Szalona miłość. Chcę takiego jak Putin. Reportaże z Rosji

Barbara Włodarczyk

Dlaczego Rosja kocha Putina? Nowa książka reporterki cyklu Szerokie tory i autorki bestsellera Nie ma jednej Rosji Co Rosjanie myślą o swoim prezydencie? Kiedy narodził się nowy rosyjski nacjonalizm? Jak Rosja wstaje z kolan? Wreszcie: kim naprawdę jest Władimir Putin? Barbara Włodarczyk, doświadczona reporterka, wieloletnia korespondentka polskiej telewizji w Moskwie, nie boi się wyruszyć ani na daleką syberyjską prowincję, ani na salony oligarchów. Wie, z kim rozmawiać, kogo słuchać i jak zajrzeć za kulisy wydarzeń, aby oddać to, co myślą, czują i jak żyją Rosjanie oraz ich niepodzielny władca Władimir Putin. Na swoich rozmówców i przewodników po dzisiejszej Rosji autorka wybiera zwykłych ludzi. Jest wśród nich sprzedawca figurek, kołchozowy kierowca czy szefowa fundacji. Pod pewnymi względami są przeciętni, a równocześnie charakterystyczni reprezentują postawy i cechy mocno obecne w rosyjskim społeczeństwie. Barbara Włodarczyk dzieli się też osobistymi doświadczeniami, w tym relacją z bezpośredniego spotkania z Putinem. Z jej fascynujących, lekkich i uwodzicielskich w formie reportaży wyłania się złożony obraz rosyjskiego społeczeństwa i rosyjskiej duszy.

Szanse edukacyjne dzieci i młodzieży z obszarów wielkomiejskiej biedy w Siemianowicach Śląskich. Raport z badań

Natalia Stępień-Lampa

W pracy podjęto problematykę szans edukacyjnych dzieci i młodzieży zamieszkujących obszary wielkomiejskiej biedy w Siemianowicach Śląskich. Problemy społeczne występujące w Siemianowicach Śląskich stanowią dla autorki egzemplifikację problemów miast Górnego Śląska. W okresie Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, wraz z inwestycjami w przemysł ciężki i rozwojem górnictwa węgla kamiennego oraz hutnictwa, miasta te przeżywały dynamiczny rozwój. Jednakże transformacja systemowa i restrukturyzacja przemysłu skutkowały recesją i przyczyniły się do wystąpienia negatywnych zjawisk społecznych. W Siemianowicach Śląskich na przełomie XX i XXI wieku zlikwidowano dwa największe zakłady pracy, co skutkowało niemalże 30% bezrobociem. Wśród problemów społecznych, z którymi zmagało i wciąż zmaga się miasto poza bezrobociem wskazać należy również ubóstwo i jego przestrzenną koncentrację. W Siemianowicach Śląskich autorka wyodrębniła cztery obszary wielkomiejskiej biedy — w miejscach tych znaczny udział mieszkańców stanowią beneficjenci zasiłków okresowych z pomocy społecznej. W pracy dokonano charakterystyki szans edukacyjnych dzieci i młodzieży, które mieszkają i wychowują się spauperyzowanym środowisku lokalnym, jakie stanowią wyodrębnione obszary. W tym celu przeprowadzone zostały badania o charakterze teoretycznym, jak i praktycznym. Posłużono się m.in. analizą dokumentów urzędowych; wywiadem kwestionariuszowym przeprowadzonym wśród mieszkańców obszarów wielkomiejskiej biedy, którzy wychowują dzieci do 18 roku życia; wywiadem częściowo skategoryzowanym, w którym udział wzięli przedstawiciele publicznych instytucji lokalnej polityki społecznej; ankietą rozdawaną o charakterze eksperckim, której grono respondentów stanowili dyrektorzy szkół posiadających w swoich rejonach ulice wchodzące w skład obszarów wielkomiejskiej biedy; ankietą audytoryjną zrealizowaną wśród uczniów trzecich klas szkół gimnazjalnych. Publikacja adresowana jest do osób zainteresowanych materią polityki społecznej, w tym w szczególności problematyką szans edukacyjnych, a także do przedstawicieli władz samorządowych oraz instytucji lokalnej polityki społecznej w Siemianowicach Śląskich.

Sześciolatek w szkolnej ławce - obniżenie obowiązkowego wieku szkolnego w polskim systemie edukacyjnym

Agata Rzymełka-Frąckiewicz

„Prezentowana praca podejmuje kwestie związane z próbą obniżenia obowiązkowego wieku szkolnego dziecka do szóstego roku życia w polskim systemie edukacyjnym, w okresie tzw. przejściowych przepisów, kiedy to decyzją rodziców można było zapisać dziecko sześcioletnie do pierwszej klasy. W opracowaniu zawarte zostały informacje, jak zmieniał się na przestrzeni czasu wiek edukacyjny i struktura szkolnictwa w Polsce, jakie w poszczególnych krajach europejskich przyjęto rozwiązania w kwestiach wieku szkolnego i struktury instytucji oświatowych oraz jakie szczegółowe rozwiązania wprowadzono w szkolnictwie w ramach proponowanej reformy edukacyjnej. W części empirycznej zostały zaprezentowane następujące badania: przegląd badań ogólnopolskich opinii społecznych na temat społecznej akceptacji wobec propozycji obniżenia obowiązkowego wieku szkolnego do szóstego roku życia dziecka; wywiad przeprowadzony w 2013 roku z ówczesną minister edukacji narodowej – ocena panującej sytuacji społecznej, opinia minister o projekcie i trybie wprowadzanych zmian do systemu oświatowego; wywiady z dyrektorami wybranych katowickich szkół podstawowych, którzy posiadali doświadczenie pracy z dzieckiem sześcioletnimi w swoich placówkach; wyniki badań ankietowych zrealizowanych wśród rodziców dzieci sześcioletnich, które rozpoczęły naukę w szkole podstawowej. Celem niniejszego opracowania nie było stawanie po którejkolwiek ze stron sporu politycznego, lecz ukazanie opinii osób, które znalazły się w centrum omawianych zmian edukacyjnych – dyrektorów szkół podstawowych i rodziców dzieci – szkolnych sześciolatków. Prezentowany tom rozważań z zakresu pedagogiki społecznej, socjologii edukacji i polityki oświaty kieruję zasadniczo do rodziców dzieci sześcioletnich stojących bezpośrednio przed decyzją dotyczącą dalszej edukacji swoich potomków, jak również dyrektorów szkół podstawowych, nauczycieli nauczania początkowego oraz władz samorządowych, czyli osób i instytucji, w przekonaniu autorki, najbardziej zainteresowanych przedmiotowym tematem, z nadzieją nie tylko na interesującą lekturę, ale także z perspektywą podejmowania dialogu, badań i logicznych rozwiązań oraz decyzji. Autorka niniejszej pracy wyraża nadzieję, że zawarte w publikacji informacje i wnioski, uzyskane w wyniku zrealizowanych badań, staną się przyczynkiem do dalszej, ale jedynie merytorycznej dyskusji (ponad sporami i interesami politycznymi) nad kwestią obniżenia obowiązkowego wieku szkolnego do szóstego roku życia – zastanawiając się czy w najbliższych latach będzie to tylko możliwość (dana rodzicom) czy konieczność wymuszona zależnościami ze sfery gospodarki ogólnoświatowej, polityki europejskiej czy też kwestiami społecznymi?” (Fragm. Wprowadzenia)

Szkice antyspołeczne (wyd. II zmienione)

Bronisław Łagowski

Każdy krok praktyczny i każdy pogląd publiczny trzeba zawczasu mierzyć i ważyć, oceniać i prześwietlać. Jeśli chcemy wnieść do polityki więcej odpowiedzialności, rzeczowości i rozumu, bardziej powinniśmy dbać o opinię publiczną jako strukturę dyskusji – stałej, ciągłej, wyczerpującej, w miarę możliwości zimnej – niż troszczyć się o konsensus lub taką czy inną poprawność polityczną. (…) Opinia publiczna powinna oświecać władzę, ale jej nie krępować, nie narzucać rozwiązań, jednym słowem: nie pozbawiać warunków odpowiedzialnego decydowania.   Bronisław Łagowski   Dzięki przenikliwemu rozumowaniu Bronisław Łagowski zyskał szacunek zarówno liberałów jak i tradycjonalistów, zarówno państwowotwórczych socjalistów, jak i rewolucyjnych konserwatystów. Nie jest on bowiem stronnikiem konkretnej doktryny, lecz rzecznikiem oświeconego sceptycyzmu w filozofii politycznej i racjonalizmu w uprawianiu polityki. Jego opinie wciąż budzą z dogmatycznej drzemki, umacniając krytycyzm wobec iluzji deformujących życie publiczne.   Piotr Bartula   Każdemu, kto zanurzy się w to pisarstwo, Łagowski łagodnie przypomni o podstawowych prawdach na temat życia społecznego i roli władzy. Lepiej wysłuchać tych nauk (i wyciągnąć wnioski) od niego, aniżeli przekonać się o ich prawdziwości na podstawie surowości życia.   Piotr Kimla   Łagowski jest tylko jeden. Tylko on łączy talent pisarski z własną, dobrze przemyślaną filozofią polityczną, umiejscawiającą go ponad i poza tak zwanymi podziałami historycznymi.   Andrzej Walicki

Szkice do teorii wychowania kreatywnego

Sowiński J. Andrzej

Książka poświęcona została niezwykle ważnej problematyce. Walory naukowe, poznawcze i edukacyjne pracy podkreślają autorskie tabele i rysunki. Podejmując ciekawą formę szkicu, Autor w sposób inspirujący skłania do refleksji, dyskusji i dalszych poszukiwań. Szkic to w istocie swej projekt czegoś, to zakreślenie ram problematyki bez wnikania w jej szczegóły. W sztuce szkic oznacza swobodny rysunek, zazwyczaj koloru czarno-białego, podkład pod realizację większego dzieła, później wypełnianego barwami. Przyjęcie przez Autora książki konwencji szkicu skłania nie tylko do kreatywnego pochylenia się nad niezwykle ważną problematyką, ale także inspirująco zachęca do twórczej refleksji oraz do podejmowania autorskich prób realizacji zasygnalizowanych koncepcji w praktyce wychowawczej. Z recenzji prof. zw. dr hab. Urszuli Ostrowskiej Książka Szkice do teorii wychowania kreatywnego powstawała w latach 20102012. Autor wykorzystał w niej artykuły lub ich fragmenty wcześniej już publikowane w innych pracach zbiorowych, na użytek niniejszej pracy zebrane, uporządkowane i zmodyfikowane. Całość została wzbogacona o fragmenty referatów wygłoszonych na konferencjach naukowych. Kreatywność, twórczość i rozwój to procesy, które nierozerwalnie wiążą się z życiem ludzkim, zarówno w wymiarze społecznym, jak i jednostkowym. Wyróżniają one człowieka spośród innych istot żywych i wynoszą go ponad świat materialny. Stanowią jednocześnie warunek sine qua non kultury ujmowanej nie socjologicznie czy etnograficznie, ale normatywnie, a więc widzianej w optyce wartościującej, która pozwala snuć refleksję o kulturze wysokiej. Może być ona udziałem i doświadczeniem wielu, nie tylko elit, jeśli wyrasta z ideałów i aspiracji do doskonalenia moralnego właściwych każdemu człowiekowi. Taka kultura jest zdolna podnieść życie ludzkie, a razem z nim i kondycję moralną społeczeństwa na wyższy poziom...

Szkolne problemy

Witkoś Maria

Niniejsza książka jest zbiorem artykułów podejmujących niektóre aspekty szkolnych problemów uczniów. Powstała w odpowiedzi na zapotrzebowanie oddolne, jako wynik konsultacji, spotkań, pytań, wątpliwości czy próśb o konkretne propozycje rozwiązań uczniowskich kłopotów w nauce przedstawianych przez pracowników placówek szkolnych i opiekuńczych: nauczycieli, wychowawców, pedagogów szkolnych. Autorka (jako psycholog w służbie zdrowia, a następnie w oświacie, ostatnio zaś w poradni psychologiczno-pedagogicznej) zarysowuje ogólne zagadnienia (choć powołując się na konkretne przypadki uczniów) problemów związanych z edukacją i przedstawia propozycje niektórych bezpośrednich oddziaływań stymulujących rozwój dzieci i młodzieży. Są to głównie scenariusze zajęć i dotyczą: technik przyspieszonego uczenia się, treningu widzenia, rozwijania zdolności czy też kontaktów interpersonalnych. Można je zastosować już w starszych klasach (trzecich) młodszego wieku szkolnego (np. trening widzenia, rozwijanie zdolności), także w starszych klasach szkół podstawowych, jak również w szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych (zajęcia integrujące, trening widzenia, techniki przyśpieszonego uczenia się pełny zestaw ćwiczeń dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych i gimnazjum). Książka jest poradnikiem dla nauczycieli, pedagogów, którzy mają na co dzień problemy z uczniami sprawiającymi określone trudności. Autorka jest psychologiem od lat zajmującym się wspomaganiem nauczycieli. Wszystko, co nawiązuje do jej osobistych doświadczeń klinicznych, jest jak najbardziej przydatne dla każdego, kto zajmuje się dziećmi o specjalnych po- trzebach edukacyjnych.

Szkoła na wirażu zmian politycznych

Śliwerski Bogusław

Publikacja Bogusława Śliwerskiego pt. Szkoła na wirażu zmian politycznych. Bez cenzury, to kolejna po Ped@gog w blogosferze, Kraków 2009 i Klinika akademickiej pedagogiki, Kraków 2011, książka powstała z esejów Autora zamieszczanych na Jego blogu (http://sliwerski-pedagog.blogspot.com), który jest miejscem refleksji Autora dotyczących obserwowanych przez Niego zjawisk i wydarzeń odnoszących się do szeroko rozumianej pedagogiki. [...] Lektura publikacji Bogusława Śliwerskiego przedstawia rzeczywistość edukacyjną w krzywym zwierciadle. Incydenty dostrzeżone, czy jak pisze sam Autor, o których jest informowany, przez zaniepokojonych, często bezradnych wobec nich pedagogów, rodziców, demaskują patologię, która bez skrupułów obejmuje każdy etap edukacji od przedszkola po szkołę wyższą, każdy podmiot pedagogicznych oddziaływań nie wyłączając małych dzieci i osób z niepełnosprawnością. Z treści publikacji wyłania się bardzo niekorzystny obraz polskiej szkoły, taki był jednak, jak rozumiem, zamiar Autora powiedzieć głośno to, o czym wielu z pedagogów rozmawia w kuluarach szkolnych czy uczelnianych korytarzy. Nie oznacza to, że wszędzie jest równie źle, jak opisuje to Autor - że nie ma szkół, uczelni funkcjonujących prawidłowo, że nie ma ludzi z zasadami (z których można byłoby w sensie społecznym być dumnym). Dlatego, jak wyczytuję z publikacji, jej Autor nie dokonuje uogólnień, z konsekwencją trzyma się formuły egzemplifikacji, na ile jednak częstej, powtarzalnej pozostawia ocenie czytelnika. Pewne jest jedno, że eseje autorstwa Bogusława Śliwerskiego nie pozwalają odbiorcy zostać wobec nich obojętnym. Jednych będą irytować, oburzać, innym pozwolą się z poglądami Autora zidentyfikować, dadzą odwagę do działania, otwartego sprzeciwu wobec dostrzeganych nieprawidłowości, jeszcze innych, mam nadzieję, zawstydzą, a może nawet przestraszą, co sprawi, że w podobnych sytuacjach (w swoim środowisku) zastanowią się czy milczeć, udać, że nie dostrzegają problemu, bo przecież postawy takie w efekcie i tak legitymizują patologię.[...] Publikacja Bogusława Śliwerskiego jest inspirująca i z innego powodu. Niewątpliwym jej walorem jest upowszechnianie wiedzy stricte naukowej. W swoich krótkich, nierzadko 1-2 stronicowych esejach Bogusław Śliwerski dba o wiarygodność naukową i odwoływanie się do autorów koncepcji, teorii czy klasyfikacji odnoszących się do zagadnienia.[...] Kolejny walor publikacji, wynikający z przyjętej stylistyki esejów pedagogicznych, to dzielenie się z czytelnikiem refleksją i zaproszenie do spotkania i udziału w wydarzeniach i debatach naukowych, w których nie miał on okazji brać bezpośredniego udziału, a które Autor (w nich uczestniczący) uznaje za znaczące dla refleksji pedagogicznej.[...] Z treści publikacji wyłania się konsekwentny obraz zaangażowania i troski jej Autora o kondycję pedagogiki jako nauki i szkoły jako obszaru koniecznego pedagogicznego zainteresowania - obu będących bezsprzecznie na tytułowym wirażu, aż nadto dobitnie zdefiniowanym przez Bogusława Śliwerskiego. Bogactwo dostrzeżonych przez Autora niebezpieczeństw, nieprawidłowości, wręcz patologii może paraliżować, wolę jednak myśleć, że stanie się inspiracją do działania, legitymacją do sprzeciwu i budowania koalicji, coraz potężniejszej w liczbie tych, którzy nie chcą godzić się na marginalizację pedagogiki jako nauki, a szkoły edukacji jako nieistotnego epizodu w życiu człowieka. Z recenzji prof. dr hab. Iwony Chrzanowskiej

Sztuka, feminizm i rewolucje w Ukrainie XXI wieku

Jessica Zychowicz

Frapujące studium zwrotu obywatelskiego, który dokonał się w Ukrainie na początku XXI wieku. W centrum swojej analizy autorka stawia działalność ruchów kobiecych i kolektywów artystycznych, które nie tylko współtworzyły kolejne zrywy - pomarańczową rewolucję i rewolucję godności - ale także przyczyniły się do wypracowania nowego języka feministycznej emancypacji. Szczególną uwagę poświęca kulturowym napięciom dotyczącym symboliki religijnej i narodowej, stosunku do postradzieckiego dziedzictwa oraz kwestii wolności seksualnej. Dzięki zastosowaniu metodologii badań postkolonialnych i wpisaniu omawianych zjawisk w szeroki kontekst historyczny Jessice Zychowicz udaje się wydobyć to, co najbardziej oryginalne w sztuce ukraińskich artystek i kolektywów, bez nakładania na ich pracę zachodnich klisz. Autorka przez kilka lat mieszkała w Ukrainie - także podczas rewolucji godności - co znalazło wyraz nie tylko w jej wnikliwej analizie performansów i dzieł (przede wszystkim takich grup, jak Femen, Feministyczna Ofensywa, VCRC, ChudRada i REP, oraz artystek, jak Jewhenija Bielorusiec, Alewtyna Kachidze i Włada Rałko), ale także nadało tej książce specjalny, osobisty ton.

Sztuka naskalna i szamanizm Azji Środkowej

Opracowanie zbiorowe

Praca zbiorowa pod redakcją Andrzeja Rozwadowskiego, Marii M. Kośko, Thomasa A. Dowsona. Książka zawiera artykuły napisane przez archeologów i etnografów z Polski, Wielkiej Brytanii i Kazachstanu. Ukazują one problematykę sztuki naskalnej oraz zjawisko szamanizmu w aspekcie nie tylko etnograficzno-archeologicznym, ale także uwzględniają elementy językoznawstwa, religioznawstwa i psychologii. Scharakteryzowano współczesne malowidła naskalne, jak również rysunki naskalne epok prehistorycznych, ze szczególnym uwzględnieniem regionu Azji Środkowej.

Sztuka współpracy. Studium grup artystycznych w czasach PRL

Tomasz Ferenc, Krzysztof Olechnicki, Paulina Rojek-Adamek, Xawery Stańczyk

Książka powstała z myślą o potrzebie ukazania zróżnicowanego kontekstu badania grup artystycznych oraz przybliżeniu historii wybranych kolektywów. Niniejszy tom jest pierwszym i zarazem otwierającym serię monografii poświęconych grupom artystycznym. Zadanie, które sobie postawiliśmy – poza pokazaniem specyfiki konkretnych ugrupowań – ma zapoczątkować dyskusję ukierunkowaną na wypracowanie założeń teoretyczno-metodologicznych badania świata sztuki z perspektywy działania grupowego. * W polskiej socjologii brakuje prac dotyczących grup artystycznych […]. Recenzowana książka wypełnia zatem pewną lukę i może stanowić zaczyn serii dotyczącej  grup artystycznych i socjologicznych aspektów funkcjonowania artystów czy zespołów muzycznych w polskim społeczeństwie. dr hab. Radosław Kossakowski, prof. UG Monografia jest napisana bardzo przystępnym językiem. Czyta się ją z niekłamaną przyjemnością, co odsłania wręcz reporterskie zaangażowanie Autorów. Ów bardzo czytelny i komunikatywny  język nie stoi w sprzeczności z głębokością przekazu i bardzo dobrym osadzeniem teoretycznym pracy. dr hab. Magdalena Szpunar, prof. UJ

Sztukmistrze XXI wieku. Rzecz o pedagogach wychowujących przez sztukę

Mirosława Zalewska-Pawlak

Problematyka prezentowanej monografii dotyczy osoby pedagoga sztuki i jego roli we współczesnej edukacji. W tytule zakres odniesień został ujęty szeroko – obejmuje on wszystkich pedagogów podejmujących świadomie działalność wychowawczą, których przedmiotem działań jest sztuka w aspekcie twórczym i odbiorczym. Większość przedstawionych rozważań dotyczy jednak pedagogów sztuki, tzw. zawodowców. Zwrócono uwagę na bariery i perspektywy w działalności pedagoga sztuki. Tematy podjęte i rozważane przez autorów sugerować mogą potrzebę zdefiniowania pragmatyki zawodowej. Główną jednak motywację do poszukiwań badawczych stanowiło określenie aktualnych preferencji zawodowych na podstawie doświadczeń z praktyki i analiz procesu kształcenia pedagogów sztuki oraz ich uwarunkowań

Szumiące zagadki. Pomoce logopedyczne

Katarzyna Michalec

Szumiące zagadki to zbiór krótkich zagadek dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Napisane są w formie rymowanki i mają służyć utrwalaniu prawidłowej wymowy głosek szeregu szumiącego: sz, cz, ż, dż. Każde rozwiązanie zawiera którąś z tych głosek, a kratki z daną głoską zaznaczone są innym kolorem. Dziecko, wpisując hasło, może je powtarzać na głos nawet kilkakrotnie, ćwicząc w ten sposób wymowę. Dodatkowe zadanie polega na ułożeniu zdania z odgadniętym wyrazem. Dzieci, które nie potrafią pisać, mogą całe ćwiczenie wykonać słownie, z pomocą opiekuna. Jeśli zagadka sprawi komuś kłopot, każde hasło można sprawdzić na końcu książki. Zagadki można otworzyć w telefonie lub na tablecie w programie do przeglądania plików PDF i wpisywać litery, korzystając z funkcji rysowania.

Śladami pierwotnych wierzeń. Duchy, bóstwa i totemy

Leonard J. Pełka

Wspaniałe dzieło popularnonaukowe autora Polskiej demonologii ludowej Skąd się wziął kult religijny? W jaki sposób ukształtowała się wiara w istnienie nieśmiertelnej duszy? Jak rozwijała się magia i jaką rolę odgrywa w życiu współczesnego człowieka? Jak wyglądały obrzędy i praktyki totemiczne oraz inne pierwotne formy wierzeń religijnych? Czym był demonizm? Jaki wpływ na ludzi miały demony opiekuńcze, a jak radzono sobie z demonami chorób i śmierci? Wyczerpujące odpowiedzi na te oraz wiele podobnych pytań można znaleźć w książce Śladami pierwotnych wierzeń Leonarda Pełki. Pisarz, znawca religioznawstwa i autor wyśmienitych książek z zakresu demonologii i podań ludowych, pokazuje, jak na przestrzeni dziejów zmieniały i rozwijały się wierzenia ludzi - od świata duchów, poprzez totemy i fetysze, do religii poli- i monoteistycznych. Posługując się przykładami udowadnia, że wiele systemów religijnych zawiera wspólne elementy i wywodzi się z podobnych źródeł. Książka zawiera również liczne przykłady życia egzotycznych ludów i plemion, a także ilustracje bóstw, fetyszy czy przedmiotów kultu.

Śląsk Cieszyński: obrazy przeszłości a tożsamość miejsc i ludzi

Grzegorz Studnicki

Celem niniejszej publikacji jest ukazanie przeszłości, dziedzictwa i tradycji Śląska Cieszyńskiego jako źródeł współczesnej tożsamości jego mieszkańców budowanej w oparciu o pamięć historyczną, indywidualną i zbiorową – funkcjonujących w różnych społeczno-kulturowych kontekstach i wykorzystywanych w różnych obszarach życia społecznego. Autor śledzi przejawy odwoływania się do szeroko rozumianej przeszłości i tradycji Śląska Cieszyńskiego, a zwłaszcza działania podejmowane przez mieszkańców tego regionu w celu zachowania własnego dziedzictwa i zaprezentowania go innym bądź przekazania następnym pokoleniom. Choć działania te przybierają rozmaite formy i odbywają się w wielu miejscach, a ich adresatami są zarówno „tutejsi”, jak i „przyjezdni”, to niewątpliwie współtworzą one dyskurs zbudowany wokół tego regionu. Można je postrzegać jako współczesny przejaw regionalizmu, zestaw praktyk służących wytwarzaniu i podtrzymywaniu tożsamości kulturowej mieszkańców Śląska Cieszyńskiego, które ostatecznie mają stworzyć społeczno-kulturowy obraz regionu odróżniający go od wszystkich miejsc leżących poza jego granicami. Można je również widzieć jako ilustrację ogólniejszych mechanizmów towarzyszących kulturze pamięci oraz form, jakie przyjmują w regionie zróżnicowanym wyznaniowo i mającym cechy pogranicza.

"Śląskie Studia Polonistyczne" 2015, nr 2 (7): Rozprawy i artykuły: Ojciec, nasz bliźni. Prezentacje: Edward Pasewicz

Dawid Matuszek, Krzysztof Kłosiński

Red. naczelny Adam Dziadek, redaktorzy materiałów w części „Ojciec, nasz bliźni” Krzysztof Kłosiński, Dawid Matuszek Drugi numer „Śląskich Studiów Polonistycznych” z 2015 roku w zasadniczej części poświęcony jest ojcowskiej figurze. Autorzy artykułów zamieszczonych w dziale głównym przyglądają się tej figurze w rozmaitych kontekstach: psychoanalitycznym, politycznym, religijnym, postsekularnym, filozoficznym. Interesują się między innymi genezą sumienia powstającego w relacji z ojcem oraz konsekwencjami osłabienia ojcowskiej pozycji. Na rozmaite sposoby omawiają kryzys tradycyjnych wzorów męskości oraz modyfikacje wyobrażeń dotyczących ojcostwa, braterstwa, synostwa. Figury ojcowskie wkomponowane zostają także w problemy rewolucji i tyranobójstwa. Przedmiotem egzemplifikacji stają się teksty literackie (między innymi Sienkiewicza, Schulza, Orzeszkowej, Macha, Kafki, Wata, Karpowicza) oraz filozoficzne (między innymi Hegla, Agambena, Schmitta). Dział Prezentacje zawiera teksty komentujące poetycką twórczość Edwarda Pasewicza, wywiad z autorem oraz jego wiersze. Numer uzupełniają stałe działy: Varia, Recenzje i omówienia oraz Kronika.

Śledztwa i spiski. seria- MUTACJE KAPITALIZMU

Luc Boltanski

Luc Boltanski Śledztwa i spiski przełożyła Katarzyna Marczewska, redakcja naukowa Małgorzata Jacyno   Gdzie naprawdę znajduje się władza i do kogo w rzeczywistości należy? Czy rządzą nami ludzie, którzy pełnią funkcje państwowe, czy też ci, którzy pozostają w cieniu – bankierzy, komuniści, anarchiści, tajne organizacje, elity światowe? Zadając sobie to pytanie, zakładamy, że istnieją dwie rzeczywistości ‒ rzeczywistość jawna, widoczna, oficjalna, ale pozorna oraz rzeczywistość ukryta, nieformalna, złowroga, ale o wiele bardziej realna i mająca faktyczny wpływ na nasze życie. -------------- Przedmiotem badania Luca Boltanskiego są powieści detektywistyczne i szpiegowskie jako przejaw nowoczesnej wyobraźni politycznej. Autor pokazuje, że powieść kryminalna i szpiegowska, teorie spiskowe, diagnoza paranoi oraz socjologia pojawiły się w dziewiętnastowiecznym państwie narodowym, którego stabilność jest zagrożona przez zewnętrznych i wewnętrznych wrogów. Książka analizuje kwestie związane ze sferą publiczną, zaufaniem do instytucji państwowych i kryzysem demokracji.