziennikarstwa
Współkreatywność ludzi i maszyn
Reakcje na kreatywność sztucznej inteligencji
„Bardziej wiarygodne” versus „zdecydowanie gorsze” – opinie użytkowników o treściach sztucznej inteligencji
Konfrontacja logiki profesjonalnego dziennikarstwa i logiki rynkowej
Tęsknota za lepszą jakością dziennikarstwa?
Jak „wdrukować w kod” dziennikarskie wartości
Logika kompromisów w moderacji treści
(Nie taka nowa) logika mediów a sztuczna inteligencja
Logika medialna a sprawczość i odpowiedzialność sztucznej inteligencji
Rozdział 3. Schyłek hegemonii dziennikarstwa
Tradycyjna hegemoniczna narracja dziennikarstwa
Nowa hegemonia i nowe „dziennikarstwo” (z umiarkowanym udziałem dziennikarzy)
W okowach zamknięcia dyskursywnego
„Zaczarowany determinizm” sztucznej inteligencji w mediach
Rozdział 4. Droga poznania – wyobrażenia o sztucznej inteligencji w mediach
Od „ducha platform i sztucznej inteligencji” po „imaginarium”
Błędna metafora „czarnej skrzynki”?
Dlaczego teorie ludowe o sztucznej inteligencji są pożyteczne
Strategie racjonalizacji i oporu algorytmicznego
Teorie ludowe o negocjacjach lub grze z algorytmami sztucznej inteligencji
Jak zarabia się na teoriach ludowych
Shadow baning, czyli teorie ludowe o „uciszaniu” i „znikaniu”
Czy algorytm zna mnie lepiej niż ja siebie?
Algorytmiczna duchowość
Konspiracyjna duchowość sztucznej inteligencji
Ludowe teorie spiskowe
Ludowe teorie na temat sztucznej inteligencji w dziennikarstwie
Rozdział 5. Między podziwem a przerażeniem
Sztuczna inteligencja w mediach – nadzieje i obawy
Przerażenie – w „Dolinie Niesamowitości”
Wpływ sztucznej inteligencji na zaufanie
Czy naprawdę sztuczna inteligencja sprzyja dezinformacji?
Gdy mainstreamowe media sieją (i tworzą) dezinformację
Algorytmiczne zwalczanie dezinformacji
Przekleństwo optymalizacji i „uzależniające wzorce”
Pożyteczny sceptycyzm
Rozdział 6. Obiektywizm i prawda w mediach a sztuczna inteligencja
Agonia obiektywizmu
Nowy autorytet algorytmicznej obiektywności
Jak dziennikarstwo stacza się w algorytmicznie wspierany „handel wściekłością”
Prawda w mediach a sztuczna inteligencja
Dziennikarstwo jako dyskurs performatywny
Algorytmiczna prawda
Halucynacje chatbotów
„Produkcja prawdy”, maszyny „płynnych bzdur” i hegemonia epistemiczna
Prawda „wyssana” z mediów i internetu
Niejawni „trenerzy i niewolnicy” sztucznej inteligencji
Ku partnerstwu maszyny i człowieka
Rozdział 7. Sztuczna inteligencja a ideologia, tożsamość i zawodowa rola dziennikarzy Dziennikarskie tożsamości, ideologie i role pod presją algorytmizacji
Pod presją: negocjowanie tożsamości dziennikarskiej
Liminalna tożsamość dziennikarzy
Dziennikarz cyfrowy kreśli granice dziennikarstwa
Dziennikarscy nie tacy „obcy”
Rozdział 8. Opór i kult. Innowacje na ratunek dziennikarstwu
Opór wobec innowacji
„Postindustrialna mgła” i kult innowacji
Innowacyjny skansen? O silnej kulturze organizacyjnej mediów
Niuanse oporu wobec sztucznej inteligencji w dziennikarstwie
Gdy dziennikarz traci sens wykonywania własnej pracy
Bibliografia Indeks osób

  • Titel: DZIENNIK(AI)RSTWO. Jak sztuczna inteligencja zmienia najciekawszą profesję na świecie
  • Autor: Jan Kreft
  • ISBN: 978-83-242-6876-4, 9788324268764
  • Veröffentlichungsdatum: 2025-04-09
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_4ddb
  • Verleger: Wydawnictwo UNIVERSITAS