Śląsk Cieszyński: obrazy przeszłości a tożsamość miejsc i ludzi

Grzegorz Studnicki

Celem niniejszej publikacji jest ukazanie przeszłości, dziedzictwa i tradycji Śląska Cieszyńskiego jako źródeł współczesnej tożsamości jego mieszkańców budowanej w oparciu o pamięć historyczną, indywidualną i zbiorową – funkcjonujących w różnych społeczno-kulturowych kontekstach i wykorzystywanych w różnych obszarach życia społecznego. Autor śledzi przejawy odwoływania się do szeroko rozumianej przeszłości i tradycji Śląska Cieszyńskiego, a zwłaszcza działania podejmowane przez mieszkańców tego regionu w celu zachowania własnego dziedzictwa i zaprezentowania go innym bądź przekazania następnym pokoleniom. Choć działania te przybierają rozmaite formy i odbywają się w wielu miejscach, a ich adresatami są zarówno „tutejsi”, jak i „przyjezdni”, to niewątpliwie współtworzą one dyskurs zbudowany wokół tego regionu. Można je postrzegać jako współczesny przejaw regionalizmu, zestaw praktyk służących wytwarzaniu i podtrzymywaniu tożsamości kulturowej mieszkańców Śląska Cieszyńskiego, które ostatecznie mają stworzyć społeczno-kulturowy obraz regionu odróżniający go od wszystkich miejsc leżących poza jego granicami. Można je również widzieć jako ilustrację ogólniejszych mechanizmów towarzyszących kulturze pamięci oraz form, jakie przyjmują w regionie zróżnicowanym wyznaniowo i mającym cechy pogranicza.

Świat nadprzyrodzony Włostowa

Roman Koseła

Świat nadprzyrodzony Włostowa zawiera informacje o diable, prezentuje wierzenia ludu zamieszkującego samo centrum Sandomierszczyzny dotyczące tej istoty. Dla badaczy tegoż zagadnienia książeczka Koseły to ważny i cenny przyczynek do ich pracy. Wydaje się, iż w tym konkretnym przypadku ważne jest także i to, że sam autor zajmował się wierzeniami Włostowa nie tylko jako badacz, ale miał o nich wiedzę z pierwszej ręki, ponieważ we Włostowie urodził się i wychował.

Święto umarłych

Adam Fischer

REPRINT. Opracowanie dotyczące śmierci, jako jednego z kluczowych i przełomowych zjawisk, o fundamentalnym znaczeniu dla społeczności. Autor, wychodząc czasów paleolitu, poprzez krótką prezentację chrześcijańskiego punktu widzenia wobec zjawiska śmierci, prezentuje obszernie kult zmarłych u dawnych Słowian.

Tradycje i widowiska pasyjne na Filipinach

Maria Delimata

Książka prezentuje różnorodne formy obchodów Wielkiego Tygodnia na Filipinach – od (mało znanych w Polsce) procesji salubong czy ulicznego festiwalu moriones, po krzyżowania i biczowania, często błędnie przedstawiane w polskich i zagranicznych relacjach medialnych jako „okrutne” i „barbarzyńskie”. Przeprowadziwszy badania terenowe na Filipinach oraz opierając się na źródłach trudno dostępnych dla polskiego czytelnika, autorka stara się pokazać nie tylko dzisiejszą formę tych widowisk, lecz także wpisać je w szerszy kontekst historyczny, polityczny i społeczny. Przedstawione w książce formy religijnej celebracji stają się pretekstem do podjęcia rozważań na temat postkolonialnej, hybrydowej tożsamości współczesnych Filipin.    Maria Delimata - teatrolożka i literaturoznawczyni, doktorantka w Instytucie Teatru i Sztuki Mediów UAM. Jej zainteresowania badawcze obejmują przede wszystkim sztukę i kulturę Filipin, współczesny teatr (polski i światowy), teorię postkolonialną i genderową. Stypendystka Fundacji UAM, funduszu im. Prof. Władysława Kuraszkiewicza, Ministra Szkolnictwa Wyższego oraz brytyjskiego Clifford and Mary Corbridge Trust. Publikowała na łamach m.in. „Mimesis Journal. Scritture della performance”, „Images”, „Didaskaliów”, „Czasu Kultury” oraz w kilkunastu pracach zbiorowych.    Książka Marii Delimaty pozwala ujrzeć silną korelację filipińskich tradycji pasyjnych i szerszych procesów socjokulturowych i politycznych. Opracowanie wzbogaca nasze rozumienie kulturowych praktyk, które tylko pozornie są egzotyczne i odległe. Ich wnikliwe odczytania zawarte w publikacji pomóc mogą lepiej zrozumieć nie tylko hybrydową filipińską tożsamość znajdującą się w nieustającym procesie renegocjacji, lecz również pogłębić rodzimą samoświadomość kulturową. Dr hab., Grzegorz Ziółkowski, prof. UAM 

Typy ludowej poezji romańskiej

Antologia

Publikacja zawiera przykładowe utwory ludowej poezji romańskiej: Chanson Bretonne, Romance Gasconne, Cansó Catalana, Cançao Portugueza, Seguedillas Andaluzes, Canzuna Siciliana, Ciuri (Stornelli) Siciliani, Strambotto Napolitano, Vilote Veneziane, Rispetto Toscano, Stornelli Toscani - przełożył Edward Porębowicz

Z zagadnień emisji głosu

red. Hubert Miśka

Publikacja stanowi zbiór artykułów poświęconych wybranym zagadnieniom emisji głosu. Zawarta w wielu obszarach tematycznych wymiana myśli i doświadczeń z pewnością zainteresuje prowadzących zajęcia z zakresu szeroko rozumianej pracy nad głosem, a w szczególności nauczycieli, dyrygentów chórów, instruktorów zespołów wokalnych i grup folklorystycznych. Tematyka prezentowanego tomu obejmuje kwestie specyfiki kształcenia emisyjnego dzieci szkolnych, studentów, śpiewaków chórów amatorskich, zagadnienia związane z metodą kształcenia głosowego, a także niektóre aspekty wykonawcze różnych form muzyki wokalnej.

Zapisywanie świata. W poszukiwaniu antropografii

Krystian Darmach

Przedstawiona w tej książce antropografia jest propozycją atrakcyjną, chociaż – jako dzieło-tekst – nietypową. Autor kieruje ją, jak łatwo się domyślić, do czytelników chętnie poznających podejścia niestandardowe, przełamujące swojską badawczą „normalność”, podporządkowaną starym wspólnotowym paradygmatom. Takich odbiorców nie powinno odstraszyć złożone teoretyczne ugruntowanie antropografii, za to powinna zauroczyć tworzona w jej ramach opowieść o doświadczeniu i opisywaniu miasta, kontynuująca wcześniejsze „badawczo-pisarskie” próby Autora. Poszukiwanie antropografii to poszukiwanie czegoś, co właściwie w antropologii kulturowej i dziedzinach pokrewnych w istocie pod tą nazwą nie istniało. Przy ścisłych i pełnych porównaniach, brak dla publikacji Krystiana Darmacha antropologicznej albo antropograficznej konkurencji – czy to w naukowej literaturze krajowej, czy zagranicznej. Z recenzji prof. em. UŁ dr. hab. Andrzeja Pawła Wejlanda

Zielnik czarodziejski to jest zbiór przesądów o roślinach

Józef Rostafiński

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu. REPRINT. Autor w swoich badaniach nad roślinami korzystał z dawnej, najwybitniejszej, literatury dotyczącej tego tematu. Jak sam to jednak pisze: Wypisy o przesądach (czyli działaniu nadzwyczajnym przyp. Wyd.) robiłem nie dosłownie, ale w streszczeniu, żeby bezcelowo druku wielokrotnie nie powiększać. Zwłaszcza tam, gdzie jakiś autor rozwodzi się nad magią, np. nad sposobem rwania rośliny, zadawania jej, przyrządzania z niej leku lub amuletu w osobliwy sposób, zaznaczyłem to zaledwie w kilku słowach. Kto rzeczy ciekawy może, mając dokładne cytaty, rozczytywać się w szczegółach u samego źródła. Autor książkę podzielił na kilka działów, w których omawia rozmaite zagadnienia, jak np. przyrządzanie leków, sposoby ich używania, używanie zewnętrzne, używanie przez wszczepianie, używanie wewnętrzne, częstość używania, skutki działania środków roślinnych czarodziejskich, przesądy odnoszące się do świata zwierzęcego, wpływ na płciowość, zdrowie i choroby w ogólności, wpływy dodatnie i ujemne, lekarstwa specjalne, jady i trucizny, wpływy na apetyt, pragnienie, głos, sen, umysł i jako dodatek informacje o duchach, czarach i wróżbach w zestawieniu z roślinami.