Konflikty we współczesnej Azji. Studium przypadków

Szymon Niedziela

Irak, Afganistan, Pakistan, Indonezja, Birma, Tajwan… To przykładowe punkty zapalne na politycznej i etniczno-kulturowej mapie Azji. Oddziałują na cały region, a coraz częściej mają konsekwencje globalne. Zrozumienie ich nie jest proste, a tym bardziej niełatwe jest ich zakończenie. Dlatego książka ta zawiera nie tylko opis przebiegu wybranych konfliktów i ewentualnego procesu pokojowego, ale przede wszystkim ich podłoże. Kwestie religijne, etniczne, ekonomiczne, zadawnione spory i nieprzemyślane interwencje z zewnątrz – wszystko to zostało uwzględnione, tworząc razem spójny, choć niepokojący obraz skonfliktowanych rejonów Azji.   Pokazując zagrożenia związane z konfliktami zbrojnymi i sporami wewnętrznymi w Azji, Autor uświadamia czytelnika, jak ważna staje się rola tego kontynentu w procesach międzynarodowych współczesnego świata. Zwłaszcza rosnąca siła Chin i wzrost pozycji Indii, dynamika rozwojowa państw Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN), ale także potencjał surowcowo-tranzytowy Azji Środkowej i udział Rosji w masywie eurazjatyckim pokazują, że wszystkie te potęgi będą wywierać coraz większy wpływ na kształt globalnego ładu międzynarodowego, a zatem i na rozwiązywanie analizowanych konfliktów. […] Rzeczowa argumentacja i interesujący wywód czynią książkę wartościową i oryginalną. Jestem przekonany, że będzie ona bardzo przydatna w nauczaniu stosunków międzynarodowych, studiów regionalnych, studiów strategicznych i bezpieczeństwa, prawa międzynarodowego i dziennikarstwa. Z recenzji prof. Stanisława Bielenia   Szymon Niedziela – politolog, doktor nauk humanistycznych. Absolwent Instytutu Stosunków Międzynarodowych UW i Szkoły Podchorążych Rezerwy w Toruniu. Kierownik Działu Ekspozycji Muzeum Powstania Warszawskiego. Specjalizuje się w szeroko pojętej problematyce konfliktów zbrojnych we współczesnym świecie, ze szczególnym uwzględnieniem Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Równolegle zajmuje się naukowo najnowszą historią Polski i dziejami Warszawy. Autor monografii „Konflikty i napięcia w świecie arabskim” oraz „Fundamentalizm muzułmański w Algierii. Znaczenie wewnętrzne i oddziaływanie międzynarodowe”. Popularyzator historii II wojny światowej w radio, telewizji i mediach społecznościowych. Żonaty, ma syna Wojtka i córkę Hanię.

Kongres krakowski w roku 1364

Roman Grodecki

Kongres krakowski w roku 1364

Koniec rosyjskiej Ameryki

Marek Budzisz

W okresie wojny krymskiej, w której Rosja poniosła kompromitującą klęskę w walce z potęgami europejskimi, Stany Zjednoczone postanowiły wykorzystać okazję i zaproponowały wykupienie Alaski. Przyczyny, dla których Rosja zdecydowała się na sprzedaż swojej najdalszej prowincji (karawany z futrami szły stamtąd do Petersburga prawie rok), wydawały się w tamtych czasach racjonalne. W przypadku ewentualnej brytyjskiej agresji Rosja nie byłaby w stanie jej obronić. Dodatkowo, Alaska sąsiadowała z Kanadą należącą do Korony Brytyjskiej, niedawnego zwycięskiego przeciwnika w wojnie krymskiej. Jakby tego było mało, amerykańscy kupcy, rybacy i awanturnicy coraz mocniej rzucali rękawicę administracji rosyjskiej na Alasce. Z upływem czasu Imperium Romanowów coraz bardziej musiało się liczyć z próbą choćby nieformalnej aneksji Alaski przez USA. Rezygnując z odległej prowincji Rosja pozbywała się niewygodnej krainy stanowiącej wyłącznie źródło wydatków. Imperium Rosyjskie miało odnieść same korzyści: wzmacniało sojusz z Ameryką, pozbywało się garbu finansowego, zdobywało fundusze na modernizację floty i co równie istotne, przestawało sąsiadować ze swoim najgroźniejszym oponentem Imperium Brytyjskim. Pozbywając się niewygodnej prowincji, Petersburg liczył też na utrącenie bezpośredniego wpływu amerykańskich rewolucjonistów na rosyjskie koła antymonarchiczne i anarchistyczne. Marek Budzisz stawia tezę - odmiennie niż w większości prac poświęconym tematyce historii Alaski - że decyzja o sprzedaży zamorskich kolonii Rosji nie wynikała z defensywnej postawy dyplomacji rosyjskiej, lecz była przemyślanym i agresywnym posunięciem Imperium Rosyjskiego na globalnej szachownicy geopolitycznej.

Konkubina cesarza

Waldemar Bednaruk, Alex Vastatrix

Konkubina cesarza Alex Vastatrix, Waldemar Bednaruk Trzecia część z cyklu Harem. Jan Sobiepan Zamoyski w drodze z Japonii do Polski trafia do Chin i zostaje wciągnięty w wir wojny pomiędzy władającą połową państwa dynastią Ming a bezwzględnymi najeźdźcami z Mandżurii. Spotyka piękną Sianmei, która wkrótce ma trafić do haremu cesarza. Rodzi się między nimi gorące uczucie. Dziewczyna staje się również elementem gry politycznej pomiędzy różnymi obozami na dworze cesarza. Siedem lat później Marysieńka Zamoyska oczekuje narodzin dziecka. W obawie o swoje zdrowie przyjmuje zaproszenie królowej, by na jej dworze i pod opieką jej lekarzy przygotować się do rozwiązania. Rozczarowana postawą męża, zaniedbującego ją w tych trudnych chwilach, nawiązuje ponownie kontakt z przystojnym sąsiadem Janem Sobieskim.

Konkwista. W imię Boga, złota i Hiszpanii

Kacper Nowak

Imponujące wynalazki XV wieku rozbudziły głód zamorskich podróży oraz chęć odkrycia nieznanych dotąd szlaków i lądów. Pierwsza ekspedycja Kolumba utorowała drogę do podboju Ameryki. Druga rozpoczęła trwającą niemal sto lat epokę konkwisty, która przyniosła skutki dla całej ludzkości. Kacper Nowak, poruszając nieznane polskiemu czytelnikowi wątki, zabiera nas do czasów, w których Hernán Cortés, Francisco Pizarro Pedro de Alvarado i inni zdobywcy budzili podziw i przerażenie. Szermując wzniosłymi hasłami przelali morze krwi. Burzyli lokalne tradycje, a na ich gruzach stawiali nowy porządek na wzór europejski. Kim byli hiszpańscy i portugalscy konkwistadorzy? Żądni sławy poszukiwacze przygód czy odważni odkrywcy w służbie hiszpańskiej korony? Bezwzględni awanturnicy czy ofiarni śmiałkowie, którzy nie cofnęli się przed niczym, aby zbudować nowe imperia? Najnowszy e-book portalu Histmag.org to pozycja obowiązkowa dla wszystkich chcących lepiej poznać dzieje hiszpańskiej konkwisty!   Kacper Nowak (ur. 1986) - z zamiłowania historyk i podróżnik, który przemierzył szlaki hiszpańskich podbojów w Ameryce Łacińskiej. Autor książki pt. „Tortuga – dzieje wyspy piratów”.

Konrad I Mazowiecki kniaź wielki lacki (1187/89-31 sierpnia 1247)

Agnieszka Teterycz-Puzio

Książę Konrad, syn Kazimierza Sprawiedliwego, wnuk Bolesława Krzywoustego, powszechnie znany z przydomkiem Mazowiecki, ma złą opinię w historiografii, jako książę, który sprowadził na polskie ziemie Zakon Krzyżacki. Źródła jednak, z zależności od miejsca ich powstania, dają dwa sprzeczne ze sobą obrazy Konrada I Mazowieckiego, jako wielkiego, sławnego, chrześcijańskiego władcy, albo księcia tyrana i okrutnika. Działalność Konrada Mazowieckiego bez wątpienia miała wpływ na losy państwa polskiego. W książce podjęto próbę weryfikacji czarnej legendy tego księcia, poprzez przyjrzenie się jego działalności, ukazanie jego osobowości, stosunku do rodziny, sojuszników i współpracowników. Niewątpliwie Konrad Mazowiecki to jedna z barwniejszych postaci polskiego średniowiecza - władca wyrazisty i kontrowersyjny.

Konspiracja trzech pokoleń. Związek Młodzieży Polskiej "Zet" i ruch zetowy (1886-1996)

Przemysław Waingertner

Autor prezentuje ponad stuletnie dzieje trójpokoleniowej polskiej konspiracji patriotycznej „Zetu” oraz pozostających pod jej wpływem organizacji tworzących ruch zetowy. Ukazuje ich struktury, idee, działalność i postacie liderów z okresu zaborów, Wielkiej Wojny, II RP, II wojny światowej oraz lat powojennych na emigracji i w kraju (w PRL i III RP). Dzieje „Zetu” zostały przedstawione na podstawie rozległej kwerendy archiwalnej i prasowej oraz bogatego zbioru źródeł opublikowanych i literatury przedmiotu. Dzięki wnikliwym badaniom autorowi udało się zrekonstruować fascynujący wizerunek tajemniczej, mało znanej, a przecież najdłuższej konspiracji w najnowszej historii Polski.

Konspiracja trzech pokoleń. Związek Młodzieży Polskiej "Zet" i ruch zetowy (1886-1996). Wydanie drugie

Przemysław Waingertner

W serii powołanej dla uczczenia 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. oraz utrwalenia w polskiej świadomości zbiorowej wiedzy historycznej o genezie i przebiegu odbudowy państwa polskiego ukażą się monografie, biografie i źródła, dla których tematyczną klamrą będzie idea polskiej niepodległości oraz walki o jej urzeczywistnienie i kształt z uwzględnieniem zagadnień polskich i międzynarodowych; politycznych, społecznych i ekonomicznych; walki orężnej i działań dyplomatycznych; wreszcie przedsięwzięć na polu kultury. Autor prezentuje ponad stuletnie dzieje trójpokoleniowej polskiej konspiracji patriotycznej „Zetu” oraz pozostających pod jej wpływem organizacji tworzących ruch zetowy. Ukazuje ich struktury, idee, działalność i postacie liderów z okresu zaborów, Wielkiej Wojny, II RP, II wojny światowej oraz lat powojennych na emigracji i w kraju (w PRL i III RP). Dzieje „Zetu” zostały przedstawione na podstawie rozległej kwerendy archiwalnej i prasowej oraz bogatego zbioru źródeł opublikowanych i literatury przedmiotu. Dzięki wnikliwym badaniom autorowi udało się zrekonstruować fascynujący wizerunek tajemniczej, mało znanej, a przecież najdłuższej konspiracji w najnowszej historii Polski.

Konteksty przełomu 1944-1945. Społeczeństwo wobec wojennych rozstrzygnięć. Postawy - zachowania - nastroje

Jacek Chrobaczyński

Konteksty przełomu 1944–1945… to kontynuacja wcześniejszego opracowania pt. Dramatyczny rok 1943. Postawy i zachowania społeczeństwa polskiego w rozstrzygającym roku II wojny światowej (Rzeszów–Kraków 2012). Autor stara się odpowiedzieć na zasadnicze pytanie: w jakiej kondycji społeczeństwo polskie po dramatycznych doświadczeniach wojny i okupacji (niemieckiej i sowieckiej), „wychodziło” z tego kataklizmu i traumy „spotykając” się z rozwiązaniami finalnymi, które nie były ani planowane, ani przewidywane – szczególnie w początkowym okresie wojennych zmagań – ani powszechnie oczekiwane. Były też podejmowane przede wszystkim przez „innych”, właściwie bez aktywnego i decyzyjnego czy współdecyzyjnego udziału państwa i społeczeństwa polskiego. Całość ma charakter interdyscyplinarny; autor, analizując postawy, zachowania, nastroje i strategie postępowania odwołuje się nie tylko do źródeł historycznych, literackich, ale również do socjologii, psychologii społecznej, antropologii i pedagogiki. Dostrzega zarówno procesy społeczne, polityczne, jak i mentalne oraz świadomościowe zachodzące w społeczeństwie polskim tego czasu. Próbuje je wyjaśnić i zrozumieć. Jacek Chrobaczyński - historyk, profesor zwyczajny, kierownik Katedry Najnowszej Historii Polski w Instytucie Historii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Specjalizuje się w najnowszych dziejach Polski i powszechnych, historii Krakowa, biografistyce, socjo- i psychohistorii oraz antropologii historycznej. Autor kilkunastu książek i blisko dwustu publikacji pomniejszych. Współpracownik Państwowego Muzeum Auschwitz–Birkenau i Instytutu Pamięci Narodowej, współorganizator Kongresów: "Polska – Rosja. Trudne sprawy. Trzy narracje: historia – literatura – film" oraz Kongresów Zagranicznych Badaczy Dziejów Polski.

Koran

Nieznany

Koran - święta księga islamu. Według tradycji muzułmańskiej powstawał w latach 610-632, objawiany fragmentami prorokowi islamu, Mahometowi (zm. 632) przez Archanioła Dżibrila (identyfikowanego w islamie z archaniołem Gabrielem). Słowo Koran pochodzi od arabskiego słowa al-kurn, które oznacza recytację, ponieważ pierwotnie Koran przekazywano ustnie. Według islamu i samego Koranu jego twórcą jest Allah. Za kanoniczną uznano za panowania kalifa Usmana (644-656) redakcję Koranu autorstwa Zajda ibn Sabita, osobistego sekretarza Mahometa. Koran został spisany w klasycznym języku arabskim, przez niektórych utożsamiany z dialektem Kurajszytów, w formie prozy rytmicznej i rytmizowanej (arab. sadż). Zdaniem muzułmanów literacka forma Koranu ma być niemożliwa do naśladowani, co wiąże się z dogmatem religijnym o cudowności Koranu (idżaz al-kuran). Recytacja Koranu jest w świecie islamu uznawana zarówno za praktykę religijną, jak i za jedną z sztuk pięknych. Istnieje wiele odmian recytacji Koranu, uważanych za kanoniczne i różniących się głównie w zakresie fonetyki. Wyjątkowo, ze względów historycznych, dopuszczona jest recytacja Koranu w języku tureckim. Koran składa się ze 114 sur (rozdziałów), które z kolei dzielą się na aje (wersety). Rozróżnia się 90 sur mekkańskich i 24 sury medyńskie, ze względu na miejsce ich objawienia. Sury są w Koranie ułożone przeważnie według długości, od najdłuższej do najkrótszej.

Korea. Nowa historia południa i północy

Ramon Pacheco Pardo, Victor Cha

Historia dwóch Korei od końca XIX wieku aż do czasów współczesnych Korea Południowa jest dobrze funkcjonują demokracją, dziesiątą gospodarką na świecie, liderem high tech i jednym z najchętniej odwiedzanych przez turystów państw azjatyckich. Jej kultura przeżywa prawdziwy rozkwit, o czym świadczy Oscar za najlepszy film dla Parasite, wysoka oglądalność seriali takich jak Squid Game czy Niezwykła prawniczka Woo i ogromna popularność światowego hitu Gangnam Styl oraz zespołów k-popowych (między innymi BTS i Blackpink). Natomiast Korea Północna jest położonym w bogatym regionie biednym krajem rządzonym przez autorytarny reżim dyktatora Kim Dzong Una. Dysponuje arsenałem broni jądrowej i rakiet dalekiego zasięgu, który budzi niepokój na całym świecie. Jakie okoliczności doprowadziły do tego, że jeden naród, połączony wyjątkową historią, żyje w tak różnych warunkach? Czy kiedyś nastąpi kres tego podziału? Czy zjednoczenie dwoch Korei jest możliwe?

Kornel Morawiecki. Autobiografia

Kornel Morawiecki, Artur Adamski

Kornel Morawiecki, legenda opozycji antykomunistycznej, założyciel i przewodniczący Solidarności Walczącej, człowiek, którego reżim Jaruzelskiego siłą wyrzucił z Polski a wolna Polska skazała na ćwierć wieku zapomnienia. W szczerej rozmowie opowiada o dzieciństwie, dojrzewaniu, początkach swojej działalności opozycyjnej, o powstaniu i funkcjonowaniu Solidarności Walczącej oraz o tym co się stało po 1989 roku. Dowiemy się m.in. w jaki sposób działał podziemny kontrwywiad, do czego - oprócz palenia - mogły służyć papierosy "Marlboro" i jakie miejsce we Wrocławiu bezpieka nazywała "Watykanem". Obowiązkowa pozycja dla wszystkich zainteresowanych historią najnowszą.

Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego a Żołnierze Wyklęci. Walka z podziemiem antykomunistycznym w latach 1944-1956

Lech Kowalski

Najnowsza książka Lecha Kowalskiego to historia walk Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego zwanego niekiedy polskim NKWD i przyrównywanego do SS z formacjami zbrojnymi żołnierzy wyklętych, którzy tuż po wojnie stawili opór Sowietom i rodzimym komunistom, by nie dopuścić do zrusyfikowania kraju. Żadna z polskich formacji zbrojnych w okresie okupacji nie toczyła walk z tyloma przeciwnikami naraz, co żołnierze wyklęci tuż po wojnie. Bywało, że gdy stawali do boju na śmierć i życie, na jednego z nich przypadało niekiedy po trzystu zbirów z formacji wojskowych NKWD, z sowieckiego kontrwywiadu Smiersz, KBW, LWP, MO, UB czy ORMO. Tropili ich dniami i nocami, zawiązując kolejne koalicje i zgrupowania operacyjne, nieustępliwie i metodycznie pacyfikując, mordując skrycie w lochach więziennych i zabijając w nierównej walce. Ciała porzucano w leśnych jamach, przydrożnych rowach, chaszczach i kniejach. Wielu z nich kończyło żywot w bezimiennych dołach cmentarnych z wapnem. A oni trwali w oporze, niczym Spartanie pod Termopilami. Ostatniego z nich wytropiono i zabito na początku lat sześćdziesiątych minionego wieku. Cześć im i chwała na wieki, że byli i trwali w walce. W polskiej świadomości narodowej pozostaną już z nami na stałe. 

Kościół i rewolucja francuska

Mieczysław Żywczyński

Praca Mieczysława Żywczyńskiego Kościół i rewolucja francuska ukazała się nakładem PAX -u w 1951 roku i stała się "białym krukiem" po wycofaniu z księgarń, w wyniku presji hierarchii katolickiej. Początek lat pięćdziesiątych był w naszym kraju okresem bezwzględnej walki z Kościołem, prowadzonej przez stalinowski aparat partyjno-państwowy. W tych okolicznościach krytyczna charakterystyka hierarchii kościelnej epoki rewolucji mogła nabrać politycznego znaczenia, co tłumaczy - jak można sądzić - motywy, które popchnęły przełożonych księdza Żywczyńskiego do skonfiskowani jego rozprawy. "Niszczenie książek ze względu na niewygodne prawdy, które głoszą, nie usprawiedliwiają żadne racje ideologiczne ani okoliczności społeczne." 0 książkę Żywczyńskiego - pisał w 1976 roku Adam Michnik - stała się uboższa cała polska kultura, a nie tylko jej katolicki fragment; trudno przeto ludziom spoza Kościoła odmówić prawa do troski o jej los." (Kościół, lewica, dialog). Wydawnictwo UNIVERSITAS oddaje do rąk Czytelników pracę, do której nie mieli dostępu przez blisko pół wieku, pracę, która mimo upływu czasu nie straciła nic na swojej naukowej wartości. (Od Wydawcy)

Kościół prawosławny a Rzeczpospolita Polska. Zarys historyczny 1370-1632

Kazimierz Chodynicki

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu REPRINT. Termin Kościół Prawosławny, użyty w tej pracy, nie był przyjęty w polskiej literaturze historycznej. W dokumentach i pismach polemicznych od XV do XVIII wieku występują najczęściej dla oznaczenia wyznania prawosławnego wyrażenia takie, jak wiara grecka, błachoczestie, dyzunia schizma. Zwroty te nie są jednak dogodne przy pisaniu dziejów prawosławia i zwroty te z różnych powodów nie mogą być obecnie stosowane. Dlatego autor używa określenia Kościół prawosławny. Książka opisuje następujące okresy owych dziejów: pierwszy: powstanie metropolii prawosławnej, który obejmuje wieki XIV i XV, drugi dzieje metropolii prawosławnej w państwie Jagiellonów, będący czasem istnienia odrębnej, uznanej przez państwo hierarchii prawosławnej aż do unii brzeskiej w 1596 r., trzeci upadek metropolii 1596-1620, tj. w czasie unii brzeskiej aż do nielegalnego wskrzeszenia hierarchii prawosławnej przez patriarchę Teofana i wreszcie czwarty opisujący dalsze dzieje nielegalnie działającej metropolii w latach 1620-1632.

Kościół pw. Imienia Maryi i klasztor św. Róży Limańskiej mniszek dominikańskich w Nowogródku 1678-1864

Piotr Stefaniak

Oddawana do rąk Czytelników książka ukazuje się w 345 rocznicę fundacji klasztoru Dominikanek w Nowogródku. Autor, opierając się o wszelkie dostępne źródła historyczne, odtworzył dzieje konwentu, którego kres nastąpił po upadku powstania styczniowego, w okresie represji wobec narodu polskiego i Kościoła katolickiego wprowadzonych dekretem cara Aleksandra II O urządzaniu klasztorów, na mocy którego na terenie Królestwa Kongresowego oraz obszarach wcielonych do Rosji doszło do zamknięcia nowicjatów niemal wszystkich zakonów. Zebrane w publikacji informacje, choć same w sobie cząstkowe, pozwalają na ogląd dziejów wspólnoty dominikanek w Nowogródku. Dwa stulecia istnienia tego czcigodnego konwentu (1678-1864) zostają tym samym wprowadzone do polskiej historiografii i jednocześnie wypełniają dotkliwą lukę na duchowej i kulturalnej mapie obrazującej naszą spuściznę dziejową, która została zamknięta w trudnych dla Polski i Polaków okolicznościach popowstaniowych 1864 roku. W książce zostało przedstawione ostateczne wyjaśnienie dziejów fundacji klasztoru i skomplikowanej sprawy osób fundatorów (Autor potwierdza wyniki badań prof. Marii Kałamajskiej-Saeed), ale też pełny skład osobowy zgromadzenia i historia budynków. Co do historii "politycznej", to najlepiej źródłowo poświadczone są oczywiście czasy porozbiorowe, a to z racji ścisłej sprawozdawczości pod rosyjskim rządem i obfitości akt urzędowych. Autor prześledził więc z dużą dokładnością losy wspólnoty aż do wędrówek po kasacie włącznie. Autor w niniejszej publikacji wykorzystał teksty prawne (do opisu formacji, ceremonii zakonnych i niektórych zwyczajów) oraz liturgiczne (do opisu modlitwy). Przedstawił także preferencje czytelnicze sióstr, wynikające z nielicznych tomów zabranych przez nie na tułaczkę. Dostajemy studium oparte na poprawnej interpretacji źródeł, wyczerpujące ich zawartość i wzbogacające naszą wiedzę o zakonach o kolejny ośrodek modlitwy i duchowości. Z recenzji s. Małgorzaty Borkowskiej OSB

Kozaczyzna ukrainna w Rzeczpospolitej Polskiej do końca XVIII wieku. Zarys polityczno-historyczny

Franciszek Rawita Gawroński

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu REPRINT. Wiemy, jaką rolę anarchiczną odegrali Kozacy w Rzeczypospolitej, że z tej trzywiekowej prawie anarchii powstawały i organizowały się, wyszłe z łona ruskiego społeczeństwa, dwa jego odłamy, z których jedna nosiła nazwę Kozaczyzny, druga Hajdamaczyzny. Historycy nasi dawniejsi, a szczególnie bliżej wypadków stojący, lepiej od nas rozumieli następstwa o objawy tego ruchu społecznego, zrodzonego nad Dnieprem i porywającego furią swawoli ludność wiejską za sobą, lecz domyślnie raczej niż na podstawie badań i dokumentów nieznanych im zresztą. Nie doceniono jednak znaczenia tego zjawiska dziejowego lub oceniano je błędnie. Odnieść się to może, zarówno do wewnętrznej, jak i do zewnętrznej polityki państwa polskiego. Następstwa takiego krótkowidztwa były fatalne dla państwa. Pragniemy dać czytelnikowi dzieło naukowe, ścisłe, historyczne, a jednak zupełnie popularne w układzie swoim i traktowaniu przedmiotu badań.

Kraj Srebrnej Rzeki. Argentyna od spotkania światów do czasów współczesnych

Magdalena Lisińska

Argentyna – ojczyzna tanga, piłki nożnej i yerba mate, to drugie co do wielkości państwo Ameryki Łacińskiej, zachwycające różnorodnością przyrody i otwartością mieszkańców. To również kraj dziejowo doświadczony, którego historia pełna jest spektakularnych sukcesów, ale i bolesnych upadków. Argentyńczycy często odwołują się do przeszłości, a rozpoczęte dekady temu procesy społeczne, polityczne i kulturowe bardzo mocno wpływają na kształt współczesnego państwa, determinując jego wyjątkowy na tle regionu charakter. Niniejsza książka jest pierwszą polskojęzyczną pracą poświęconą historii Argentyny, od momentu przybycia na jej tereny Europejczyków do czasów współczesnych. Stanowi atrakcyjną lekturę dla wszystkich zainteresowanych Ameryką Łacińską, zarówno planujących nabyć podstawową wiedzę, jak i pragnących lepiej zrozumieć „Kraj Srebrnej Rzeki” i jego mieszkańców. Magdalena Lisińska – doktor nauk społecznych w zakresie nauk o polityce, pracuje w Zakładzie Ameryki Łacińskiej Instytutu Amerykanistyki i Studiów Polonijnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autorka monografii pt. Argentine Foreign Policy during the Military Dictatorship, 1976–1983. Between a Nationalist and Pragmatic Approach (London-New York 2019) oraz szeregu artykułów naukowych poświęconych kwestiom politycznym, społecznym i bezpieczeństwa w Argentynie i Ameryce Łacińskiej. Laureatka stypendium START 2021 Fundacji na rzecz Nauki Polskiej dla najzdolniejszych młodych badaczy. Zainteresowania naukowe koncentruje w pierwszej kolejności wokół problematyki Argentyny, zarówno w kontekście wewnętrznym, jak i polityki zagranicznej.  

Kraj w stanie

Andrzej Krajewski

Pomiędzy lipcem 1982 a sierpniem 1986 Andrzej Krajewski towarzyszył zachodnim korespondentom w Polsce. Ta książka to opowieść o tamtym czasie z pozycji obserwatora, czasem też uczestnika zdarzeń. Pierwsze wydanie tej książki ukazało się z przyczyn oczywistych poza oficjalnym obiegiem, w dzisiejszym, trzecim autor dopowiada dalszą historię wielu spraw, takich jak odpowiedzialność za strzelanie do ludzi w Lubinie, zabójstwa Grzegorza Przemyka i księdza Jerzego Popiełuszki. Obecne wydanie zawiera współczesne noty i komentarze oraz pokaźny zasób ilustracji i zdjęć (w tym dzieła autorstwa Chrisa Niedenthala). W czasach manipulowania historią, nadawania jej funkcji usługowej wobec polityki, warto przypomnieć sobie prawdę o mrocznych latach 80-tych.

Krajobraz religijny i etniczny Suwalszczyzny, Bukowiny i Łatgalii na przełomie XVIII i XIX wieku. Lokalne społeczności a struktury państwowe i wyznaniowe

Melchior Jakubowski

Krajobraz religijny i etniczny… to uzupełniona wersja pracy doktorskiej, przygotowanej pod kierunkiem prof. dr. hab. Dariusza Kołodziejczyka, a obronionej na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego w 2020 r.Ukazuje przestrzenne relacje między przedstawicielami różnych grup religijnych i etnicznych, żyjących w środowiskach wiejskich, gdzie procesy osadnicze pociągnęły za sobą równoległe przemiany społeczno-ekonomiczne i krajobrazowe. Koncentracja na okresie ok. 1760 – ok. 1820 celowo przełamuje tradycyjne podziały epokowe, natomiast zakres geograficzny obejmuje trzy historyczne regiony – Suwalszczyznę (obecnie podzieloną między Polskę i Litwę), Bukowinę (podzieloną między Rumunię i Ukrainę) i Łatgalię (wschodnią Łotwę, inaczej Inflanty Polskie). W każdym regionie analiza skupia się na wybranym rejonie, obejmującym grupę wsi wraz z lokalnym centrum: Jeleniewem na Suwalszczyźnie, Seretem na Bukowinie i Wyszkami w Łatgalii. Książka porusza kwestie stosunków językowych, okoliczności osiedlania się w jednym rejonie ludzi różnego pochodzenia, relacji między starymi a nowymi osadami, stopnia ich różnorodności wyznaniowej i etnicznej, związków sąsiedzkich i rodzinnych. Jest to zarazem próba rekonstrukcji dawnego krajobrazu, a zwłaszcza topografii sakralnej. Istotnym zagadnieniem jest zetknięcie się wiejskich społeczności z nowoczesną administracją różnych państw i Kościołów, w tym różnice w praktyce działania poszczególnych państw (np. przy zmianie języka urzędowego) oraz podobne trudności (np. przy „odkrywaniu” staroobrzędowców). Materiały z wybranych rejonów pokazują, na ile powszechnie korzystano z posługi duchownych innego wyznania chrześcijańskiego w sytuacji, gdy droga do „własnego” była zbyt długa. Z kolei kwestia rozpowszechnienia nowych upraw obrazuje stosunek chłopskich społeczności do innowacji narzucanych przez państwo i wprowadzanych oddolnie. Analogie w funkcjonowaniu wieloreligijnego krajobrazu trzech regionów ukazują w małej skali szersze zjawiska pragmatycznej koegzystencji, których materialne świadectwa można do dziś zobaczyć w trzech badanych rejonach.  

Kraków i Galicja wobec przemian cywilizacyjnych 1866-1914. Studia i szkice

Krzysztof Fiołek, Marian Stala

  Dziewiętnastowieczną Galicję, cieszącą się po roku 1866 względną autonomią (i choćby przez to stwarzającą dla rozwoju polskiego życia zbiorowego warunki korzystniejsze od tych, które istniały w pozostałych zaborach) zaliczył prof. Norman Davies do kategorii „Królestw Zaginionych”. Rzeczywisty obraz tego nieistniejącego od prawie stu lat kraju, stanowiącego część Cesarstwa Austro-Węgier, a zamieszkiwanego przez kilka narodowości, często przesłaniały mity, raz opowiadające o szczęśliwym bytowaniu pod rządami dobrotliwego Franciszka Józefa, innym razem – o skrajnie zacofanej i pogrążonej w nędzy dalekiej od Wiednia prowincji. Współautorzy niniejszej książki, zajmujący się z jednej strony historią dziewiętnastowiecznej polityki i ówczesnych procesów cywilizacyjnych, z drugiej zaś historią idei, sztuki i literatury, starają się wspólnie zmierzyć z galicyjskimi mitami. Różnorodność przedmiotów badania i punktów widzenia, zajmowanych w poszczególnych szkicach sprawia, iż z książki potraktowanej jako całość wyłania się niepełny wprawdzie, ale wielostronny (i otwierający perspektywy dalszych rozważań) obraz Galicji doby autonomii. Nadrzędnym tematem wszystkich rozpraw jest pytanie o obecność w życiu galicyjskim charakterystycznych dla XIX wieku przemian cywilizacyjnych, o napięcie między przywiązaniem do tradycji i naciskiem zbliżającej się nowoczesności. Ten złożony proces pokazywany jest na różne sposoby i na różnych poziomach uszczegółowienia. Stąd, z jednej strony, znajdziemy w książce ogólne uwagi o cywilizacji przemysłowej lat 1880-1914, o rozwoju galicyjskiego szkolnictwa, o wkraczaniu kobiet w życie publiczne, z drugiej zaś – mniej lub bardziej szczegółowe analizy zajmujące się poglądami politycznymi krakowskich konserwatystów, obecnością synów chłopskich na katedrach UJ, lwowską i krakowską filozofią akademicką, powieściami Ignacego Maciejowskiego o przemyśle naftowym, czy pomysłami unowocześnienia Galicji, sformułowanymi przez Stefana Żeromskiego. Książka dedykowana jest Profesorowi Franciszkowi Ziejce na siedemdziesiąte urodziny.  

Kresowy kalejdoskop. Wędrówki przez Ziemie Wschodnie Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939

Włodzimierz Mędrzecki

KRESY POLSKA ATLANTYDA Raj utracony, skarb zdobyty za cenę krwi bohaterów szerzących cywilizację wśród ludów Wschodu? A może raczej kolonia panów i miejsce ucisku podbitej ludności? Pierwszy obraz wyłania się ze wspomnień polskich sierot po Kresach. Drugi znany jest z propagandy nieprzyjaciół II Rzeczypospolitej. Włodzimierz Mędrzecki przekonuje, że oba są dalekie od prawdy. Kresowy kalejdoskop to książka potrzebna od lat. Przedwojenne polskie Kresy, stanowiące połowę terytorium kraju, są miejscem ścierania się różnych opcji politycznych, sporów o język nauczania. To wielokulturowe społeczności i konflikty nacjonalizmów. Energiczne metropolie i setki małych miasteczek. Chłopska walka o byt, aspiracje klasy średniej, hermetyczny świat ziemian. To również sławna na cały świat lwowska szkoła matematyki, borysławskie kopalnie, wileńskie lokale, znane przed wojną uzdrowiska. Ten świat dwunastu milionów ludzi warto poznać naprawdę. Przystępnie napisany i pięknie ilustrowany, Kresowy kalejdoskop jest najbogatszą i najprawdziwszą panoramą historyczną polskiej Atlantydy.

Kresy. Ars moriendi

Anna Smółka, Agnieszka Rybak

Reporterska opowieść o finis Poloniae na Kresach. Autorki odkrywają zapomniane postacie rodzonego brata pierwszego polskiego prezydenta Gabriela Narutowicza, który opowiedział się za niepodległą Litwą, i zdarzenia zmianę polskich granic wschodnich w 1951 roku. Tropią zagadkę śmierci rodziny Skirmuntów na Polesiu i znikania szczątków bohaterów z Cmentarza Orląt Lwowskich w latach 70. XX wieku. Śledzą dzieje polskiej rodziny z Berdyczowa podczas operacji polskiej NKWD. I tragiczny koniec kresowego Drzymały, który uparł się zostać w swoim domu na Wileńszczyźnie po II wojnie światowej. Autorki dotarły do nieznanych dokumentów. Odwiedziły każde z opisywanych miejsc.

Kresy północy. Wyprawa do polskich Inflant

Sławomir Koper, Tomasz Stańczyk

Polacy wiedzą mniej o Inflantach niż o Sumatrze i Borneo stwierdził już półtora wieku temu Gustaw Manteuffel. Za dawne Kresy Rzeczypospolitej uważa się dziś wyłącznie tereny Ukrainy, Białorusi i Litwy. Mało kto pamięta, że ziemie dzisiejszej Łotwy dzieliły przez ponad dwa stulecia losy naszego kraju, a wielu jego mieszkańców dobrze zasłużyło się dla polskiej historii i kultury. Wiedza o naszych rodakach w Łatgalii, jak obecnie nazywane są dawne Inflanty polskie, wciąż jest znikoma nad Wisłą. Wyprawa do polskich Inflant nie jest kontynuacją naszego cyklu kresowego, a raczej jego uzupełnieniem. Od serii kresowej różni ją przede wszystkim narracja - to zapis naszych współczesnych podróży, wywiadów i rozmów. Zestawia polskie losy Inflant z dzisiejszą rzeczywistością. Opowiadamy o historii Łatgalii, ale pamiętamy, że do Rzeczypospolitej należała także reszta inflanckich krain. Kurlandia stanowiła lenne księstwo naszego kraju i na jej terenie toczyło się nawet powstanie kościuszkowskie. W Dorpacie (obecnie estońskie Tartu) przez ponad stulecie działał znakomity uniwersytet, który ukończyło wielu wybitnych Polaków. Do burzliwej historii polskich Inflant solennie obiecujemy powrócić w jednym z kolejnych tomów serii kresowej. Z dziejów rodziny Platerów Twierdza nad Dźwiną Zakon Kawalerów Mieczowych Śledź z owocami i kwas chlebowy Stefan Batory w Rydze Katarzyna von Kobro Śladami triumfów husarii Requiem dla polskiej Kurlandii Sprawa seminarium duchownego w Rydze Uniwersytet w Dorpacie Estońskie kulinaria Inflanckie nekropolie