Niepełnosprawność - zwierciadle dorosłości

Kijak J. Remigiusz

Prezentowana książka składa się z dwóch rozdziałów. Rozdział pierwszy Dorosłość z niepełnosprawnością, jest próbą odpowiedzi na pytanie, czym jest dorosłość człowieka niepełnosprawnego, zarówno intelektualnie jak i z innymi rodzajami niepełnosprawności, a także analizą prawnych aspektów dorosłości osób niepełnosprawnych, na przykład: mieszkalnictwa chronionego, problematyki małżeństw osób niepełnosprawnych. Rozdział drugi Ciągłość na przestrzeni życia niepełnosprawność od dorosłości do starości, składa się z trzech podrozdziałów, Przygotowanie do dorosłości, Wczesna i średnia dorosłość, Późna dorosłość. Treści tych rozdziałów dotyczą problematyki autonomii, kompetencji, wartości oraz podmiotowości, które kształtowane są w dorosłym życiu a analizowane zostały w kontekście człowieka z różnymi typami niepełnosprawności. Kolejne zagadnienia dotyczą problematyki aktywności zawodowej, seksualności, macierzyństwa i prokreacji. Ostatni podrozdział jest próbą zmierzenia się z zagadnieniem starości osoby niepełnosprawnej, cierpienia, oraz śmierci. Założeniem prezentowanej książki było zwrócenie uwagi na wciąż zaniedbany w literaturze okres życia osób niepełnosprawnych dorosłość i starość. Rozwój człowieka jest procesem złożonym z wielu etapów. Każdemu z nich przypisane są specyficzne zadania rozwojowe, każdy też stanowi efekt przebiegu przedniego etapu oraz jest zrębem następnego. Rozwój jest procesem dynamicznym, a owa dynamika jest wynikiem wzajemnie ze sobą oddziaływujących wpływów biologicznych i społecznych. Do wpływów biologicznych należą czynniki genetyczne, morfologiczno konstytucjonalne oraz biochemiczno fizjologiczne. Do wpływów środowiskowych zaliczamy czynniki fizyczne, psychologiczne, społeczno kulturowe.

Niepełnosprawność i edukacja

Grzegorz Całek, Jakub Niedbalski, Mariola Racław, Marta Sałkowska, ...

Kolejna czwarta z serii monografii Sekcji Socjologii Niepełnosprawności PTS poświęcona została edukacji osób z niepełnosprawnościami. Znalazły się w niej teksty dotyczące m.in.: funkcjonowania przedszkoli i szkół integracyjnych, szkolnictwa specjalnego, orzecznictwa poradni psychologiczno-pedagogicznych, edukacji ustawicznej dorosłych osób z niepełnosprawnością, barier edukacyjnych osób z niepełnosprawnościami czy prawa osób z niepełnosprawnością w wymiarze edukacyjnym. Tematyka ta ma dziś istotne znaczenie. Z jednej strony wynika to z problemów, jakie dotknęły uczniów, nauczycieli oraz szkoły w dobie pandemii COVID-19. Z drugiej strony kształcenie osób z niepełnosprawnościami stanowi istotny element polityki społecznej. Z tego względu w niniejszej monografii zaprezentowano diagnozy i ukazano problemy związane z kształceniem osób z niepełnosprawnościami, realizacją ich potrzeb oraz wspieraniem w rozwoju. Dzięki tekstom przedstawiającym najnowszy stan wiedzy i wyniki prowadzonych badań możliwe stało się również wskazanie pożądanych kierunków w kształceniu osób z niepełnosprawnościami z uwzględnieniem potencjału, jaki do edukacji mogą wnieść najnowsze technologie.

Niepełnosprawność i osoby z niepełnosprawnością. Od pasywności i wykluczenia do aktywności życiowej i integracji społecznej

Jakub Niedbalski

W publikacji przedstawiono ogólną sytuację osób niepełnosprawnych w Polsce z perspektywy zmian o charakterze społecznym, gospodarczym i politycznym. Motywem przyświecającym powstaniu książki był przede wszystkim jej praktyczny i eksplanacyjny charakter. W zamyśle autora ma ona stanowić kompendium wiedzy z zakresu niepełnosprawności i osób z niepełnosprawnością, zwłaszcza w wymiarze podejmowanych przez nie różnorodnych form aktywności. Publikacja jest skierowana zarówno do przedstawicieli nauki, w tym przede wszystkim studentów i doktorantów, jak i praktyków, zwłaszcza zatrudnionych w jednostkach pomocy społecznej, instytucjach pomocowych, a także organizacjach pozarządowych, których głównym lub jednym z zasadniczych obszarów działania jest aktywizacja oraz społeczna rehabilitacja osób niepełnosprawnych.

Niepełnosprawność i praca. Wymiary, konteksty, perspektywy

Grzegorz Całek, Jakub Niedbalski, Mariola Racław, Marta Sałkowska, ...

Monografia jest kolejną pozycją wydaną pod patronatem Sekcji Socjologii Niepełnosprawności PTS. Książka powstała w ramach serii monografii naukowych wydawanych przez Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Jest poświęcona zagadnieniom pracy osób z niepełnosprawnościami. W monografii podejmowane są wątki odnoszące się do różnych form aktywizmu i mobilizacji osób z niepełnosprawnościami w odniesieniu do szeroko rozumianej pracy, w tym pracy zdalnej, cyfryzacji pracy, ale również problematyki prekaryzacji i nierówności w pracy oraz pracy nieodpłatnej, w tym pracy opiekuńczej - ujętych w kontekście uwarunkowań rzeczywistości (post)pandemicznej. Istotny nacisk został też położony na wymiar aplikacyjny przygotowywanych tekstów. Książka ma się bowiem stać obiektem zainteresowań zarówno przedstawicieli nauki, jak i praktyków, zwłaszcza osób zatrudnionych w jednostkach pomocy społecznej, instytucjach pomocowych, a także organizacjach pozarządowych i rządowych, których jednym z zasadniczych obszarów działania jest diagnozowanie sytuacji osób z niepełnosprawnościami i projektowanie zmian mających na celu aktywizację tego środowiska.

Niepodległe. Kobiety a dyskurs narodowy

Magda Lipska, Ewa Majewska, Claudia Snochowska-Gonzalez, Weronika Grzebalska, ...

Teksty zamieszczone w tomie "Niepodległe. Kobiety a dyskurs narodowy" naświetlają patriarchalne struktury zachodniej kultury, które dla wielu, również wielu kobiet, wydają się naturalne i przezroczyste. Publikacja w wydaniu papierowym towarzyszyła wystawie "Niepodległe. Kobiety a dyskurs narodowy" w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (26 października 2018 - 3 lutego 2019), od 2021 roku jest dostępna również w formie elektronicznej. "Autorki i autorzy tekstów pokazują jednak, że patriarchalny system daleki jest naturalności, a jego celem jest podtrzymanie bardzo konkretnej wizji świata - świata, którego jedynymi beneficjentami są mężczyźni. W swoim eseju "Feministyczne archiwum - słaby opór, deheroizacja i codzienność w działaniu" Ewa Majewska skupia się na kwestii queerowych i feministycznych archiwów jako repozytorium wywrotowej wiedzy i zmiany, którego największą wartością jest nieustanne kwestionowanie samego siebie. Claudia Snochowska-Gonzalez, przyglądając się metaforyce prawicowych myślicieli niepodległości, zwraca uwagę na inherentny biologizm zawarty w myśli twórców Narodowej Demokracji. Weronika Grzebalska w swoim przełamującym stereotypy tekście przygląda się współczesnemu militaryzmowi i miejscu, jakie kobiety zajmują w prawicowych ruchach militarnych przechwytujących ideę lewicowej emancypacji. Cały problem ze współczesnym militaryzmem dziś, twierdzi badaczka, polega na zrównaniu go z projektem tożsamościowym, a nie obywatelskim, jakim był u swoich początków pod koniec XIX wieku. Dorota Sajewska przygląda się funkcjonowaniu pojęcia Czarności, dowodząc, że ta pomijana dotąd kategoria może okazać się bardzo twórczym aspektem badania także powojennej historii Polski, szczególne ze współczesnej perspektywy konfliktu migracyjnego i masowej ucieczki ludzi z Bliskiego Wschodu i Afryki. Lena Magnone w brawurowy sposób naświetla psychoanalityczną myśl Zygmunta Freuda, jako jeszcze jeden z obszarów, który wymaga postkolonialnej refleksji. Badaczka pokazuje, jak kobiety i "dzicy" w spójny sposób łączyli się w głowie genialnego psychoanalityka, wskazując, że był on nieodrodnym dzieckiem epoki kolonialnej, a system przez niego tworzony pomijał doświadczenie kobiet i osób z innych niż europejska etniczności. Moses Serubiri i Maryam Kazeem przywołują pamięć nagich protestów - jedynej publicznej i ekskluzywnie kobiecej formy protestu w wielu krajach Afryki, wskazując na kolonialne odczytania tej formy oporu. "Aborcyjny ruch oporu" Agaty Araszkiewicz to przypomnienie opublikowanego na początku lat 2000 tekstu dotyczącego związków pomiędzy ciągle obecnym w Polsce narodowym mitem romantycznym a kwestiami biopolityki i reprodukcyjnych praw kobiet. Teksty te zostały pomyślane nie tyle jako tezy ilustrujące wystawę, co raczej uzupełnienie, poszerzające kontekst pokazywanych prac artystów o kwestie, które mogą okazać się inspirujące do dalszych własnych poszukiwań i dyskusji." (fragment tekstu Magdy Lipskiej "Niepodległe, czyli o archeologii nierówności")

(Nie)przygotowani. Metafora szkoły w polskiej poezji współczesnej

Kamila Czaja

Książka podejmuje temat wykorzystania w poezji wielkiej metafory ŻYCIE TO SZKOŁA. W celu możliwie szerokiego ujęcia tytułowego problemu w publikacji przywołano kilkaset wierszy i tekstów piosenek autorstwa kilkudziesięciu twórców — od utworów z dwudziestolecia międzywojennego, stanowiących istotną tradycję dla późniejszych ujęć, po tomiki reprezentantów roczników dziewięćdziesiątych. Pierwsza część, Etapy, poświęcona została sposobom użycia metafory szkoły w poezji dwóch okresów: lat 1945-1989 i po roku 1989. Chronologiczne ujęcie pozwala ukazać międzypokoleniowe podobieństwa i różnice w wykorzystaniu szkolnych elementów w funkcji metaforyzującej. W części drugiej (Tematy) zaprezentowano elementy szkolnej rzeczywistości (przybory, typy szkół i etapy edukacji, nauczycieli i uczniów, rozkład zajęć, sposoby kontroli osiągnięć), które budują metafory, umożliwiając zwerbalizowanie w poezji wielu doświadczeń egzystencjalnych (miłości i śmierci, przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, poznania samego siebie czy Innego). Zarówno ponadczasowość szkoły jako wielkiej metafory, jak i zmieniające się z czasem strategie metaforyzacji składają się na wielofunkcyjność tego rodzaju twórczych praktyk, które pozwalają uchwycić liczne aspekty życia.

Nierówności zdrowotne wykluczonych ekonomicznie mieszkańców Siemianowic Śląskich

Paweł Grzywna

W pracy podjęto problematykę teoretycznych aspektów wykluczenia ekonomicznego i nierówności zdrowotnych, ale przede wszystkim celem stało się przedstawienie wyników badań empirycznych mogących służyć lepszej identyfikacji społeczno-ekonomicznych uwarunkowań nierówności zdrowia na przykładzie przestrzeni poindustrialnej. Wciąż jeszcze gorszy od przeciętnego dla krajów Unii Europejskiej stan zdrowia ludności Polski determinuje podjęcie działań w celu poprawy stanu zdrowia społeczeństwa polskiego w stopniu zmniejszającym dystans istniejący pomiędzy Polską a średnim poziomem stanu zdrowia w Unii Europejskiej. Istotnym wyzwaniem dla władz publicznych jest również zmniejszenie różnic społecznych i terytorialnych w stanie zdrowia populacji. Realizacja tychże zadań związanych z poprawą stanu zdrowia społeczeństwa i niwelowaniem nierówności wymaga jednak dysponowania wynikami badań empirycznych. Z tego względu uzasadnione i wartościowe jest prowadzenie studiów empirycznych i teoretycznych z zakresu polityki zdrowotnej a uwzgledniających nierówności ekonomiczne. Monografia składa się z 4 rozdziałów, w których scharakteryzowano następujące kwestie: w rozdziale 1. refleksje nad znaczeniem pojęcia przestrzeni w naukach społecznych, a zwłaszcza przestrzeni poindustrialnej oraz jej związkach z wykluczeniem społeczno-ekonomicznym; w rozdziale 2. problemy społeczno-demograficzne, które występują w Siemianowicach Śląskich; w rozdziale 3. rozważania teoretyczne nad organizacją i przeprowadzeniem procesu badawczego; w rozdziale 4. przedstawiono wyniki badań empirycznych obejmujących uwarunkowania stanu zdrowia oraz społeczno-ekonomiczne nierówności w zdrowiu wśród wykluczonych mieszkańców Siemianowic Śląskich. Poruszony został również problem korzystania ze świadczeń zdrowotnych. Publikacja adresowana jest do osób zainteresowanych materią polityki zdrowotnej i wykluczenia ekonomicznego, decydentów politycznych, w tym w szczególności przedstawicieli władz samorządowych, a także instytucji II i III sektora.

Niespokojny Maluch. Samo Sedno. Jak ukoić płacz i marudzenie dziecka oraz nauczyć je samodzielnego zasypiania?

Dr. Mary Sheedy Kurcinka

Przewodnik po pierwszych 18 miesiącach życia maluszka Must have dla rodziców czujnych i wrażliwych dzieci Odkładasz śpiącego malucha, a on nagle otwiera oczy? Zastanawiasz się, jak przekonać go do podróżowania w foteliku samochodowym? A może chcesz, aby twoje dni z nieprzewidywalnym brzdącem były bardziej przewidywalne? Rozwiązania znajdziesz w tym poradniku! Poznaj prostą, popartą badaniami naukowymi metodę 5 kroków łagodnej zachęty opracowaną przez dr Mary Sheedy Kurcinkę, uznaną na całym świecie wykładowczynię i edukatorkę znaną z podejścia ukierunkowanego na temperament dziecka. Dzięki metodzie 5 kroków łagodnej zachęty: staniesz się empatycznym i kojącym opiekunem, który zachowuje spokój w trudnych momentach, a także rozumie potrzeby dziecka i na nie odpowiada, szybko uspokoisz maluszka, gdy marudzi przed spaniem, reaguje płaczem na widok nowej osoby czy pokarmu lub denerwuje się w nieznanym miejscu, dowiesz się, jak wspierać dziecko w zdobywaniu kolejnych umiejętności bez przeciążania układu nerwowego, w twoim domu będzie więcej spokoju i równowagi, bo maluszek będzie czuł się bezpieczny i bez stresu przystosuje się do rytmu życia całej rodziny. O autorce: dr Mary Sheedy Kurcinka dyrektorka ParentChildHelp, wykładowczyni i edukatorka, wielokrotnie nagradzana za swoją pracę. Na całym świecie prowadzi warsztaty dla rodziców i specjalistów zajmujących się pomocą temperamentnym dzieciom. Autorka bestsellerowych książek Temperamentne dziecko, Raising YourSpirited Child Workbook, Sleepless in America oraz Kids, Parents and Power Struggles. O książce: Książka Mary Sheedy Kurcinki daje to, co najważniejsze: zdejmuje z rodziców poczucie winy! O tym, jak bardzo dojmujące to uczucie, wie każda mama i niejeden tata. Autorka zapewnia: nie robisz nic źle! Wszystko z Wami w porządku! Twój niespokojny maluch, twoje spirited baby jest po prostu wyjątkowe. Wybrane dzieci potrzebują ukierunkowanego wsparcia. Autorka wskazuje, w jakich obszarach i w jaki sposób to wsparcie zapewniać, żeby maluch mógł wzrastać. Marta Szperlich-Kosmala filozofka, edukatorka, badaczka i praktyczka zmiany społecznej. Od 2016 r. prowadzi i rozwija Boską Nioskę, promującą świadome rodzicielstwo i inspirującą kobiety do zmian. Jedna z liderek ruchu miejskiego w Starachowicach.

Niestabilne parlamenty. Chwiejność wewnątrzparlamentarna w Serbii i Wojewodinie w latach 2016-2020

Katarzyna Domagała

Autorka prezentuje genezę, skalę oraz dynamikę zjawiska fluktuacji w wykonywaniu mandatu deputowanego do parlamentów Serbii (na poziomie centralnym) i Wojwodiny (na poziomie regionalnym). Bada zarówno zmiany afiliacji partyjnych (party-switching), jak i zastąpienia deputowanych wynikające z wygaśnięcia mandatu przed upływem kadencji (replacement). Nie tylko zadaje pytania o prawno-instytucjonalne determinanty fluktuacji wewnątrzparlamentarnych, lecz także omawia ich konsekwencje dla systemu partyjnego na poziomie parlamentarnym. Prowadzona w książce narracja ma charakter podmiotowy i została poszerzona o analizę ewolucji systemów partyjnych Serbii i Wojwodiny. Osoby zainteresowane tematyką serbską znajdą w tej monografii wiele cennych informacji.

Nietypowy mundurowy. Psy do zadań specjalnych

Katarzyna Olkowicz

Nie tylko ludzie pracują w służbach mundurowych. Niektórzy funkcjonariusze mają... futro, cztery łapy i znakomity węch. Cisi bohaterowie. Szukają zaginionych, tropią przestępców, uniemożliwiają przemyt, znajdują narkotyki i broń. Pilnują porządku, bronią opiekunów. Robią to za przysłowiową miskę zupy, choć w tym przypadku trafniej będzie powiedzieć: za możliwość pobawienia się piłeczką i dobre słowo przewodnika. Pracują, chociaż nawet nie zdają sobie z tego sprawy. Są. Warto je zauważyć. Psy towarzyszą ludziom we wszystkich służbach mundurowych: od Policji, przez Straż Graniczną, Straż Pożarną, po wojsko. Razem z opiekunem tworzą niezastąpiony, skuteczny duet. W tej książce można znaleźć mnóstwo ciekawostek związanych z psią pracą w różnych służbach, a przede wszystkim prawdziwe, niesamowite historie przewodników i ich czworonożnych partnerów. Czytelnik dowie się z niej m.in., kto może zostać przewodnikiem psa służbowego, czy w konkretnej służbie sprawdzają się określone rasy oraz jak szkoli się psy i przewodników.

Nieuczciwość akademicka studentów. Psychologiczne wyznaczniki, przewidywanie oraz przeciwdziałanie

Lidia Baran

Nieuczciwość akademicka jest zjawiskiem, którego wysoką częstość wśród studentów potwierdzają badania prowadzone w Polsce, Europie i poza jej granicami. Stanowi ona problem z uwagi na prowadzenie do obniżenia prezentowanej przez studentów wiedzy oraz przenoszenie nagradzających doświadczeń związanych z oszustwami na kolejne obszary życia. Celem niniejszej publikacji jest zaprezentowanie obecnej wiedzy na temat psychologicznych wyznaczników, przewidywania oraz przeciwdziałania nieuczciwości akademickiej wśród studentów, przybliżenie wyników przeprowadzonych w powyższych obszarach badań oraz sformułowanie na ich podstawie wniosków o możliwościach aplikacyjnych w środowisku akademickim. Lidia Baran, doktor nauk społecznych w dyscyplinie psychologia, adiunkt w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Doświadczenie naukowe zdobywała w trakcie wyjazdów szkoleniowych na National University of Ireland, University of Jyväskylä oraz Universiteit Gent. Absolwentka podyplomowych studiów dotyczących uważności i współczucia oraz laureatka konkursu NCN Miniatura 2. Jej zainteresowanie badawcze dotyczą psychologicznych podstaw nieuczciwości oraz kontekstualnej nauki o zachowaniu. [02.10.2020]

Niewidoczny Tybet

Oser

"Zawsze wierna, lojalna, pełna czystej, bezinteresownej odwagi". Jego Świątobliwość Dalajlama "Konfrontacja między tybetańską pisarką Oser a starym chińskim reżimem to przede wszystkim zderzenie wolności sumienia z nakładanym jej kagańcem, godności z upokorzeniem, otwartości wiary z bezmyślnością przemocy". Liu Xiaobo, więzień polityczny, laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 2010 roku. Tybet, którego świat nie widzi i nie zna, ponieważ nie życzy sobie tego chińskie państwo które stać na egzekwowanie narzuconych przez siebie reguł bezwzględnie i z całą surowością widziany oczami Oser, tybetańskiej intelektualistki, pisarki, dziennikarki społecznej i jednoosobowej agencji informacyjnej: poetki, która zapomniała się bać. Sto jedenaście tekstów Oser z ostatnich siedmiu lat oraz esej Wang Lixionga chińskiego intelektualisty, pisarza, historyka i ekologa.

Niewidzialne kobiety. Jak dane tworzą świat skrojony pod mężczyzn

Caroline Criado-Perez

Pierwsza książka, która na taką skalę analizuje seksistowski charakter świata, w którym żyjemy od dostępności usług publicznych po projektowanie dóbr luksusowych. Caroline Criado Perez na setkach przykładów pokazuje, że domyślnym użytkownikiem większości dóbr i usług jest wciąż mężczyzna i pisze o tym, w jaki sposób wpływa to na codzienne życie połowy ludzkości. Brak istniejących danych na temat kobiet ich potrzeb, zdrowia, sposobów korzystania z infrastruktury i usług publicznych, funkcjonowania na rynku pracy etc. prowadzi do ich systematycznej dyskryminacji we wszystkich dziedzinach życia, od języka, poprzez system edukacji czy ochrony zdrowia (np. diagnostyka i leczenie niektórych chorób), normy obowiązujące w miejscach pracy, system ochrony pracy po system podatkowy i zarządzanie, nie mówiąc już o (nie)obecności kobiet na kartach historii. Przedsięwzięcie Caroline Criado Perez jest imponujące przede wszystkim ze względu na ilość materiału, jaki poddała analizie, i fakt, że objęła nią obszar od Norwegii po Argentynę i RPA i od Stanów Zjednoczonych po Japonię.

Niewolnicy dopaminy. Jak odnaleźć równowagę w epoce obfitości

Anna Lembke

Wszyscy znamy to uczucie, gdy bardzo pragniemy kolejnego kawałka czekolady albo tego, aby dobra książka, film lub gra wideo trwały wiecznie. Pojawienie się tego pragnienia to moment, gdy szala przyjemności przechyla się w stronę bólu. Ta książka jest o tym, jak znaleźć delikatną równowagę między przyjemnością a bólem i dlaczego teraz to jest szczególnie ważne. Żyjemy w czasach bezprecedensowego dostępu do bodźców zapewniających poczucie zadowolenia. Substancje uzależniające, jedzenie, informacje, hazard, zakupy, gry, wiadomości, seksting, Facebook, Instagram, YouTube, Twitter Te bodźce są różne, liczne i mają ogromną moc, a smartfon działa jak kroplówka, która dwadzieścia cztery godziny na dobę dostarcza nam cyfrową dopaminę. Psychiatra Anna Lembke wyjaśnia, jak działa neurobiologiczny mechanizm nagrody, oraz tłumaczy, dlaczego nieustanne dążenie do przyjemności prowadzi do bólu. A przede wszystkim pokazuje w oparciu o prawdziwe, nieraz szokujące historie jej pacjentów, co możemy zrobić, by ograniczyć nadmierną konsumpcję i utrzymać w ryzach niepohamowane dążenie do przyjemności. Sprawi to, że nauczymy się żyć w sposób zrównoważony, czyniąc bardziej szczęśliwymi zarówno siebie, jak i naszych bliskich.

Niezależna literatura i dziennikarstwo przed 1989 rokiem. Idee - ludzie - spory

Konrad W. Tatarowski

Jak działały instytucje kulturalne na emigracji? Jak publikowano wydawnictwa i czasopisma niezależne w kraju, poza cenzurą? Co różniło te dwa niezależne obiegi kulturowe? Kto je tworzył, jakie były ich losy? Jakie stały za nimi idee? O co się spierano? Jaką rolę odgrywała literatura w tych działaniach? Na te i wiele innych pytań odpowiada w książce autor, obecnie profesor w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UŁ, w czasach PRL-u działacz opozycyjny, w latach 1984-1994 dziennikarz Rozgłośni Polskiej RWE w Monachium. Zebrał tu swoje dotychczasowe badania i doświadczenia w zakresie niezależnej literatury i dziennikarstwa. W dwóch pierwszych częściach publikacji rysuje przemyślany, przefiltrowany przez własne doświadczenia obraz całości - w kraju i na emigracji - otrzymujemy choćby wnikliwą opowieść o paryskiej „Kulturze” i o Radiu Wolna Europa. W trzeciej z kolei części autor przypomina sylwetki kilku twórców i poddaje analizie ich dokonania. Obok pisarzy nie do pominięcia, takich jak Miłosz czy Kisielewski, Konrad Tatarowski przypomina również tych dziś niemal zapomnianych (W. Sułkowski, M. Niemiec). Spory ideowe przywoływane w publikacji - w tym przede wszystkim spór Adama Michnika i Jarosława Kaczyńskiego o Traktat o gnidach Piotra Wierzbickiego - nie należą jedynie do historii i odcisnęły swój ślad również na dzisiejszym obrazie życia politycznego, społecznego i kulturowego.

Nigdy dość. Mózg a uzależnienia

Judith Grisel

Historia nałogów i procesu zdrowienia autorki, ale też omówienie z perspektywy badaczki zmian zachodzących w mózgu i zachowaniu na skutek długotrwałego uzależnienia. Judith Grisel pierwszy raz upiła się jako trzynastolatka. Niewiele później zaczęła zażywać narkotyki. I tak przeżyła jak sama twierdzi, cudem następne dziesięć lat. Przełomem okazało się życzenie szczęścia, które usłyszała w urodziny od swego ojca. Z mocnym i brawurowym postanowieniem, że znajdzie lekarstwo na uzależnienia, poddała się leczeniu, wróciła na studia i zrobiła doktorat w dziedzinie neuronauki. Nie ma nic za darmo oto motyw przewodni Nigdy dość, świetnie napisanej książki, w której dzieli się nie tylko historią własnych nałogów i procesu zdrowienia, ale też z perspektywy badaczki omawia zmiany zachodzące w mózgu i zachowaniu na skutek długotrwałego uzależnienia. W nowatorski sposób definiuje rolę, jaką substancje psychoaktywne odgrywają w naszym życiu, i rozwija nadzwyczaj trafne przemyślenia co do sposobów, na jakie można walczyć z epidemią uzależnień jednym z najpoważniejszych problemów medycznych o zasięgu globalnym. Judith Grisel, specjalistka od neuronauki, która ma za sobą długą historię wychodzenia z nałogu, przytacza wymowne przykłady ze swojej strasznej przeszłości, metodycznie omawiając je na gruncie neurobiologii uzależnień i sprawiając, że czytelnik wgłębia się najbardziej skomplikowane zagadki charakteryzujące rodzaj ludzki. - Paul H. Earley, prezes American Society of Addiction Medicine. Judith Grisel to była narkomanka i alkoholiczka, która jest także naukowcem i ma talent do pisania. Kto lepiej niż ona może nam pomóc zrozumieć, czym jest uzależnienie? Jej książka uczy i porusza w sposób zrozumiały nawet dla czytelników niebędących specjalistami od neuronauki tłumaczy kwestie naukowe i jednocześnie przytacza dramatyczną prywatną historię uzależnienia. - Martha J. Farah, dyrektor Center for Neuroscience & Society, University of Pennsylvania. Książki o uzależnieniach, które łączą w sobie podejście emocjonalne z poglądami naukowymi, to rzadkość. W Nigdy dość Judith Grisel pokazuje, jak wychodziła z bagna uzależnienia także dzięki pozytywnym reakcjom ludzi jej bliskich, i pod tym względem jej książka ma w sobie pokłady nadziei. - Christopher J. Evans, dyrektor Hatos Center for Neuropharmacology, UCLA Relacja. Judith Grisel z jej własnych uzależnień jest wstrząsająca. Jej książka - przejrzyście i wszechstronnie ujmująca wiedzę o uzależnieniach - również od tytoniu i kofeiny - dobitnie pokazuje, jak wiele jeszcze tajemnic kryje w sobie ludzki mózg, a także dowodzi, że nasza współczesna kultura faworyzująca unik i ucieczkę od bólu jest w istocie stworzona z narzędzi uzależniania. Znakomita lektura dla czytelników, którzy chcą zrozumieć, czym jest uzależnienie. - "Kirkus Reviews"

Nocne konteksty miejskiej kultury. Studia antropologiczne

Krystian Darmach

Książka jest kolejną już, podejmowaną przez Autora, ambitną i wielowątkową próbą opisu "nocnego kosmosu". Wypada zgodzić się z nim, że nocna odsłona miasta to obszar wciąż nieopisany, a z całą pewnością słabo opisany w polskich studiach kulturoznawczych. Nie będzie więc wielkim ryzykiem powiedzenie, że ta pozycja jest jedną z pierwszych w - szeroko pojętej - polskiej literaturze humanistycznej, które odkrywają terra incognita nocnych przestrzeni. Dotychczasowe badania miejskie (podejmowane z najróżniejszych punktów widzenia - od urbanistycznego po socjologiczne i ekologiczne), o ile wiem, uprawomocniały jako oczywistość obraz dzienny miasta, nie dostrzegając zmiany jakościowej, nieomal ontologicznej, jaka zachodzi w mieście ogarniętym ciemnościami, funkcjonującym w sztucznym świetle lamp. To naprawdę nie jest ten sam świat, który widzimy w świetle dziennym. Zasługą Autora jest to, że tę różnicę zauważył i przedłożył nam przed oczy. Z recenzji prof. Dariusza Czai Osiągnięcia Autora wyróżniają się oryginalnością i antropologicznym rozmachem. Co ważne, nie jest to "oryginalność powielana": styl, czyli poetyka narracji, w jego kolejnych książkach co prawda nie ulega zmianie co do istoty, lecz wzbogaca się, ukazuje lepiej, bo głębiej, analizowane tematyczne wątki. Dopiero przy lekturze tej publikacji widoczne stało się dla mnie powiązanie przez Autora trybów badania i opisywania miasta-nocy, w tym pojawiających się na tym tle problemów epistemologicznych, z refleksją ontologiczną: o kulturowej materii nieokiełznanej, niepodległej, rozmytej, płynnej oraz wyrywającej się ze sztywnego gorsetu formalnych matryc pojęciowych i teoretycznych. Fenomen miasta-nocy, ze swej natury nieokiełznany, "umyka" badaniu i broni się przed zamknięciem w opowieści, woli przybrać postać uwrażliwiającego, migotliwego "cienia". Z recenzji prof. Andrzeja Pawła Wejlanda

Notatki samobójcy 2. Kiedy spada gwiazda

Michael Thomas Ford

Kontynuacja bestsellerowej powieści Notatki samobójcy opowiadającej o tym, co się dzieje, kiedy przestajesz spełniać oczekiwania innych i stajesz się dokładnie tym, kim jesteś. Jeff po próbie samobójczej spędził czterdzieści pięć dni na szpitalnym oddziale psychiatrycznym. Teraz wrócił do domu. Zaakceptował siebie i jest gotowy mierzyć się ze światem z większą siłą. Pogodzony ze swoim prawdziwym ja czuje się dużo lepiej niż kiedykolwiek. Jednak powrót do szkoły jest skomplikowany, a obawy matki nie pomagają w adaptacji. Jeff zastanawia się także, jak odbudować relację z Allie, swoją najlepszą przyjaciółką. Na szczęście poznaje nowych ludzi w ośrodku dla queerowej młodzieży. Czy niektórzy z nich mogą okazać się kimś więcej niż przyjaciółmi? Michael Thomas Ford jest pisarzem. W Polsce rozgłos przyniosła mu powieść Notatki samobójcy, od lat utrzymująca wysoką pozycję na listach bestsellerów. Finalista nagród Shirley Jackson i Bram Stoker Awards oraz pięć nagród literackich Lambda. Mieszka na wsi w Ohio ze swoim partnerem i dwoma psami ratowniczymi. Lubi karty Tarota, nurkowanie, kawę, bałagan w kuchni, Eurowizję, przerażające filmy o klaunach, ozdoby świąteczne, muzykę pop z lat 80., Doktora Who i tatuaże. Nie lubi się golić. Powyższy opis pochodzi od wydawcy.

Nowa droga do zniewolenia? O życiu w społeczeństwie konsumpcyjnym

Krystyna Romaniszyn (red.)

Książka pokazuje różne oblicza społeczeństwa konsumpcyjnego i jego kultury, istniejące w nim możliwości wyboru i działania oraz ograniczenia i formy uprzedmiotowienia. Przedstawiony opis i interpretacja rzeczywistości w żadnym wypadku nie są jeremiadą. Przeciwnie, powstał obraz współczesnej kultury społeczeństwa konsumpcyjnego i jej nosicieli, namalowany w jasnych barwach lub, ostrożniej, z przewagą jasnych barw. Z Wprowadzenia O konsumpcjonizmie, kulturze konsumpcyjnej oraz społeczeństwie konsumpcyjnym pisze się dużo. Czy można napisać jeszcze coś nowego i interesującego na te tematy? Lektura tomu Nowa droga do zniewolenia? O życiu w społeczeństwie konsumpcyjnym przekonuje, że można, i to co najmniej z dwu powodów. Kultura konsumpcyjna jest zjawiskiem dynamicznym, zmiennym i jego odmieniające się oblicze ukazują autorzy kolejnych rozdziałów książki. Stanowi ona interesującą lekturę także dlatego, że w odróżnieniu od wielu innych, również tych najbardziej znanych prac, autorzy nie poprzestają na charakterystyce kultury konsumpcyjnej, lecz próbują również opisać sposób, w jaki kształtuje ona współczesne społeczeństwo. Dr hab. Andrzej Piotr Szpociński, prof. ISP PAN i Collegium Civitas Posługując się w opisie konsumpcjonizmu metaforą klatki, można powiedzieć, że zaprasza do niej obietnica i iluzja bytowania lekkiego i przyjemnego, życia zabawą i rozrywką, bez odpowiedzialności, bez lojalności, bez zobowiązań. Zniewalająca moc konsumpcjonizmu tkwi więc także w uwodzeniu. Krystyna Romaniszyn

Nowa dziesiątka Unii Europejskiej

Opracowanie zbiorowe

Praca zbiorowa pod redakcją Dobiesława Jędrzejczyka Książka, którą oddajemy do rąk Czytelników, jest pierwszym kompendium wiedzy na temat nowej dziesiątki krajów Unii Europejskiej, wśród nich Polski. Budowa spójnej, poszerzonej wspólnoty to jedno z największych współczesnych wyzwań naszego kontynentu. Jesteśmy świadkami najbardziej znaczącego rozszerzenia w historii UE. Pierwszego maja 2004 roku liczba jej członków powiększyła się z 15 do 25; powierzchnia zjednoczonej Europy poszerzyła się o 23%, a liczba ludności wzrosła o 19%.  Przyjęcie dziesięciu nowych państw o zróżnicowanych warunkach geograficznych, różnym poziomie rozwoju gospodarczego, odmiennej przeszłości i tradycji kulturowej stworzyło szereg problemów i wzajemnych zobowiązań. Ich rozwiązanie i wypełnienie wymaga poznania specyfiki tych krajów oraz zgłębienia zjawisk i procesów kształtujących ich współczesne oblicze.

Nowa wielokulturowa rzeczywistość polskiej szkoły

Bożena Marzec

24 lutego 2022 r. to data historyczna, mimo że miała miejsce tak niedawno. Agresja Rosji na Ukrainę zmieniła losy milionów ludzi i to nie tylko obywateli Ukrainy. Nikt nie zdawał sobie sprawy z konsekwencji tego, co się wydarzyło. A nawet jeśli zdawał sobie z tego sprawę, to mimo wszystko nie dopuszczał do siebie takiej myśli.(...) Bardzo szybko do władz oświatowych naszego kraju dotarło, że potrzebne są rozwiązania systemowe, które pozwolą dzieciom w wieku szkolnym i przedszkolnym kontynuować edukację w polskim systemie oświaty. Trzeba było dokonać porównania obu systemów, aby podjąć decyzję o zasadach przyjmowania uczniów na odpowiedni poziom kształcenia i do właściwej klasy. Należało rozstrzygnąć kwestię liczebności klas. Organy prowadzące musiały poradzić sobie z nagłym wzrostem liczby uczniów i w związku z tym z organizacją dodatkowych oddziałów czy oddziałów przygotowawczych i zatrudnieniem nowych nauczycieli. Dla władz samorządowych wiązało się to z problemami natury logistycznej i finansowej. Na początku musiały zająć się umieszczeniem obywateli Ukrainy w domach prywatnych czy innych lokalach przystosowanych do normalnego funkcjonowania całych rodzin. Kolejne wyzwanie wiązało się z wypłaceniem środków na utrzymanie, opieką socjalną czy nadaniem numerów PESEL itp. Ucieczka przed działaniami wojennymi na terenie Ukrainy wiązała się dla uchodźców z problemami natury psychologicznej oraz bytowej. Uciekali z jednym plecakiem, który był całym ich dobytkiem, a dodatkowy bagaż stanowił strach o najbliższych, którzy nie chcieli lub nie mogli wyjechać, czy to ze względu na stan zdrowia, czy obowiązki zawodowe, czy pobór do wojska. Krótko mówiąc, w szkołach należało zorganizować pomoc psychologiczno-pedagogiczną dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, ale nie tylko. Pomocą należało objąć również uczniów z zespołem stresu pourazowego wynikającego z traumy związanej z ucieczką przed wojną.

Nowe media w języku, kulturze i literaturze

Krzysztof Sakowski, Łukasz Marek Plęsa

W prezentowanej monografii podjęto, nierzadko w sposób nowatorski, niezwykle aktualny temat oddziaływania nowych mediów na nasze życie, tj. na współczesny język, zachowania społeczne, literaturę czy przestrzeń medialną. Autorzy analizują zjawiska występujące w przestrzeni wirtualnej oraz ich wpływ na język młodego pokolenia używany także poza siecią. Starają się również odpowiedzieć na pytanie, jak można ocenić nowe zjawiska pojawiające się w świecie wirtualnym, takie jak gry oparte na fabule literackiej, dowcipy o specyficznym profilowaniu humorystycznym, memy czy też wirtualne sposoby opisu rzeczywistości. Bez względu bowiem na stosunek odbiorców do tych zmian, zachodzą one na naszych oczach i mają silny wpływ na zachowania młodego pokolenia. Poruszana w tomie tematyka może być zatem atrakcyjna nie tylko dla języko- czy też medioznawców, ale także dla czytelników zainteresowanych wieloaspektowym wpływem nowych mediów na otaczający nas świat. 

Nowe media w PRL

Piotr Sitarski, Maria B. Garda, Krzysztof Jajko

Polska Rzeczpospolita Ludowa niosła na swoich sztandarach hasła postępu. Czy udało się je realizować w czasach niespotykanego wcześniej rozwoju technik komunikacyjnych i narodzin nowych mediów, gdy polska gospodarka tonęła w kryzysie, a ustrój polityczny chylił się ku upadkowi? Autorzy opisują wczesną historię kulturową magnetowidów, mikrokomputerów i telewizji satelitarnej w Polsce. Przedmiotem ich zainteresowania jest nie tylko technika, lecz przede wszystkim jej miejsce w społeczeństwie i zmiany, które przyniosła. Przedstawiają działania instytucji państwowych, inicjatywy społeczne, samotnych pomysłodawców oraz organizatorów - wszystko, co stworzyło znany dzisiaj świat mediów. * Książka wpisuje się w przestrzeń pomiędzy publikacjami popularyzatorskimi a akademickimi, zachowując atuty obu tych form. Nie bez znaczenia jest budowa wielowątkowej opowieści o PRL - opowieści, w której spotkać się mogą prywatny importer sprzętu, pracownik Szkoły Filmowej i znany piłkarz, ale też budowanie tej opowieści przez pryzmat nowych technologii i ich wernakularnych użyć, będących coraz częściej obszarem swoistej pokoleniowej nostalgii. Autorzy do tej nostalgii po części się odwołują, ale zarazem dokonują jej krytycznej korekty. Z recenzji prof. dr. hab. Mirosława Filiciaka

Nowe Oświecenie

Steven Pinker

Moja nowa ulubiona książka wszech czasów. Bill Gates Każdy, kto sądzi, że świat się kończy, powinien na nowo przemyśleć sprawę: ludzie żyją dłużej, są coraz zdrowsi, bardziej wolni i szczęśliwi, a chociaż świat stoi przed obliczem poważnych problemów, rozwiązania kryją się w oświeceniowym ideale stosowania rozumu i nauki. Czy świat naprawdę się rozpada? Czy ideał postępu się zdezaktualizował? W tej błyskotliwie napisanej ocenie kondycji ludzkiej w trzecim tysiącleciu psycholog poznawczy i intelektualista Steven Pinker nakłania nas, abyśmy się nie koncentrowali na krzykliwych nagłówkach i proroctwach zagłady, które wydobywają z nas najgorsze skrzywienia poznawcze. Zamiast tego radzi skupić się na faktach: na siedemdziesięciu pięciu zdumiewiających wykresach Pinker pokazuje, że życie, zdrowie, dostatek, bezpieczeństwo, pokój, wiedza i szczęście wzrastają nie tylko na Zachodzie, lecz na całym świecie. Motorem tego postępu nie jest jakaś kosmiczna czy mistyczna siła. Jest on dobrodziejstwem Oświecenia: przekonania, że wiedza może się przyczynić do poprawy ludzkiego losu. Pinker analizuje źródła sceptycyzmu i strachu. Czy ludzie są ze swej istoty irracjonalni? Czy do ugruntowania moralności potrzebujemy religii? Czy nowoczesność wpędziła nas w samotność i skłonności samobójcze? Czy żyjemy w epoce postprawdy? W epoce terroru? Czy wszystko się zawali w apokalipsie wojny jądrowej, niedoboru zasobów, zmian klimatycznych i zerwanej z uwięzi sztucznej inteligencji? Z intelektualną głębią i literacką swadą Steven Pinker przedstawia argumenty za rozumem, nauką i humanizmem: ideałami, których potrzebujemy, aby zmierzyć się z naszymi problemami i podtrzymać postęp ludzkości.