Wino kobiety i śpiew w pałacach arabskich

Kass George

To nowe spojrzenie na klasyczną literaturę arabsko-muzułmańską w naszej literaturze orientalistycznej. W pewnym stopniu stanowi powrót do dawnych opowieści o haremowych tajemnicach orientalnych dworów, ale opiera się nie na niezweryfikowanych opowieściach europejskich podróżników, lecz na oryginalnych średniowiecznych arabskich źródłach historycznych i literackich. Poznajemy tajemnice alkowy, miłość i zdradę, chwile szczęścia i tragedii miłosnych. Wszystko to okraszone jest wspaniałą poezją, która towarzyszy Arabom we wszystkich chwilach ich życia. To Orient jakże odmienny od tego, który znamy z ekranów telewizorów. Autor, arabista i pisarz, umiejętnie wprowadza nas w ten tajemniczy świat w sposób barwny i ciekawy, nie sprzeniewierzając się przy tym filologicznej i kulturoznawczej metodzie naukowej. Prof. dr hab. Marek M. Dziekan

Wirtualne realis. Estetyka w epoce elektroniki

Michał Ostrowicki

Czym może być rzeczywistość człowieka w czasach elektronicznych multimediów? Zapatrzony w monitory komputerów, poddany oddziaływaniu mediów, sięgający po elektroniczne formy kontaktu – człowiek wręcz „przyrasta” do różnego rodzaju urządzeń, które przenikając do jego codzienności w coraz większym stopniu tworzą sieć elektronicznych połączeń, zastępując bezpośrednie kontakty i kreując obraz medialnej rzeczywistości. Inwazyjnie rozwijająca się elektronika stwarza z jednej strony fascynujące możliwości, z drugiej swoiście pochłania ludzką aktywność, która pierwotnie skierowana była ku realności. Człowiek coraz częściej wydaje się odwracać od rzeczywistości, zwracając wzrok i poszukując w świetle monitorów tego, co dla niego bliskie i realne, przenosząc przy tym do wytworzonej elektronicznie sfery wirtualnej swoje działania, potrzeby i emocje. Zapominanie o realności na rzecz tego, co wykreowane elektronicznie ujawnia wymiar zjawiska wirtualności jako wirtualnego realis – sfery alternatywnej dla ludzkiego przeżywania. Książka zawiera filozoficzną perspektywę opisu wirtualności. Angażuje problematykę współczesnych mediów, zjawisk powstających na tle kultury informacyjnej oraz wpływu technologii na rozwój sztuki elektronicznej. Zwłaszcza sztuka elektroniczna w ramach rozwijających się jej nurtów, np. wideo, sztuki Sieci, monitoringu, sztucznego życia lub sztucznej inteligencji, stwarza możliwość doświadczenia zjawisk wynikających z postrzegania rozwoju elektroniki. Poprzez zaprezentowanie różnych aspektów elektroniki sztuka wprowadza człowieka w zmienianą rozwojem technologii rzeczywistość.

Witamy we Wszechświecie. Podróż astrofizyczna

Neil deGrasse Tyson, Michael A. Strauss, J. Richard Gott

Trzej czołowi współcześni astrofizycy proponują fascynującą wyprawę w kosmos - od planet, gwiazd i galaktyk, po czarne dziury, tunele czasoprzestrzenne i podróże w czasie. Opisując najnowsze odkrycia astrofizyki, książka przenosi czytelnika z naszego własnego układu słonecznego do najdalszych granic przestrzeni. Jak żyją gwiazdy i jak giną? Dlaczego Pluton stracił status planety? Jakie są widoki na inteligentne życie gdzie indziej we Wszechświecie? Jak zaczął się Wszechświat? Dlaczego Wszechświat się rozszerza i dlaczego robi to coraz szybciej? Czy nasz Wszechświat jest jedyny, czy jest tylko elementem nieskończonego multiświata? Odpowiadając na te i wiele innych pytań, autorzy pomagają nam otworzyć oczy na pełen cudów kosmos, dzieląc się wiedzą o tym, jak funkcjonuje Wszechświat. Imponująca pod względem zakresu materiału, pełna wspaniałych ilustracji, napisana przez światowej klasy astrofizyków książka Witamy we Wszechświecie daje czytelnikowi pełen wgląd w obraz naszego ewoluującego Wszechświata. Jedna z 10 najlepszych popularnonaukowych książek według magazynu Forbes Jako obywatele kosmosu, mamy obowiązek go badać. Tak uważają astrofizycy Neil deGrasse Tyson, Michael Strauss i Richard Gott, przewodnicy w tej orzeźwiającej i pouczającej wyprawie przez pełne pyłu galaktyki oraz przez rozległe konsekwencje teorii odkrytych przez Alberta Einsteina. Nature Wszyscy trzej autorzy piszą w lekkim, nieformalnym, konwersacyjnym stylu, a w tekst są wplecione autentycznie zabawne anegdoty, takie jak krótka dygresja o krasnoludkach oraz komentarz na temat anglojęzycznych kosmitów w Star Treku. . . . Książka doskonale prezentuje nie tylko to, co wiemy o Wszechświecie, ale także jak go poznajemy. Science

Wizja Krasińskiego

Wilhelm Adolf Bruchnalski

Wizja Krasińskiego pióra Bruchnalskiego to opowieść o doświadczeniach mistycznych jednego z naszych trzech wieszczów narodowych, Zygmunta Krasińskiego. Debiutował on w 1828 jako autor przepojonych makabrą opowieści gotyckich. Już wtedy ujawniły się najbardziej charakterystyczne cechy pisarstwa Krasińskiego: jego obsesja cierpienia, zagłady i śmierci, a przy tym wewnętrzny konflikt między życiowym konwenansem a etosem romantycznej walki narodowowyzwoleńczej, dały obfity plon w postaci twórczości literackiej pełnej frenezji, obrazów piekielnych oraz ostrych dysonansów na tle religijnym i społecznym. W późniejszym czasie około roku 1847, wraz z wydaniem Ostatniego Wieszcz zastąpił skrajną rozpacz dotychczasowych dzieł przesłaniem etyki chrześcijańskiej, która z czasem, uzupełniona o myśl mesjanistyczną, przerodzi się w żarliwe zawołania do ewangelicznej miłości. (http://pl.wikipedia.org/wiki/Zygmunt_Krasiński)

Władcy ognia. Jak człowiek zrealizował projekt ujarzmienia ognia i przekształcenia naszej planety

Michael Denton

Kontrolowane użycie ognia jest jednym z najwcześniejszych znaków istnienia Homo sapiens. Spośród żywiołów znanych w starożytności ogień uważany był za ten najczystszy i najdelikatniejszy oraz najbardziej nieokiełznany i skuteczny. Jedne ciała topi lub pochłania, a inne hartuje. Uchodził za coś w swej istocie boskiego i godnego czci, a nawet za symbol Boga. Książka Michaela Dentona Władcy ognia rzuca nowe światło na tajemnicę ujarzmienia ognia przez człowieka i pokazuje, jak za jego pomocą człowiek przekształcał środowisko według własnych potrzeb - od przykładowego łuczywa potrafił dojść do lasera. W tej książce Denton rozwija myśl przedstawioną wcześniej w pracy Przeznaczenie natury i twierdzi, że warunki panujące na Ziemi zostały zaprojektowane, aby umożliwić reakcję spalania, a człowiek - jak mówi podtytuł - zrealizował projekt ujarzmienia ognia. Przyroda jest przystosowana nie tylko do życia w ogóle, ale przede wszystkim do życia ludzkiego. Ta interesująca książka rozszerza wyjaśnienia antropiczne w kosmologii na kosmoekologię i historię technologii. Zagadnienie relacji między człowiekiem a Wszechświatem stanowi bowiem jeden z centralnych problemów filozofii. Prof. dr hab. Marian Wnuk

Wolność wypowiedzi i jej granice. Analiza wybranych zagadnień

red. Artur Biłgorajski

Książka Wolność wypowiedzi i jej granice. Analiza wybranych zagadnień podejmuje niebanalny temat, co więcej temat, który budzi coraz więcej emocji i rodzi kontrowersje w praktyce. W efekcie autorzy skonfrontowali problemy teoretyczne z ujawniającymi się problemami praktycznymi, co niewątpliwie podnosi walor całej książki. Istotny jest też zespół autorów, którzy – w większości przypadków – są znanymi i rozpoznawanymi specjalistami w swojej dziedzinie, co z kolei naświetla tytułowy problem granic wolności wypowiedzi z rozmaitych punktów widzenia. Wreszcie poziom merytoryczny tekstów jest wysoki, a ich dobrze uzasadnione wywody stanowić mogą punkt wyjścia dla dyskusji naukowej, która jest wartością samą w sobie. Osobną wartością pracy jest też to, że zdecydowana większość jej autorów to pracownicy naukowi Uniwersytetu Śląskiego. Dzięki temu książka może być liczącym się wkładem środowiska katowickich prawników i dowodem na rozwój naukowy instytucji. Potencjalnym jej czytelnikiem – co też ma swoje znaczenie – będzie nie tylko prawnik czy student, ale każdy, kto styka się z problematyką wolności wypowiedzi i jej granicami. To zaś sprawia, że krąg jej czytelników jest praktycznie nieograniczony.

Wpływ gęstości mocy tarcia na tryb temperaturowy układów hamulcowych

Katarzyna Topczewska, Michał Kuciej, Oleksandr Jewtuszenko

Monografia dotyczy nieustalonych procesów nagrzewania tarciowego układów hamulcowych. Głównym celem przeprowadzonych badań było opracowanie analitycznych modeli do wyznaczania pól temperatury oraz naprężeń termicznych w elementach pary ciernej podczas hamowania przy zróżnicowanym przebiegu mocy tarcia i warunkach poślizgu. Otrzymane rezultaty umożliwiły zbadanie wpływu parametrów operacyjnych oraz właściwości cieplno-fizycznych materiałów ciernych na zachowanie termiczne elementów roboczych hamulców. Opracowane modele mają potencjał do wykorzystania na etapie projektowania jako praktyczne narzędzie do wykonywania obliczeń wytrzymałościowych, prognozowania inicjacji pęknięć termicznych, wstępnego doboru materiałów pary ciernej oraz ustalenia optymalnych warunków pracy hamulca.

Wpływ temperatury prażenia gruzu betonowego na jakość kruszywa recyklingowego i aktywność pucolanową recyklingowej zaprawy cementowej

Edyta Pawluczuk

W monografii poruszono zagadnienie recyklingu gruzu betonowego w aspekcie możliwości ponownego wykorzystania powstałych odpadów. Szczegółowo przeanalizowano wpływ wygrzewania gruzu betonowego w zakresie 20-1000oC na właściwości uzyskanego kruszywa grubego i frakcji drobnej. Na podstawie obserwacji przemian fazowych oraz badań fizyczno-mechanicznych zdefiniowano najkorzystniejszą temperaturę, z punktu widzenia dezintegracji betonu, polegającej na odseparowaniu zaczynu cementowego od ziaren kruszywa bez ich uszkodzenia. Wykazano, że przy odpowiednich parametrach obróbki gruzu betonowego możliwe jest uzyskanie kruszywa z recyklingu wysokiej jakości i aktywnej frakcji drobnej możliwych do zastosowania w kompozytach cementowych. Zaproponowano oryginalne schematy budowy strefy kontaktowej w betonie pomiędzy kruszywem z recyklingu wyprażonym w rożnych temperaturach a nowym zaczynem cementowym wraz z metodologią ich kształtowania. Zaproponowane parametry obróbki termiczno-mechanicznej gruzu

Wprowadzenie do zastosowania entropii w analizie sygnałów i obrazów biomedycznych oraz jej aplikacje w medycynie i weterynarii

Marta Borowska

Inżynieria sygnałów i obrazów biomedycznych jest ważnym i szybko rozwijającym się działem techniki, który jest wspierany przez badania naukowe. Niniejsza monografia pokazuje pewne możliwości stosowania entropii wywodzącej się z teorii informacji. Różne miary entropii, które powstały i rozwijały się na przestrzeni lat, opierają się na różnych koncepcjach matematycznych badających podobieństwo wzorców występujących w sygnale lub w obrazie. Poszukiwanie parametrów lepiej charakteryzujących modelowany problem jest bardzo istotne zarówno z teoretycznego, jak i praktycznego punktu widzenia, w szczególności w identyfikacji procesów patologicznych u ludzi i u zwierząt. Przedstawione metody analizy sygnałów i obrazów coraz częściej są wykorzystywane w praktyce klinicznej do wspomagania diagnostyki. Mają one charakter ogólny i mogą być wykorzystywane do oceny informacji zawartej w różnego typu sygnałach czy też obrazach nie tylko biomedycznych.

Wsparcie z funduszy Unii Europejskiej wykorzystania w Polsce zielonej energii w okresie programowania 2014-2020

Aldona Harasimowicz

Książka koncentruje się na treningu wybranych kompetencji społecznych. Przedstawiono tematykę zarządzania czasem, zaprezentowano techniki zwiększające skuteczność organizacji pracy. Wskazano przykładowe metody i aplikacje do organizacji myśli, pomysłów. Uwzględniono relacje studentów z wykonania z ćwiczeń. Książka dotyczy skutecznego planowania i wyznaczania priorytetów. Odnosi się również do budowania alternatywnych planów. Opisano skuteczne sposoby kształtowania postaw asertywnych. Książka może stanowić wsparcie dla studentów, którzy chcą rozwijać wybrane kompetencje społeczne przez indywidualną pracę. Kształtowanie tych kompetencji może odbywać się również przy wsparciu nauczyciela akademickiego, w różnych formach kształcenia. Publikacja dedykowana jest także nauczycielom poszukującym inspiracji do prowadzenia zajęć dydaktycznych w zakresie rozwijania kompetencji społecznych studentów

Wstecz. Historia Warszawy do początku

Błażej Brzostek

Po niemal 50 latach od ostatniej przekrojowej publikacji dotyczącej historii Warszawy ukazuje się Wstecz. Historia Warszawy do początku. Prof. Błażej Brzostek podważa niejeden ugruntowany obraz miasta, eksperymentuje z formą, proponując tytułowe spojrzenie Wstecz - od roku 2021 do średniowiecznych początków miasta. Odwrócenie zwyczajowego porządku opowiadania historii pomaga autorowi wymknąć się tradycyjnej narracji i roli wszystkowiedzącego dziejopisa. Przeszłość nie istnieje -przypomina nam Błażej Brzostek. - Istnieją tylko jej ślady, które oglądamy w czasie teraźniejszym. Istnieje opowieść tworzona przez rodziców, historyków, polityków i duchownych dla edukacji, emocji, umocnienia w wierze. Licząca niemal 800 stron książka składa się z 65 rozdziałów opatrzonych datami, od 2021 do 1339. Na drodze od dziś "do początku", Brzostek nie odmierza równo kroków. Wybiera swobodnie lata, przy których się zatrzymuje. Rozpoczyna od obrazu Warszawy z lat 20. XXI wieku, cofa się do transformacji lat 90. XX wieku, zanurza w PRL, okres wojny, niepodległości, potem zaboru, zagląda do czasów nowożytnych, aby na końcu dotrzeć do średniowiecznych początków miasta. Dotychczasowe syntezy i prace naukowe na temat dziejów Warszawy są obecne w tle książki - autor sięga do nich jednak najczęściej po to, aby uzmysłowić, że są tylko interpretacjami, a każda z nich powstała pod wpływem danej sytuacji i potrzeby czasu. Brzostek proponuje wielowątkową i pełną dygresji opowieść, na którą składają się sugestywne obrazy miejsc i życia mieszkańców. Zobaczymy więc ulicę Marszałkowską w 1945 roku, widok z kopuły kościoła ewangelickiego z 1857 roku czy miasto z perspektywy pierwszego lotu balonem w 1789 roku. Zajrzymy do gabinetu Edwarda Gierka, do prywatnych mieszkań, na podwórka dziewiętnastowiecznych kamienic i do sklepionych izb kupców na Rynku Starego Miasta. Autor oddaje głos różnym bohaterom i bohaterkom, pozwala spojrzeć na miasto oczami przybyszów z zagranicy, sięga do reportaży, tekstów prasowych, pamiętników i wspomnień, np. Marii Dąbrowskiej, Zdzisława Beksińskiego, Agnieszki Osieckiej czy Leopolda Tyrmanda. Ukazuje też losy zwykłych mieszkańców miasta, pozornie mało istotnych, a jednak tworzących mikrohistorie Warszawy. Subiektywny i zmienny rytm tej podróży sprawia, że zamiast kalendarium powstała opowieść bliższa biografii. Jak mówi we wstępie Autor: Pisałem tę historię zygzakiem, próbując różnych narracji i punktów widzenia, czerpiąc z historiografii, ale także starając się od niej oderwać, uogólniając, ale też starając się przekazać doświadczenia jednostkowe i odosobnione. Zamiast wykładu chronologicznego dałem coś w rodzaju plastrów, zdejmując warstwy źródeł i interpretacji, odnoszących się do historii Warszawy. Przede wszystkim nie szukałem w dziejach miasta żadnego sensu, żadnej "linii przewodniej" ani "czerwonej nici", wychodząc z założenia, że mamy do czynienia z nieogarnionym zbiorem doświadczeń (z tysiącami "Warszaw"), które zostały zebrane, a następnie znikły z powierzchni ziemi razem z ludźmi, którzy je przeżyli.

Wszyscy kłamią. Big data, nowe dane i wszystko, co Internet może nam powiedzieć o tym, kim naprawdę jesteśmy

Seth Stephens-Davidowitz

Oto człowiek! Wszystko, czego wolelibyście nie wiedzieć o sobie i innych Serum prawdy niepotrzebne, konfesjonały do lamusa, wykrywacze kłamstw na śmietnik historii! Jest jedno miejsce, gdzie ludzie są przynajmniej na ogół absolutnie szczerzy: okno wyszukiwarki. Seth Stephens-Davidowitz, filozof i doktor ekonomii, były pracownik Googlea, przeanalizował dane z wyszukiwań internetowych dotyczących między innymi rasizmu, depresji, wykorzystywania nieletnich, poczucia humoru czy preferencji seksualnych. Owocem tych badań jest książka Wszyscy kłamią bestseller New York Timesa i Wall Street Journal, Książka Roku według The Economist i Business Insider. Jak często ludzie NAPRAWDĘ uprawiają seks? Co należy mówić na pierwszej randce, żeby nie stracić szans na drugą? Ilu naprawdę jest rasistów w Ameryce? Czy Freud ściemniał? Czy rodzice inaczej traktują synów, a inaczej córki? Jaki procent mężczyzn to geje? Znaczna część z tego, co dotychczas myśleliśmy o ludziach, to fałsz, twierdzi Stephens-Davidowitz. Powód? Ludzie kłamią w kwestionariuszach i rozmowach. Okłamują przyjaciół, kochanków, lekarzy i samych siebie. Dziś nie musimy już jednak opierać się wyłącznie na deklaracjach ankietowanych. Dane z Internetu ślady informacji, które miliardy ludzi zostawiają w Google, mediach społecznościowych, serwisach randkowych, a nawet na stronach pornograficznych wreszcie pokazują nagą prawdę. Możemy teraz dowiedzieć się, co ludzie naprawdę myślą i czego pragną. Wnioski? Mogą rozśmieszyć, zszokować albo głęboko zaniepokoić. Z całą pewnością jednak skłonią do refleksji nad tym, kim jest człowiek początku XXI wieku.

Wulgaryzmy w języku kibiców polskich, czyli

Agnieszka Dokowicz

Praca podejmuje zarówno aspekty językoznawcze, jak i socjologiczne związane z funkcjonowaniem kibiców lokalnych i narodowych drużyn na polskich stadionach. Autorka, jako dziennikarka sportowa, nasłuchała się i napatrzyła niejednego... Praca o sugestywnym tytuleWulgaryzmy w języku kibiców na stadionach piłkarskich czyli "Polska grać, k... mać!" obrazuje problematykę oraz sposób jej przedstawienia wraz z licznymi egzemplifikacjami, bez których niemożliwe byłoby unaocznienie zagadnienia. Ujęte zostały hasła rymowane odnoszące się do krajowych klubów piłkarskich. Książka powstała pierwotnie jako praca magisterska u promotora prof. Bogdana Walczaka na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autorka w latach 1995-2013 nieustannie coś dopisywała, zmieniała, w końcu odważyła się wydać... Wydawca rozpatrywał możliwość "wykropkowania" wulgaryzmów, jednakże po takim zabiegu znaczna część książki byłaby całkowicie nieczytelna, składałaby się bowiem niemal z samych kropek. 

Wuthering Heights - With Audio Level 5 Oxford Bookworms Library

Bront, Emily

A level 5 Oxford Bookworms Library graded reader. This version includes an audio book: listen to the story as you read. Retold for Learners of English by Clare West. The wind is strong on the Yorkshire moors. There are few trees, and fewer houses, to block its path. There is one house, however, that does not hide from the wind. It stands out from the hill and challenges the wind to do its worst. The house is called Wuthering Heights. When Mr Earnshaw brings a strange, small, dark child back home to Wuthering heights, it seems he has opened his doors to trouble. He has invited in something that, like the wind, is safer kept out of the house.

Wuthering Heights Level 5 Oxford Bookworms Library

Brontë, Emily

A level 5 Oxford Bookworms Library graded reader. Retold for Learners of English by Clare West The wind is strong on the Yorkshire moors. There are few trees, and fewer houses, to block its path. There is one house, however, that does not hide from the wind. It stands out from the hill and challenges the wind to do its worst. The house is called Wuthering Heights. When Mr Earnshaw brings a strange, small, dark child back home to Wuthering heights, it seems he has opened his doors to trouble. He has invited in something that, like the wind, is safer kept out of the house.

Wybaczyć Bogu. Hiob w literaturze podejmującej tematykę II wojny światowej

Anna Marta Szczepan-Wojnarska

Książka Wybaczyć Bogu podejmuje problematykę cierpienia i jego doświadczania w perspektywach literaturoznawczej, antropologicznej i teologicznej w świetle utworów: Hiob Karola Wojtyły, Mąż doskonały Jerzego Zawieyskiego, Drugie szczęście Hioba Anny Kamieńskiej, Josela Rakowera rozmowa z Bogiem Zvi Kolitza i Wakacje Hioba Bogdana Wojdowskiego. Każdy z nich, sięgając do biblijnej postaci Hioba, niezależnie od siebie nawzajem, usiłuje znaleźć odpowiedź nie tyle na pytanie unde malum? ale czy istotnie malus omnia in malum vertit? Te osobne głosy w zaskakujący sposób wchodzą ze sobą w dialog, wobec którego czytelnik nie może pozostać obojętny. Anna M. Szczepan-Wojnarska -- absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego i Anglia Ruskin University, Cambridge (Wielka Brytania), adiunkt Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, stowarzyszony wykładowca The Woolf Institute, Cambridge. Autorka książki "...z ogniem będziesz się żenił". Doświadczenie transcendencji w życiu i twórczości Jerzego Lieberta, Universitas, Kraków 2003. Publikowała m.in. w "Kresach", "Nowej Polszy", "Pamiętniku Literackim", "Tekstach Drugich", "Toposie", "Więzi".

Wybór pism estetycznych (Edward Abramowski)

Edward Abramowski

Edward Abramowski należy do tych myślicieli, którzy wywarli znaczący wpływ na polską kulturę nie tylko przed pierwszą wojną światową, ale i później – w dwudziestoleciu międzywojennym. W jego rozległym problemowo dorobku intelektualnych (filozofia, socjologia, etyka, psychologia, oryginalna teoria ustroju socjalistycznego opartego na idei spółdzielczości) nie zabrakło też prac traktujących o zagadnieniach estetyki. Książka przeznaczona dla studentów takich kierunków jak filozofia, historia sztuki, filologia polska, wiedza o kulturze, kulturoznawstwo. Józef Edward Abramowski (1868-1918) przekonany, że „istnieje tylko jedna jedyna tajemnica życia obejmująca wszystko, i jedna pozornie tylko rozczłonkowana wiedza, usiłująca tę tajemnicę przeniknąć i wypowiedzieć” chciał tę tajemnicę poznać prowadząc badania w obszarach zakreślonych przez perspektywę wielu dziedzin wiedzy i postrzegany jest jako filozof, psycholog, socjolog i estetyk a także kulturolog, ceniony jako twórca koncepcji socjalizmu bezpaństwowego i polskiego kooperatyzmu. Chciał zrozumieć twórcze możliwości człowieka i tworzoną przez niego rzeczywistość społeczną i kulturową. Abramowski nie zostawił systematycznego opracowania zagadnień estetycznych. Jego estetykę trzeba wyczytywać z prac omawiających zagadnienia z zakresu psychologii i zagadnienia społeczne. Pięknu i sztuce Abramowski poświęcił w całości jedynie artykuł zatytułowany Co to jest sztuka? Z powodu rozprawy L. Tołstoja: Czto takoje iskustwo?, który został opublikowany w „Przeglądzie Filozoficznym” w 1898 roku. Dyskutuje w nim z koncepcją sztuki jako narzędzia moralizatorstwa. Proponuje swój program estetyczny, w którym ważne są: autonomia sztuki i indywidualizm oraz antyintelektualizm, antymimetyzm, antyutylitaryzm, docenienie intuicji. Jego propozycje nie są jednak zwykłym powtórzeniem tych, jakie znajdujemy w pracach modernistów. Przedstawił on swoje poglądy na temat specyfiki i znaczenia sztuki łącząc modernistyczny estetyzm z przekonaniem o etycznej, wyzwalającej roli piękna. Pokazał, że można pogodzić postulat wyzwolenia sztuki z jej zaangażowaniem społecznym. By w pełni odczytać jak Edward Abramowski rozumie przeżycie estetyczne, rolę sztuki i piękno, trzeba sięgnąć do prac psychologicznych i socjologicznych tego autora. Jego wypowiedzi związane z tematami tradycyjnie zaliczanymi do estetycznych są niezwykle ważne dla spójności teorii dotyczących człowieka i społeczeństwa, są oryginalne i mają potencjał nie mniejszy niż poglądy polityczne i społeczne Abramowskiego, które sprawiły, że pod koniec XX wieku doceniając jego idee nadano mu miano „zwiastuna Solidarności”.

Wybór pism estetycznych (Henryk Struve)

Henryk Struve

Henryk Struve – filozof i estetyk, jedna z najbarwniejszych postaci nauki polskiej II połowy XIX wieku, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, jednocześnie wzięty krytyk sztuki i teatroman, dziś pamiętany jest przede wszystkim jako przeciwnik Witkiewicza, wielki przegrany w dyskusji na temat sztuki nowoczesnej. Brak XX-wiecznych przedruków jego prac właściwie skazał go na zapomnienie. Nowy wybór studiów estetycznych, przygotowanyprzez Jolantę Sztachelską, w którym znalazły się m.in. nieprzedrukowywane od XIX-wiecznych pierwodruków studia na temat estetyki i symboliki barw, roli brzydoty w sztuce czy znakomite studium o charakterze Hamleta oraz – przypominane stosunkowo najczęściej – analizy malarstwa Matejki i Gierymskiego, ma szansę przywrócić go naszej pamięci i być może po raz pierwszy pozwoli go przeczytać tak, jak na to zasługuje.

Wybór pism estetycznych (Jan Białostocki)

Jan Białostocki

/Alicja Kuczyńska, /Jan Białostocki. Powiązania estetyki i historii sztuki. Od ikonologii klasycznej do "ikonologii krytycznej"   WYBÓR PISM ESTETYCZNYCH JANA BIAŁOSTOCKIEGO   1. METODY BADAŃ NAD SZTUKĄ Rozkwit i kryzys dyscypliny Metoda ikonologiczna w badaniach nad sztuką   2. IDEA I OBRAZ Symbole i obrazy Obraz i znak Temat ramowy i obraz archetypiczny: psychologia i ikonografia Okno i oko. Realizm i symbolika refleksów światła w sztuce Diirera i jego poprzedników Symbolika van Gogha  Lot nad kukułczym gniazdem: kompozycja i symbolika   3. INTERPRETACJE SZTUKI RENESANSU Artyści renesansu jako medytujący filozofowie Spory o perspektywę Pojęcie natury w teorii sztuki renesansu Potęga piękna. O utopijnej idei L.B. Albertiego "Chłopska melancholia" Albrechta Durera   4. KATEGORIA STYLU Styl i /modus /w sztukach plastycznych Kształt czasu. Kryzys pojęcia stylu i teoria Kublera "Barok": styl, epoka, postawa  Wskazówki bibliograficzne

Wybór pism estetycznych (Józef Kremer)

Józef Kremer

Józef Kremer, autor Podróży do Włoch i Listów z Krakowa, filozof i pisarz niesłusznie dziś zapomniany, a ongiś bardzo poczytny i szanowany, był jednym z pierwszych w naszych dziejach estetyków, historyków i krytyków sztuki. Obdarzony niepoślednim, żywym zmysłem obserwacji, wrażliwy miłośnik sztuki antyku i renesansowej Italii, próbował łączyć Heglowską historiozofię artystyczną z przekonaniem o wyjątkowej kulturotwórczej roli katolicyzmu, stał się nie tylko pionierem systematycznych rozważań o charakterze estetycznym w Polsce, lecz także niestrudzonym propagatorem kultury artystycznej, krzewicielem zainteresowań sztukami plastycznymi i architekturą dawnych epok. Jego Podróż do Włoch, barwny, zajmujący i wielce oryginalny przykład literatury podróżniczej XIX stulecia, jest także wprowadzeniem w dzieje sztuki i kultury Italii, fascynującym oglądem „gry świata tego” i artystycznych dokonań pokoleń artystów, i pozostaje tekstem wciąż żywo przemawiającym do wyobraźni czytelników zainteresowanych sztuką „ogrodu świata”. Podróż do Włoch to lektura obowiązkowa dla wszystkich, którzy mają w pamięci obraz Italii nakreślony, z jednej strony, na kartach Podróży włoskiej Goethego, a z drugiej w arcydziełach poezji Byrona i nieśmiertelnych opisach Johna Ruskina. Niniejszą edycję uzupełnia wybór ważnych fragmentów z Listów z Krakowa Kremera, rzucający światło na filozoficzne zaplecze historiozoficzno-artystycznych dywagacji tego autora, którego chyba bez przesady można by nazwać preceptor Poloniae w sprawach sztuki i piękna, pojmowanych jako ekspresja ducha twórczego minionych stuleci. Przypomnienie postaci Kremera dla wszystkich zainteresowanych dziejami estetyki w Polsce oraz problemami sztuki i kultury XIX wieku będzie ważnym i przynoszącym wiele przyjemności doświadczeniem.  

Wybór pism estetycznych (Juliusz Żórawski)

Juliusz Żórawski

Juliusz Żórawski zasłużył na miejsce wśród innych polskich estetyków jedną pracą O budowie formy architektonicznej. Praca ta (napisana w 1943 jako rozprawa doktorska pt. Z zagadnień kompozycji architektonicznej, a opublikowana w 1962) miała ogromne znaczenie dla teorii architektury. Nie znaczy to jednak, że spotkała się z szerszym zainteresowaniem. Dzieło Żórawskiego znane było bowiem jedynie wąskiemu gronu polskich czytelników. Jego wielkość nie polega więc na popularności, lecz na tym, że Autor pierwszy zauważył zbieżność między psychologią i architekturą i wykorzystał ją do sformułowania oryginalnej teorii formy architektonicznej... (wstęp)

Wybór pism estetycznych (Konstanty Regamey)

Konstanty Regamey

Pisma Konstantego Regameya stanowią istotny fragment obrazu polskiej estetyki muzycznej, szczególnie lat 30. XX wieku, i w znaczący sposób dopełniają dokonania estetyki akademickiej tego okresu zdominowanej przez teorie Romana Ingardena, Zofii Lissy i Stefanii Łobaczewskiej. Regamay oceniany był jako "polemista i szermierz myśli muzycznej otwierającej nowe perspektywy" i jako główny rzecznik "obozu muzycznego postępu", wnikliwie systematyzujący współczesne mu tendencje stylistyczne. Największą rolę w jego koncepcjach estetycznych odegrały dwie teorie: rozbudowany system filozoficzny Józefa Hoenego-Wrońskiego oraz estetyczna teoria "Czystej formy" Stanisława Ignacego Witkiewicza.  

Wybór pism estetycznych (Konstanty Troczyński)

Konstanty Troczyński

  Dorobek Troczyńskiego jest oryginalny i jego ostateczny kształt wynika (podobnie jak kształt dzieła sztuki w opracowanej przez niego teorii czynności artystycznych) ze świadomego wyboru, z aktu decyzji o porzuceniu starych szkół filologicznych, historycznych, genetycznych i psychologistycznych. Troczyński, jak można wnioskować na podstawie tekstów, uważnie śledził rozwój idei naukowych i filozoficznych z zakresu psychologii, socjologii, fenomenologii, teorii sztuki i metodologii. Dostrzegał potrzebę rewizji podstaw metodologicznych nauk humanistycznych. Jego myślenie o sztuce literackiej było konsekwencją wyboru szerokiego, interdyscyplinarnego modelu badań. Znał wielu twórców ówczesnego środowiska humanistycznego, wnikliwie analizował ich poglądy, ale wyjątkowo wcześnie jako zaledwie trzydziestoletni człowiek wyznaczył własne kierunki badań koncentrując się na teorii literatury i estetyce literackiej.

Wybór pism estetycznych (Stanisław Brzozowski)

Stanisław Brzozowski

Tadeusz Szkołut, Estetyka Stanisława Brzozowskiego WYBÓR PISM ESTETYCZNYCH STANISŁAWA BRZOZOWSKIEGO   1. KULTURA - SPOŁECZEŃSTWO - HISTORIA [Rzeczywistość kultury w perspektywie „filozofii krytycznej"} Nasz „ja" i historia Kultura i życie [Od kultury „cząstkowej" do kultury „całkowitej"]   2. MŁODZIEŃCZE PRACE KRYTYCZNE: W WALCE O NOWĄ SZTUKĘ DLA NOWEGO SPOŁECZEŃSTWA My młodzi Tu l'as soulu, Georges Danin...[Anachroniczność pisarstwa Sienkiewicza] (fragment) Henryk Sienkiewicz i jego stanowisko w literaturze współczesnej (fragmenty) Współczesne kierunki w literaturze współczesnej (fragment) Maurycy  Maeterlinck. Z powodu wystawienia Monny Vanny w Warszawie [Immoralistką jest w istocie swej twórczość"] (fragment) Sztuka i społeczeństwo [Sztuka - „korektyw życia społecznego"] (fragmenty) Teatr współczesny i jego dążności rozwojowe [Znaczenie teatru w kulturze] (fragmenty) O nowej sztuce [Zadania sztuki w perspektywie „indywidualizmu bezwzględnego"] (fragmenty) Miriam [Sztuka jako „wielka antycypacja"](fragmenty)   3. „WSPÓŁCZESNA KRYTYKA LITERACKA W POLSCE" [FILOZOFICZNO-ESTETYCZNE PRZESŁANKI I KONKLUZJE KRYTYKI LITERACKIEJ] Sprawdziany i metody krytyki Subiektywizm i obiektywizm Sztuka i krytyka Drogi krytyki, jej typy i odmiany Zadania krytyki wobec literatury istniejącej i tej, która powstaje (fragment) Mitologia estetyczna: - Miriam [Zmistyfikowana świadomość estetyczna] Kilka słów z teorii powieści [Forma epicka a forma dramatyczna]   4. TRAGIZM W ŻYCIU I JEGO RÓŻNORAKIE MANIFESTACJE W SZTUCE [Teatr jako „samopoznanie ludzkości"] (fragmenty) [Istota tragedii] (fragment) Stanisław Przybyszewski [Jako wyraziciel dehumanizacji życia nowoczesnego] Styl Ibsena [„Żal po tragedii] Dzieje grzechu Stefana Żeromskiego [Odpowiedzialność człowieka za swe życie jako tragiczna zdobycz nowoczesności] (fragment) [Tragiczna zguba pięknego człowieka] ( fragment) [Rzeźba jako wyraz tragicznej wolności człowieka nowoczesnego] (fragment)   5. HUMOR I PRAWO [HUMOR JAKO ZASADA LITERATURY ANGIELSKIEJ] Humor i prawo [Humor jako zasada literatury angielskiej] (fragment)   6. „PAMIĘTNIK" [ FRAGMENTY ESTETYCZNE] [Poezja i „zmysł historyczny"] [Poezja jako „twórcza autodefinicja człowieka"] [Krytyka literacka - analiza żywej tradycji] [Styl epoki i jego ekspresja w literaturze] [Słowo - jedyna rzeczywistość człowieka  - nie istniej poza historią] [Estetyczne usprawiedliwienie artyzmu"] [Styl - kultura uwewnętrzniona przez jednostkę] [Etyczność wpisana w strukturę ludzkiego świata społeczno-historycznego]   7. AFORYZM O KRYTYKU, TWÓRCY I KULTURZE ARTYSTYCZNEJ Aforyzm o krytyku, twórcy i kulturze artystycznej [wybór]   Bibliografia